Asielzoekers (arbeidsmarkt)

Inhoud

1. Richtlijn asielzoekers
2. Verblijfsstatus
3. Regeling asielzoekers
4. Blijven is meedoen
5. Vluchtelingen welkom op de werkvloer
6. Aanvraag vrijwilligerswerk door vluchteling snel beoordeeld
7. Knelpunten inburgeringsexamen
8. Vervolg 'Blijven is meedoen'
9. Wetsvoorstel wijziging Wet inburgering m.b.t participatieverklaring
10. Vrijwilligerswerk door asielzoekers en statushouders in de opvang
11. Vluchteling in dienst nemen niet gemakkelijk
12. Participatieverklaring verplicht onderdeel inburgeringsexamen
13. Opleidingsniveau vluchtelingen in Duitsland valt tegen
14. Vrijwilligersverklaring UWV
15. Arbeidsmarktscreening om sneller door te stromen naar opleiding en baan
16. Cijfers asielzoekers 2017
17. Geen voorrang asielzoekers bij woningtoewijzing
18. Meer nieuwkomers halen inburgeringsexamen
19. Competence Card helpt vluchtelingen en werkgevers
20. Meer kans op werk voor vluchtelingen
21. Asielzoekers weigeren werk door eigen bijdrage opvang
22. Participatieverklaring nutteloos
23. SER-advies asielzoekers
24. Huidig systeem voor inburgering faalt
25. Tweede en Eerste Kamer stemmen in met participatieverklaring nieuwkomers
26. Informatie stages, werkervaringsplekken en betaald werk asielzoekers
27. Asielzoekers ook na 1,5 jaar afhankelijk van een uitkering
28. Hoe nieuwkomers beter kunnen integreren
29. Daling werkloosheid groep met niet-westerse achtergrond
30. Strengere regels inburgering
31. EU trekt regels opvang asielzoekers gelijk
32. Inburgeringscursus komt niet in aanmerking voor scholingsuitgaven
33. Qualitatis Inspectie geaccrediteerd voor het SNF Schema Huisvesting
34. Meerderheid bevolking voor opvang vluchtelingen
35. Werk snelste weg naar integratie
36. 11 procent van statushouders heeft werk
37. Cijfers asielzoekers 2018
38. Een stap terug met de inburgering
39. Legaal werken in Nederland: twee nieuwe regelingen
40. Vluchtelingen en tegemoetkoming, subsidies, premies en vergoedingen
41. Het zoveelste nieuwe inburgeringsstelsel
42. Verdere Integratie Arbeidsmarkt
43. Werkgever verantwoordelijk voor integratie werknemer en zijn gezin?
44. Wijziging in 2019 van besluit Inburgering 2019
45. Cijfers asielzoekers 2019
46. Kortere verblijfsvergunning voor asielzoekers
47. Vrijstelling ''Oriëntatie op de Nederlandse arbeidsmarkt''
48. Nederlandse bedrijven helpen 3500 vluchtelingen aan werk
49. Discretionaire bevoegdheid staatssecretaris per 1 mei geschrapt
50. Fraude met inburgeringsexamens
51. Meer maatwerk en regionale hulp voor statushouders
52. Personeelstekorten zorg door werving statushouders
53. Brussel daagt Hongarije opnieuw voor EU-hof
54. Nieuw online platform dat bemiddelt tussen bedrijven en vluchtelingen
55. Opvang vluchtelingen is ook verantwoordelijkheid van bedrijfsleven
56. Vaste banen bij het spoor
57. Extra geld geëist voor inburgering
58. Maximum aantal immigranten bepleit
59. Cijfers asielzoekers 2020
60. Weinig onvrede met asielzoekers
61. Inburgerplicht voor Turkse nieuwkomers?
62. Meer mensen halen inburgeringsexamen
63. Basisexamens inburgering buitenland worden opgeschort
64. Ingangsdatum nieuw inburgeringsstelsel naar 1 juli 2021
65. Verplicht inburgeren voor Turkse asielstatushouders
66. Versoepeling voorwaarden afstandsonderwijs inburgering
67. Tekort aan arbeidsmigranten dreigt door coronapandemie
68. Gevolgen werktijdverkorting voor kennismigranten
69. Extra budget invoering nieuw inburgeringsstelsel
70. Gezamenlijk huishouden voor arbeidsmigranten
71. Nieuw inburgeringsstelsel in wording
72. Nieuwe wet inburgering door 2e Kamer aangenomen
73. Kabinet snel aan de slag met aanbevelingen Roemer
74. 100 vluchtelingen uit kamp Moria naar Nederland
75. Internetconsultatie Besluit en Regeling inburgering
76. Versoberde opvang voor asielzoekers met kansarme aanvragen
77. Gerichte maatregelen kunnen arbeidsmarktpositie migranten verbeteren
78. Wet inburgering nog meer uitgesteld
79. Senaat neemt Wet inburgering aan
80. 17 585 asielzoekers en nareizigers in 2020
81. Cijfers asielzoekers 2021
82. Aantal werkende statushouders neemt af
83. Wetenschappelijk aangetoond: Studenten met migratie-achtergrond worden regelmatig gediscrimineerd
84. Fysieke en mentale gezondheidsklachten arbeidsmigranten bijzonder hoog

---

Richtlijn asielzoekers

Richtlijn 2003/9/EC geeft een aantal minimumvoorwaarden voor opvang asielzoekers. Zo stelt Artikel 11 dat lidstaten de periode, waarin een asielzoeker geen toegang tot de arbeidsmarkt heeft, zelf mogen bepalen. Dit geeft de lidstaten gedurende het eerste jaar veel vrijheid om te beslissen of asielzoekers wel/geen toegang tot werk krijgen. Na maximaal een jaar zijn de lidstaten verplicht asielzoekers na het begin van hun procedure op de arbeidsmarkt toe te laten, maar het mag ook korter zijn*.

* Oorlogsvluchtelingen die in België arriveren moeten na vier maanden toegang krijgen tot de arbeidsmarkt. Daarover hebben de Belgische werkgevers en vakbonden een akkoord bereikt. Nederland blijft niet achter, VNO-NCW spreekt deze dagen met het kabinet en uitzendorganisaties om asielzoekers met een verblijfsvergunning zo snel mogelijk aan het werk te krijgen in sectoren met moeilijk vervulbare vacatures (voorbeeld: NS verwacht komende jaren 4.500 vacatures voor treinmonteurs, machinisten en ict-ers, functies die moeilijk vervulbaar zijn).

Verblijfsstatus

In principe hebben alle vluchtelingen die een verblijfsstatus hebben in Nederland, toegang tot de arbeidsmarkt, behalve voor beroepen als politieagent en sommige beveiligingsfuncties. Instanties als gemeenten en UWV hebben voor vluchtelingen dezelfde verantwoordelijkheden als voor andere werkzoekenden.

Regeling asielzoekers

De regels voor asielzoekers in Nederland zijn oktober 2015 de volgende:

• zes maanden na de asielaanvraag mag er worden gewerkt, tot een maximum van 24 weken per jaar;
• een kwart van het salaris mag de vluchteling houden, de rest gaat naar het opvangcentrum;
• tijdens de asielprocedure ontvangt de volwassen asielzoeker per week circa € 40 voor het eten en € 13 voor overige uitgaven.

Meer uitvoerig, zie de 'Regeling verstrekkingen asielzoekers en andere categorieen vreemdelingen 2005', geldend op 17-10-2015.

Blijven is meedoen

Vluchtelingen met een verblijfsvergunning moeten zo snel mogelijk meedoen in onze samenleving. Het leren van de Nederlandse taal en kernwaarden en het vinden van werk zijn hierbij cruciaal. Daarom krijgen vluchtelingen die hier mogen blijven eerder en meer taalonderwijs. Ook worden zij direct gescreend om een beeld te krijgen van hun diploma's, werkervaring en taalvaardigheid. De participatieverklaring* wordt een verplicht onderdeel van de inburgering. (Bron: Overheid, 27 nov. 2015)

* De participatieverklaring is bedoeld om nieuwkomers te wijzen op de rechten en plichten en de fundamentele waarden van de Nederlandse samenleving. Na de aanpassing van de Wet Inburgering kunnen inburgeringsplichtigen die weigeren de verklaring te ondertekenen een boete van maximaal 1250 euro krijgen. Daarnaast kan hen de verblijfsgunning worden geweigerd. Ook komen nieuwkomers die weigeren aan het traject deel te nemen of de verklaring te ondertekenen, niet in aanmerking voor het verkrijgen van het Nederlanderschap.

De arbeidsmarktervaringen en beroepsloopbanen van asielzoekers als nieuwkomers op de arbeidsmarkt in Nederland zijn zeer divers. De vlucht uit eigen land is de oorzaak van loopbaanonderbreking. Mede hierdoor is er bij vluchtelingen sprake van aanvankelijke onderbenutting van hun capaciteiten. Of blijvende achterstand het gevolg is hangt sterk af van de eigen inspanningen, maar ook van het functioneren van de betrokken instanties.

Vluchtelingen welkom op de werkvloer

Werkenden in Nederland staan positief tegenover een vluchteling als collega. Drie op de vijf werkenden verwelkomt hen op de werkvloer. Net zoveel werkenden vinden dat een multiculturele werkvloer de creativiteit en innovatie bevordert. De meerderheid van de ondervraagden (68%) denkt bovendien dat vluchtelingen beter integreren wanneer zij aan de slag zijn. Randstad deed onderzoek onder werkenden naar de houding ten aanzien van vluchtelingen en vergunninghouders. (Bron: Randstad, 30 mrt. 2016)

Aanvraag vrijwilligerswerk door vluchteling snel beoordeeld

Vanaf april 2016 handelt UWV een aanvraag voor vrijwilligerswerk door vluchtelingen binnen twee weken af. Nu kost dat vaak nog vijf weken.

Minister Asscher is groot voorstander van vrijwilligerswerk door vluchtelingen, ook als zij nog niet weten of ze in ons land mogen blijven. Als vluchtelingen in afwachting van hun asielprocedure op vrijwillige basis aan de slag kunnen in bijvoorbeeld een verzorgingstehuis of volkstuin, gaat dat de verveling tegen die veel vluchtelingen ervaren.

Knelpunten inburgeringsexamen

Er loopt een onderzoek naar de knelpunten rond het inburgeringsexamen dat nieuwkomers in ons land moeten afleggen. Dat schrijft minister Asscher op 20 april 2016 aan de Tweede Kamer.

Van de nieuwkomers uit het eerste kwartaal van 2013, de groep waarvan de inburgeringstermijn dus in het eerste kwartaal 2016 is verlopen, was op 1 april de helft nog niet voor het inburgeringsexamen geslaagd. DUO bekijkt nog of er hier sprake is van verwijtbaarheid. Nieuwkomers uit 2014 en 2015 hebben nog een of twee jaar de tijd om aan hun inburgeringsplicht te voldoen, voor de groep uit 2013 begint de tijd te dringen. Uit de cijfers blijkt dat asielmigranten meer moeite hebben om hun inburgering af te ronden dan gezinsmigranten.

Vervolg 'Blijven is meedoen'

Op 1 december 2015 schreef de Redactie HR-kiosk over de actie 'Blijven is meedoen'. In april 2016 bereikt ons het bericht dat de overheid daar in de komende twee jaar ruim 500 miljoen* euro extra voor uittrekt, in het bijzonder bedoeld voor onderwijs (talen) en banen.

Het kabinet heeft met de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) afspraken gemaakt om ervoor te zorgen dat vluchtelingen met een verblijfsvergunning zo snel mogelijk zelfstandig, volwaardig en gezond aan het werk kunnen, naar school gaan of op een andere manier een bijdrage leveren aan de Nederlandse samenleving. Zo wordt ook een verhoogde druk op de sociale voorzieningen in de toekomst voorkomen.

Het gaat om extra geld, zodat de opvang niet ten koste gaat van bestaande voorzieningen in gemeenten. De Overheid benadrukt dat met het bedrag gemeenten twee jaar lang 43.000* asielzoekers per jaar kunnen laten integreren. Gestreefd wordt de asielzoekers niet steeds van de ene naar de andere plaats verplicht te verhuizen. Ook aan de veiligheid en gezondheid (o.m. vaccinatie) wordt gewerkt, de (permanente) huisvesting is en blijft een probleem. (Bronnen: talloze)

* Red.: Naast de al bestaande investeringen betaalt de overheid voor de integratie 500 miljoen voor 2 x 43.000 vluchtelingen: afgerond naar boven, € 60 per persoon. Is dit serieus?

Wetsvoorstel wijziging Wet inburgering m.b.t participatieverklaring

Inburgeringsplichtigen moeten o.g.v. de Wet inburgering binnen drie jaar na verkrijging verblijfsvergunning het inburgeringsexamen of vrijstellend examen behalen. De afgelopen jaren is de behoefte ontstaan om inburgeringsplichtigen al op een eerder tijdstip niet-vrijblijvend met de kernwaarden van de Nederlandse samenleving te laten kennismaken en hun betrokkenheid met Nederland te laten uitspreken. Daartoe wordt de participatieverklaring en maatschappelijke begeleiding ingevoerd.

Op internet is het concept-wetsvoorstel voor wijziging van de Wet inburgering gepubliceerd, men kan daarop reageren.

Vrijwilligerswerk door asielzoekers en statushouders in de opvang

Maatschappelijke organisaties zonder winstoogmerk hebben vaak behoefte aan nieuwe vrijwilligers. Zij kunnen de hulp inschakelen van asielzoekers of statushouders die verblijven in een van de opvanglocaties van het COA. De brochure 'Vrijwilligerswerk door asielzoekers en statushouders in de opvang' helpt geïnteresseerde organisaties op weg.

Vluchteling in dienst nemen niet gemakkelijk

Slechts 10 procent heeft een goede kans om een baan te vinden. 30 procent is niet bemiddelbaar en 60 procent moet eerst nog taallessen of aanvullende opleidingen doen om een baan te vinden. Dat laat een enquête onder 197 Nederlandse gemeenten zien naar de problemen van vluchtelingen op de arbeidsmarkt. Verder wordt geconstateerd dat veel tijd verloren gaat bij het vergroten van kansen op de arbeidsmarkt. Ruim een derde van de gemeenten begint pas na de verplichte inburgering met aanvullende scholing.

Werkgevers tonen volgens gemeenten dus nog relatief weinig initiatief om vluchtelingen in dienst te nemen. Maar organisaties kunnen zeker helpen. De Sociaal Economische Raad (SER) publiceerde onlangs de website www.werkwijzervluchtelingen.nl die organisaties moet helpen om vluchtelingen in dienst te nemen. Zo zijn er verschillende regelingen en subsidies beschikbaar die dit goedkoper kunnen maken. Ook zijn er verschillende organisaties die werkgevers ondersteunen bij dit proces.

Participatieverklaring verplicht onderdeel inburgeringsexamen

De participatieverklaring wordt een verplicht onderdeel van de inburgering. Dat betekent dat alle nieuwkomers als onderdeel van hun inburgeringsexamen eerst het traject rond de participatieverklaring moeten doorlopen bij de gemeente. De ministerraad heeft op voorstel van minister Asscher van Sociale Zaken en Werkgelegenheid ingestemd met deze aanpassing van de Wet inburgering.

Het kabinet streeft ernaar om per 1 juli 2017 de participatieverklaring op te nemen in de Wet inburgering. Het participatieverklaringstraject is dan verplicht voor alle nieuwkomers, voor asielmigranten, maar ook voor migranten die komen in het kader van gezinsvorming of gezinshereniging.

Het participatieverklaringstraject bestaat uit een inleiding in de Nederlandse kernwaarden en de ondertekening van de participatieverklaring. Via dit traject laten gemeenten nieuwkomers kennis maken met de rechten en plichten en de fundamentele waarden van de Nederlandse samenleving. Het traject wordt afgesloten met het ondertekenen van een verklaring waarmee de nieuwkomer verklaart van de waarden en spelregels van de Nederlandse samenleving kennis te hebben genomen en deze te respecteren.

Inburgeringsplichtigen die verwijtbaar weigeren de verklaring te ondertekenen kunnen een boete van maximaal 340 euro krijgen. Deze boete kan herhaald worden. Daarnaast kan een gevolg zijn van het verwijtbaar niet halen van het gehele inburgeringsexamen dat geen permanente verblijfsgunning wordt verstrekt en dat het Nederlanderschap niet verkregen kan worden. (Bron: Rijksoverheid, 8 juli 2016)

Opleidingsniveau vluchtelingen in Duitsland valt tegen

De Duitse bevolking vergrijst, en dus zijn migranten nodig om de vacatures op te vullen. Dat was althans de gedachte van veel Duitse bedrijven. Maar dat blijkt tegen te vallen: vluchtelingen komen moeilijk aan het werk.

Nu blijkt uit cijfers van het Bundesagentur für Arbeit dat sinds het voorjaar van 2015 slechts 30.000 vluchtelingen een baan vonden, terwijl er nog altijd 130.000 migranten op zoek zijn naar werk. Verwacht dat slechts tien procent van de vluchtelingen binnen een jaar werk vindt. De helft zou vijf jaar na aankomst een baan hebben, na vijftien jaar zou dat twee derde zijn. (Bron: Z24, 3 ag. 2016)

Vrijwilligersverklaring UWV

Voor vrijwilligerswerk door asielzoekers is geen tewerkstellingsvergunning vereist. Wel toetst het UWV of er sprake is van vrijwilligerswerk. Daarom heeft een organisatie een vrijwilligersverklaring nodig wanneer een asielzoeker er vrijwilligerswerk gaat doen.

Arbeidsmarktscreening om sneller door te stromen naar opleiding en baan

Divosa en het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) voeren sinds 1 juli 2016 een vroege arbeidsmarktscreening uit, waarbij informatie wordt opgehaald over arbeidsverleden, gevolgde opleidingen en kwalificaties van vergunninghouders. Doel van de screening is dat nieuwe vergunninghouders kansrijker gekoppeld worden aan gemeenten, waardoor ze sneller en meer kans maken op doorstroming naar opleidingen en banen. Op die manier kunnen ze eerder actief aan de Nederlandse samenleving deelnemen en hoeven ze minder een beroep te doen op bijstandsvoorzieningen. COA en Divosa maken deel uit van de Taskforce Werk en Integratie Vluchtelingen.

Cijfers asielzoekers 2017

In 2017 werden 16 145 eerste asielverzoeken ingediend en arriveerden 14 490 nareizigers. In totaal ontving Nederland afgelopen jaar 2 procent minder asielzoekers en nareizigers dan in 2016. Dat meldt het CBS op basis van nieuwe cijfers van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND).

In 2017 ontving Nederland 30 635 asielzoekers en nareizigers, 550 minder dan in 2016. Het percentage nareizigers in het totaal steeg in 2017 naar 47, tegen 38 procent het jaar ervoor. Het is het hoogste aandeel nareizigers sinds asielzoekers de mogelijkheid hebben via een speciale procedure familieleden te laten overkomen.

Syriërs en Eritreeërs warende grootste groepen asielzoekers en nareizigers in 2017, net als de drie jaar daarvoor. Deze groepen waren goed voor 38 en 15 procent van het totaal. Ook de staatlozen, vaak Palestijnen uit Syrië, maken nog 5 procent uit. In 2017 vroegen 480 Turken asiel aan in Nederland. Dat is 8 keer zoveel als in 2015 en het hoogste aantal sinds 2002. Sinds de mislukte staatsgreep in Turkije in juni 2016 is het aantal asielaanvragen van Turken hoger dan daarvoor. (Bron: CBS: 19 jan. 2021)

Geen voorrang asielzoekers bij woningtoewijzing

Gemeenten hoeven bij de toewijzingen van sociale huurwoningen niet meer automatisch voorrang te verlenen aan asielzoekers met een verblijfsstatus. De Tweede Kamer stemde op 27 september 2016 in met een wetsvoorstel van minister Blok (ministerie Wonen en Rijksdienst) (Bron: Rijksoverheid)

Meer nieuwkomers halen inburgeringsexamen

Het aantal nieuwkomers dat voldoet aan de inburgeringsplicht neemt gestaag toe. Van de inburgeraars die in 2016 het examen moeten halen, steeg het percentage geslaagden van 32 procent afgelopen april naar 49 procent in oktober. Alle nieuwkomers die verwijtbaar niet op tijd hebben voldaan aan de inburgeringsplicht hebben een boete gekregen.

De meeste inburgeringsplichtigen die nog geen examen hebben gedaan, zijn wel bezig met het volgen van lessen. Een deel van de nieuwkomers die nog niet geslaagd zijn voor hun examen is analfabeet of woont in een asielzoekerscentrum. (Bron: Rijksoverheid, 11 okt. 2016)

Competence Card helpt vluchtelingen en werkgevers

Unesco heeft interesse en gemeenten schrijven zich al in. De eerste ervaringen met de Tilburg Competence Card voor vluchtelingen zijn positief. De online test brengt uitgebreid in kaart wat zij werkgevers te bieden hebben. 'Dit is een vorm van talentmanagement waar alle HR-afdelingen van kunnen leren.'

Hoe kunnen we vluchtelingen zo snel mogelijk aan een zinvolle baan, opleiding of vrijwilligerswerk helpen? Dat vroegen de Tilburgse hoogleraar arbeidsmarkt Ton Wilthagen en HR-consultant Ronald Lievens zich af. Diploma's worden in Nederland vaak niet erkend. Hebben nieuwkomers een cv, dan geeft dat meestal niet veel inzicht in hun persoonlijkheid, taalvaardigheden, kennis en competenties.

Wilthagen en Lievens legden hun vraag voor aan Meurs HRM in Houten, een bureau met 25 jaar assessmentervaring. Een laagdrempelige online test in het Engels was het resultaat. Het portfolio dat daaruit rolt, is gedetailleerder dan een cv. In samenwerking met de gemeente Tilburg zijn drie proefronden deze zomer afgerond. (Bron: Xpert, 21 okt. 2016)

Meer kans op werk voor vluchtelingen

Driekwart van vluchtelingen kan na een screening worden geplaatst in een gemeente of regio waar hij of zij de grootste kans op een baan of geschikte opleiding heeft. Dat blijkt uit een proef in Doetinchem. Daar werden in drie maanden tijd van 400 vluchtelingen direct nadat zij een verblijfsstatus kregen, het werk- en studieverleden in kaart gebracht. Voor vijfenzeventig procent van deze groep is het daadwerkelijk gelukt om hem of haar in een kansrijke regio of gemeente te huisvesten.

De screening leidt er ook toe dat vluchtelingen zich gehoord voelen en meer begrip tonen voor een overplaatsing naar een andere stad of regio. (Bron: Rijksoverheid, 27 okt. 2016)

Asielzoekers weigeren werk door eigen bijdrage opvang

Statushouders die in een asielzoekerscentrum op een huis wachten, weigeren soms werk omdat dit voor hen nauwelijks loont. Door de eigen bijdrage die zij verplicht zijn te betalen aan het COA zodra zij een inkomen hebben, houden zij bij fulltimewerk tegen minimumloon in het slechtste geval 196 euro per maand over.

Net als voor bijstandsgerechtigden blijkt het gebrek aan financiële prikkels er in de praktijk soms toe te leiden dat mensen afzien van een baan. Vooral mensen die met hun gezin in een asielzoekerscentrum wonen, houden relatief weinig over. Zij moeten bijdragen in de opvangkosten voor alle gezinsleden zodra zij iets verdienen.

Een woordvoerster van het ministerie van Justitie wijst erop dat betaald werk niet alleen gaat om de financiele verdiensten. 'Het is ook goed voor mensen als ze een dagbesteding hebben.'

Red.: Dus werkgevers betalen in feite goeddeels de eigen bijdrage aan het COA.

Participatieverklaring nutteloos

De participatieverklaring die het kabinet nieuwkomers verplicht wil laten ondertekenen, is volgens veel betrokkenen nutteloos. Vooruitlopend op een nieuwe wet zijn gemeenten nu al druk doende asielmigranten zwart op wit te laten verklaren dat zij de 'kernwaarden' van de Nederlandse samenleving kennen. Maar Kamerleden van VVD tot SP, Vluchtelingen Werk en twee adviesraden van de regering zien weinig toegevoegde waarde.

De participatieverklaring is een stokpaardje van PvdA-minister Lodewijk Asscher (Sociale Zaken) en zou verplicht moeten worden ondertekend in het eerste jaar dat een migrant van buiten de Europese Unie in een gemeente komt wonen. 'Dit vormt een bijzonder moment waarop de inburgeringsplichtige kenbaar kan maken dat hij graag wil deelnemen aan de Nederlandse samenleving en dat hij op de hoogte is van de rechten en plichten', schreef Asscher aan de Tweede Kamer.

In een proef in achttien gemeenten met een (niet verplichte) participatieverklaring zei 17 procent van de vluchtelingen alleen te hebben getekend omdat de gemeente daarom vroeg. (Bron: Volkskrant, 19 dec. 2016)

SER-advies asielzoekers

De Werkgevers en werknemers, verenigd in de Sociaal-Economische Raad (SER), slaken vandaag een hartenkreet om met 'praktische en houdbare oplossingen' te komen. Ze doen dat in het rapport Nieuwe wegen naar een meer succesvolle arbeidsmarktintegratie van vluchtelingen'. Een van de grote problemen die de SER signaleert, is de ingrijpende verandering in de inburgering. Die is sinds 2013 niet langer een zaak van gemeenten, maar van de individuele migrant. Die moet zelf een lening afsluiten voor de cursus. Op het budget voor inburgeren is fors bezuinigd. De SER wil de rol voor de gemeenten weer groter maken.

Om een herhaling van die situatie te voorkomen, stelt de SER, moet het kabinet de mogelijkheden verruimen voor statushouders om te leren met behoud van uitkering en om stages te lopen. Met barrières om vrijwilligerswerk te kunnen doen, zoals de benodigde verklaring omtrent gedrag (VOG), moet slimmer worden omgegaan. En werkgevers moeten beter zicht krijgen op hoe zij gericht statushouders kunnen werven. (Bron: SER en Volkskrant, 16 dec. 2016)

Huidig systeem voor inburgering faalt

Het marktsysteem voor inburgeren is niet succesvol. Dat concludeert de Algemene Rekenkamer in een rapport dat 31 januari 2017 verschijnt. In het rapport staat dat slechts een derde van de asielmigranten binnen drie jaar slaagt voor de inburgeringstoets. Bovendien wordt op lager niveau examen gedaan dan voorheen.

Een van de problemen dat nieuwkomers die de taal nog niet spreken nauwelijks in staat blijken zelf hun weg te vinden in de wirwar van cursussen. En de website van het keurmerk Blik op Werk, dat zou moeten waken over de kwaliteit van het inburgeringsaanbod, is grotendeels op het Nederlands gestoeld. "Daar is nog een wereld te winnen". (Bron: Nu, 24 jan. 2017)

Tweede en Eerste Kamer stemmen in met participatieverklaring nieuwkomers

De Tweede Kamer heeft ingestemd met de participatieverklaring als verplicht onderdeel van de inburgering voor nieuwkomers. Het voorstel van minister Asscher houdt in dat nieuwkomers leren over de Nederlandse kernwaarden en een verklaring ondertekenen dat ze deze waarden respecteren.

Als de Eerste Kamer ook instemt, wil Asscher dat de participatieverklaring per 1 juli van dit jaar verplicht wordt. Mensen die weigeren de verklaring te ondertekenen kunnen een boete van maximaal 340 euro krijgen, die ook nog herhaald kan worden.

Bovendien kan het Nederlanderschap niet worden verkregen als niet wordt voldaan aan het complete inburgeringsexamen, waar de participatieverklaring een onderdeel van wordt. (Bron: NOS, 24 feb. 2017)

NB: De Eerste Kamer heeft dinsdag 13 juni 2017 gedebatteerd met staatssecretaris Klijnsma (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) over de Toevoeging van het onderdeel participatieverklaring aan het inburgeringsexamen en de wettelijke vastlegging van de maatschappelijke begeleiding. Op dinsdag 20 juni 2017 is het wetsvoorstel door de Eerste Kamer aangenomen.

Informatie stages, werkervaringsplekken en betaald werk asielzoekers

Het ministerie van Sociale Zaken heeft een factsheet met informatie voor werkgevers over stages, werkervaringsplekken en betaald werk door asielzoekers en statushouders gepubliceerd.
De factsheet beantwoordt de volgende vragen:

• Ik wil een vluchteling een baan aanbieden. Mag dat?
• Kan ik een vluchteling ook aannemen op een stage of een werkervaringsplek?
• Waar moet ik nog meer op letten?
• Bij wie kan ik terecht als ik na het lezen van bovenstaande nog vragen heb over het in dienst nemen van vluchtelingen?

(Bron: Min. SZW, 23 mrt. 2017)

NB: Wat het verrichten van vrijwilligerswerk betreft, zie deze subrubriek.

Speciaal voor werkgevers heeft het SZW een digitaal stappenplan en een brochure gemaakt met informatie voor werkgevers over integratie, stages, werkervaringsplekken en betaald werk door asielzoekers en statushouders. Kijk voor meer informatie op de website van het SZW

Asielzoekers ook na 1,5 jaar afhankelijk van een uitkering

Anderhalf jaar na het verkrijgen van de verblijfsvergunning in 2014, ontvangt ruim 90 procent van de 18 tot 65-jarige vergunninghouders uit Eritrea en Syrië een bijstandsuitkering. In de eerste maanden na het verkrijgen van de vergunning verblijven veel mensen nog in de asielopvang, waar zij geen uitkering ontvangen, maar leefgeld. Pas wanneer vergunninghouders worden gehuisvest in een gemeente, komen zij in aanmerking voor een bijstandsuitkering.

De arbeidsdeelname is nog zeer beperkt: minder dan 5 procent van de Eritrese en Syrische vergunninghouders uit 2014 heeft na anderhalf jaar een baan als werknemer. De lage arbeidsdeelname en hoge uitkeringsafhankelijkheid achttien maanden na het verkrijgen van de vergunning hangen samen met de focus op inburgering in de Nederlandse samenleving.
Voor bijna alle vergunninghouders van 18 jaar en ouder die in 2014 hun vergunning kregen, is de inburgeringstermijn ingegaan. Op 1 oktober 2015 had een half procent van hen ook daadwerkelijk het inburgeringsexamen behaald. (Bron: CBS, 22 jun. 2017)

Hoe nieuwkomers beter kunnen integreren

Nieuwkomers moeten snel inburgeren en snel aan het werk. Maar integreer je beter als je werkt, of juist als je tijd krijgt een opleiding te volgen? Gemeenten gaan verschillend om met dit dilemma.

Twee wetten die elkaar doorkruisen: aan de ene kant moeten nieuwkomers volgens de Inburgeringswet binnen drie jaar hun inburgeringsexamen halen. Aan de andere kant dwingt de Participatiewet gemeenten om inwoners met een uitkering zo snel mogelijk aan het werk te krijgen.

Gemeenten gaan heel verschillend om met dit vraagstuk, blijkt uit een onderzoek van het Kennisplatform Integratie & Samenleving (11 juli 2017) onder 256 gemeenten. In sommige steden, zoals Utrecht, krijgen statushouders de mogelijkheid een tijd te studeren met behoud van hun uitkering, zodat zij uiteindelijk een hoger werkniveau kunnen bereiken. Gemeenten als Gouda en het Westland zien veel meer in integratie door direct aan het werk te gaan, ook als dat werk onder het denkniveau van de vluchteling ligt.

Daling werkloosheid groep met niet-westerse achtergrond

De werkloosheid onder mensen met een niet-westerse achtergrond is in 2016 verder gedaald. Onder de tweede generatie is de werkloosheid hoger dan onder de eerste. Daar staat tegenover dat een groter deel van de tweede generatie een startkwalificatie heeft, een diploma vwo, havo of mbo op minimaal niveau 2.

In 2016 was de werkloosheid onder personen met een niet-westerse migratieachtergrond 13,2 procent, tegen 16,5 procent in 2014. Die percentages zijn hoger dan van personen met een Nederlandse achtergrond.

Het gaat hier om het werkloosheidspercentage volgens de definitie van de ILO: het aandeel personen van 15 tot 75 jaar die geen betaald werk hebben, recent hebben gezocht naar werk en daarvoor direct beschikbaar zijn. In dit officiële werkloosheidspercentage blijven andere groepen zonder werk buiten beschouwing, zoals degenen die vanwege ontmoediging wel willen werken maar niet zoeken. (Bron: CBS, 7 aug. 2017)

Strengere regels inburgering

Migranten die al via een staatsexamen waren ingeburgerd, moeten van de IND ineens alsnog extra toetsen maken over Nederlandse gebruiken om in aanmerking te komen voor een verblijfsvergunning voor onbepaalde tijd.

Migranten die al via een staatsexamen waren ingeburgerd, moeten van de IND ineens alsnog extra toetsen maken over Nederlandse gebruiken om in aanmerking te komen voor een verblijfsvergunning voor onbepaalde tijd. Tot 2015 gold de regel dat wie het moeilijkere staatsexamen had afgelegd aan zijn inburgeringsplicht had voldaan. Daarna zijn de regels veranderd: behalve het staatsexamen moeten voortaan ook de toetsen Kennis van de Nederlandse maatschappij en Oriëntatie op de Nederlandse arbeidsmarkt worden behaald. (Bron: De Volkskrant, 4 sep. 2017)

EU trekt regels opvang asielzoekers gelijk

Asielzoekers in de EU moeten overal op dezelfde, passende manier worden opgevangen. De lidstaten moeten vergelijkbare huisvesting en medische zorg bieden, scholing aan minderjarigen en toegang tot de arbeidsmarkt binnen negen maanden na de asielaanvraag.

Dat zijn de EU-landen in Brussel overeengekomen. De nationale overheden mogen asielzoekers met voldoende financiële draagkracht vragen bij te dragen aan de opvang. Minderjarigen horen een voogd toegewezen te krijgen. De geharmoniseerde regels moeten voorkomen dat vluchtelingen op zoek gaan naar een betere opvangplek in een ander land. (Bron: Europa Nu, 30 nov. 2017)

Inburgeringscursus komt niet in aanmerking voor scholingsuitgaven

Scholingsuitgaven komen volgens artikel 6.27, lid 1, Wet IB 2001 voor aftrek in aanmerking als de opleiding wordt gevolgd met het oog op het verwerven van inkomen uit werk en woning. Het succesvol volgen van een inburgeringscursus is een voorwaarde voor rechtmatig verblijf in Nederland. Voor degene die een inburgeringscursus volgt om in Nederland te mogen verblijven, staan de daaraan verbonden kosten in een te ver verwijderd verband tot een concrete vorm van inkomensverwerving om te kunnen worden aangemerkt als scholingsuitgaven. (Bron: Hoge Raad, 13 jun. 2017)

Qualitatis Inspectie geaccrediteerd voor het SNF Schema Huisvesting

Hiermee wordt voldaan aan het besluit van 24 oktober 2016. Doordat het SNF Schema onder accreditatie is gebracht hebben arbeidsmigranten meer bescherming gekregen. Wanneer een organisatie voldoet aan de norm voor huisvesting, wordt deze opgenomen in het reguliere register van Stichting Normering Flexwonen. De norm bestaat uit een aantal onderdelen met specifieke eisen waaraan de huisvesting voor arbeidsmigranten moet voldoen: zoals o.a. leefruimte en privacy, sanitair, veiligheid, hygiëne, (informatie)voorzieningen, brandveiligheid en overige eisen. Qualitatis Inspectie is geaccrediteerd voor het SNF Schema en mag deze toetsingen uitvoeren naast het SNA Keurmerk.

Het SNA Keurmerk is ontwikkeld om risico's van inleners en opdrachtgevers zover als mogelijk is te beperken en fraude en illegaliteit te bestrijden, waar het SNF schema is ontwikkeld om arbeidsmigranten op een humane manier te huisvesten. Beide Schema's vullen elkaar goed aan en zijn van groot maatschappelijk belang. (Bron: About HRM, 21 dec. 2017)

Meerderheid bevolking voor opvang vluchtelingen

In 2017 is 77 procent van de volwassen bevolking van mening dat Nederland vluchtelingen moet opvangen die door oorlog of vervolging hun land zijn ontvlucht, 8 procent vindt van niet en 15 procent staat hier neutraal tegenover. Voor economische migranten is minder draagvlak. (Bron: CBS, 27 mrt. 2018)

Werk snelste weg naar integratie

Betaald werk is de snelste weg naar integratie en meedoen in de Nederlandse samenleving. Dat geldt zowel voor nieuwkomers als voor Nederlanders met een migratieachtergrond. Daarom krijgt werk een centrale plek in het integratie- en inburgeringsbeleid. In veel sectoren dreigen of zijn bovendien tekorten aan werknemers. Daarom is dit het moment om hiermee aan de slag te gaan. Dat schrijft minister Koolmees van Sociale Zaken en Werkgelegenheid in een brief aan de Tweede Kamer over het programma Verdere Integratie Arbeidsmarkt (VIA).

‘Nederlanders met een niet-westerse achtergrond zijn vaker werkloos, oververtegenwoordigd in de bijstand en hebben een lager inkomen. Ook nieuwkomers blijven veel te vaak en veel te lang in de bijstand steken. Dat is onwenselijk voor hen zelf en de samenleving. Bovendien hebben werkgevers de komende jaren al die mensen keihard nodig. Of ze nou Matthijs of Mohammed heten.’

Koolmees wil de komende periode ook samen met gemeenten een aparte en niet-vrijblijvende aanpak ontwikkelen voor extra kwetsbare groepen, zoals Eritreeërs en Somaliërs. Onder deze groepen is vaak sprake van een combinatie van analfabetisme, lage opleidingen, armoede, schulden en gezondheidsproblemen. (Bron: Min SZW, 20 mrt. 2018)

11 procent van statushouders heeft werk

Anderhalf jaar na het verkrijgen van een verblijfsvergunning in 2014 had gemiddeld 4 procent van de 18- tot 65-jarige asielzoekers werk. Een jaar later was dat opgelopen naar 11 procent. Veel statushouders* zijn dan nog aan het inburgeren.

* Statushouder: vluchteling met een verblijfsvergunning; erkende asielzoeker.

In 2014 kregen 20 duizend asielzoekers een verblijfsvergunning asiel. Bijna drie kwart van deze statushouders komt uit Syrië (10 duizend) of Eritrea (4 duizend). Na het verkrijgen van de vergunning moeten de statushouders binnen drie jaar slagen voor het inburgeringsexamen. Op 1 oktober 2016 was dat nog maar gemiddeld 6 procent gelukt. Van de statushouders uit Syrië en Eritrea was dat nog iets lager (5 procent en 4 procent). (Bron: CBS, 17 apr. 2018)

Cijfers asielzoekers 2018

Nederland heeft in vorig jaar (2019) 4795 mensen asiel of een andere beschermde status toegekend. Het ging vooral om vluchtelingen uit Syrië (1620), Eritrea (535), en Iraniërs (450). Het aantal toekenningen is een forse daling vergeleken met de 9090 in 2017 en de bijna 22.000 in 2016.

Volgens Vluchtelingen Werk Nederland wil de daling niet automatisch zeggen dat er minder asielzoekers naar ons land zijn gekomen. De organisatie denkt eerder dat de daling is toe te schrijven aan de achterstanden bij de immigratiedienst IND. Asielzoekers moeten tot anderhalf jaar wachten tot hun asielaanvraag in behandeling wordt genomen.

NB: Zie ook het Jaarrapport Integratie 2018.

Een stap terug met de inburgering

Het gebeurt niet iedere dag dat een kabinet een hele gedachte naar de prullenbak verwijst. Vandaag (2 juli 2018) gebeurt dat wel met het inburgeringsbeleid. Dat stond de afgelopen vijf jaar in het teken van zelfredzaamheid en marktwerking. Op last van de kabinetten Rutte I en II werden nieuwkomers in 2013 zelf verantwoordelijk voor hun inburgering. Voor het organiseren van de scholing werd vertrouwd op de markt, waar commerciële bureaus onder druk van concurrentie het beste in elkaar naar boven zouden halen. Dat werkt niet, weten we inmiddels. Slechts een derde van de inburgeraars haalt de examens binnen de gestelde termijn van drie jaar

Vandaar dat het kabinet nu de principiële stap terug zet. Het doel is dat nieuwkomers meteen aan het werk gaan en ondertussen de taal leren. En de gemeenten komen terug in beeld. En nu nog veel nadrukkelijker dan voorheen. Zij krijgen het geld, moeten het inburgeringsplan opstellen en vervolgens de cursus regelen. De inburgeraar zelf wordt ontzorgd en kan zich weer gaan concentreren op de hoofdzaak: zo snel mogelijk inburgeren.

Ook wordt het leenstelsel afgeschaft waarmee nieuwkomers nu nog hun inburgeringscursus inkopen. In het nieuwe inburgeringsstelsel worden hogere taaleisen gesteld aan inburgeraars. Momenteel is het vereiste niveau A2, aldus minister Koolmees.

De politieke reacties zijn overwegend positief, ook die van oppositiepartijen als GroenLinks en Denk. (Bronnen: Min. SZW, De Volkskrant e.a., 2 jul. 2018)

Legaal werken in Nederland: twee nieuwe regelingen

Twee nieuwe regelingen van kracht die de toegang tot de Nederlandse arbeidsmarkt voor niet-EU-onderdanen verruimen: de ICT-regeling en de regeling internationaal handelsverkeer.

ICT-regeling

Wanneer een werknemer werkt bij een buiten de EU gevestigde werkgever en wordt overgeplaatst naar een vestiging in Nederland, dan is het mogelijk om op basis van de richtlijn een GVVA (gecombineerde vergunning voor verblijf en arbeid) voor de werknemer aan te vragen. Dit is een verblijfsvergunning van de IND, waarbij de arbeidsmarkttoets plaatsvindt door het UWV voor het krijgen van de tewerkstellingsvergunning (inlegvel bij verblijfsvergunning).

Regeling internationaal handelsverkeer

De regeling internationaal handelsverkeer biedt werkgevers in het internationale bedrijfsleven de mogelijkheid tijdelijk buitenlandse werknemers in Nederland te laten werken zonder dat een tewerkstellingsvergunning nodig. Deze mogelijkheid staat echter niet open wanneer de ICT-regeling van toepassing is. De ICT-regeling is echter niet van toepassing op werkzaamheden van korter dan drie maanden.

Vluchtelingen en tegemoetkoming, subsidies, premies en vergoedingen

Om het voor werkgevers aantrekkelijk te maken om iemand uit de bijstand in dienst te nemen, zetten gemeenten verschillende soorten premies, subsidies en vergoedingen in. Elke gemeente is vrij om te kiezen of en welke tegemoetkomingen zij inzetten. Het Werkgevers Servicepunt in uw regio kan u informeren over de regelingen die voor u van toepassing zijn.

Werk met behoud van uitkering

Gemeenten kunnen werkgevers de mogelijkheid bieden om voor een korte periode een vluchteling op proef in dienst te nemen. Tijdens deze proefplaatsing of werkstage betaalt u geen loon en behoudt de vluchteling zijn uitkering. Heeft een vluchteling een hele kleine kans om betaald werk te vinden? Dan kan de gemeente toestemming geven om deze vluchteling voor langere tijd onbetaald werkervaring op te laten doen. Dat kan op een participatieplaats. Een participatieplaats duurt in eerste instantie 1 jaar en wordt eventueel met 1 jaar verlengd.

Stimuleringspremies

Gemeenten kunnen werkgevers die vluchtelingen in dienst nemen een stimuleringspremie betalen. De gemeente Zwolle doet dit bijvoorbeeld in de vorm van een indienstneming subsidie. Het is een tijdelijke compensatie voor het feit dat de werkgever een kwetsbare vluchteling al het wettelijk minimumloon moet betalen, terwijl diegene nog niet volledig kan inzetten.

Tijdelijke loonkostensubsidie

Gemeenten kunnen werkgevers die een vluchteling in dienst nemen ook via een tijdelijke loonkostensubsidie compenseren voor de eventuele extra begeleiding en/of lagere arbeidsproductiviteit. De gemeente Amsterdam doet dat bijvoorbeeld voor werkgevers die werknemers met een bijstandsuitkering aannemen die nog enige scholing of extra begeleiding nodig hebben. Elke gemeente is vrij om te bepalen of er gewerkt wordt met een tijdelijke loonkostensubsidie.

Tegemoetkoming in extra kosten

Werkgevers kunnen bij sommige gemeenten een tegemoetkoming of vergoeding krijgen voor extra kosten die komen kijken bij het in dienst nemen of houden van en vluchteling. Het gaat daarbij niet om loonkosten maar om kosten voor bijvoorbeeld begeleiding, scholing of aanpassing van de werkplek. Vaak geldt hierbij de voorwaarde dat er geen andere vergoeding mogelijk is. Informeer naar de mogelijkheden bij het Werkgevers Servicepunt in de woonplaats van de vluchteling.

Vergoedingen en voorzieningen voor werknemers met een arbeidsbeperking

Gemeenten hebben specifieke regelingen voor werkzoekenden met een arbeidsbeperking door ziekte of handicap. Deze regelingen gelden vanzelfsprekend ook als werkgevers een vluchteling met een arbeidshandicap of ziekte aannemen.

Regeling loonkostensubsidie Participatiewet

De Participatiewet (2015) heeft als doel dat zo veel mogelijk arbeidsgehandicapten een normale baan krijgen. Voor vluchtelingen die vanwege een arbeidsbeperking zelfstandig niet het volledige minimumloon kunnen verdienen, kunt u loonkostensubsidie krijgen via de gemeente. Deze vorm van loonkostensubsidie is structureel mogelijk.

No-riskpolis

Werkgevers die een vluchteling die valt onder de banenafspraak willen aannemen, kunnen gebruik maken van de no-riskpolis. Dit houdt in dat u voor de vluchteling een Ziektewetuitkering van UWV kan krijgen als hij ziek wordt.

Jobcoach

Een jobcoach biedt een vluchteling met een arbeidsbeperking extra ondersteuning op de werkplek. Voor vluchtelingen die vallen onder de Participatiewet is de gemeente verantwoordelijk voor de jobcoach. Vraag bij het Werkgevers Servicepunt naar de mogelijkheden.

Vergoedingen

Een gemeente kan voor vluchtelingen met een arbeidsbeperking vergoedingen verstrekken voor:
– aanpassing van het bedrijfspand, de werkplek of de productie- of werkmethodes;
– extra hulp op de werkplek (bijv. van een doventolk);
– vervoersvoorziening.

Werkgevers Servicepunt

De gemeentelijke regelingen voor het aannemen van vluchtelingen verschillen per gemeente. Raadpleeg daarom het Werkgevers Servicepunt bij u in de buurt. Het Werkgevers Servicepunt kan u vertellen van welke regelingen u gebruik kunt maken. De servicepunten zitten op 35 plaatsen in het land.

Subsidieregeling

Als een vluchteling binnen uw bedrijf leren en werken combineert, kunt u mogelijk gebruik maken van de subsidieregeling praktijkleren. Deze subsidie is een tegemoetkoming in de kosten die u maakt voor de begeleiding van de vluchteling. Dit geldt voor zowel vluchtelingen die deelnemen aan het (voorbereidend) beroepsonderwijs als voor promovendi aan de universiteit. De hoogte van de subsidie is afhankelijk van het aantal aanvragen voor de diverse opleidingsniveaus en is maximaal 2.700 euro per werkleerplaats.

(Bron: AWVN, 16 aug. 2018)

Het zoveelste nieuwe inburgeringsstelsel

Om zo snel mogelijk tot een nieuwe inburgeringswet te komen is een helder tijdpad nodig, een duidelijke prioriteitsstelling en een overzicht van wie-doet-wat. Dit staat uitgewerkt in de brief over het nieuwe inburgeringsstelsel, die minister Koolmees op 23 oktober 2018 aan de Tweede Kamer heeft gestuurd. Hiermee kunnen alle partijen voortvarend aan de slag.

De Uitwerkingsagenda is samen met zo’n 100 experts van gemeenten, maatschappelijke organisaties zoals Vluchtelingen Werk Nederland, UAF, wetenschapper, werkgevers en andere ministeries tot stand gekomen. Deze partners, verenigd in de Taskforce Werk & Integratie, hebben grote waardering uitgesproken voor de werkwijze en hun betrokkenheid bij de totstandkoming van de Uitwerkingsagenda.

Hoofdlijnen van het nieuwe inburgeringsstelsel

''Iedereen doet mee, het liefst via betaald werk en daar moet de inburgering aan bijdragen. Dat is waar de inzet van de inburgeraar, de overheden en andere (maatschappelijke) partners op gericht is. Om deze doelstelling te bereiken wordt inburgering gepositioneerd als onderdeel van het brede sociaal domein. De regierol van gemeenten over de uitvoering wordt vastgelegd in de wet.

Het nieuwe stelsel zet in op een doorlopende lijn vanuit de opvang. De regierol van gemeenten hierin begint met een brede intake. Leren en participeren gaan hand in hand en beide aspecten worden in een persoonlijk plan opgenomen. Ontzorgen is gericht op zelfredzaamheid en helpt om de focus van inburgeringsplichtigen bij aanvang bij inburgering en participatie te leggen.

Er komen drie leerroutes in het nieuwe stelsel:

• Onderwijsroute: gericht op het behalen van een Nederlands schooldiploma voor een goede startpositie op de arbeidsmarkt. Jonge inburgeraars worden daarom zo snel mogelijk doorgeleid naar een Nederlandse opleiding.
• Reguliere B1 route: om het mogelijk te maken dat de meeste inburgeraars zo snel mogelijk, maar maximaal binnen drie jaar, taalniveau B1 behalen en hun perspectief op de arbeidsmarkt vergroten, is het van belang dat het leren van de taal gecombineerd wordt met (vrijwilligers)werk.
• Voor mensen voor wie de onderwijs- of B1-route buiten bereik ligt, komt er een speciale leerroute zodat iedereen leert zich in de maatschappij te redden. Er worden geen ontheffingen op basis van aantoonbaar geleverde inspanning meer verleend.

We werken hiermee aan een stelsel dat robuust en adaptief is met een centrale plaats voor monitoring en evaluatie. Het nieuwe stelsel moet ruimte bieden om te leren en mee te bewegen met opgaven die zich aandienen."

(Bron: Min SZW, 23 okt. 2018)

Verdere Integratie Arbeidsmarkt

Met een gerichte aanpak via werk kunnen nieuwkomers en Nederlanders met een migratie-achtergrond sneller integreren en meedoen in de Nederlandse samenleving. Een achttal specifieke pilots wordt ingezet om de achterstand te verkleinen. Zowel achterstand in deelname aan de arbeidsmarkt als doorstroming naar hogere functies. Pilots waarvan de aanpak werkt, worden in 2020 landelijk aangeboden aan werkgevers, gemeenten en scholen. Dit schrijft minister Koolmees in een brief aan de Tweede Kamer over het programma Verdere Integratie Arbeidsmarkt (VIA).

De acht VIA-pilots zijn gericht op:

1. Vergroting van ouderbetrokkenheid op het vmbo voor een studiekeuze met beter arbeidsperspectief;
2. Professionalisering van de voorbereiding op de arbeidsmarkt en bredere arbeidsoriëntatie voor mbo-leerlingen;
3. Tegengaan van vooroordelen via eenvoudige aanpassing in werving en selectieproces bij werkgevers;
4. Inzicht krijgen in culturele diversiteit in personeelsbestand d.m.v. databasekoppeling;
5. Behoud en doorstroom van personeel met niet-westerse migratieachtergrond;
6. Verbetering van de arbeidsmarktpositie door combinaties van werken en leren;
7. Betere aansluiting van de UWV-dienstverlening voor ww-ers met een niet-westerse migratieachtergrond, gericht op snellere terugkeer op de arbeidsmarkt;
8. Intensievere begeleiding van langdurig werklozen, waaronder Somalische Nederlanders.

(Bron: Min. SZW, 16 nov. 2018)

Werkgever verantwoordelijk voor integratie werknemer en zijn gezin?

Werkgevers met buitenlandse werknemers kunnen taalcursussen aanbieden, maar het gaat nogal ver om ze verantwoordelijk te maken voor de integratie van die werknemers en hun gezinnen. Dat zeggen VNO-NCW en MKB-Nederland in reactie op een aangenomen motie in de Tweede Kamer van de ChristenUnie. (Bron: Headlines, 28 nov. 2018)

Wijziging in 2019 van besluit Inburgering 2019

Per 1 april 2019 wijzigt het besluit Inburgering, waarbij werkenden vrijstelling krijgen voor het onderdeel Oriëntatie Nederlandse Arbeidsmarkt (ONA) van het inburgeringsexamen. Achtergrond van deze vrijstelling is dat als iemand in de praktijk aantoont zelfstandig op de Nederlandse arbeidsmarkt te kunnen functioneren er geen reden meer is dat aan te tonen via een examen of via een verplichte deelname aan 64 cursusuren ONA.

Met de wijziging van het besluit wordt het mogelijk om een aanvraag bij de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) te doen voor vrijstelling van het ONA-examen. Voorwaarde is dat de aanvrager, in de twaalf maanden voorafgaand aan het tijdstip van aanvraag, gedurende ten minste zes maanden, minimaal 48 uur per maand, verloonde uren zijn opgenomen in de loonaangifte. Het recht op vrijstelling wordt door DUO beoordeeld op basis van de beschikbare gegevens uit de polisadministratie waarin de verloonde uren zijn opgenomen. (Bron: Schulinck, dec. 2018)

Cijfers asielzoekers 2019

In 2019 hebben 29.435 mensen een asielaanvraag ingediend in Nederland. Dat is een daling ten opzichte van de twee voorgaande jaren, toen 30.380 mensen (2018) en 31.327 (2017) mensen asiel aanvroegen. Het aantal eerste aanvragen steeg wel, van 20.353 in 2018 naar 22.533 in 2019.

In 2019 zijn 25.600 vreemdelingen zelfstandig uit Nederland vertrokken – ongeveer 20% meer dan in 2018. Het aantal mensen dat onder toezicht van de overheid vertrok is 46% (44% in 2018). 1.190 criminele vreemdelingen verlieten Nederland in 2019 – vijftig meer dan vorig jaar. Het overgrote deel van hen vertrok onder toezicht van de overheid (79%). (Bron: Kerncijfers Asiel en Migratie, december 2019)

Kortere verblijfsvergunning voor asielzoekers

Asielzoekers krijgen straks een verblijfsvergunning die niet vijf, maar drie jaar geldig is. Het kabinet wil zo aansluiten bij Europese regels.

Na drie jaar wordt bekeken hoe de veiligheid in het land van herkomst is, en of de vluchteling kan terugkeren. Als dat niet zo is, krijgt hij opnieuw een tijdelijke verblijfsvergunning voor twee jaar. Pas daarna kan eventueel een permanent verblijf worden aangevraagd.
Het kabinet heeft dit besloten om ‘meer in de pas te lopen met ­andere landen in Europa’. Coalitiepartijen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie hebben in het regeerakkoord afgesproken dat Nederland op asielgebied niet méér gaat doen dan door Europa verplicht is – de maatregel van vrijdag past in deze afspraak. (Bron: ND, 16 feb. 2019)

Vrijstelling "Oriëntatie op de Nederlandse arbeidsmarkt"

Inburgeringsplichtigen die werken, worden vrijgesteld van het examenonderdeel Oriëntatie op de Nederlandse arbeidsmarkt (ONA) bij het inburgeringsexamen. Als iemand al gedurende de inburgeringstijd in de praktijk aantoont zelfstandig op de Nederlandse arbeidsmarkt te kunnen functioneren, is er immers geen reden meer om verplicht examen te doen of een cursus te volgen. Een inburgeraar die aan het werk is, hoeft zich straks dus niet meer opnieuw te oriënteren op de arbeidsmarkt om te voldoen aan de inburgeringsplicht. (Bron: Rijksoverheid, 8 mrt. 2019)

Nederlandse bedrijven helpen 3500 vluchtelingen aan werk

Vijftien grote Nederlandse bedrijven willen de komende twee tot drie jaar samen 3.500 vluchtelingen aan werk helpen. Het gaat om een gezamenlijk initiatief dat maandag werd bekendgemaakt tijdens de Dutch Business Summit on Refugees over de positie van vluchtelingen op de arbeidsmarkt. Deelnemers zijn ABN Amro, organisatieadviesbureau Accenture, advies- en ingenieursbedrijf Arcadis, schoonmaakbedrijf Asito, dienstverlener Dental Care Professionals, bouwbedrijf Dura Vermeer, Hilton, technologiebedrijf HP, ING, Philips, Rabobank, Randstad, Shell, uitzendbedrijf ManpowerGroup en Unilever.

Initiatiefnemer en topman van Rabobank Wiebe Draijer sprak van een goede start. „We hopen natuurlijk dat meer bedrijven zullen volgen.” De aangesloten bedrijven willen arbeidsplaatsen beschikbaar stellen voor vluchtelingen en geld vrijmaken om startende ondernemers in binnen- en buitenland te financieren en te trainen. Zo zullen bedrijven geld lenen aan start-ups in bijvoorbeeld Turkije. (ANP, 9 april 2019). )

Discretionaire bevoegdheid staatssecretaris per 1 mei 2019 geschrapt

De mogelijkheid voor staatssecretaris Harbers van Justitie en Veiligheid om in schrijnende gevallen alsnog een verblijfsvergunning toe te kennen aan een asielzoeker wordt over tweeënhalve week geschrapt. Per 1 mei 2019 kan de staatssecretaris de zogenoemde discretionaire bevoegdheid niet meer toepassen.

Het vervallen van deze bevoegdheid was een van de afspraken uit het akkoord over het kinderpardon, dat in januari werd gesloten door de coalitiepartijen.

Fraude met inburgeringsexamens

Twee mannen die worden verdacht van fraude met inburgeringsexamens zijn vandaag door de raadkamer van de rechtbank in Amsterdam in voorlopige hechtenis gesteld voor 30 dagen. De twee mannen gaven leiding aan een taalbureau voor inburgering in Amsterdam.

In juli 2018 heeft de Recherche Inspectie SZW in dit onderzoek al verschillende locaties doorzocht. Het onderzoek naar de fraude door dit taalbureau in Amsterdam leidde in november 2018 tot de aanhouding van een 32-jarige man, die vermoedelijk de kandidaten op afstand zou hebben geholpen met het geven van de juiste antwoorden tijdens hun inburgeringsexamen. (Bron: Inspectie SZW, 10 apr. 2019)

Meer maatwerk en regionale hulp voor statushouders

De Sociaal-Economische Raad (SER) pleit voor een effectievere ondersteuning van vluchtelingen met een verblijfsvergunning bij het zoeken naar werk.

Meer maatwerk en een sluitende regionale infrastructuur waarop gemeenten, werkgevers en werknemers een beroep kunnen doen, zijn nodig voor een succesvolle integratie van deze nieuwkomers. Dit vraagt om veranderingen in wetgeving, beleid en uitvoering. Gezien de zorgelijke maatschappelijke positie, is een slagvaardige aanpak geboden, aldus de raad.

Op 24 mei 2019 verscheen het SER-rapport ‘Integratie door werk: meer kansen op werk voor nieuwkomers’. De raad agendeert daarin de beperkte arbeidsparticipatie van statushouders. Een kwart van degenen die in 2014 naar Nederland zijn gekomen, heeft betaald werk gevonden. Twee derde van deze statushouders is afhankelijk van een bijstandsuitkering.

Personeelstekorten zorg door werving statushouders

Het idee om statushouders in te zetten op plekken met personeelstekorten is niet nieuw: vanuit het onderwijs lopen verschillende initiatieven om statushouders voor de klas te krijgen en ook in de technische sector wordt dankbaar gebruik gemaakt van de doelgroep.

Zorgcentra in Brabant lieten statushouders eerder al meedraaien en in Amsterdam is recentelijk eenzelfde soort project gestart (2019). Dat gaat niet zonder slag of stoot. Het kost veel tijd om statushouders te werven, omdat de doelgroep moeilijk te bereiken is. Zodra ze zijn ingeburgerd, verdwijnen ze doorgaans uit beeld van de instanties. Ook de taalbarrière en cultuurverschillen staan een soepele samenwerking in de weg.

Brussel daagt Hongarije opnieuw voor EU-hof

De Europese Commissie sleept Hongarije voor het Europese Hof van Justitie vanwege de "Stop Soros"-wetgeving die elke vorm van bijstand aan asielzoekers strafbaar stelt. Personen en organisaties die hulp aanbieden aan mensen die in het land een asiel- of verblijfsvergunning willen aanvragen, riskeren een celstraf tot een jaar. De Commissie had de regering al twee keer gewaarschuwd over de wet, maar Boedapest blijkt ongevoelig voor "het merendeel van onze geuite zorgen".

Brussel start ook een nieuwe inbreukprocedure tegen Hongarije omdat het weigert afgewezen asielzoekers te voeden die in een transitzone zitten aan de grens met Servië. (Bron: Europa Nu, 25 jul. 2019)

Nieuw online platform dat bemiddelt tussen bedrijven en vluchtelingen

Op dit platform van Duojob (7 augustus 2019) kunnen vluchtelingen en werkgevers een profiel aanmaken met hun gegevens en worden ze aan elkaar gekoppeld. Daarbij is een belangrijke rol weggelegd voor Stichting Vluchtelingen Nederland (SVA). In de praktijk blijkt dat aantal branches leent zich bij uitstek voor bemiddeling. Dat zijn onder meer IT, horeca en financiële banen. Er zijn ontzettend veel hoogopgeleide en getalenteerde vluchtelingen die nog steeds wachten op een kans. Veel van hen hebben al tientallen sollicitaties verstuurd, maar komen maar niet in contact met de juiste bedrijven.

Nog dit jaar hoopt Duojob tien vluchtelingen aan een stage of baan te helpen. Het komende jaar moeten dat er honderden worden. Duojob heeft geen winstoogmerk. Het plaatsen van vacatures is dan ook gratis.

Opvang vluchtelingen is ook verantwoordelijkheid van bedrijfsleven

‘Het vluchtelingenvraagstuk is een gedeelde uitdaging. Geen enkele regering kan het probleem alleen aan. Het bedrijfsleven is als deel van de samenleving medeverantwoordelijk.’ Dat zegt een van de 15 Nederlandse multinationals die meedoen aan het internationale Tent Partnership for Refugees. In opinieblad Forum leggen zij uit wat hun concrete bijdrage is aan het leveren van (nood)hulp in de vluchtelingenkampen. (Bron: VNO-NVW, aug. 2019)

Vaste banen bij het spoor

Het streven is dat minimaal 30 statushouders (asielzoekers) in 2021 een vaste baan in de spoorsector krijgen. Na 2021 is de bedoeling dat er elk jaar minimaal 10 statushouders instromen.

Staatssecretaris Van Veldhoven: “Dit is een uitgelezen kans op een baan in een echte topsector. Bovendien is dit initiatief goed nieuws voor de reiziger. Het gebruik van het openbaar vervoer stijgt de komende jaren naar verwachting fors. En dat brengt veel werk met zich mee waarvoor goed personeel nodig is. Ik wil heel graag dat alle mensen die willen en kunnen ook de kans krijgen om aan de slag te gaan in de spoor sector. Deze intentieverklaring is een heel goed begin”. (Bron: Rijksoverheid, 16. sep. 2019)

Extra geld geëist voor inburgering

Gemeenten eisen meer geld van het Rijk als zij migranten moeten helpen met inburgeren. Krijgen ze dat niet, dan weigeren ze de verantwoordelijkheid voor het nieuwe inburgeringsstelsel op zich te nemen. Dat zegt de Dordtse wethouder Peter Heijkoop, in het bestuur van de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) verantwoordelijk voor het dossier. Hij reageert op een onderzoek, dat werd uitgevoerd in opdracht van zowel het ministerie van Sociale Zaken als de VNG.

Om te voorkomen dat het nieuwe inburgeringsstelsel meer vertraging oploopt, zijn VNG en het ministerie weer in gesprek, zegt Heijkoop. Het nieuwe stelsel zou in eerste instantie starten in juli 2020 maar werd eerder al uitgesteld tot 1 januari 2021. Volgens Heijkoop zijn er behalve over het geld nog een aantal zaken waar ministerie en VNG over discussiëren. “Wat we bijvoorbeeld ook niet willen is dat het ministerie allerlei aanvullende regels maakt die gemeenten weer belemmeren hun werk goed te doen. (Datum, 29 nov. 2019)

Maximum aantal immigranten bepleit

CDA-minister en vicepremier Hugo de Jonge vindt dat de huidige aantallen immigranten "echt te hoog" zijn (januari 2020). Hij wil dat Nederland het aantal immigranten beperkt, hoeveel dan wel naar Nederland mogen komen, is onduidelijk. Veel belangrijker is de discussie "willen we het houden zoals het nu gaat?"

Helemaal geen immigranten meer toelaten, waar de PVV en FVD voor pleiten, is wat de minister van Volksgezondheid betreft geen optie. Dat zou problemen opleveren voor de gezondheidszorg en de economie.

Cijfers asielzoekers 2020

Het aantal asielzoekers was in 2020 bijna 40 procent lager dan een jaar eerder. Bijna 14 duizend mensen hebben vorig jaar een eerste asielverzoek ingediend. Er kwamen 3,9 duizend nareizigers, 8 procent minder dan in 2019. Net als voorgaande jaren vormden Syriërs de grootste groep asielzoekers en nareizigers. (Bron: CBS, 29 jan. 2021)

Weinig onvrede met asielzoekers

Onderzoekers van de Rijksuniversiteit Groningen (RUG) hebben van 2016 tot 2019 meningen over asielzoekers onderzocht in een representatieve steekproef van meer dan 1.200 Nederlanders, in opdracht van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum. (Bron: RUG, 30 jan. 2020)

Het onderzoek wijst uit dat opvang van asielzoekers een minder groot maatschappelijk probleem is dan men vaak denkt. Rond AZC’s zijn doorgaans weinig grote problemen. Als er incidenten zijn dan lijkt het daarbij om ‘veiligelanders’ te gaan. Buurtbewoners zijn doorgaans positief over het AZC. Ook zijn Nederlanders opvallend hulpvaardig jegens asielzoekers en wil men hen goed opvangen.

In het onderzoek valt verder op hoe negatief een minderheid van de Nederlanders is over de overheid. Zo’n 25% steunt zelfs geweld tegen de eigen overheid en dat is vanuit het oogpunt van de nationale veiligheid zorgelijk. Deze groep is óók negatief over migratiebeleid en over asielzoekers. Een deel van hun verzet tegen migratie hangt vooral samen met hun onvrede over de overheid en minder met asielkwesties en met asielzoekers.

Inburgerplicht voor Turkse nieuwkomers?

Het kabinet wil ook Turkse nieuwkomers verplicht laten inburgeren. Die groep is nu nog uitgezonderd van deze inburgeringsplicht vanwege internationale afspraken. Minister Koolmees van Sociale Zaken denkt daar anders over.

In zijn brief aan de Tweede Kamer wordt gesteld dat Turkse nieuwkomers verplicht worden om een inburgeringscursus te doen. Zij hebben daardoor straks dezelfde verplichtingen als migranten uit andere landen. De inburgeringsplicht voor Turkse nieuwkomers wordt tegelijk ingevoerd met het nieuwe inburgeringsstelsel, ingangsdatum waarschijnlijk 1 januari 2021. De wet wordt niet met terugwerkende kracht ingevoerd, Turken die tot 2021 naar Nederland kwamen/komen, hoeven dus geen inburgeringscursus te volgen.

Meer mensen halen inburgeringsexamen

Het percentage mensen dat hun inburgeringsexamen haalt, is gestegen door de invoering van de huidige inburgeringswet. De arbeidsparticipatie van inburgeraars is niet veranderd. Dat blijkt uit het onderzoek van het Centraal Planbureau “Een nieuwe kijk op de Wet Inburgering 2013” dat in februari 2020 is verschenen.

Basisexamens inburgering buitenland worden opgeschort

Als gevolg van de Corona crisis (COVID-19) zullen de basisexamens inburgering buitenland worden opgeschort vanaf 18 maart 2020 tot en met 6 april 2020. U kunt dus tijdelijk geen examen afleggen bij de Nederlandse ambassades of de consulaten-generaal in het buitenland.

Heeft u al een afspraak gemaakt met de Nederlandse ambassade? Uw afspraak wordt afgezegd en u ontvangt daar bericht over. Op de website www.naarnedeland.nl leest u meer informatie hierover.

Ingangsdatum nieuw inburgeringsstelsel naar 1 juli 2021

De invoering van het nieuwe inburgeringsstelsel wordt met zes maanden opgeschoven naar 1 juli 2021. Rijksoverheid, gemeenten en andere betrokken organisaties hebben een extra half jaar nodig om de invoering van het stelsel zorgvuldig voor te kunnen bereiden. Zo wordt er nog gewerkt aan lagere regelgeving en aan de inrichting van gegevensuitwisseling tussen organisaties. Ook lopen er nog steeds gesprekken met de VNG over de wettelijke en financiële kaders.

Nieuwkomers die voor 1 juli 2021 inburgeringsplichtig worden, zullen blijven vallen onder het oude stelsel. (Bron: Min SZW, 23 mrt. 2020)

Verplicht inburgeren voor Turkse asielstatushouders

Per 1 mei 2020 worden Turkse nieuwkomers met een asielstatus verplicht om de Nederlandse taal te leren en kennis op te doen over de Nederlandse samenleving en arbeidsmarkt. Zij moeten straks met succes het inburgeringsexamen afleggen om een permanente verblijfsvergunning te krijgen. Dat schrijft minister Koolmees van Sociale Zaken en Werkgelegenheid aan de Tweede Kamer. Het kabinet wil Turkse asielstatushouders zo eerder de kans geven een goede start te maken in ons land.

Onlangs maakte het kabinet al bekend dat bij de invoering van het nieuwe inburgeringsstelsel, naar verwachting op 1 juli 2021, alle Turkse nieuwkomers verplicht worden om in te burgeren. (Bron: Min SZW, 10 apr. 2020)

Versoepeling voorwaarden afstandsonderwijs inburgering

De coronamaatregelen van de overheid hebben ook invloed op inburgeren. Het is van belang dat inburgeringsplichtigen toegang blijven houden tot inburgeringsonderwijs en het al geleerde niet verloren gaat door een onderbreking van het leertraject. Thuis lessen volgen via digitale leermiddelen (afstandsleren) is een gewenst alternatief nu klassikaal leren niet mogelijk is. Voor de meeste inburgeringsplichtigen was dit al toegestaan onder bepaalde voorwaarden. Nu de maatregelen rondom het coronavirus zijn verlengd zijn een aantal voorwaarden voor afstandsonderwijs versoepeld. Dit meldt minister Koolmees van Sociale zaken en Werkgelegenheid in een brief aan de Tweede Kamer. (Bron: Rijksoverheid, 10 apr. 2020)

Tekort aan arbeidsmigranten dreigt door coronapandemie

In de landbouw en bouwsector dreigen vanwege de coronapandemie tekorten te ontstaan aan buitenlandse arbeidskrachten uit landen als Polen, Bulgarije en Roemenië. Daarvoor waarschuwen economen van ABN AMRO in een nieuw rapport.

Het gaat vooral om Polen die als uitzendkracht werkzaam waren. De Poolse overheid kondigde begin maart aan dat terugkerende landgenoten met ingang van 15 maart veertien dagen in thuisquarantaine zouden moeten verblijven. Om deze maatregel voor te blijven, keerden naar schatting 2 miljoen tot 4 miljoen Poolse migrantenarbeiders uit de gehele Europese Unie terug naar Polen. (Bron: Europa Nu, 22 apr. 2020)

Gevolgen werktijdverkorting voor kennismigranten

In verband met de coronacrisis kan een reeds verleende ontheffing in de zin van de regeling werktijdverkorting er toe leiden dat het SV-loon van een werknemer omlaag gaat, zodat niet langer meer wordt voldaan aan de voorwaarden van de kennismigrantenregeling.

Gelet op de bijzondere omstandigheden en het gegeven dat het om een beperkte groep werknemers gaat, is in de situatie dat een werkgever in verband met de wtv tijdelijk een kennismigrant een salaris betaalt dat lager is dan het wettelijke salariscriterium, besloten dat een tijdelijke niet-wetsconforme uitvoering wordt toegestaan. In dergelijke situaties wordt geen boete opgelegd. Dit blijkt uit de kamerbrief van 22 april 2020. (Bron en meer: BDO, 24 apr. 2020)

Extra budget invoering nieuw inburgeringsstelsel

Minister Koolmees van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) en de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG), hebben afspraken gemaakt over de financiële en inhoudelijke kaders van het nieuwe inburgeringsstelsel. Gemeenten krijgen 35,2 miljoen euro per jaar extra voor hun taken in het nieuwe stelsel. Daarnaast krijgen ze eenmalig 36,5 miljoen euro voor de invoeringskosten. Zij hebben ook afgesproken hoe de gemeenten hun regierol kunnen verstevigen. De afspraken krijgen brede steun van alle betrokken partijen. (Bron: Rijksoverheid, 28 apr. 2020)

Gezamenlijk huishouden voor arbeidsmigranten

In het kader van de coronavirus vraagt de Stichting van de Arbeid aan de ministers Grapperhaus en Koolmees om spoedig aan te geven wat de definitie van een huishouden is in geval van arbeidsmigranten die samen gehuisvest zijn. De Stichting wil deze definitie opnemen in het protocol voor arbeidsmigranten. Een belangrijk vraagstuk daarbij is wat de definitie is van een huishouden in geval van arbeidsmigranten die samen gehuisvest zijn.

In het protocol is de volgende balans gehanteerd: “Wanneer twee tot negen arbeidsmigranten gedurende ten minste veertien dagen in een vaste samenstelling in een woonsituatie verblijven, dan is er sprake van een gemeenschappelijk huishouden.” Dit betekent enerzijds dat arbeidsmigranten die behoren tot een gezamenlijk huishouden samen mogen reizen. Anderzijds zijn de quarantaineregels voor huishoudens van toepassing: alle huisgenoten blijven thuis wanneer één bewoner ziek is en zij niet in een cruciaal beroep werkzaam zijn. (Bron: Stichting van de Arbeid, 8 mei 2020)

Nieuw inburgeringsstelsel in wording

Het huidige inburgeringsstelsel voldoet op een aantal punten niet. Zo kent het verschillende belemmeringen, waardoor inburgeraars er te lang over doen om in te burgeren. Daarnaast worden ze niet gestimuleerd om het hoogst mogelijke taalniveau te behalen.

Het kabinet hecht veel belang aan een snelle parlementaire behandeling van het wetsvoorstel, zodat het nieuwe stelsel liefst per 1 juli 2021 in werking kan treden. (Bron: Rijksoverheid, 29 mei 2020)

Nieuwe wet inburgering door 2e Kamer aangenomen

Op voorstel van minister Koolmees van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft de Tweede Kamer op 2 juli de wet voor een nieuw inburgeringsstelsel aangenomen. Vanaf 1 juli 2021 leren nieuwkomers zo snel mogelijk de Nederlandse taal en gaan ze aan het werk. Na de zomer behandelt de Eerste Kamer de wet.

Kabinet snel aan de slag met aanbevelingen Roemer

De coronacrisis heeft de bestaande problemen rond arbeidsmigranten, zoals tekorten aan goede huisvesting en de afhankelijkheid van de werkgever, opnieuw onderstreept en zichtbaarder gemaakt. Het kabinet gaat daarom de realisatie van nieuwe huisvestingslocaties voor arbeidsmigranten stimuleren. Er komt een overzicht van regio’s waar de woonproblematiek het grootst is, en gemeenten worden actief benaderd om bestaande mogelijkheden zo goed mogelijk te benutten, zoals de beschikbaar gekomen gelden uit de woningbouwimpuls, de korting op de verhuurdersheffing voor initiatieven met flexwonen en de versnellingskamers flexwonen. (Bron: Rijksoverheid, 3 jul. 2020)

100 vluchtelingen uit kamp Moria naar Nederland

Onder groeiende druk van hun leden gaan de regeringspartijen overstag: na koortsachtig overleg tussen de fractieleiders verklaart Nederland zich bereid om een groep van 100 vluchtelingen op te vangen uit het verwoeste vluchtelingenkamp Moria op Lesbos. Het gaat om 50 alleenstaande kinderen en 50 ‘kwetsbare volwassenen’.

Daarmee lijkt Nederland zich te gaan aansluiten bij initiatieven die nu ook uit Frankrijk en Duitsland komen. De kinderen zullen door het kabinet worden uitgenodigd binnen het hervestigingsprogramma van de VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR. Die verdeelt elk jaar ‘de meest kwetsbare ontheemde vluchtelingen’ over 34 lidstaten. Voor Nederland gaat dat om zo’n 500 vluchtelingen per jaar die buiten de reguliere asielprocedure vallen. Zij komen op uitnodiging en volgens het regeerakkoord alleen als zij ‘zicht hebben op succesvolle integratie’. De VVD hecht er wel aan dat dat quotum blijft staan. Naarmate er meer kinderen uit Lesbos komen, kunnen dus minder andere mensen worden uitgenodigd. Ook heeft de VVD bij wijze van compromis afgedwongen dat de straffen op mensensmokkel worden verhoogd. (Bron: De Volkskrant, 10 sep. 2020)

Internetconsultatie Besluit en Regeling inburgering

Er zijn de afgelopen zomer stappen gezet rondom de nieuwe Wet inburgering. De wet is op 2 juli jl. aangenomen door de Tweede Kamer, de Eerste Kamer zal zich er de komende periode over buigen. Op 2 september jl. is er nog een stap gezet. Het ontwerpbesluit en de ontwerpregeling (Besluit inburgering 20.. en Regeling inburgering 20..) zijn in internetconsulatie gegaan. Dit houdt in dat alle geïnteresseerden vanaf 2 september 2020 vier weken de tijd hebben om hier desgewenst op te reageren.

In het Besluit en de Regeling inburgering 20.. zijn bepalingen opgenomen over onder andere de vrijstelling en ontheffing van de inburgeringsplicht, voorbereiding op de inburgering, de taken van gemeenten, zoals bijvoorbeeld de brede intake, leerroutes, handhaving en gegevensuitwisseling. De minister van OCW heeft eveneens een ontwerp Regeling in internetconsultatie gebracht. Deze Regeling (de Regeling taalschakeltraject 20..) bevat onder andere de eindtermen van het taalschakeltraject in de onderwijsroute. (Bron: Rijksoverheid, 9 sep. 2020)

Versoberde opvang voor asielzoekers met kansarme aanvragen

Nieuwe asielzoekers die nauwelijks kans maken op een Nederlandse asielvergunning worden voortaan geclusterd ondergebracht in een aparte, sobere opvang. Dat schrijft staatssecretaris Broekers-Knol vandaag in een brief aan de Tweede Kamer.

Deze nieuwe manier van opvangen is bestemd voor nieuwe asielzoekers uit veilige landen van herkomst en voor hen die al een asielvergunning hebben in een ander EU-land. Zij moeten zich voortaan dagelijks melden bij het COA en worden gecontroleerd bij het naar binnen- en buitengaan. Ook krijgt deze groep asielzoekers gedurende de gehele periode in de opvang geen leefgeld meer, maar goederen in natura zoals maaltijden en toiletartikelen.

Op dit moment worden asielzoekers met een kansarme aanvraag opgevangen in asielzoekerscentra verspreid over heel Nederland. Vanaf nu gaat dat - met een zorgvuldige opbouw - gebeuren in een afgezonderd deel op de bestaande centra in Ter Apel en Budel-Cranendonck. Door deze asielzoekers geclusterd op te vangen, is deze groep beter beschikbaar voor begeleiding in het asiel- en opvolgende vertrekproces waardoor de asielprocedure sneller verloopt. (Bron: Rijksoverheid, 14 sep. 2020)

Gerichte maatregelen kunnen arbeidsmarktpositie migranten verbeteren

De verschillen in arbeidsparticipatie tussen personen met en zonder migratieachtergrond zijn groot en hardnekkig. Op dit moment werkt 61% van de personen met een niet-westerse migratieachtergrond (15-74 jaar). Bij personen zonder migratieachtergrond werkt 69%. Het verschil dreigt door de coronacrisis verder op te lopen. Overheden en werkgevers kunnen met gerichte maatregelen deze ongelijkheid tegengaan. Kansrijk zijn onder andere: het eerder toegang geven van migranten tot de arbeidsmarkt, een slimmer plaatsingsbeleid, sterkere financiële prikkels voor zowel werkgevers als werknemers. Een neutraler wervings- en selectieproces is belangrijk om arbeidsdiscriminatie tegen te gaan. (Bron: Centraal Planbureau, 15 okt. 2020)

Wet inburgering nog meer uitgesteld

De VVD is zeer teleurgesteld dat minister Koolmees (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) invoering van de inburgeringswet weer moet uitstellen. Koolmees schrijft aan de Tweede Kamer dat organisaties die de wet moeten uitvoeren (zoals de IND, het UWV en de sociale diensten) vinden dat invoering zomer volgend jaar stevige risico's met zich meebrengt. (Bron en nog meer ergernis: RTL, 11 nov. 2020)

Afgewezen alleenstaande minderjarige vreemdelingen in Nederland

Een deel van de asielzoekers die naar Nederland komen, zijn zogenoemde alleenstaande minderjarige vreemdelingen. Ruim een kwart van deze jonge asielzoekers die in de afgelopen vijf jaar een asielaanvraag hebben ingediend, zag hun verzoek om in Nederland te mogen verblijven afgewezen worden. Wie zijn deze jongeren en hebben ze het land ook daadwerkelijk verlaten? (Bron en meer informatie, Nidi, 30 okt. 2020)

Senaat neemt Wet inburgering aan

De Eerste Kamer stemde op 1 december 2020 unaniem in met de wet voor een nieuw inburgeringsstelsel. Op voorstel van minister Koolmees van Sociale Zaken en Werkgelegenheid leren nieuwkomers straks zo snel mogelijk de Nederlandse taal en gaan ze aan het werk. Het streven is de wet op 1 januari 2022 te laten ingaan. Eerder kan niet. (Bron: Rijksoverheid, 2 dec. 2020)

17 585 asielzoekers en nareizigers in 2020

In 2020 vroegen 19.132 mensen asiel aan in Nederland. Dit is een daling ten opzichte van voorgaande jaren. In 2019 waren er 29.435 asielzoekers in Nederland en in 2018 vroegen 30.380 mensen asiel aan. In 2020 vroegen 986 alleenstaande kinderen asiel aan in Nederland. (Bron: UNHCR, 2021)

Cijfers asielzoekers 2021

De bevolking van Nederland is in het eerste kwartaal van 2021 met 12,8 duizend inwoners gegroeid, 2,7 duizend minder dan in dezelfde periode vorig jaar. Vooral de bevolkingsgroei door buitenlandse migratie was lager. Er overleden meer mensen, maar er werden ook meer kinderen geboren. Dat meldt het CBS op basis van voorlopige cijfers. (Bron: CBS, 29 apr. 2021)

Aantal werkende statushouders neemt af

Door de coronacrisis stokt de groei van het aandeel statushouders* met werk. In de eerste helft van 2020 werkt 29,1% van de statushouders die sinds 2014 naar Nederland zijn gekomen. Eind 2019 was dat nog 30,5%. Maar al vóór de coronacrisis vlakte de groei af. Dit blijkt uit de Divosa Benchmark Statushouders. (Bron: Divosa, 3 mei 2021)

* Statushouder is een asielzoeker van wie het verzoek is ingewilligd en die een (legale) verblijfsstatus heeft gekregen.

Wetenschappelijk aangetoond: Studenten met migratie-achtergrond worden regelmatig gediscrimineerd

In een op 11 juli 2021 gepubliceerd onderzoek blijken opvallende verschillen tussen sectoren. Zo worden moslimstudenten gediscrimineerd in de ict-sector, terwijl ze in de zorg een gunstige behandeling krijgen. Vrouwen worden vooral voorgetrokken in de door mannen gedomineerde bouw- en technieksector. (Bron en meer: Volkskrant, 11 juni. 2021)

Fysieke en mentale gezondheidsklachten arbeidsmigranten bijzonder hoog

12 februari 2024 

In Nederland werken bijna één miljoen arbeidsmigranten, met name in de logistiek, distributie en productie. Belangrijk, want deze groep houdt een groot deel van onze economie draaiende. Door de vaak zware leef- en werkomstandigheden, liggen fysieke en mentale gezondheidsklachten op de loer en is het uitvalpercentage in vergelijking tot niet-migranten bijzonder hoog. Arbeidsmigranten leven vaak onder slechte omstandigheden en krijgen zowel mentaal als financieel weinig ondersteuning. Overmatige stress, depressie en burn-out komen veelvuldig bij deze groep voor. 

Zwaar werk

Met een aantal van 375.000 is meer dan een derde van alle arbeidsmigranten in ons land afkomstig uit Midden- en Oost-Europa. Dat werk is fysiek zwaar en ook arbeidsomstandigheden als lange dagen, ploegendiensten en een slecht werkklimaat hebben impact op het welzijn. De onzekerheid over of en wanneer er gewerkt kan worden, zorgt voor chronische stress en na het werk is er weinig ruimte voor sociaal contact. Eenzaamheid, het missen van familie en het gebrek aan ontspanning drukken op de mentale gezondheid. Mensen raken uitgeput, maar ze kunnen, willen of durven zich niet ziek te melden. Daarbij spelen cultuurverschillen, de taalbarrière en onvoldoende kennis over het zorgsysteem een rol. Het gevolg? Veel uitval en zelfs arbeidsongeschiktheid.

Gezondere manier

Anna Diament, als Poolstalige psycholoog aan SpecialistenNet verbonden, ziet bij haar cliënten veel schroom en schaamte om zich ziek te melden: “Ik vind het belangrijk dat werkgevers zich realiseren dat mensen uit bijvoorbeeld Polen minder snel aan de bel trekken dan een Nederlander dat zou doen. Mensen vinden dat ze sterk moeten zijn en gaan door totdat ze echt niet meer kunnen. Het is zowel voor de werknemer als voor de werkgever beter dat moment voor te zijn. Mensen geven ook aan zich opgejaagd te voelen door de Arboarts – ze denken dat ze worden gebeld omdat de baas wil dat ze weer aan het werk gaan. Dat soort misverstanden moeten zo snel mogelijk de wereld uit. Mijn uitgangspunt is dat iedereen hulp verdient en door mensen dat in hun eigen taal te bieden, wordt de weg naar herstel een stuk korter. Mensen kunnen verder, op een gezondere manier.”

Veel inzicht

De Poolse Paulina Kowalska werkt als logistiekmedewerker in de AGF-sector. Vorig jaar kwam ze door een burn-out tijdelijk thuis te zitten: “Ik ben zo iemand, die niet klaagt, maar gewoon doorwerkt. Dat deed ik ook toen mijn vader stierf en niet lang daarna mijn moeder ziek werd en uiteindelijk ook overleed. Door de ploegendiensten sliep ik slecht en er was veel druk om harder te werken. Op een ochtend was ik zo moe en duizelig dat ik me wel ziek moest melden. Via de Arboarts kwam ik bij een psycholoog terecht, die me in mijn moedertaal kon behandelen. Ze heeft me enorm geholpen en me veel inzicht gegeven, waardoor dit niet zo snel weer zal gebeuren. Het gaat nu heel goed met me. Ik werk nog parttime, maar kan binnenkort weer voor 100% aan de slag.”