Inhoud
- Burgerlijk Wetboek
- Arbowet
- Overige wetten
- Instemming ondernemingsraad?
- Europa
- Alcoholslot
- Alcohol reden voor ontslag?
- Leeftijdsgrens consumptie alcohol verhoogd naar 18 jaar
- Alcoholbeleid op het werk
- Alcoholgebruik collega’s wekt ergernis
- Lange werkdagen leiden tot meer drankgebruik
- CBR mag geen alcoholslotprogramma meer opleggen
- Werkgevers huiverig voor bedrijfsborrel
- Meerderheid wil dat rokers en drinkers meebetalen aan hulp
- Jongeren vinden eigen alcoholgebruik niet schadelijk
- Alcoholgebruik onder 65-plussers met hoge opleiding stijgt
- Hoge kosten alcoholgerelateerd ziekteverzuim
- Zelfregulering alcoholreclame social media al vijf jaar effectief
- Tegen kater helpt niks
- Overmatige en zware drinkers in 2016
- Uniper trekt alcohol- en drugscontrolebeleid in na onderzoek AP
- Meer dan vierduizend alcoholverkooppunten ‘op afstand’
- Alcohol- en drugscontroles verledentijd?
- Nationaal Preventieakkoord
- Ook één glas rode wijn per dag ongezond
- Nederlanders drinken meer verantwoord ten opzichte van andere landen
- Biergigant Heineken scoort met alcoholvrij
- Alcoholgebruik meten via haar en nagels
- Testen op drugs en alcohol alleen toegestaan bij wet
- Stijgende nalevingscijfers supermarkten voor verkoop alcohol
- Meer bier minder alcohol
- Alcoholtest bij risicovolle beroepen toch mogelijk?
- Alcohol als het nieuwe roken?
- En wat kregen nuchtere automobilisten toen ze werden aangehouden?
- 41 procent volwassenen drinkt niet of hooguit 1 glas alcohol per dag
- Alcoholenkelband landelijk ingevoerd
- Eisen te stellen aan zerobeleid
Burgerlijk wetboek
Alcoholgebruik op het werk is in het Burgerlijk Wetboek (
BW) niet duidelijk verboden. In het (
BW) is wel opgenomen dat ontslag om dringende redenen kan zijn dat de werknemer zich ondanks waarschuwing overgeeft aan dronkenschap of ander liederlijk gedrag (
7:678, lid c, BW).
Ontslag wegens overmatig drinken is mogelijk. De kantonrechter zal willen nagaan of er een (schriftelijk) alcoholbeleid aanwezig is en of dit in de organisatie bij de werknemers bekend is gemaakt. Ook zal hij kijken of betrokkene een reële kans gehad heeft het gedrag te veranderen (schriftelijke rapportage van de gesprekken met werknemer zijn dus van belang).
Arbowet
De Arbowet stelt de werkgever en werknemer samen verantwoordelijk voor het welzijn, de gezondheid en veiligheid op het bedrijf. De artikelen 3, 4, 5 en 8 beschrijven de verantwoordelijkheid van de werkgever en artikel 11 beschrijft de verantwoordelijkheid van de werknemer. Misbruik van alcohol wordt ook hier niet expliciet genoemd:
Artikel 3: Arbeidsomstandighedenbeleid
Het werk mag geen nadelige invloed hebben op het welzijn, de gezondheid en veiligheid van werknemers. Risicovolle arbeidsomstandigheden moeten dan ook zo veel mogelijk beperkt worden.
Artikel 4: Aspect van het Arbobeleid
Dit artikel vermeldt de verplichting voor de werkgever tot het voeren van een ziekteverzuimbeleid. Risicovolle arbeidsomstandigheden (bijvoorbeeld door alcoholproblemen) moeten beperkt worden.
Artikel 5: Risico Inventarisatie en Evaluatie (RI&E)
Een RI&E is verplicht voor iedere ondernemer met personeel. Het houdt in dat de werkgever moet nagaan of er voldoende voorzorgsmaatregelen zijn getroffen om schade aan de gezondheid van u en uw werknemers te voorkomen. Maatregelen voor het gebruik van alcohol in relatie tot de werkuitvoering kunnen hierin worden meegenomen.
Artikel 8: Voorlichting en onderricht
De werkgever is verplicht zijn werknemers voor te lichten over risicovolle arbeidsomstandigheden en over de maatregelen die u treft ter beperking hiervan. Een voorbeeld zou kunnen zijn dat de werkgever het personeel voorlicht over alcoholproblemen op de werkplek.
Artikel 11: Algemene verplichtingen werknemers
Werknemers zijn verplicht om opgemerkte gevaren ten aanzien van veiligheid en gezondheid bekend te maken bij de werkgever of leidinggevende. Daarnaast is de werknemer verplicht zorg te dragen voor het eigen welzijn, de veiligheid en gezondheid en die van anderen. U als werkgever kunt uw werknemers attenderen op het feit dat dit ook van toepassing is wanneer het om onverantwoord alcoholgebruik gaat.
Overige wetten
De wetgever heeft de risico´s van alcohol voor veiligheid en gezondheid onderkend en onder meer grenzen gesteld aan het maximale bloedalcoholgehalte (BAG) bij het besturen van voertuigen. Zo zijn normen opgenomen in de Wegen VerkeersWet, de Luchtvaartwet, de Scheepsvaartverkeerswet. In het beveiligingswezen, stukadoors-, afbouw- en terrazzobedrijven staan er bepalingen in de
CAO over alcoholgebruik tijdens werktijd. Daarnaast verbiedt het Algemeen Rijksambtenaren Reglement het bezit en gebruik van alcohol op de werkplek.
Ook de Drank- en Horecawet noemt alcohol duidelijk. Wanneer de werkgever alcohol op het werk beschikbaar stelt en hij jong personeel in dienst heeft, dient hij de drank- en horecawet in acht te nemen. Volgens deze wet is het verboden om alcohol te schenken of te verkopen aan jongeren onder de zestien jaar. Sterke drank (alle gedestilleerde dranken die twintig procent alcohol of meer bevatten) mag alleen aan jongeren van achttien jaar en ouder geschonken en verkocht worden. Niet de drinker, maar de schenker wordt beboet wanneer deze regeling niet in acht wordt genomen. Deze bepaling is in de wet opgenomen omdat alcohol voor kinderen en jongeren extra schadelijk is en zij niet goed in staat zijn de grens tussen verantwoord en onverantwoord drinkgedrag te herkennen
Instemming ondernemingsraad?
De vraag is of een werkgever voor het invoeren van een alcoholbeleid de instemming van de
OR moet hebben, in
Artikel 27 lid 1 Wet op de ondernemingsraden is hier niet duidelijk over. Als het alcoholbeleid in het Personeelshandboek is/wordt opgenomen, in de instemming van de
OR duidelijk aanwezig.
Europa
Ieder land kent zijn eigen regels om alcohol in het verkeer tegen te gaan. Vaak geldt in het verkeer mag een maximum alcoholpromillage, maar niet altijd. In Tsjechië en andere Oost-Europese landen mag je achter het stuur helemaal niets hebben gedronken. Wie betrapt wordt met een slok op kan rekenen op een forse boete. Het opleggen van een gevangenisstraf en/of invordering van het rijbewijs is ook mogelijk.
Alcoholslot
Een alcoholslot is een blaasapparaat dat in de auto wordt ingebouwd en daar 2 jaar blijft zitten. Het werkt als een startonderbreker: bij een alcoholpromillage boven de 0,2 start de auto niet. Het alcoholslot is een onderdeel van het Alcoholslotprogramma (
ASP). Bij bestuurders die worden aangehouden met een alcoholpromillage¹ boven de 1,3, wordt een blaasapparaat in de auto ingebouwd dat werkt als een startonderbreker. Bovendien moeten zij een begeleidingsprogramma volgen. De volgende criteria gelden:
- voor gewone bestuurders is het ASP verplicht als ze worden aangehouden met meer dan 1,3 promille alcohol in hun bloed;
- automobilisten die nog geen vijf jaar hun rijbewijs hebben, krijgen het alcoholslot vanaf 1,0 promille;
- recidivisten (automobilisten die opnieuw de fout ingaan) krijgen hem vanaf 0,8 promille. (Bron: De Zaak)
¹ Het bloed-alcoholgehalte (BAG) word uitgedrukt in ‰ oftewel promillen. Het adem-alcoholgehalte (AAG) wordt uitgedrukt in µg/l, oftewel microgrammen alcohol per liter adem. 1 ‰ is gelijk aan 440 µg/l.
NB: Bij een gemiddelde man van 75 kg geeft één standaardglas een bloed-alcoholgehalte van 0,2 ‰. Twee standaardglazen geven 0,4 ‰ enzovoort. Deze 'opbouw van het promillage' verschilt echter sterk van persoon tot persoon en hangt af van:
- het lichaamsgewicht: bij zwaardere mensen geeft één standaardglas een lager promillage dan bij lichtere mensen;
- de lichaamsbouw: bij sterk gespierde mensen geeft één standaardglas een lager promillage dan bij mensen met veel lichaamsvet;
- het geslacht: bij mannen geeft één standaardglas een lager promillage dan bij vrouwen;
- de leeftijd: bij oudere mensen geeft één standaardglas een hoger promillage dan bij jongere volwassenen.
Alcohol reden voor ontslag?
Nee, de kantonrechter Apeldoorn oordeelde dat overmatig gebruik van alcohol en drugs een verslaving is die moet worden gekwalificeerd als een ziekte. En op ziekte rust een opzegverbod. De zaak lag iets genuanceerder, de werkgever had nagelaten de bedrijfsarts in het probleem te betrekken, zie de betreffende
rechtspraak d.d. 27 februari 2012. De case maakt duidelijk dat in voorkomende gevallen werkgevers nauwgezet moeten handelen.
Ja, aldus het Gerechtshof 's-Hertogenbosch op 3 mei 2016. Case: werknemers - chauffeur - is noch beschikbaar (rijbewijs ingenomen vanwege alcoholgebruik) noch bereid tot het verrichten van de bedongen werkzaamheden (wel passende arbeid). De chauffeur is terecht ontslagen en moet ook de proceskosten betalen. (Bron: Jurisprudentie,
9 mei 2016)
Ja, zegt ook het Gerechtshof Den Haag,
17 januari 2017. In deze situatie was er een vaststaand reglement rond alcoholgebruik, daarnaast was de werknemer eerder al eens gewaarschuwd voor het gebruik van alcohol. Ondanks zijn lange en onberispelijk dienstverband wordt de werknemer ontslagen zonder vergoeding.
Lees voor meer:
Alcoholverslaving is ziekte, ontslag niet toegestaan.
Leeftijdsgrens consumptie alcohol verhoogd naar 18 jaar
De Eerste Kamer heeft ingestemd met het plan om de leeftijdsgrens voor alcoholgebruik te verhogen van zestien naar achttien jaar. De nieuwe wet maakt ook het bezit van alcohol op straat en in de horeca strafbaar voor 18-minners. De leeftijdsgrens van 16 jaar waarvan niet wordt voorgesteld die te verhogen tot 18 jaar is de minimumleeftijd van personeel in horeca- en slijtlokaliteiten inclusief barvrijwilligers in (sport)kantines (Bron: NRC, 18 juni 2013).
De leeftijdsverhoging gaat uiterlijk in op 1 januari 2014.
Alcoholbeleid op het werk
Een bedrijf kan voorschriften vaststellen over het gebruik van alcohol onder werktijd en vóór aanvang van het werk voor zover dat invloed kan hebben op de arbeidsprestatie. Ook werknemers met een alcoholprobleem dat hun functioneren structureel negatief beïnvloedt, riskeren ontslag op staande voet. Een op de twintig werknemers heeft last van een verslaving, zo blijkt uit statistieken van het Ministerie van
VWS. De werknemer blijft primair verantwoordelijk voor zijn alcoholconsumptie.
Alcoholgebruik collega’s wekt ergernis
Ruim de helft van de Nederlandse werknemers stoort zich aan het alcoholgebruik van collega’s tijdens en buiten werkgerelateerde bijeenkomsten. Iemand daarop aanspreken blijkt echter een gevoelig onderwerp: slechts een kwart zegt dit ooit gedurfd te hebben. Dit blijkt uit een onderzoek naar alcoholmisbruik op het werk wat door Lundbeck onder 1.100 Nederlandse werknemers uitgevoerd is.
Van de respondenten geeft slechts 3,1 procent aan één keer of meer door een collega of baas te zijn aangesproken op overmatig alcoholgebruik. Daarbij heeft slechts 4 procent zich vanwege een kater ooit ziek gemeld. Deze cijfers staan in schril contrast met het percentage werknemers dat zich stoort aan het alcoholgebruik van anderen (52,7 procent).
Lange werkdagen leiden tot meer drankgebruik
Mensen die lange werkdagen maken, drinken gemiddeld meer in hun vrije tijd. Dat blijkt uit een uitgebreide analyse van wetenschappelijk
onderzoek. Als werknemers weken van meer dan 48 uur maken, zijn ze eerder geneigd om 'risicovol' drinkgedrag te vertonen. Bij vrouwen wordt risicovol drinken gedefinieerd als dertien glazen alcohol per week, bij mannen gaat het om 21 glazen
CBR mag geen alcoholslotprogramma meer opleggen
Het Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen (CBR) heeft op dit moment geen wettelijke mogelijkheid meer om een alcoholslotprogramma aan iemand op te leggen. Dat heeft de
Raad van State bepaald.
Tot nog toe was het zo dat bestuurders die met tussen de 1,3 en 1,8 promille alcohol in hun bloed betrapt werden, verplicht deel moesten nemen aan het alcoholslotprogramma. Deden ze dat niet, dan mochten ze vijf jaar lang niet rijden. Voor jonge bestuurders lag de ondergrens op 1 promille.
Volgens de Raad van State heeft het CBR door de te algemene wetgeving te weinig ruimte om een individuele afweging te maken van de individuele gevolgen voor de betrokken bestuurders.
Werkgevers huiverig voor bedrijfsborrel
Heeft u vorige week ook afgesloten met een vrijdagmiddagborrel? Grote kans dat er een of meer collega’s met te veel drank op de deur uit zijn gegaan. Om escalatie te voorkomen, houden veel werkgevers de bedrijfsborrel buiten de deur.
Bedrijfsborrels zijn goed voor de onderlinge verhoudingen, maar als ze escaleren kunnen ze de sfeer aardig verpesten.
STIVA (Stichting Verantwoorde Alcoholconsumptie) raadt werknemers aan bij bedrijfsborrels matig te zijn met alcohol; dat is voor vrouwen niet meer dan één glas en voor mannen niet meer dan twee.
Meerderheid wil dat rokers en drinkers meebetalen aan hulp
De meerderheid van de Nederlanders vindt dat jongeren die te veel drinken de ziekenhuisrekening (deels) zelf zouden moeten betalen. Ook de kosten van hulp bij het stoppen met roken zouden helemaal of gedeeltelijk voor eigen rekening moeten zijn. (Bron:
CBS,
29 jul. 2015)
Jongeren vinden eigen alcoholgebruik niet schadelijk
Bijna 7 op de 10 jongeren tussen 12 en 25 jaar die wel eens alcohol drinken vinden hun eigen alcoholconsumptie niet schadelijk voor hun gezondheid. Van de stevig drinkende jongeren (zes glazen per keer of meer) is dit meer dan de helft. In 2014 werd de wettelijke leeftijdsgrens voor alcoholconsumptie verhoogd naar 18 jaar. Jeugd jonger dan 18 jaar vindt deze nieuwe leeftijdsgrens vaker te hoog dan volwassen jongeren. (Bron:
CBS, 15 apr. 2016)
Alcoholgebruik onder 65-plussers met hoge opleiding stijgt
Bijna 9 op de 10 hoogopgeleide 65-plussers geven aan wel eens alcohol te drinken. Onder hun laagopgeleide leeftijdsgenoten zijn dat er bijna 7 op de 10. De hoogopgeleide drinker van 65 jaar of ouder valt het vaakst in de categorie overmatige drinker. Ze geven zelf aan dat ze vaker stevig drinken dan hun laagopgeleide leeftijdsgenoten en ook vaker dan de jongere hoogopgeleiden. Dit blijkt uit cijfers van de Gezondheidsenquête/Leefstijlmonitor van het
CBS, het RIVM en het Trimbos-instituut, waarbij personen van 12 jaar of ouder vragen beantwoorden over hun alcoholconsumptie. (Bron:
CBS, 17 aug. 2016)
Hoge kosten alcohol gerelateerd ziekteverzuim
Alcoholgebruik kost de Nederlandse samenleving jaarlijks miljarden. Dat heeft het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) berekend in opdracht van de Tweede Kamer. In 2013 kwam het saldo van baten en lasten uit op 2,3 tot 2,9 miljard euro negatief, aldus het RIVM in een gepubliceerd onderzoek.
Kosten door alcoholgebruik kunnen bijvoorbeeld ontstaan door een lagere arbeidsproductiviteit als gevolg van ziekteverzuim, door inzet van politie en justitie, en door verkeersongevallen.
Ruim een derde van de bedrijven heeft een schriftelijk alcohol- en drugsbeleid, zegt Gerard Frijstein in NRC, hoofd arbodiensten bij het AMC. In de horeca, waar de voortdurende beschikbaarheid van alcohol een risico vormt, is dat zestig procent, in de bouw en de zorg heeft zo’n veertig procent beleid ontwikkeld. Veel bedrijven hebben een zero tolerance beleid, zegt hij. Daar horen soms verplichte testen bij, zoals bij KLM. Piloten zijn wettelijk verplicht testen te ondergaan, bij andere bedrijven mag testen op alcohol alleen bij uitzondering. Het moet gaan om risico-functies, het beleid moet helder en bekend zijn, en de ondernemingsraad moet betrokken zijn bij het opstellen van het beleid. (Bron: Arbozone, 3 okt. 2016)
Zelfregulering alcoholreclame social media al vijf jaar effectief
De alcoholbranche beperkt zichzelf inmiddels vijf jaar ten aanzien van marketinguitingen via social media. Uit onderzoek blijkt dat deze maatregelen jongeren onder de achttien jaar goed beschermen.
Met ingang van 1 januari 2012 is er een artikel opgenomen in de Reclamecode voor Alcoholhoudende dranken waarin de alcoholbranche zichzelf nadrukkelijk beperkingen heeft opgelegd ten aanzien van marketing via social media. Doel daarbij was vooral ervoor te zorgen om zo min mogelijk achttien-minners te bereiken. Zelfregulering van alcoholmarketing via social media bestaat dus al bijna vijf jaar. (Bron: Briksmagazine, 30 nov. 2016)
Tegen kater helpt niks
Internationale wetenschappers, onder de naam Alcohol Hangover Research Group hebben ontdekt dat behalve geheelonthouding (of gematigd consumeren) er geen anti-katermiddel bestaat. Noch koffie, noch eieren met spek, noch veel water helpen.
Volksgeloof stelt een kater vaak gelijk aan uitdroging (vandaar waterdrinken als remedie), maar dit blijkt niet helemaal te kloppen. Het hormoon vasopressine, dat de vochthuishouding reguleert wordt door alcoholinname onderdrukt, dat klopt. Maar het mineraalniveau in het lichaam, dat samenhangt met een goede vochthuishouding is bij katerlijders niet aangetast. (Bron: Volkskrant, 16 apr. 2017)
Overmatige en zware drinkers in 2016
Acht procent van de Nederlanders van 12 jaar of ouder is een overmatige drinker. Dat betekent dat mannen meer dan 21 glazen en vrouwen meer dan 14 glazen alcohol nuttigen per week. Mannen zijn zware drinkers als ze 6 of meer glazen op één dag drinken; vrouwen als ze 4 of meer alcoholische consumpties drinken. Twintigers zijn relatief het vaakst overmatige of zware drinker. 55-plussers zijn in verhouding vaker overmatige drinkers dan zware drinkers. (Bron:
CBS,
Trends 2017)
Uniper trekt alcohol- en drugscontrolebeleid in na onderzoek AP
Energiebedrijf Uniper (tot 1 januari 2016 E.ON) heeft na onderzoek van de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) zijn alcohol- en drugscontrolebeleid voor medewerkers ingetrokken. Volgens dit beleid was Uniper van plan gegevens over de gezondheid van medewerkers te verwerken. Dit beleid was in strijd met de Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp).
Medische gegevens zijn per definitie privacygevoelig en voor het verwerken daarvan gelden extra wettelijke eisen. Een werkgever mag over het algemeen geen alcohol- en drugstesten inzetten waarbij medische gegevens van werknemers worden verwerkt. Dit soort testen mogen in beginsel alleen afgenomen worden als dit in de wet is geregeld, zoals voor de luchtvaart. (Bron: ANP Press Support, 22 feb. 2017)
Meer informatie: PW, 3 juli 2017 / Drugstest op het werk: mag dat?
Meer dan vierduizend alcoholverkooppunten ‘op afstand’
Uit een inventarisatie door Panteia blijkt dat er in Nederland ruim vierduizend organisaties zijn die alcohol thuis of via de post bezorgen. Deze inventarisatie werd uitgevoerd in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.
De inzichten uit de inventarisatie helpen het ministerie van
VWS bij het ontwikkelen van beleid ten aanzien van de handhaving van de leeftijdsgrens van 18 jaar voor het kopen van alcohol. Het toezicht hierop is decentraal bij de gemeenten belegd. In de praktijk is het echter nauwelijks uitvoerbaar om toezicht te houden bij het moment van afleveren van online bestelde producten. Daarom wordt er gekeken of het toezicht en de handhaving kan plaatsvinden op het moment van (online) aankoop. (Bron: Panteia, 7 dec. 2017)
Alcohol- en drugscontroles verledentijd?
De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) houdt toezicht op naleving van de privacywet. Het uitvoeren van een ADM-controle (alcohol, drugs, medicijnen) wordt beschouwd als het verwerken van bijzondere persoonsgegevens over gezondheid. De vraag is of het voorkomen van veiligheidsincidenten een uitzondering rechtvaardigt. De AP vindt van niet.
Eind 2017 ontving AP signalen van werknemers van Uniper Benelux (voorheen E.ON Benelux). Het ging erom dat al het personeel een beleid moest ondertekenen waarmee het instemt met ad random alcohol(blaas)testen en drugscontroles door middel van wangslijmtesten, drugshonden en controles van auto’s en werkplekken. De AP heeft nader onderzoek gedaan en komt in haar rapport tot de conclusie dat het beleid van Uniper in strijd is met de Wet Bescherming Persoonsgegevens (Wbp).
Inmiddels is bekend dat Uniper heeft besloten zijn beleid in te trekken, onder druk van de mogelijke boetes die de AP kan opleggen. Betekent dit nu dat alcohol- en drugscontroles verleden tijd zijn? Niet helemaal. Voor beroepen waar in de wet de mogelijkheid tot controles is opgenomen, zoals de luchtvaart, verandert er niets. (Bron: Schravenmade Advocaten, 2017)
Nationaal Preventieakkoord
Het Nationaal Preventieakkoord zal niet alleen gaan over de aanpak van roken en overgewicht maar ook over het terugdringen van problematisch alcoholgebruik. Dat maakt staatssecretaris Blokhuis (
VWS) bekend in een brief d.d. 6 februari 2018 aan de
Tweede Kamer.
De staatssecretaris sprak in de afgelopen maanden met een groot aantal maatschappelijke organisaties, ondernemers en deskundigen over de invulling van het Preventieakkoord. De inzet op de drie thema’s – roken, overgewicht en problematisch alcoholgebruik - wordt breed gedeeld. Deze thema’s leiden tot een groot gezondheidsverlies en veroorzaken een hoge ziektelast . In de gesprekken is gewezen op de samenhang van gezondheidsproblemen met achterliggende problematiek op het vlak van het sociaal domein, zoals armoede en schulden. Roken, overgewicht en problematisch alcoholgebruik en de daaruit voortvloeiende gezondheidsproblemen komen meer voor bij mensen met een lage opleiding en een laag inkomen. Om resultaten te bereiken is vaak ook inzet op de achterliggende problematiek nodig.
In gesprekken over het Nationaal Preventieakkoord zijn allerlei mogelijke voorstellen genoemd door de gesprekspartners om roken, overgewicht en alcoholgebruik te verminderen. Met betrekking tot alcohol hebben gesprekspartners onder andere genoemd: campagnes gericht op specifieke doelgroepen, prijsmaatregelen, verminderen van verkooppunten, beperken reclames, inzetten op een cultuur van sport zonder drank en meer aandacht voor alcohol in de zorg en op school. (Bron: Blik op nieuws, 6 feb. 2018)
Ook één glas rode wijn per dag ongezond
Gezond drinken bestaat niet. Dat blijkt uit een nieuwe internationale overzichtsstudie op basis van gezondheidsgegevens van 600.000 mensen in negentien landen. De megastudie die vandaag in het wetenschappelijke tijdschrift The Lancet verschijnt, lijkt de definitieve dolksteek in de rug van het idee van ‘het ene gezonde glaasje’ te zijn.
Verlaag de adviezen voor gezond alcoholgebruik, schrijven de onderzoekers van meer dan honderd universiteiten, waaronder het Erasmus MC, die bij de studie betrokken waren. In Nederland geldt sinds 2015 al een aangescherpte richtlijn. (Bron: o.m. Nederlands Dagblad, 14 apr. 2018)
Kort door de bocht
Eén glas alcohol per dag bekort je leven berichtten media vorige week. Nadere bestudering van de onderzoeksresultaten leert dat dat te kort door de bocht is. Wat er wél in de studie staat: dat er vanaf 100 gram alcohol per week (dat komt neer op ongeveer tien glazen bier van 250 ml of wijn van 100 ml) een verhoogd algemeen risico op sterfte is. Dat risico neemt vervolgens toe naarmate er meer wordt gedronken. (Bron: Diverse Dagbladen, 20 apr. 2018)
Nederlanders drinken meer verantwoord ten opzichte van andere landen
De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) zegt dat alcohol jaarlijks meer dan drie miljoen mensen doodt, voornamelijk mannen (drie kwart van het totaalaantal). Nederland scoort echter goed op het thema verantwoorde alcoholconsumptie, maakt de Stichting Verantwoorde Alcoholconsumptie (STIVA) op uit het nieuwste rapport.
De gemiddelde alcoholconsumptie per jaar per hoofd van de bevolking van vijftien jaar en ouder is gedaald van 10,4 liter in 2010 naar 8,7 liter in 2016. "Slechts twee landen uit de
EU-28 drinken minder", becijfert de
STIVA. (Bron: NU,
8 okt. 2018)
Biergigant Heineken scoort met alcoholvrij
Bierbrouwer Heineken heeft een topjaar achter de rug. Het Heineken-hoofdmerk groeide wereldwijd met bijna 8 procent, mede dankzij het succes van het alcoholvrije 0.0 biertje. Dat is de hoogste groei in tien jaar tijd.
In Europa steeg de afzet van 0.0 en Radler bieren ‘hoog in de enkele cijfers’: jaarcijfer-taal voor groei die dichter bij de tien procent dan bij de vijf procent ligt. (Bron: AD,
13 feb. 2019)
Redactie: Het voornoemde is niet als reclame bedoeld. Wel bedoeld wordt dat in plaats van alsmaar meer, er nu een goed bericht is waar sprake is van minder.
Alcoholgebruik meten via haar en nagels
Maastrichtse wetenschappers gaan onderzoeken of alcoholgebruik op een betrouwbare manier te meten is in hoofdhaar, vingernagels en urine. Die metingen moeten leiden tot betere behandelingen voor leverpatiënten en mensen met drankproblemen. Het gebruik van alcohol wordt nu voornamelijk gemeten via de adem en bloed. Maar alcoholconsumptie is via deze metingen slechts enkele uren aantoonbaar.
Volgens de onderzoekers van Maastricht UMC+ laat een bepaalde stof in het lichaam, die alcohol afbreekt, zien of iemand in de voorgaande dagen en zelfs maanden alcohol heeft gebruikt. Deze stof, genaamd ethylglucuronide (EtG), hoopt zich over een langere periode op in haar, vingernagels en urine. ,,Hoofdhaar groeit ongeveer één centimeter per maand. Door de concentratie van EtG te meten in hoofdhaar, wordt er als het ware een alcoholtijdslijn gecreëerd. Zo kan bepaald worden of iemand over een langere periode al dan niet alcohol heeft gebruikt'', aldus de onderzoekers. (Bron: Skipr,
18 feb. 2019)
Testen op drugs en alcohol alleen toegestaan bij wet
Het tijdens werktijd testen van werknemers op alcohol, drugs en geneesmiddelen is alleen toegestaan als er voor een bepaald beroep specifieke wetgeving geldt. In de meeste gevallen is het verboden, aldus de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) in 2018.
Het testen anno 2019 op drugs en alcohol is toegestaan voor de volgende wetten:
Scheepsvaartwet, Spoorwegwet, Wet lokaal spoor en Wet luchtvaart. Daarnaast is er nog een
Besluit alcohol, drugs en geneesmiddelen in het verkeer waarin staat welke tests zijn toegestaan voor welke beroepsgroepen en wie er bevoegd zijn om deze tests af te nemen, bijvoorbeeld een arts of verpleegkundige.
De wet kent een aantal uitzonderingen op deze hoofdregel ten aanzien van gezondheidsgegevens, namelijk in artikel 21 en 23 Wbp. De belangrijkste uitzonderingen in het kader van het uitvoeren van alcohol- en drugstests op de werkvloer zijn: (let op dat de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) met de uitzonderingen de vloer aanveegt)
Wat ook opvalt is dat tot nu toe
kantonrechters, inzake het testen op gebruik van alcohol en drugs tijdens het werk, veelal eerder de kant van de werkgever dan de werknemer kozen. In andere woorden 'gevaarlijke situatie' belangrijker vonden dan 'privacy'. Uiteraard moet in voorkomende gevallen de werkgever wel een en ander aannemelijk kunnen maken.
De vraag komt naar boven of in toekomstige rechtszaken de rechter de opstelling van de Autoriteit Personeelsgegevens moet eerbiedigen of hij/zij daarin vrij is.
Tenslotte nog de ondernemingsraad. Op grond van
artikel 27 van de Wet op de ondernemingsraden is voor de invoering, wijziging of intrekking van een alcohol- en drugscontrolebeleid een instemmingsplichtig besluit nodig. Is artikel 27 gezien de uitspraak van de AP nu overbodig?
Redactie: Wij hebben deze vraag voorgelegd aan de Autoriteit Persoonsgegevens. Personen of werkgevers hebben de mogelijkheid om een klacht bij de Autoriteit of bij de Kantonrechter neer te leggen? Wie heeft nu de absolute bevoegdheid m.b.t. een uitspraak? Kan de Autoriteit de kantonrechter overrulen? Is er een beroepsmogelijkheid bij de Autoriteit? Zal de kantonrechter altijd de uitspraak cq advies van de Autoriteit volgen?
Stijgende nalevingscijfers supermarkten voor verkoop alcohol
Het juist naleven van de leeftijdsgrens bij de verkoop van alcohol staat in 2019 bij alle ketensupermarkten hoog op de agenda.
Het CBL, de brancheorganisatie van de supermarkten en foodservicebedrijven, is blij dat dit zijn vruchten afwerpt. Voor de verkoop van alcohol is de naleving gestegen van 63,3% naar 71,8%. Onderzoeksbureau Objectief onderzocht de naleving van de verschillende verkooppunten in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (
VWS).
Meer bier minder alcohol
De verkoop van alcoholvrij bier is met ruim 30 procent in 2018 nog veel harder gestegen dan in voorgaande jaren. Dat staat in de jaarlijkse bierconsumptiecijfers van Nederlandse Brouwers, de overkoepelende organisatie van bierbrouwerijen. Sinds 2010 is de consumptie van dit zogenoemde 0.0 bier ruim vervijfvoudigd.
Nederlandse Brouwers, naar eigen zeggen samen goed voor 95 procent van de bierproductie in ons land, voorspelt dat het 'bewuste genieten' gaat doorzetten. Dat sluit aan bij ,,zowel de trend van het steeds meer verantwoord omgaan met alcohol en de dalende alcoholconsumptie, als de populariteit van speciaalbier".
Alcoholtest bij risicovolle beroepen toch mogelijk?
Het kabinet zoekt zoek naar een oplossing voor bedrijven - industrie, chemie en havens - die het belangrijk vinden om te kunnen controleren of werknemers onder invloed zijn. Nu is dat volgens de privacywetgeving verboden met een mogelijke boete voor deze bedrijven in het vooruitzicht. Staatssecretaris Van Ark gaat op korte termijn met werkgevers en werknemers in gesprek om na te gaan of regels kunnen worden aangepast.
De werkelijkheid is dat vele bedrijven die met gevaarlijke stoffen werken, alle verordeningen ten spijt toch alcohol- en drugstests af bij hun werknemers afnemen. Veiligheid is bij hen belangrijker dan het nakomen van de privacyregels.
Begin 2019 wordt voor een beperkt aantal risicovolle beroepen de alcohol- of drugstest toegestaan, te weten piloten, treinmachinisten en schippers. Mogelijk kan het aantal risicovolle beroepen worden uitgebreid.
Alcohol als het nieuwe roken?
Hoogleraar Keel-, Neus-, en Oorheelkunde Jeroen Jansen (55) veranderde van mening over alcoholconsumptie. ‘De afgelopen jaren is er een heel succesvolle campagne gevoerd tegen roken, waardoor dit echt aan banden is gelegd. Je mag niet meer roken in de horeca, in openbare gebouwen en op de werkvloer. Ook in en rondom het ziekenhuis zijn inmiddels geen rookruimtes meer. Door dit succes realiseerde ik mij dat dit voor alcohol ook zou moeten kunnen.’
Terwijl ik alcoholconsumptie als iets volkomen normaals beschouwde, zag ik als arts ondertussen wel de gevolgen. Bijvoorbeeld bij patiënten die kanker kregen door overmatig drinken. (Bron: De Volkskrant, 15 nov. 2019)
En wat kregen nuchtere automobilisten toen ze werden aangehouden?
Op verschillende plekken in de stad Groningen moesten automobilisten op 20 december 2019 blazen. Geheel nuchter, dat hebben deze chauffeurs geweten. Een zak oliebollen van de agenten van de eenheid Groningen om mee naar huis te nemen!
Redactie HR-kiosk: Bravo, ludieke grappen worden langer onthouden en hebben wellicht meer invloed dan de zoveelste bekeuring of erger.
41 procent volwassenen drinkt niet of hooguit 1 glas alcohol per dag
In 2019 gaf 41 procent van de Nederlanders aan geen alcohol of niet meer dan 1 glas per dag te drinken. Daarmee voldeden ze aan de richtlijn van de Gezondheidsraad. Van de vrouwen van 18 jaar en ouder was dit ruim 50 procent. Van de ouderen was dit zelfs twee op drie. Volwassenen die maximaal 1 glas alcohol per dag drinken roken minder en gebruiken ook minder drugs. Dit blijkt uit de Gezondheidsenquête/Leefstijlmonitor 2019 van het
CBS, in samenwerking met het RIVM en het Trimbos-instituut. (Bron:
CBS, 11 mrt. 2020)
Redactie: Een beetje zure opmerking, zeggen is niet hetzelfde als doen.
Alcoholenkelband landelijk ingevoerd
De Alcoholmeter, een enkelband die via het zweet alcoholgebruik meet, wordt na een aantal succesvolle pilots nu landelijk ingevoerd. Minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid zal hiervoor een wetswijziging van het Wetboek van Strafrecht voorbereiden. De Alcoholmeter is een betrouwbaar controlemiddel gebleken voor de naleving van het alcoholverbod en helpt zo alcoholmisbruik, het plegen van misdaden en rijden onder invloed van alcohol te voorkomen.
Het grootste gerapporteerde nadeel van de Alcoholmeter is het formaat en daarmee het draagcomfort. De dragers vinden de Alcoholmeter te groot en te stug. Sommigen ervaren jeuk, geïrriteerde huid, of blauwe plekken. De leverancier van de Alcoholmeter zal daarom dit jaar een nieuwe band gaan testen. (Bron: Rijksoverheid,
18 mei 2020)
Eisen te stellen aan zerobeleid
Een nultolerantiebeleid (Engels: zero-tolerance policy; in Nederland meestal zerotolerancebeleid genoemd) is een beleid waarbij zelfs het kleinste vergrijp (hard) bestraft wordt. Men bedoelt hier met name overheidsbeleid mee, waarbij zonder pardon hard wordt opgetreden tegen zelfs de kleinste uiting van criminaliteit en overlast. Volgens de theorie hierachter dient men iedere overtreding hard te bestrijden en geen enkele afwijking van de wet toe te staan.
In een recente uitspraak van rechtbank Noord-Holland hield het ontslag op staande voet geen stand aangezien de kantonrechter van mening was dat het zerotolerancebeleid niet voldoende kenbaar was gemaakt binnen de organisatie en onvoldoende consequent was toegepast. (Bron: Rechtbank Noord Holland,
5 januari 2021)
Ga terug naar subrubriek Arbeidsomstandigheden.
