Een loonstrookje is een traditionele benaming voor een salarisspecificatie. Het woord komt uit de 60er jaren van de vorige eeuw, toen de salarissen op een grote borderel werden getikt met daaronder carbonpapier en geperforeerd papier, voor iedere medewerker een strookje. Dat strookje werd afgescheurd en samen met het geld en eventueel vakantiebonnen en pensioenzegels in een loonzakje gedaan. Tegenwoordig wordt de loonspecificatie (A4) nog steeds een loonstrook(je) genoemnd.
Een loonstrookje of salarisspecificatie is voor veel werknemers een belangrijk document waarop gegevens staan over het salaris. Vaak wordt dit document gebruikt als men gaat solliciteren naar een andere baan. Daarnaast is een salarisspecificatie belangrijk als men een uitkering wil gaan aanvragen. Het UWV gebruikt de salarisspecificatie onder andere om het sv-loon te bepalen. Het sv-loon is het sociale verzekeringsloon dit is naast het brutoloon en nettoloon een belangrijk gegeven.
De naam loonstrookje verwijst naar een papieren document, strookje, waar het salaris is genoteerd. De naam salarisspecificatie omschrijft het document veel beter omdat het salaris op een salarisspecificatie meestal duidelijk is gespecificeerd in verschillende onderdelen. Op de salarisspecificatie ziet de werknemer wat het brutoloon is wat hij of zij verdient. Daarnaast zijn de inhoudingen aangegeven maar ook toeslagen en vergoedingen voor reiskosten en dergelijke. De salarisspecificaties van werknemers kunnen onderling verschillen. De elementen die op de salarisspecificatie zijn benoemd komen overeen met de afspraken die tussen de werkgever en werknemer zijn gemaakt tijdens een arbeidsvoorwaardengesprek. Ook de arbeidsovereenkomst en de wet hebben een invloed op wat wel en niet op de salarisspecificatie mag worden genoteerd.
Op een salarisspecificatie of loonstrook staan een aantal algemene gegevens vermeld. Een belangrijk gegeven is de naam en het adres van de werkgever. Ook de naam en het adres van de werknemer worden op de salarisspecificatie weergegeven. Daarbij wordt ook het burgerservicenummer van de werknemer benoemd. Sommige bedrijven benoemen ook het personeelsnummer als de werknemer een personeelsnummer van het bedrijf toegekend heeft gekregen.
De datum en periode waarover het loon op de specificatie is uitbetaald wordt ook aangegeven. Als een bedrijf betalingen doet aan derden zoals het geval is bij het afdragen van sociale verzekeringspremies wordt dit ook op de salarisspecificatie vermeld. Daarnaast is ook de bruto-netto berekening op de salarisspecificatie genoteerd. De bedragen die voor deze berekening worden gebruikt kunnen in volgorde verschillen.
De volgorde van de bruto-nettoberekening is meestal als volgt:
Soms gebruikt men voor het woord ‘loon’ ook wel vervangende woorden zoals ‘basis’ of ‘grondslag’. Als al de bovengenoemde synoniemen voor sv-loon niet af te lezen zijn op de loonstrook of salarisspecificatie dan kan men de salarisadministratie van het bedrijf bellen waarvoor men als laatste heeft gewerkt. De salarisadministratie weet wel het sv-loon van een werknemer te achterhalen. In ieder geval weet de salarisadministratie te benoemen welke specifieke componenten van het bedrijf onder het sv-loon vallen. Door deze componenten bij elkaar op te tellen kan men zelf een sv-loon berekenen. Als dat ook niet mogelijk is kan men het brutoloon invullen op het aanvraagformulier van de WW-uitkering.
Een Nederlandse werknemer met een bruto salaris van 3.200 euro, verdient eigenlijk 4.322 euro per maand.
Dat is ruim een derde meer dan wat mensen zich realiseren. Een nieuw ontwerp van de maandelijkse loonstrook – de Betere loonstrook – helpt mensen om beter inzicht te krijgen in wat ze eigenlijk verdienen en hoeveel door hun werkgever elke maand wordt afgedragen aan belastingen en premies, anders gezegd ook wat ze de werkgever feitelijk kosten.
Ook geeft de Betere loonstrook mensen inzicht in andere zaken zoals een opleidings- of vitaliteitsbudget. Op de huidige loonstrook is deze informatie niet volledig en is er weinig toelichting te vinden. Het nieuwe ontwerp is vandaag uitgereikt aan Stan Kaatee, DG Werk, en Carsten Herstel, DG Sociale Zekerheid en Integratie van het ministerie van SZW.
Veel mensen hebben op dit moment -door de summiere opzet van de maandelijkse loonstrook- geen goed beeld van hoeveel ze zelf betalen aan belastingen en premies en welk budget zij voor hun ontwikkeling of vitaliteit in kunnen zetten. Veel werknemers weten ook niet wat hun werkgever bovenop hun brutoloon aan premies en belastingen afdraagt voor collectieve voorzieningen, zoals voor de zorg, voor arbeidsongeschiktheid, pensioen en voor individuele zaken zoals opleidingen.
Met de opzet voor de nieuwe maandelijkse loonstrook krijgt de werknemer een beter te begrijpen loonstrook met meer uitleg van begrippen en opbouw van bruto- naar nettoloon. Ook krijgt de werknemer inzicht in de totale loonkosten die een werkgever maakt.
Zo blijkt uit de voorbeeldberekeningen dat voor een werknemer met een modaal maandsalaris van bruto 3.200 de werkgever in werkelijkheid 4.322 euro kost. Netto krijgt een werknemer in dit geval daarvan 2.393 euro op zijn rekening.
De betere loonstrook helpt om mensen bewuster te maken van wat werkgevers betalen voor hun werk en welke bedragen er naar belastingen en premies gaan. Zo krijgen alle werknemers een goed overzicht van het totale bedrag aan arbeidskosten, loon, belastingen en premies. Door een beter inzicht in hun tegoeden voor opleidings- en vitaliteitsbudgetten kunnen werknemers gericht met hun werkgever in gesprek over ambities en welke ontwikkeling daarvoor nodig is.
De Argumentenfabriek ontwikkelde in opdracht van het ministerie van SZW een eerste versie van de betere loonstrook vanuit het perspectief van de werknemer. Bij het ontwerp hebben experts uit het veld meegedacht en zijn werknemers betrokken via een testpanel. Een stuurgroep met vertegenwoordigers van Nibud, Van Spaendonck, VNO-NCW, MKB, Loket.nl en SBI begeleidde het project. Het resultaat is geen kant-en-klare loonstrook die direct in alle systemen past. De betere loonstrook verdient daarom te worden doorontwikkeld door leveranciers van salarisadministraties, samen met hun klanten. Meer informatie over ‘de betere loonstrook’ is te vinden op www.betereloonstrook.nl
Redactie: het is altijd goed om de werknemer een beter inzicht te geven van zijn werkelijke inkomen, maar of de betere loonstrook nu een verbetering is van de al jarenlang bestaande