Kamps' pleidooi voor afschaffen van CAO dient alleen belang van uitzendorganisaties

Opinie  |  di 30 mei 2017  |  Bron: Trouw  |  Auteur: Andries Bongers  |  Trefwoorden: ZZP, CAO, Collectieve arbeidsovereenkomst



Bedrijf psd designed by Kues - Freepik.com

Hans Kamps voorzitter van de brancheorganisatie voor uitzendbureaus (ABU): “De collectieve arbeidsovereenkomst (cao) is niet meer van deze tijd. Het is bijna onvermijdelijk dat de cao stopt te bestaan. Hoogopgeleiden hebben er geen behoefte aan, zij regelen hun zaakjes zelf wel, redeneert Kamps. En voor laagopgeleide werknemers willen de werkgevers in de toekomst geen cao meer maken”.
"Waarom zouden ze? Het is goedkoper om deze mensen op een andere manier in te huren: via nul uren contracten of oproepcontracten, korte dienstverbanden of als zelfstandige. Het is niet realistisch om te verwachten dat de werkgever meer gaat betalen als hij langs andere wegen goedkoper uit is."
Werknemers moeten op afroep beschikbaar zijn. "In de huidige markt verandert de vraag naar personeel steeds sneller, zowel in aantal als in kennis en vaardigheden. Het vaste contract sterft uit." Aldus Kamps in een interview in Trouw.nl:

Het is bijna onvermijdelijk dat de cao stopt te bestaan.

De arbeidsmarkt is met de opkomst van de flexwerkers in een ontwikkeling gekomen die niet meer te stoppen is, meent Kamps. ZZP-ers, zij zijn veelal niet verzekerd, bouwen geen pensioen op en werken vaak onder het minimumloon. Daar valt niet tegen te concurreren."

Ook hoogleraar arbeidsmarkt Ton Wilthagen vindt dat de cao toe is aan een grondige vernieuwing, vooral omdat nu zoveel werknemers - bijvoorbeeld met losse contracten - er buiten vallen. "Als daar geen verandering in komt, zal de cao uit de tijd raken en steeds meer buiten de cao worden afgesproken."

Volgens Hans Kamps moet de arbeidsmarkt toe naar een stelsel waarbij werknemers op afroep beschikbaar zijn. "In de huidige markt verandert de vraag naar personeel steeds sneller, zowel in aantal als in kennis en vaardigheden. Het vaste contract sterft uit."

Dat de CAO haar langste tijd heeft gehad wens ik (Andries Bongers) ernstig te betwijfelen. Dat de CAO aan een grondige vernieuwing toe is, zoals Wilthagen stelt, is een dooddoener. Immers alles wat wil blijven functioneren, zowel mensen als regelingen zullen constant moeten vernieuwen en zich aanpassen aan de omstandigheden. Maar een rechtvaardige beloningsstructuur, gebaseerd op onder andere carrièrepaden, zal steeds de basis zijn van een goed personeels- en beloningsbeleid.

Om alle vernieuwingen te kunnen opvangen vragen werkgevers en werknemers van elkaar om te investeren in de inzetbaarheid, waarbij uitval op gevorderde leeftijd zoveel mogelijk moet worden voorkomen. Met voornamelijk korte dienstverbanden, waarbij geen enkele binding en identiteit meer is, zullen werkgevers en werknemers niet in elkaar investeren en maakt de medewerker geen deel meer uit van de organisatie waar hij trots op zou kunnen zijn.

Dat de ZZP-er niet in het huidige stelsel past is jammer genoeg maar al te waar. Dit is echter geen ontwikkeling in de tijd, maar een ernstig falen van de Belastingdienst, die een belangrijke taak, het controleren van de verzekeringsplicht, sinds 2006 heeft nagelaten. Zie: hoezee, hoezee, iedereen ZZP.

Een rechtvaardige beloningsstructuur en -strategie, gebaseerd op onder andere carrièrepaden, zal steeds de basis zijn van een goed personeels- en beloningsbeleid.

Daar waar geen CAO van toepassing is, zien we dat bedrijven streven naar een beloningsstructuur die aan alle medewerkers recht doet. Dat een dergelijke regeling allerlei individuele keuzemogelijkheden heeft, is een voortzetting van het cafetariasysteem, maar in de basis zien we een collectieve regeling, die acceptatie en rust geeft in het arbeidsvoorwaardenbeleid.

Helaas moet ik wel constateren dat werkgevers vanwege het risico, dat de WWZ en de WULBZ/WIA met zich meebrengen, en de onhoudbaarheid van de meeste ZZP-constructies, steeds meer een beroep zullen doen op uitzendkrachten.
Maar dat neemt niet weg dat het investeren in elkaar de belangrijkste succesfactor is van een organisatie.