Personeelsfonds

Datum laatste wijziging: 13 maart 2018  |  Trefwoorden: , , , ,

Inhoud

  1. Wat is een personeelsfonds
  2. Oude regeling
  3. Werkkostenregeling
  4. Naslag

Wat is een personeelsfonds

Organisaties zijn vrij een personeelsfonds ook wel sociaal fonds of 'lief-en-leed-pot' genoemd, in te stellen waardoor leuke dingen voor het personeel kunnen worden gedaan. Als het personeelsfonds een kerstpakket of een extra uitkering geeft, is er geen belasting verschuldigd. Het personeelsfonds moet dan natuurlijk wel over de middelen beschikken om die uitkeringen te kunnen doen.

Oude regeling

Bijdrage werkgever

De bijdrage die de werkgever aan het personeelsfonds wordt niet belast als voldaan wordt aan de volgende (strikte) voorwaarden:
  1. de werkgever moet in de afgelopen vijf jaar* minder of hoogstens evenveel aan het fonds hebben bijgedragen als de werknemers via de contributie hebben betaald;
  2. minimaal driekwart van de werknemers (of driekwart van de werknemers met dezelfde arbeidsplaats) mag aan het personeelsfonds deelnemen;
  3. het personeelsfonds richt zich op incidentele geschenken of activiteiten met een gezamenlijk karakter;
  4. bepaalde uitkeringen en verstrekkingen van een (personeels)fonds zijn uitgesloten. Het gaat hierbij onder meer om uitkeringen en verstrekkingen bij ziekte, invaliditeit, bevalling, adoptie en overlijden;
  5. werknemers geen aanspraak (recht) hebben op uitkeringen of verstrekkingen uit het fonds.
* Ook nieuwe personeelsfondsen jonger dan 5 jaar kunnen belastingvrije uitkeringen en verstrekkingen doen. Rechtbank Arnhem heeft in deze zin beslist (Bron: PWC, 23 apr. 2012).

Wordt niet aan het voornoemde voldaan, dan zijn de bijdragen van de werkgever aan het personeelsfonds belast. Hij mag hierover eindheffing toepassen op grond van de regeling voor bovenmatige vergoedingen en verstrekkingen, tegen het gebruteerde tabeltarief. Hij mag echter níet de relatief voordelige geschenkenregeling toepassen waarbij hij over de eerste € 70 per jaar slechts 20% eindheffing hoeft te betalen.

De bijdrage die de werkgever aan het personeelsfonds geeft, is aftrekbaar van de winst.

Jurisprudentie 2001

De uitkeringen uit een personeelsfonds aan werknemers kunnen onbelast blijven als het fonds nog geen vijf jaar bestaat. Tot dit oordeel kwam de Hoge Raad.
In de betreffende zaak had een bv in december 2001 een personeelsfonds opgericht, in de vorm van een stichting. Vanaf 2002 werden bedragen ingehouden op het nettoloon van de werknemers. Deze bedragen werden in het personeelsfonds gestort, en de werkgever verdubbelde de bedragen. In de periode 2002 tot en met 2007 deed de werkgever uit het personeelsfonds diverse uitkeringen aan werknemers, zonder hierop loonheffingen in te houden. De inspecteur legde naheffingsaanslagen op, omdat hij vond dat niet aan de voorwaarden voor de fondsenvrijstelling was voldaan. Volgens de inspecteur moest het personeelsfonds minimaal vijf jaar bestaan voordat onbelaste uitkeringen konden worden gedaan. De Hoge Raad oordeelde echter dat de voorwaarde dat de werkgeversbijdrage in de vijf voorgaande jaren niet hoger mocht zijn dan de totale bijdrage van de werknemers, niet met zich meebracht dat het fonds in alle vijf voorgaande jaren moest hebben bestaan. Omdat het fonds in de vijfjaarsperiode was opgericht, was uitsluitend van belang of in de periode tussen de oprichting en de uitkeringen aan de werknemers aan de bovengenoemde voorwaarde was voldaan. Aangezien dit het geval was, mochten de uitkeringen aan de werknemers onbelast blijven (Bron. Taxence, 13 aug. 2013)

Werkkostenregeling

Vrije ruimte

Voor de personeelsvereniging* geldt (met uitzonderingen, zie onder) dat de bijdragen van de werkgever belastbaar loon voor de werknemer zijn. De werkgever kan deze vergoeding ook onderbrengen in het forfait, zie Werkkostenregeling, Overige kosten en voordelen in geld of natura onder forfait.

Bijdrage werkgever

Een werkgever kan ook onder de werkkostenregeling belastingvrij bijdragen aan een personeelsfonds*. De uitkeringen aan werknemers uit dit fonds blijven dan ook belastingvrij. De voorwaarden voor deze fiscaal vriendelijke regeling zijn:
  1. Het fonds heeft een eigen bankrekening.
  2. De werknemers hebben in de laatste vijf kalenderjaren elk jaar gezamenlijk ten minste evenveel aan het fonds bijgedragen als de werkgever.
  3. De werknemers hebben geen juridisch afdwingbaar recht op een uitkering uit het fonds.
  4. De uitkeringen en verstrekkingen hebben géén betrekking op uitgaven voor onder meer ziekte en invaliditeit.
  5. Het fonds moet onafhankelijk zijn. Blijkt in de praktijk dat in wezen de werkgever de beslissingen over het fonds neemt dan zijn de uitkeringen uit het fonds niet langer belastingvrij!
* Wat geldt voor het personeelsfonds geldt ook voor een lief-en-leed-pot.

Jurisprudentie 2012

De rechtbank in Haarlem heeft zich op 29 april 2012 uitgesproken over belastingvrije uitkeringen uit personeelsfondsen. Dit betekent dat onder voorwaarden uitkeringen buiten het forfait van de werkkostenregeling vallen. Zie de uitspraak over de fondsenvrijstelling op internet.

Zie ook rubriek Werkkostenregeling.

Naslag

Meer informatie is te vinden in Handboek Loonheffingen. Ga naar subrubriek Loon- en inkomstenbelasting en klik bij Handboeken Loonheffingen op het door u gewenste jaar.