Bevolkingsgroei

Datum laatste wijziging: 9 februari 2024  |  Trefwoorden: , , , , , , ,

Inhoud

  1. Prognose groei tot 2060
  2. Niet-westerse herkomst
  3. Remigratie
  4. Re-immigratiewet versoberd
  5. Animo voor emigratie gedaald
  6. Bijna half miljoen Nederlanders wonen elders in Europa
  7. Immigratie en emigratie naar recordhoogte in 2014
  8. In zeven jaar anderhalf maal zoveel EU-migranten in Nederland
  9. Bevolking groeit vooral door immigratie
  10. Door de 17 miljoen grens
  11. Sinds 2000 weinig migratie
  12. 150 duizend inwoners van Poolse herkomst
  13. Hogere bevolkingsgroei door migratie
  14. Levensverwachting blijf stijgen
  15. Bevolking in 2016 relatief sterk gegroeid
  16. Bijna 13 miljoen kiesgerechtigden op 15 maart 2017
  17. Exodus miljonairs
  18. Per 1 januari 2017 bijna 17,1 miljoen inwoners
  19. Migratie blijft bepalend voor bevolkingsgroei
  20. Levensverwachting 2023 naar beneden bijstellen
  21. 18,4 miljoen inwoners in 2060
  22. Bevolkingsgroei 2018
  23. Aantallen vrouwen en mannen
  24. Levensverwachting stijgt minder hard in Nederland en EU
  25. Welke maximale bevolkingsgroei willen we?
  26. Nederland verandert langzaam van samenstelling
  27. Bevolkingsgroei 2018 vooral in de Randstad
  28. Prognose levensverwachting 65-jarigen in 2019
  29. 19 miljoen inwoners in 2039
  30. Bevolking 2018/2019
  31. Bevolkingsgroei 2020
  32. Bevolkingsprognose 2020-2070
  33. Sterfte in 2023 afgenomen

Prognose groei tot 2060

De Nederlandse bevolking zal de komende decennia blijven groeien, tot 18,1 miljoen inwoners in 2060. Dat blijkt uit de nieuwe bevolkingsprognose, die het CBS in 2014 heeft gepubliceerd. De groei komt doordat er meer migranten naar Nederland komen dan er vertrekken, en door de stijgende levensduur. De komende jaren worden er ook weer meer kinderen geboren, maar dat is op den duur niet voldoende om het oplopende aantal sterfgevallen te compenseren. In de toekomst telt de Nederlandse bevolking meer ouderen en meer allochtonen.

De afgelopen drie jaar werden er steeds minder kinderen geboren. Vooral jonge paren stelden het krijgen van kinderen uit, waarschijnlijk vanwege de slechte economische omstandigheden. Die trend is in 2014 gekeerd. Er werden 175 duizend kinderen geboren, 3 duizend meer dan in 2013. De komende jaren stijgt het geboortecijfer naar verwachting verder, omdat het aantal vrouwen van rond de dertig jaar oud gaat toenemen. Door deze ontwikkelingen krijgen basisscholen naar verwachting vanaf 2018 weer zestien jaar lang een toenemende instroom in de kleutergroepen. Rond 2030 worden 193 duizend geboorten per jaar verwacht, daarna zal het geboortecijfer volgens de prognose weer dalen.

Niet-westerse herkomst

In de komende decennia laten de drie grootste niet-westerse herkomstgroepen, de Turken, Marokkanen en Surinamers, een naar verhouding bescheiden groei zien. De groei zit vooral bij de groep 'overig niet-westers'. Veel van deze mensen zijn recent naar Nederland gekomen. Ze zijn vaak relatief jong, reden waarom vooral de tweede generatie* nog sterk zal groeien. Tot deze groep behoren onder meer de Chinezen, Irakezen, Afghanen en Iraniërs.

* En dan is nog een 'derde generatie'. Personen van wie beide ouders in Nederland geboren zijn, maar van wie ten minste één ouder een migratieachtergrond heeft, behoren tot de zogenoemde derde generatie. Mensen die tot deze generatie behoren, hebben per definitie een Nederlandse achtergrond. (Bron: CBS)

Remigratie

Als personen gaan remigreren (gekomen in Nederland en weer teruggegaan) kunnen zij van de SVB een eenmalige uitkering krijgen voor de verhuizing én een maandelijkse uitkering voor hun levensonderhoud. 

De wetswijziging houdt onder meer in dat alleen personen van de eerste generatie voor een uitkering op grond van de Remigratiewet in aanmerking komen. De aanvragers moeten minimaal één jaar uitkeringsgerechtigd zijn en minimaal acht jaar in Nederland wonen. Daarnaast gaat de leeftijdsgrens omhoog van 45 naar 55 jaar.

NB: De Remigratiewet bestaat sinds 2000 en is voor mensen met een dringende wens tot terugkeer naar het land van herkomst omdat ze hier in een uitzichtloze uitkeringsafhankelijke situatie zitten (langdurig werkloos, arbeidsongeschikt, bijstand). De wet is 1 januari 2014 ingegaan.

Re-immigratiewet versoberd

De gewijzigde Remigratiewet is sinds 1 juli 2014 van kracht en biedt degenen die tot de doelgroep van deze wet behoren en naar het land van herkomst willen remigreren, financiële ondersteuning. Het land van herkomst is het land waar de remigrant is geboren.

Tot de doelgroepen van de Remigratiewet behoren:
  • personen die de nationaliteit hebben (gehad) van: Turkije, Marokko, Suriname, Tunesië, Kaapverdië, Servië, Bosnië-Herzegovina, Kroatië, Montenegro, Macedonië (FYROM), Slovenië, Kosovo, de Molukken, Griekenland, Italië, Portugal of Spanje, en die willen terugkeren naar hun land van herkomst.
  • erkende vluchtelingen en asielgerechtigden die willen vertrekken naar hun land van herkomst.
De Remigratie-uitkering is een maandelijkse tegemoetkoming voor kosten van levensonderhoud. Van de persoonlijke situatie en het levenspeil in het bestemmingsland hangt het af hoe hoog de remigratie-uitkering is. Als men in het land van vestiging vanuit Nederland niet meer verzekerd is voor ziektekosten, krijgt men ook een tegemoetkoming voor een zelf af te sluiten ziektekostenverzekering.

Animo voor emigratie gedaald

Sinds 2008 is niet alleen het aantal autochtone emigranten gedaald, ook het aandeel autochtonen dat plannen heeft om te emigreren is afgenomen. Degenen die weg willen uit Nederland (re-immigratie) noemen vaker werk als belangrijkste reden.

NB: Jaarlijks kunnen potentiële emigranten zich oriënteren op de zogeheten emigratiebeurs.

Bijna half miljoen Nederlanders wonen elders in Europa

Veel Nederlanders maken gebruik van vrij verkeer van personen in Europa: begin 2011 woonden bijna een half miljoen Nederlanders in andere Europese landen. Vooral België is een populair land om te wonen voor Nederlanders. Dit blijkt uit de Europese volkstelling die in 32 landen is uitgevoerd.

België telde ook relatief gezien de meeste in Nederland geboren personen: 16 procent van de mensen in België uit de 31 overige EU- en EVA-landen komt uit Nederland. Denemarken volgt op afstand, met 4 procent. Hoewel jaarlijks ongeveer 40 duizend Nederlanders emigreren, hebben ze maar een bescheiden aandeel in de bevolking van andere Europese landen. Dat komt ook doordat veel emigranten vroeg of laat weer terugkeren naar Nederland. (Bron: CBS, 6 mei 2015)

Immigratie en emigratie naar recordhoogte in 2014

Zowel de immigratie als de emigratie waren in 2014 hoger dan ooit. Er werden 183 duizend immigranten bijgeschreven in het bevolkingsregister, en bijna 148 duizend emigranten verlieten ons land. Per saldo nam de bevolking in 2014 door migratie met 35 duizend personen toe.

In Nederland geboren personen die terugkeren naar Nederland vormen al jaren de grootste groep immigranten. In 2014 waren zij met 29 duizendpersonen goed voor 16 procent van de immigratie. Daarnaast kwam 13 procent uit Polen. Immigranten uit Syrië, Duitsland en de voormalige Sovjet-Unie vormden elk 4 tot 5 procent van het totaal in 2014. De grootste stijging in het aantal immigranten kwam op naam van de Syriërs. Hun aantal steeg van 2 duizend in 2013 naar bijna 9 duizend in 2014. Voorlopige cijfers geven aan dat deze stijging zich in 2015 voortzet. (Bron: CBS, 8 sep. 2015)

In zeven jaar anderhalf maal zoveel EU-migranten in Nederland

Nederland telde in 2014 bijna anderhalf keer zoveel migranten uit de EU-landen als in 2007. De meesten kwamen uit Polen, gevolgd door Duitsland, België en het Verenigd Koninkrijk. Dit beeld is sinds 2010 niet veranderd, meldt het CBS.
In 2007 waren er meer dan 435 duizend migranten in Nederland, afkomstig uit de EU-27. In 2014 was dat aantal met 47 procent gegroeid tot bijna 639 duizend. Sinds 2012 is de jaarlijkse toename zo’n 5,5 procent. Ongeveer drie kwart heeft zich ook ingeschreven in een Nederlandse gemeente. Een deel werkt bijvoorbeeld als seizoenarbeider en is niet verplicht om zich in te schrijven. (Bron: CBS, 14 dec. 2015)

Bevolking groeit vooral door immigratie

De Nederlandse bevolking is in 2015 met 79 duizend personen toegenomen tot 16,9 miljoen inwoners. De groei kwam vooral door het migratiesaldo van 56 duizend. Door een combinatie van hoge sterfte en weinig geboorten was het geboorteoverschot met 23 duizend juist laag. Dat meldt CBS op basis van de voorlopige bevolkingscijfers van 2015.

Door de 17 miljoen grens

Op 21 maart 2016 was het zover, Nederland telt nu 17 miljoen inwoners, in 2001 waren dat er nog 'slechts' 16 miljoen. De miljoen inwoners zijn voor het grootste deel terechtgekomen in grote steden in de Randstad. En er zijn ook (kleinere) steden die krimpen, onder meer in Limburg. (Bron: CBS, 21 mrt. 2016).

Sinds 2000 weinig migratie

In vergelijking met andere EU-landen is een groot deel van de groei van de Nederlandse bevolking het gevolg van natuurlijke aanwas. Dit saldo van geboorte en sterfte was goed voor 72 procent van de bevolkingsgroei. Migratie speelde tussen 2000 en 2015 een relatief kleine rol, in tegenstelling tot de periode daarna. In totaal nam de Nederlandse bevolking met 6,5 procent toe. (Bron: CBS, 9 mei 2016)

150 duizend inwoners van Poolse herkomst

Sinds begin mei telt Nederland 150 duizend inwoners van Poolse herkomst. Het aantal Polen, dat al toeneemt vanaf 1996, is daarmee groter dan het aantal Antillianen.

Sinds 2000 is het aantal personen van Poolse herkomst die zich hebben ingeschreven als inwoner van Nederland in de Basisregistratie Personen (BRP), meer dan vervijfvoudigd. De toename deed zich vooral voor nadat Polen in 2004 was toegetreden tot de Europese Unie. Vanaf 2007, toen een tewerkstellingsvergunning voor personen met de Poolse nationaliteit niet meer nodig was, steeg het aantal nog verder. Naast de Polen die zich als inwoner inschrijven, is er jaarlijks ook een grote groep die als seizoenwerker naar Nederland komt en zich niet inschrijft. (Bron: CBS, 13 jun. 2016)

Hogere bevolkingsgroei door migratie

De Nederlandse bevolking is in de eerste helft van 2016 met 43 duizend personen toegenomen, waarvan 35 duizend door migratie. Het is de hoogste groei in een eerste halfjaar sinds het begin van deze eeuw.

Het migratiesaldo kwam ruim twee keer zo hoog uit als in het eerste halfjaar van 2015. Een deel van deze toename komt doordat zich een groter aantal voormalige asielzoekers heeft ingeschreven bij een gemeente. Dat kan zodra ze een verblijfsvergunning hebben of langer dan zes maanden in een opvangcentrum verblijven. De hoge asielinstroom van 2015 is terug te zien in de migratie. Het aantal Syrische (15 duizend) en Eritrese (2 duizend) migranten dat er per saldo bijkwam in het eerste halfjaar van 2016 is groter dan in dezelfde periode vorig jaar.

Ook van veel andere groepen is de instroom groter dan vorig jaar, bijvoorbeeld uit India en uit Oost-Europese landen zoals Roemenië, Bulgarije en Hongarije. Het aantal Polen dat erbij kwam (bijna 5 duizend) is niet toegenomen. Zij maken echter nog wel een groot deel uit van het migratiesaldo. (Bron: CBS, 1 aug. 2016)

Levensverwachting blijf stijgen

Als de Nederlander gemiddeld steeds ouder wordt, heeft dat invloed op de bevolkingsgroei, een waarheid als een koe.

Uit de Prognosetafel AG2016 van het Koninklijk Actuarieel Genootschap (AG) blijkt dat van zowel vrouwen als mannen de sterftekansen nog steeds dalen en de levensverwachting blijft stijgen. Op basis van de laatste inzichten bedraagt de levensverwachting van een in 2016 geboren meisje 93,0 jaar en van een in 2016 geboren jongen 90,1 jaar. Rekening houdend met de verwachte toekomstige verbetering in de levensverwachting, verwacht het AG dat de levensverwachting van jongens en meisjes, die over 50 jaar worden geboren, verder stijgt met 3 à 4 jaar.

De nieuwe cijfers zijn ook van belang voor pensioenfondsen en levensverzekeraars, zeker omdat de nieuwe Prognosetafel in termen van technische voorzieningen zwaarder is dan de Prognosetafel 2014.

Bevolking in 2016 relatief sterk gegroeid

Vorig jaar groeide de Nederlandse bevolking relatief hard. Begin 2016 was Nederland nog zo’n 20 duizend mensen verwijderd van de 17 miljoen. Al in maart werd deze grens gepasseerd. Inmiddels telt de bevolking bijna 17,1 miljoen geregistreerde inwoners.

Het hogere migratiesaldo heeft enerzijds te maken met de toegenomen immigratie, anderzijds met een lichte daling van de emigratie. Deze combinatie heeft geleid tot een relatief groot migratieoverschot. In 2016 steeg het aantal asielmigranten ten opzichte van 2015, maar ook bij andere groepen was er sprake van een toename. Er kwamen bijvoorbeeld meer mensen bij uit onze buurlanden Duitsland, België en Groot-Brittannië.

Voor de komende jaren verwacht CBS dat de bevolking nog doorgroeit, zowel door natuurlijke aanwas als door migratie. Over vijf jaar, in januari 2022, zal de bevolking volgens de CBS-prognose uit 17,5 miljoen mensen bestaan. Hier zitten wel onzekerheidsmarges omheen: er is een kans dat het inwonertal dan wat lager ligt, maar het is ook mogelijk dat het juist wat hoger zal zijn. (Bron: CBS, 3 jan. 2017)

Bijna 13 miljoen kiesgerechtigden op 15 maart 2017

Op 15 maart mogen 12,9 miljoen inwoners van Nederland naar de stembus. Ook mogen ruim 70 duizend Nederlanders die in het buitenland wonen aan de verkiezingen meedoen.

Voor de Tweede Kamerverkiezingen is vrijwel iedereen van 18 jaar of ouder met de Nederlandse nationaliteit kiesgerechtigd. In 2017 zijn dat er ruim 300 duizend meer dan in 2012. Ongeveer 850 duizend jongeren mogen nu voor het eerst stemmen voor de Tweede Kamer. Zij waren bij de vorige verkiezingen, op 12 september 2012, nog geen 18 jaar.

Naast de kiesgerechtigden in Nederland mogen ook Nederlanders in het buitenland stemmen. Zij moeten zich daarvoor registreren bij de gemeente Den Haag. Dit jaar hebben ruim 75 duizend mensen dat gedaan (voorlopige opgave gemeente Den Haag). Bij de vorige Tweede Kamerverkiezingen in 2012 waren dat er 48 duizend. In 2011 woonden bijna een half miljoen personen die in Nederland geboren waren in een lidstaat van de Europese Unie of de Europese Vrijhandelsassociatie en nog enkele honderdduizenden in andere landen.

Dit jaar is het honderd jaar geleden dat het algemeen kiesrecht werd ingevoerd. Met de grondwetsherzieningen van 1917 werd het kiesrecht opengesteld voor alle mannen van 25 jaar en ouder. Twee jaar later werd het actief kiesrecht ook aan vrouwen toegekend. Zij namen in 1922 voor het eerst deel aan de verkiezingen. Na de Tweede Wereldoorlog werd de stemgerechtigde leeftijd verlaagd naar 23 jaar, in 1965 en 1972 naar 18 jaar. (Bron: CBS, 16 feb. 2017)

Exodus miljonairs

Je kan het in een land om verschillende redenen zo bont maken dat miljonairs besluiten te vertrekken. Zo zegden in 2016 liefst 12 duizend miljonairs Frankrijk vaarwel, tegen 10 duizend in 2015. Daarmee is Frankrijk het minst populaire land onder ‘s werelds rijken.

Na Frankrijk is China het land waar de meeste miljonairs vertrekken: zo’n 9.000 in 2016. Dat aantal is wel stabiel vergeleken met de miljonairsvlucht van 2015. Andere grote verliezers zijn Brazilië en Turkije. Brazilië zag afgelopen jaar 8.000 miljonairs vertrekken, tegen 2.000 in 2015. Turkije verloor afgelopen jaar 6.000 miljonairs, tegen 2.000 in 2015.

En waar trekken zij naar toe? Australië blijkt populair met een aanwas van 11.000 miljonair-migranten in 2016. De Verenigde Staten waren ook populair met een aanwas van 10.000 migrerende miljonairs. Canada volgde met een instroom van 8.000 miljonairs. (Bron: Business Insider, 28 feb. 2017)

Per 1 januari 2017 bijna 17,1 miljoen inwoners

Nederland telt per 1 januari 2017 bijna 17,1 miljoen inwoners, ruim 100 duizend inwoners meer dan een jaar eerder. De groei was vooral het gevolg van migratie. Per saldo (immigratie minus emigratie) vestigden zich 79 duizend migranten in ons land. De natuurlijke aanwas (geboorte minus sterfte) droeg 24 duizend bij aan de bevolkingsgroei. (Bron: CBS, Trends 2017)

Migratie blijft bepalend voor bevolkingsgroei

Nederland is één van de 19 lidstaten van de Europese Unie (EU) waar de bevolking groeit. De bevolking groeit vooral door migratie. Dat is ook het geval bij de meeste andere landen waarvan de bevolking toeneemt. Dit blijkt uit cijfers van Eurostat.

Over het algemeen groeide de bevolking van West-Europese landen, terwijl de bevolking van de oostelijke lidstaten minder groeide dan het EU-gemiddelde of zelfs kromp. Nederland groeide in 2017 met 5,8 per duizend inwoners en stond daarmee in de EU op plaats 6. Op Malta groeide de bevolking naar verhouding het meest, met 32,9 per duizend inwoners.

De bevolkingsgroei of -krimp van een land is de som van de natuurlijke aanwas, dit is het aantal geboorten minus het aantal sterfgevallen, en het migratiesaldo, dit is het aantal immigranten minus het aantal emigranten. (Bron: CBS, 3 nov. 2018)

Levensverwachting 2023 naar beneden bijstellen

Het CBS verwacht dat de levensverwachting op 65-jarige leeftijd in 2023 zal toenemen tot 20,5 jaar. Beleidsmakers gebruiken dit cijfer om de toekomstige AOW-leeftijd vast te stellen. De prognose van de levensverwachting is een onderdeel van de bevolkingsprognose die het CBS op 19 december 2017 zal publiceren.

De levensverwachting in 2023 valt in de nieuwste prognose lager uit dan in de prognose van 2016, toen deze op 20,7 jaar werd gesteld. Dat komt doordat de nieuwe prognose gebaseerd is op recentere sterftecijfers dan de prognose van 2016. In de laatste vier maanden van 2016 en de eerste acht maanden van 2017 stierven meer mensen dan in de oudere prognose was verwacht. Dergelijke fluctuaties in de feitelijke sterfte zorgen ieder jaar voor kleine schommelingen in de levensverwachting. (Bron: CBS, 3 nov. 2017)

De voorspelde, licht dalende levensverwachting van 65-plussers in 2023 is mogelijk een trendbreuk. Dat kan problematisch worden voor het kabinet. Het Centraal Planbureau rekent op een stijgende AOW-leeftijd bij berekeningen over de overheidsfinanciën op lange termijn. Op basis van CBS-voorspellingen houdt het CPB rekening met een AOW-leeftijd op 67,5 jaar in 2024, 67,75 jaar in 2026 en 68 jaar in 2028. Als deze verhogingen vertraagd worden, verslechteren de vooruitzichten voor de overheidsfinanciën. (Bron: de Volkskrant, 3 nov. 2017)

NB: De AOW-leeftijd gaat in 2023 niet omhoog. Dat heeft de ministerraad besloten op voorstel van minister Koolmees van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Het kabinet heeft, op basis van nieuwe cijfers over de levensverwachting van het Centraal Bureau voor de Statistiek, de AOW-leeftijd voor 2023 vastgesteld. Die blijft in 2023 67 jaar en drie maanden, net als in 2022. (Bron: Rijksoverheid, 3 nov. 2017)

18,4 miljoen inwoners in 2060

In 2014 werden 18,1 inwoners voorspeld, drie jaar later komen in de voorspelling 2060 er nog eens 300.000 bij.

De komende tientallen jaren wordt de bevolkingsgroei alleen nog door mensen met een migratieachtergrond veroorzaakt. De komende decennia daalt het aantal inwoners met een Nederlandse achtergrond. Ook de stijgende gemiddelde levensduur zorgt voor een hogere schatting.

De komende jaren zal de bevolkingsgroei ook toenemen vanwege natuurlijke aanwas door geboortes, maar dat is van korte duur. Vanaf de jaren na 2030 zullen meer inwoners overlijden dan er kinderen geboren worden.

In 2017 heeft 23 procent van de bevolking wortels van buiten Nederland, in 2060 zal dat naar verwachting 34 procent zijn. Op dit moment leven er iets meer dan 17 miljoen mensen in Nederland; vijftig jaar geleden waren het er nog geen 13 miljoen. (Bronnen: CBS en Nu, dec. 2017)

Bevolkingsgroei 2018

In de eerste drie kwartalen van 2018 kwamen er in Nederland 81 duizend inwoners bij. Dit is vergelijkbaar met de bevolkingsgroei in dezelfde periode van vorig jaar. De groei wordt vooral bepaald door buitenlandse migratie. Er schreven zich 69,5 duizend meer mensen vanuit het buitenland in bij een Nederlandse gemeente dan er vertrokken. Daarnaast werden ruim 11 duizend meer kinderen geboren dan er mensen overleden.

De trend die zich ook al in het eerste halfjaar aftekende zet zich door. Het aantal Aziatische (waaronder Syrische) migranten neemt per saldo af, de migratie uit Afrika, Amerika en vooral Europa neemt toe. Tot nu toe hebben zich 92 duizend immigranten uit Europa gevestigd en vertrokken er 56 duizend. Personen met een Poolse achtergrond vormen daarbinnen nog steeds de grootste groep, met ruim 16,5 duizend immigranten en 10 duizend emigranten tot en met het derde kwartaal van 2018. (Bron: CBS, 30 okt. 2018)

Aantallen vrouwen en mannen

In Nederland woonden op 1 januari 2018 bijna 1,1 miljoen mensen van 20 tot 25 jaar. Vrouwen zijn licht in de minderheid in deze leeftijdsgroep. Op elke 100 jonge vrouwen zijn er 103 jonge mannen. Jaarlijks worden ongeveer 5 procent meer jongetjes dan meisjes geboren, en deze verhouding is bij twintigers nog terug te zien. Vrouwen worden over het algemeen wel ouder dan mannen. In de totale bevolking vormen zij een kleine meerderheid. Op elke 100 vrouwen zijn 99 mannen. Meer en bron: CBS, 22 aug. 2018)

Levensverwachting stijgt minder hard in Nederland en EU

De levensverwachting bij geboorte is in landen van de Europese Unie tussen 2011 en 2016 toegenomen van 80 jaar en 2 maanden naar 81 jaar. In Nederland steeg zij van 81 jaar en 1 maand naar 81 jaar en 6 maanden. De toename in zowel Nederland als de EU is lager dan in voorgaande periodes.

Schommelingen in de toename van de levensverwachting zijn niet ongewoon. Verbeterde hygiëne en geneeskunde (bijvoorbeeld antibiotica) en de toegenomen welvaart droegen in de negentiende en twintigste eeuw bij aan een stijging van de levensverwachting; in sommige perioden meer dan an
dere. Roken zorgde in de twintigste eeuw voor een vertraging in de toename van de levensverwachting; eerst bij mannen en later bij vrouwen. De laatste decennia zorgden medische technologie en preventie (bijvoorbeeld het verbod op roken in openbare ruimten) voor lagere sterfte, onder andere bij hart- en vaatziekten. (Bron: CBS, 7 sep. 2018)

Welke maximale bevolkingsgroei willen we?

En dan is de bevolkingsgroei opeens terug op de politieke agenda. Nadat bevolkingsbeleid jarenlang als taboe gold op het Binnenhof, wil de Kamer nu van de regering weten wat de maximale bevolkingsomvang van Nederland mag zijn. Aangezwengeld door Paul Scheffer is deze vraag naar voren gekomen in de Algemene Politieke beschouwingen en lijkt nu een heet politiek hangijzer te worden.

Daar is een duidelijke demografische reden voor: de belangrijkste motor van de Nederlandse bevolkingsgroei is immers de internationale migratie. En een stop op de bevolkingsgroei, betekent dan ook een stop op migratie. Dat klinkt simpel, maar is het natuurlijk niet. Politiek gevoelige onderwerpen worden graag naar commissies verwezen en dat lijkt nu ook het geval te zijn Er wordt al verwezen naar de vroegere Staatscommissie Bevolkingsvraagstuk (de zogenoemde commissie Muntendam), die in de jaren zeventig het rapport Bevolking en Welzijn uitbracht. Is het niet hoog tijd dat er weer zo’n commissie komt wordt er in de Kamer gevraagd?

Daar is een duidelijke demografische reden voor: de belangrijkste motor van de Nederlandse bevolkingsgroei is immers de internationale migratie. En een stop op de bevolkingsgroei, betekent dan ook een stop op migratie. Dat klinkt simpel, maar is het natuurlijk niet. Politiek gevoelige onderwerpen worden graag naar commissies verwezen en dat lijkt nu ook het geval te zijn Er wordt al verwezen naar de vroegere Staatscommissie Bevolkingsvraagstuk (de zogenoemde commissie Muntendam), die in de jaren zeventig het rapport Bevolking en Welzijn uitbracht. Is het niet hoog tijd dat er weer zo’n commissie komt wordt er in de Kamer gevraagd? (Bron en nog meer discussie: Nidi, 26 sep. 2018)

Nederland verandert langzaam van samenstelling

In het jaarrapport integratie 2018 concludeert het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) dat de samenstelling van de Nederlandse bevolking langzaam verandert door de instroom van migranten en de kinderen die zij krijgen.

Uit het rapport blijkt dat op 1 januari 2018 bijna een kwart (23 procent) van de Nederlandse bevolking een migratie achtergrond heeft. Iets meer dan de helft van deze groep is niet in Nederland geboren. De migrantenkinderen die wel in Nederland zijn geboren hebben vooral een Marokkaanse, Surinaamse, Antilliaanse of Turkse achtergrond.

Sinds Polen, Roemenië en Bulgarije en andere Oost-Europese landen zijn toegetreden tot de Europese Unie is de immigratie uit deze landen sterk toegenomen. Nog steeds komen er mensen uit de nieuwe EU-lidstaten naar Nederland. Niet meer alleen voor werk, vaak ook vanwege gezinshereniging. (Bron: CBS, 21 nov. 2018)

Bevolkingsgroei 2018 vooral in de Randstad

In 2018 groeide de bevolking, net als in voorgaande jaren, vooral in de Randstad.

De vier grote steden kregen er de meeste inwoners bij. Ook in Noord-Brabant groeide de bevolking sterk. De bevolking groeide relatief het sterkst in de kleinere gemeenten rondom de grote steden.

In 2018 is het aantal inwoners afgenomen in 74 van de 380 gemeenten. Gemeenten waar het aantal inwoners daalt liggen voornamelijk in de provincies Groningen, Friesland en Limburg. Ook in de Achterhoek, Zeeland en de Kop van Noord-Holland hebben sommige gemeenten te maken met bevolkingskrimp. (Bron: CBS en BlikOpNieuws, nov. 2018)

Prognose levensverwachting 65-jarigen in 2019

De levensverwachting van 20,75 jaar in 2025 is in de nieuwste prognose een fractie hoger dan in de prognose van 2018 (20,74 jaar). Dat komt neer op een verschil van een halve week.

De prognose van het CBS wordt gebruikt voor de vaststelling van de toekomstige AOW-leeftijd volgens de Algemene Ouderdomswet (AOW, art. 7a). Aan de hand van de nu bekendgemaakte prognose van de levensverwachting van 65-jarigen in 2025 wordt de AOW-leeftijd voor 2025 vastgesteld*. (Bron: CBS, 1 nov. 2019)

* De AOW-leeftijd blijft na uitwerking van het pensioenakkoord ook in 2025 op 67. Dat schreef minister Koolmees van Sociale Zaken en Werkgelegenheid op 1 november 2019 in een brief aan de Tweede Kamer op basis van CBS-prognoses over de gemiddelde resterende levensverwachting op 65-jarige leeftijd.

19 miljoen inwoners in 2039

De Nederlandse bevolking zal naar verwachting de komende decennia blijven groeien, tot bijna 19,6 miljoen inwoners in 2060. In 2024 bereikt het inwonertal naar verwachting de 18 miljoen, in 2039 de 19 miljoen. In 2040 zijn er twee keer zo veel personen van 80 jaar en ouder als nu.

De prognosecijfers zijn met onzekerheden omgeven. Zo kan het aantal migranten van jaar tot jaar sterk fluctueren. Ook is niet zeker of de stijging van de levensduur in de toekomst in hetzelfde tempo door zal zetten en of Nederlanders een voorkeur voor gezinnen van twee kinderen blijven houden. De bevolking in 2060 ligt waarschijnlijk tussen 18,1 miljoen en 21,2 miljoen inwoners. (Bron: CBS, 17 dec. 2019)

Bevolking 2018/2019

De bevolking van Nederland groeide in coronajaar 2020 minder snel dan in voorgaande jaren. Er kwamen naar schatting 63 duizend inwoners bij, de helft minder dan in 2019. Er kwamen vooral minder immigranten in 2020, en ook zijn er meer mensen overleden. Aan het eind van het jaar telde Nederland bijna 17,5 miljoen inwoners. (Bron: CBS, 5 jan. 2021)
Een aantal cijfers:
  • De Nederlandse bevolking is in de periode 2010 t/m 2019 gegroeid van 16,6 naar 17,3 miljoen.
  • Het grootste deel van de bevolkingsgroei kwam voort uit migratie: ruim 432 duizend personen.
  • Natuurlijke aanwas zorgde per saldo voor bijna 276 duizend extra inwoners.
  • Het aandeel ouderen onder de bevolking neemt toe: in 2019 is 19 procent 65 jaar of ouder, in 2010 was dit nog 15 procent.
  • In 2019 waren er 8.023.000 werknemers tegenover 1.527.000 zelfstandigen.
  • In 2018 had 18,1 procent van de werkende vrouwen burn-out klachten, het percentage bij de mannen was 16,4 procent. In 2014 waren de percentages 14,3 vrouwen en 14,4 procent mannen.
  • In 2018 had 67,8 procent van de mannen en vrouwen van 15 tot 75 jaar een baan, in 2003 was dat 64,2 procent.

Bevolkingsgroei 2020

De bevolking van Nederland groeide in coronajaar 2020 minder snel dan in voorgaande jaren. Er kwamen naar schatting 63 duizend inwoners bij, de helft minder dan in 2019. Er kwamen vooral minder immigranten in 2020, en ook zijn er meer mensen overleden. Aan het eind van het jaar telde Nederland bijna 17,5 miljoen inwoners. (Bron: CBS, 5 jan. 2021)

Bevolkingsprognose, 2022-2070

Prognose: in 2037 worden 19 miljoeninwoners verwacht.

De bevolking van Nederland blijft de komende jaren groeien, maar minder snel dan in de afgelopen jaren. Naar verwachting telt Nederland in 2024 18 miljoen inwoners, en wordt in 2037 de 19 miljoen bereikt. De bevolking groeit vooral door migratie en een langere levensduur. Tegen 2040 is een kwart van de bevolking 65 jaar of ouder. Dat meldt het CBS op basis van de Bevolkingsprognose 2023–2070

Sterfte in 2023 afgenomen

In 2023 overleden 169 duizend mensen. Dat zijn ongeveer 750 minder sterfgevallen dan in 2022. Vooral onder vrouwen en mensen jonger dan 65 jaar was de sterfte lager. De levensverwachting is in 2023 toegenomen. Dat meldt het CBS op basis van voorlopige jaarcijfers.