Ken uw pensioenregeling
Opinie | wo 20 mei 2020 | Bron: Gommer&Partners | Auteur: Theo Gommer | Trefwoorden: Pensioenregeling, Partnerpensioen, Echtscheiding, Overlijden, Uniform Pensioenoverzicht (UPO), Ontslag, Echtscheidingsconvenant
Juridisch en fiscaal zit pensioen complex in elkaar. Dat vormt op zichzelf geen probleem – heel veel zaken zijn immers complex. Het gaat echter om de manier waarop het product aan de eindgebruiker wordt gepresenteerd. De software van een smartphone is voor velen ook niet te begrijpen, maar men snapt wel hoe een app werkt.
Daar gaat het dus om, de voor u relevante werking van het product snappen. Voor pensioen valt hier nog een wereld te winnen. Het komt niet zelden voor dat zich situaties voordoen die financieel heel wrang uitpakken, niet uit te leggen.
Een voorbeeld: een Uniform Pensioenoverzicht (
UPO) verschijnt jaarlijks bij de deelnemer in de brievenbus. Vaak wordt dan aangegeven wat de beleggingswaarde van het pensioenkapitaal is, wat de prognose tot aan de pensioendatum zal zijn, en vervolgens welke pensioenuitkeringen daarmee aangekocht kunnen worden. Op zichzelf is dit begrijpelijke materie, maar het wordt ondoorzichtig wanneer bepaalde risico’s niet duidelijk naar voren komen.
Vaak wordt pensioen voor de deelnemer onduidelijk wanneer zich meerdere bijzondere situaties voordoen. Denk aan ontslag, scheiding, overlijden, etc. Als gevolg van de Coronacrisis met alle bijkomende maatregelen van dien, ontvangen wij veel vragen over deze punten. In deze bijdrage zetten we dan ook kort enkele aandachtspunten uiteen. Let op: omdat ieder pensioenreglement andere regels kent, geven wij hieronder aan wat de gebruikelijke gevolgen zijn. Raadpleeg altijd uw pensioenreglement voor de specifieke regels(!).
Ontslag
Wanneer ontslag plaatsvindt, stopt meestal ook de pensioenopbouw. Maar er is meer. Juridisch verandert uw status van ‘deelnemer’ naar ‘gewezen deelnemer’. Het verschil is, dat u bepaalde rechten die u als deelnemer genoot, als gewezen deelnemer niet meer bezit. Een schoolvoorbeeld is het partnerpensioen op risicobasis. Het partnerpensioen op risicobasis is slechts verzekerd zolang u een actief dienstverband bij uw werkgever heeft.
Verliest u uw baan, dan kan dat dus betekenen dat uw partner geen partnerpensioen zal ontvangen indien u onverhoopt overlijdt. Hiervoor is van belang om te onderzoeken of u recht heeft op een WW-uitkering, omdat over die periode de dekking van het partnerpensioen mogelijk wordt voortgezet. Zo niet, dan zal u moeten afwegen of u voor uw partner een pensioen wilt regelen. Dit zal worden bekostigd uit een gedeelte van uw pensioenkapitaal dat opgebouwd is voor uw ouderdomspensioen.
Scheiding
Gaat u scheiden? Dan is het van belang om na te denken over zowel het ouderdomspensioen als het bijzonder partnerpensioen. Juridisch is het namelijk onvoldoende om een afspraak over het ouderdomspensioen door te trekken naar het bijzonder partnerpensioen. Een echtscheidingsconvenant zal – als u beiden wenst af te wijken van de bepalingen uit de Pensioenwet – expliciet moeten vermelden wat is bepaald over het ouderdomspensioen én wat is bepaald over het bijzonder partnerpensioen.
Overlijden
En ook in de gevallen, waar wellicht niet meteen bij wordt stilgestaan, is de vraag wat is geregeld in het geval u onverhoopt overlijdt. Met name in combinatie met ontslag is van belang dat u goed overziet of het partnerpensioen op kapitaal- of risicobasis is verzekerd.
Pensioen is een arbeidsvoorwaarde waarvoor de werkgever (ook) verantwoordelijk is
Hoe komt u nu te weten wat er voor u is geregeld? Vraag het niet alleen na bij uw pensioenuitvoerder, maar ook bij uw werkgever. De werkgever betoont zich van goed werkgeverschap, wanneer hij zijn werknemers én ex-werknemers (!) duidelijk vertelt hoe de pensioenregeling in elkaar steekt, en welke acties door de (ex-)werknemers eventueel zelf nog ondernomen moeten worden. De financiële geletterdheid is immers niet altijd even sterk aanwezig.
Ter voorkoming van pensioencrisis naast de Coronacrisis: ken uw pensioenregeling!
mr. J.T. Gommer MPLA CCFP & mr. M.K.A. van Slagmaat