Bijna 1 op de 5 Nederlanders heeft een vorm van psychische stoornis

Opinie  |  vr 10 jan 2025  |  Bron: HR-kiosk & CBS  |  Auteur: Andries Bongers  |  Trefwoorden: Drugsgebruik, Psychisch, GGZ, CBS, Zorgvraag, NZa, Personeelstekort, Wachtlijsten


Bijna 1 op de 5 Nederlanders blijkt een vorm van een psychische stoornis te hebben. Een schrikbarend aantal, dat alleen maar toeneemt
Hoewel er steeds meer mensen in de geestelijke gezondheidszorg (GGZ)  werken wordt het personeelstekort steeds zorgwekkender. Tegenover elke duizend banen in de geestelijke gezondheidszorg staan er nu 74 vacatures open. Dat is twee keer zo veel als in 2018. Dat blijkt uit nieuwe cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).

GGZ 'koploper' in gezondheidszorg

In totaal stonden er in het tweede kwartaal van dit jaar zo'n 9800 vacatures open in de geestelijke gezondheidszorg (GGZ). In 2008 waren dat er nog 3700. 
In de gehele economie is er sprake van flinke krapte op de arbeidsmarkt, maar in de GGZ is het tekort aan personeel erger. Gemiddeld staan er in Nederland nu 46 vacatures open per 1000 banen. In de gezondheidszorg gaat het om 44 vacatures. De GGZ steekt daar dus ver bovenuit  met 74 per 1000.

Grotere zorgvraag

Opmerkelijk is dat het aantal banen in de GGZ juist toeneemt. Er werken dus steeds méér mensen in de geestelijke gezondheidszorg, maar het tekort aan personeel neemt alleen maar toe.
Een duidelijke verklaring voor het oplopende tekort, ondanks dat er meer mensen in de GGZ werken, geeft het CBS niet. Maar volgens hoofdeconoom Peter Hein van Mulligen is het aannemelijk dat simpelweg de vraag naar zorg harder toeneemt dan het aanbod.  
Het aantal mensen dat te lang moet wachten op geestelijke gezondheidszorg (ggz), stijgt ook nog altijd. In december 2023 waren er 97.450 wachtplekken, terwijl dat het jaar ervoor nog 87.114 was. Er is dringend actie nodig, zeggen psychologen, psychiaters en patiënten. De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) constateerde eerder ook al dat de zorgvraag blijft stijgen en dat er niet genoeg mensen te vinden zijn om dat op te lossen.

Wachtlijsten

De gevolgen daarvan laten zich raden: niet iedereen kan op tijd geholpen worden. Uit cijfers van de NZa blijkt dat eind vorig jaar twee derde van de mensen die GGZ-zorg nodig hebben niet binnen de gestelde norm van een maand een intakegesprek krijgt. Ook als je eenmaal binnen bent, is het niet gezegd dat je op tijd ook daadwerkelijk behandeld wordt.  Bij een derde van de mensen die al een aanmeldgesprek hebben gehad, begint de behandeling ook nog eens ná de norm van 10 weken.

Is er een oorzaak dat het aantal patiënten daarbij ook fors toeneemt?

Wetenschappelijk onderzoek wijst uit, dat enkele veelvoorkomende psychische stoornissen verband houden met chronisch drugsmisbruik, o.a. meer schizofrenie , bipolaire stoornis, manische depressie, aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit (ADHD) gegeneraliseerde angststoornis en nog veel meer psychische aandoeningen.

Conclusie?

Als de toename van patiënten ook verband houdt met de toename van drugsgebruik, zouden we dan niet maatregelen moeten nemen om het drugsgebruik bij aanvang al te beteugelen?  Bijna normaal is het drugsgebruik; een pilletje bij een dansfestival, waarmee de verslaving en buitensporig drankgebruik op jeugdige leeftijd al begint.