Inhoud
- Wat is een Provisie?
- Verbod
- Naslag
- Duidelijkheid groot pluspunt provisieverbod
- AFM wil altijd provisietransparantie
- Is het provisieverbod nu effectief?
Wat is een Provisie?
Provisie of percentagesysteem (Engels: remunerative incentive) is een (bruto) prestatiebeloning die afhankelijk is van de omzet of winst. Provisie is een belangrijke motivator voor verkopers en verkooporganisaties.
Bij bancaire- en verzekeringsdienstverlening worden veel verschillende provisies in rekening gebracht. Bij een makelaar o.g. wordt het (makelaars)courtage genoemd. Ook een veilinghuis brengt provisie in rekening.
Provisie is altijd belastbaar inkomen.
Verbod
In Nederland is sinds 1 januari 2013 verboden dat een financieel adviseur provisie ontvangt van de aanbieder als een klant via hem of haar een complex financieel product afneemt, of een hypothecaire lening of uitvaartverzekering afsluit (het provisieverbod). Als de klant advies wenst, betaalt hij de adviseur daar rechtstreeks voor.
De afname van een product zonder advies heet execution only.
Naslag
Meer informatie is te vinden in Handboek Loonheffingen. Ga naar subrubriek Loon- en inkomstenbelasting en klik bij Handboeken Loonheffingen op het door u gewenste jaar.
Duidelijkheid groot pluspunt provisieverbod
Het representatieve onderzoek - 425
Erkend adviseurs deden eraan mee – wijst uit dat ruim de helft van de Erkend adviseurs in het provisieverbod meer pluspunten ziet dan minpunten. En 18 procent vindt het zelfs ‘een uitstekende maatregel’. Een opvallende uitkomst, aangezien uit eerder SEH-onderzoek is gebleken dat de inkomsten van de meeste Erkend adviseurs sinds het provisieverbod licht zijn gedaald.
Veel Erkend adviseurs zien door het wegvallen van de provisieprikkel een verbetering in de kwaliteit van financieel advies. Het provisieverbod heeft volgens 85 procent van de adviseurs voor een cultuurverandering binnen de financiële dienstverlening gezorgd. Volgens 30 procent is die cultuur zelfs sterk veranderd; daarentegen ziet 5 procent geen verschil. Maar dat klanten veel meer inzicht hebben gekregen in de prijs van financieel advies is veruit het meest genoemde pluspunt van het provisieverbod: “De klant weet nu dat advies niet gratis is”. Het wordt bovendien als prettig ervaren dat er geen provisies meer achteraf worden teruggeboekt.
Daarentegen zegt ruim een kwart van de Erkend adviseurs meer nadelen dan voordelen te ondervinden van het provisieverbod. Een kleine minderheid (5 procent) van de Erkend adviseurs vindt het provisieverbod ronduit ‘een slechte maatregel’. Als belangrijkste nadelen van het provisieverbod worden genoemd: klanten hebben moeite de adviesprijs in één keer te betalen, klanten hebben te veel aandacht voor de (laagste) prijs in plaats van de kwaliteit van advies, de toegankelijkheid van financieel advies is (met name voor de lagere inkomens) afgenomen en tot slot de prijsdruk en dus dalende inkomsten.
Veel adviseurs storen zich aan het gedrag van aanbieders, die hun prijzen ondanks het wegvallen van de provisie amper hebben verlaagd. Volgens 42 procent zijn de productprijzen na het wegvallen van provisie niet verlaagd tot zelfs verhoogd. Bijna de helft heeft een lichte daling gezien en maar 10 procent een substantiële prijsverlaging. Vier op de vijf Erkend adviseurs is van mening dat er geen sprake is van een gelijk speelveld tussen aanbieders en zelfstandig adviseurs. Dat zit ’m vooral in het versleutelen van de kosten voor advies en nazorg in de rente of premies. “De controle van de
AFM daarop is een wassen neus gebleven. Het is niet te controleren”, is een veelgehoorde mening. (Bron: VVP, 15 feb. 2017)
AFM wil altijd provisietransparantie
De Autoriteit Financiële Markten (
AFM) wil altijd provisietransparantie bij schadeverzekeringen. Dat schrijft ze in haar consultatiereactie IDD. De toezichthouder: "In het huidige wetsvoorstel staat dat een financiële dienstverlener zijn klant bij een schadeverzekering alleen hoeft te informeren over de hoogte van de ontvangen provisie, als de klant deze rechtstreeks aan hem betaalt. De
AFM is er echter voorstander van dat dienstverleners hun klanten altijd actief informeren over de hoogte van de provisie. Ook als deze door de klant niet rechtstreeks, maar via de verzekeringspremie wordt betaald. De
AFM wil hiermee voorkomen dat alleen consumenten die zelf vragen naar de hoogte van de provisie hierover worden geïnformeerd. Zeker in een online omgeving, waar er geen face-to-face-contact is tussen dienstverlener en consument, is het voor consumenten vaak niet of zeer lastig om te vragen naar de hoogte van de provisie. Door actieve transparantie van financiële dienstverleners is het voor klanten inzichtelijk wat de kosten zijn en welke dienstverlening daar tegenover staat."
Op 23 februari 2018 treedt de Europese Richtlijn Verzekeringsdistributie, Insurance Distribution Directive (IDD) in werking. De IDD heeft tot doel om een gelijk speelveld te creëren voor alle marktpartijen die bij de verkoop van verzekeringen zijn betrokken, verbetering van de bescherming van de consument en bevordering van een interne markt voor financiële diensten. Implementatie van de IDD leidt ook tot wijzigingen in de informatieverstrekking en toezicht op het productontwikkelingsproces. (Bron: VVP,
17 nov. 2017)
Is het provisieverbod nu effectief?
Ja, zegt minister Hoekstra van Financiën: het provisieverbod heeft een einde gemaakt aan situaties waarbij financieel adviseurs hun klant richting een product of aanbieder stuurden waar ze zelf de hoogste provisie kregen. Het belang van de klant staat nu meer voorop. Het provisieverbod voor complexe producten is daarmee effectief te noemen. Aldus zijn schrijven d.d. 23 januari 2018 aan de Tweede Kamer. Samen met zijn brief biedt Hoekstra de Kamer twee onderzoeken aan waarin het provisieverbod wordt geëvalueerd. (Bron: Bestuurlijk Nieuws, 26 jan. 2018)
Nee, zegt CFD1-voorman Edwin Herdink: 'hoezo is het provisieverbod effectief? Het is volledig mislukt juist'. Er wordt juist meer via execution-only verkocht, dus klanten gaan producten rechtstreeks aankopen bij de leverancier en slaan het advies over. Er komt helemaal geen advies meer aan te pas. Dat zien we in de praktijk ook, de klanten willen niet betalen. Dus hoezo is dit beter voor de klant, we zijn toch hierdoor het doel voorbij geschoten? Dit is een gemis voor de consument. (Bron: Amweb, 24 jan. 2018)
1 Commissie Financiële Dienstverlening
