Pensioen (varia)

Inhoud

1. Sociaal economische raad (SER)
2. Nederlands pensioenstelsel gebaat bij fundamentele veranderingen
3. 'Extra kosten bij vrije keuze pensioenfonds'
4. DNB en AFM horen niet thuis in pensioendebat
5. Kwesties voor het kiezen
6. Alternatief voor doorsneepremie complex
7. Behoud kernwaarden bij aanpassing pensioen
8. SER wil individuele pensioenspaarpot
9. Pensioenfondsen moeten wal opwerpen tegen vijandige overnames
10. DNB onderzoekt middelgrote pensioenfondsen vanaf najaar 2017
11. CAO bindend bij ander pensioenfonds
12. Lage rente dempt effecten overgang naar nieuw pensioenstelsel
13. De psychologie van pensioenkeuzes
14. Inkomenspositie gepensioneerde ouderen
15. Nederlander wil zelf pensioen bepalen
16. TPRA Rating Regelingen 2017
17. Financieel advies voor velen te duur
18. Consolidatie pensioenfondsen zet door
19. Oudere werknemer schiet niet veel op met pensioenhervorming
20. Wat houdt doorsneesystematiek in?
21. Pensioenfondsen doen proef met blockchain
22. Nederlands pensioenstelsel verliest internationale A-status
23. Hoe groot is het vertrouwen in pensioenfondsen?
24. ZZP-schilders naar de rechter om pensioen
25. Werkgeversonderzoek over toekomst van pensioenstelsel
26. Regeldruk en btw oorzaak van stijging pensioenbeheerkosten
27. Pensioenplan niet haalbaar zolang AOW-leeftijd stijgt
28. Pensioenbeheerkosten in 2017 nauwelijks omlaag
29. Nederlandse pensioensector kwetsbaar
30. Pensioen in één keer opnemen
31. Mannen, kom van de bank: poetsen is gezond
32. Kabinet loopt vast in ingewikkelde pensioenpuzzel
33. Beter inzicht in pensioen
34. Werkgever komt pensioentoezegging niet na
35. Meeste Nederlanders hebben onvoldoende financiële buffer
36. Pensioen automatisch verdeeld bij scheiding
37. Geen shoprecht voor netto pensioen bij pensioenfondsen
38. Pensioenfonds mag adverteren
39. Stuur laagopgeleiden eerder met pensioen
40. Senioren vaak kreunend naar de eindstreep
41. Verzekeraars tekenen akkoord over verantwoord beleggen
42. Onderzoek AFM naar keuzevrijheid pensioendeelnemers
43. Nederlandse pensioenstelsel het beste in de wereld
44. Henriëtte de Lange volgt Piet Keizer op als ombudsvrouw Pensioenen
45. Pensioenplan zonder vakbonden en werkgevers
46. Nederlander meer of minder pensioenbewust anno 2018?
47. Nibud lanceert tool om in te spelen op veranderd pensioeninkomen
48. Ouderen willen meepraten over pensioen
49. Overleg nieuw pensioenstelsel mislukt
50. Vanaf 2019 meer inzicht in hun pensioenontwikkeling
51. 29% werkgevers heeft geen pensioenregeling
52. Alweer geen akkoord over invulling zware beroepen
53. FNV volhardt in pensioenstandpunt
54. Kabinet bouwt in 10-puntenplan verder aan pensioen
55. Ondernemers willen vakbeweging snel weer aan tafel voor beter pensioen
56. Nederlander overschat benodigd pensioen
57. Het beste pensioenstelsel ter wereld komt uit Nederland 
58. Beleggingsbeleid grote pensioenfondsen onder vuur
59. Verwacht pensioen van mannen derde meer dan van vrouwen
60. Statistieken 2017
61. Terugblik wel en wee pensioenfondsen
62. Deelnemers ABP worden geholpen om gemiste kansen recht te zetten
63. Collectieve versus individuele pensioenregeling
64. Nederlands pensioenstelsel beste ter wereld
65. Gaan mijn werknemers hun pensioen wel halen?
66. Via de tweede pijler pensioen sparen
67. EC sleept Nederland voor rechter om belasten pensioenen
68. Kan het recht op pensioen verjaren?
69. Stichting van de Arbeid komt met aanvalsplan ‘werknemers zonder pensioen’
70. Drie opties voor pensioengerechtigden om aanslag achteraf te voorkomen
71. Pensioensector lanceert Pensioenchecker
72. Nederlandse pensioenstelsel voor derde jaar op rij beste ter wereld
73. Pensioenen aanzienlijk duurder in 2021
74. Pensioenfondsen artsen beleggen in wapens, drank, casino’s en cannabis
75. Aanpak knelpunten kleine pensioenen in consultatie

---

Sociaal economische raad (SER)

In het kader van de Nationale Pensioendialoog heeft de SER in de periode 2015 - 2016 vier varianten verkend en beoordeeld om ons pensioenstelsel te ontwikkelen en te versterken. De nadruk in dit SER-advies ligt op een analyse van de varianten, nog niet op een keuze hiertussen.

De Volkskrant vatte de vier opties leesbaar voor de leek als volgt samen:

1. Nationaal pensioen

Een standaardpensioen, verplicht voor alle werkenden - ook voor ZZP-ers en vrije beroepen. Voor iedereen dezelfde pensioenpremie. Zo ontstaat de grootst mogelijke groep om risico's te delen: beleggingsrisico, nabestaandenpensioen.

2. Kleine verbouwing

Een pensioenpremie voor alle werknemers, maar de pensioenopbouw daalt met het stijgen van de leeftijd: zo komt een einde aan de subsidie van jonge aan oudere collega's. Het verplichte pensioensparen bij een pensioenfonds blijft bestaan. De regels voor pensioenuitkering blijven zoals ze nu zijn.

3. Persoonlijk pensioen

Werknemers krijgen een individuele pensioenspaarpot bij een verplicht pensioenfonds; het risico bij beleggen neemt af naarmate de spaarder ouder wordt. Werknemers delen risico's bij beleggen, lang leven met lang pensioen, nabestaandenpensioen, en sparen samen voor buffer om tegenvallers op te vangen. Er komt een einde aan de huidige subsidie van jong naar oud. Het pensioen blijft onderdeel van het CAO-overleg tussen vakbonden en werkgevers.

4. Ieder voor zich

Ieder bepaalt zelf hoeveel hij spaart. Ieder kiest zelf een pensioenfonds. Ieder kiest zelf zijn 'beleggingsmix': veel, weinig of gemiddeld risico. Ieder bepaalt zelf hoe het pensioen wordt uitbetaald: bedrag ineens, uitkering per jaar of maandelijks.

Nederlands pensioenstelsel gebaat bij fundamentele veranderingen

Een persoonlijk pensioenvermogen en een leeftijdsafhankelijk beleggingsbeleid zijn noodzakelijke bouwstenen om te komen tot een duurzaam stelsel. Dit voorkomt discussie tussen generaties over wie recht heeft op welk deel van het pensioenvermogen en vermijdt het doorschuiven van tekorten naar toekomstige generaties. Het verkleint bovendien de kans op kortingen voor ouderen en geeft jongeren uitzicht op een hoger verwacht pensioen. (Bron: DNB, 21 jun. 2016)

'Extra kosten bij vrije keuze pensioenfonds'

Het Centraal Planbureau (CPB) is kritisch over een plan voor een nieuw pensioenstelsel waarbij mensen kunnen kiezen bij welk pensioenfonds ze hun pensioen onderbrengen. Individuele keuzevrijheid leidt in het buitenland vaak tot hoge kosten en in veel gevallen niet tot betere beleggingsresultaten. (Bron en meer: Salarisnet, 20 jul. 2016)

DNB en AFM horen niet thuis in pensioendebat

Toezichthouders gaan ver buiten hun boekje als zij het beleid rondom pensioen willen bijsturen of bepalen. "Want in wiens belang spreken zij eigenlijk", vraagt Rob Goedhart (Stichting Geldbelangen) zich af. 

"De overheid roert zich steeds meer (in het pensioendebat, red.). Mede aangezet door pensioenwoordvoerders van politieke partijen. Ook pensioendeskundologen uit de wetenschap mengen zich in het debat. Maar ook mensen als Frank Elderson van De Nederlandsche Bank en Merel van Vroonhoven van de Autoriteit Financiële Markten zetten de toon. En allemaal schreeuwen ze om het hardst dat pensioenen beter in eigen pensioenpotjes, naar eigen pensioenspaarrekeningen kunnen gaan.

Het valt te prijzen dat de overheid aan DNB heeft gevraagd over de schouders van bestuurders van de stichtingen pensioenfonds (werkgever en werknemers, weet je nog wel?) mee te kijken of er niet al te gekke dingen gebeuren met het geld. Het is ook loffelijk dat de overheid aan de AFM heeft gevraagd te kijken of pensioenfondsen de deelnemers op een begrijpelijke wijze informeren.

Maar de overheid heeft nimmer aan deze toezichthouders gevraagd om beleid te gaan bepalen of aan te sturen. Dat zou feitelijk ook te gek zijn. Alsof werkgevers en werknemers niet samen zouden kunnen uitmaken wat goed voor hen is. (Bron: FTM, 5 jan. 2017)

Kwesties voor het kiezen

Gepensioneerden en zij die straks met pensioen gaan, hechten meer waarde aan de hoogte en zekerheid van pensioen dan aan de wijziging van procedures. De uitkeringen van het pensioen zijn al jaren bevroren, incidenteel gekort en de premies worden hoger. Aldus het rapport Kwesties voor het kiezen van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP).

Het rapport 'Kwesties voor het kiezen Analyses van enkele maatschappelijke thema's is speciaal gemaakt om een bijdrage te leveren aan de politieke partijen in het kader van de Kamerverkiezingen 2017. (Bron: SCP, feb. 2017)

Red.: Of de partijen alle 153 pagina's zullen lezen, valt te bezien. Een samenvatting van twee A4-tjes zou niet misstaan.

Alternatief voor doorsneepremie complex

Het wijzigen van het huidige systeem waarbij jong en oud een gelijke pensioenpremie betalen, de zogeheten doorsneepremie, is complexer dan je zou denken. Daarvoor waarschuwt het economisch bureau van ABN AMRO in een rapport dat de bank vooruitlopend op de aanstaande verkiezingen heeft gepubliceerd.

Om draagvlak te behouden lijkt het volgens ABN AMRO onvermijdelijk dat de doorsneepremie op de schop gaat. Volgens dat systeem betaalt oud en jong bij hetzelfde pensioenfonds dezelfde premie voor dezelfde pensioenopbouw. Volgens de bank is een alternatief voor de doornsneepremie echter niet zomaar voorhanden.

Onder meer verhoogt het afschaffen van het huidige systeem de looptijd van de verplichtingen van pensioenfondsen. Die zouden daarmee vatbaarder worden voor renteschommelingen. Die rentegevoeligheid heeft volgens ABN AMRO de laatste jaren juist voor veel problemen gezorgd. (Bron: De Telegraaf, 3 mrt. 2017)

Behoud kernwaarden bij aanpassing pensioen

Pensioen was nog nooit eerder zo'n belangrijk thema tijdens de verkiezingen. Verandering is nodig: mensen worden steeds ouder, de Financiële markten zijn grillig en de arbeidsmarkt is dynamischer; mensen wisselen steeds vaker tussen werkgevers en tussen werknemerschap en zelfstandigheid.

Dat het pensioenstelsel aan de veranderende samenleving moet worden aangepast, is evident. Dit kan met behoud van de kernwaarden risicodeling, collectiviteit en verplichtstelling die elkaar onderling versterken en nodig zijn voor een goed pensioen. Het is niet zonder reden dat de SER hard werkt aan een nieuw pensioencontract. De Pensioenfederatie ondersteunt bij het testen en doorrekenen daarvan.

Het vormen van een coalitie en smeden van een regeerakkoord zal met deze verkiezingsuitslag niet eenvoudig zijn. De politieke ideeën lopen bijvoorbeeld uiteen van individuele potjes tot niets doen. Beide uitersten zijn volgens de Pensioenfederatie onwenselijk. De Pensioenfederatie hecht er waarde aan dat de SER met daarin sociale partners, de pensioensector en het kabinet samenwerken aan het toekomstbestendig maken van het stelsel.
(Bron: De Pensioenfederatie, 16-03-2017)

SER wil individuele pensioenspaarpot

Mensen moeten een eigen pensioenspaarpot krijgen en de hoogte van het pensioen moet pas bekend worden als de pensioendatum nadert. Dat schrijft de Sociaal-Economische Raad (SER) in een nog vertrouwelijke (?) notitie aan het komende kabinet. Het stuk zou nog niet officieel zijn afgerond, maar moet uiteindelijk een advies worden waarmee het nieuwe kabinet aan de slag moet. De notitie zou scenario's omvatten voor de herziening van het pensioenstelsel. Omdat het huidige pensioenstelsel vanwege de vergrijzing te duur wordt, moet het stelsel worden hervormd.

Wat staat er puntsgewijs in het voorlopige advies:

• Mensen moeten een eigen pensioenspaarpot krijgen en de hoogte van het pensioen moet pas bekend worden als de pensioendatum nadert. Dat schrijft de Sociaal-Economische Raad (SER) in een nog vertrouwelijke notitie aan het komende kabinet. Het SER-advies puntsgewijs:
• De pensioenpremies worden niet meer in een collectieve kas gestort, maar op een meer transparante individuele beleggingsrekening. Een pensioenfonds belegt het geld zonder tussenkomst van de deelnemer. Om welk bedrag het gaat, moet aan de werknemer meer zichtbaar worden gemaakt.
• Afhankelijk van de rendementen, bouwt de deelnemer een bedrag aan pensioen op. Er gaat ook geld af zoals de administratiekosten van het pensioenverzekeraar.
• Tien jaar voor de pensioenleeftijd krijgt de deelnemer duidelijkheid over de hoogte van zijn pensioen. Vanaf dat moment hevelt hij jaarlijks geld over van zijn eigen spaarpot naar een collectieve pensioenpot met minder beleggingsrisico.
• Ongeacht de (stijging van) levensverwachting is er sprake van een levenslange pensioenuitkering.
• Pensioenfondsen blijven. Grootschaligheid en collectiviteit blijven het uitgangspunt.
• Pensioenfondsen zullen (veel) minder moeten 'beloven' over hun opbrengsten en de hoogte van de uitkeringen.
• Werkgever en werknemer blijven gezamenlijk het pensioen opbouwen (pijler 2). Gezamenlijk leggen zij de pensioenpremie vast.
• De SER spreekt zich niet uit over ZZP-ers. Wel zou de ZZP-regeling gemakkelijk zijn toe te voegen.
• Een overgangsregeling voor o.m. de doorsneepremie is nog in de maak.

(Bronnen: De Volkskrant, NU e.a., 7 apr. 2017)

Pensioenfondsen moeten wal opwerpen tegen vijandige overnames

VNO-NCW vinden dat pensioenfondsen door extra investeringen in Nederlandse beursgenoteerde ondernemingen om aldus een actievere rol te kunnen spelen bij dreigende vijandige overnames.

Daardoor zouden ze als aandeelhouder de lange termijn doelen van bedrijven beter kunnen bewaken. Een stuk bemesting van de eigen bodem aldus voorzitter Hans de Boer van de ondernemersorganisatie. Als pensioenfondsen een iets groter belang nemen kunnen zij actiever tegenwicht bieden aan partijen die alleen maar voor korte termijn gewin gaan. Ook versterken we zo de positie van de fondsen met meer en betere analisten en komt er meer aandacht voor de lange termijn prestaties van ondernemingen. Dit past uitstekend in ons Rijnlandse model. Nederlandse pensioenfondsen zijn volgens VNO-NCW goed voor 1400 miljard euro aan belegd vermogen. In de praktijk nemen institutionele beleggers volgens VNO-NCW maar een paar procent van de aandelen van beursgenoteerde bedrijven voor hun rekening.

VNO-NCW benadrukt dat de introductie van een wettelijke bedenktijd van een jaar om te reageren op een overnamebod vanwege de gewijzigde omstandigheden in de wereld noodzakelijk is. De belangen van alle stakeholders kunnen dan in een ordentelijk proces worden afgewogen zonder dat (zoals nu in de Akzo Nobel-zaak) bestuurders en commissarissen voortdurend juridisch onder vuur liggen. Het is uiteindelijk aan ondernemingen of zij van de mogelijkheid gebruik maken. Overnames horen bij de dynamiek van het ondernemerschap en besluiten daarover horen niet op het Binnenhof. Bron: Accountancyvanmorgen, 1 jun. 2017.

DNB onderzoekt middelgrote pensioenfondsen vanaf najaar 2017

In navolging van het onderzoek dat in 2016 heeft plaatsgevonden onder grote pensioenfondsen zal in 2017 ook voor alle middelgrote fondsen het onderwerp visie en strategie op de agenda staan. Doel is dat pensioenfondsen weloverwogen nadenken over risico's en over kansen zodat ze goed zijn voorbereid op de toekomst, aldus DNB.

Om de regie bij nieuwe ontwikkelingen te behouden is het van belang dat pensioenfondsen voldoende wendbaar en weerbaar zijn. DNB velt geen oordeel over de strategie zelf, maar gaat met de bestuurders de dialoog aan over de weldoordachte visie en strategie van het fonds. (Bron: VVP, 1 jun. 2017)

CAO bindend bij ander pensioenfonds

Een bedrijf kan niet altijd zomaar, omdat het moet bijstorten bijvoorbeeld, de pensioenregeling onderbrengen bij een ander ondernemingspensioenfonds. Het heeft die vrijheid niet als bij CAO een fonds is vastgelegd, of de OR nu instemt of niet.

Tijdens een overleg tussen KLM en VNV (beroepsorganisatie voor verkeersvliegers) ontstaat discussie over een extra stortingsplicht van KLM om de pensioenen volledig te indexeren naar aanleiding van het nieuwe Financieel Toetsingskader (nFTK) voor pensioenfondsen.

KLM heeft hierop het Protocol 2007 en de Uitvoeringsovereenkomst met het pensioenfonds opgezegd en de OR verzocht om in te stemmen met het voorgenomen besluit de pensioenregeling onder te brengen bij een ander ondernemingspensioenfonds. De OR stemt niet in; KLM vraagt de kantonrechter om vervangende toestemming.

In artikel 27, lid 7, WOR is daarnaast vastgelegd dat regelingen over de manier waarop de premie wordt vastgesteld en de keuze voor het onderbrengen bij een bepaalde pensioenuitvoerder in ieder geval onder het bereik van het instemmingsrecht van de ondernemingsraad vallen. Hierop geldt de uitzondering zoals geregeld in artikel 27, lid 3, WOR: voor zover de betrokken aangelegenheid inhoudelijk is geregeld in een CAO heeft de OR geen instemmingsrecht. Zie de betreffende jurisprudentie, d.d. 30 nov. 2016.

Lage rente dempt effecten overgang naar nieuw pensioenstelsel

De voorgenomen overgang naar een nieuw pensioenstelsel zonder doorsneesystematiek is gunstig voor toekomstige deelnemers, maar ongunstig voor de meeste bestaande deelnemers. De doorsneesystematiek is ongunstig voor mensen die halverwege hun loopbaan zelfstandige worden en gaat niet goed samen met keuzevrijheid bij de inleg. Door de afschaffing van de doorsneesystematiek bouwen vooral deelnemers van rond de 45 jaar minder aanvullend pensioen op. Bij de huidige rentestand bedraagt dit nadeel maximaal 5,5% van het aanvullend pensioen. Bij een rente van 3% zou dit nadeel maximaal 9,5% bedragen. (Bron: CPB, juni 2017)

De psychologie van pensioenkeuzes

Uitstelgedrag en slechte pensioenkeuzes voorkomen? Beperk het aantal (complexe) keuzes en speel in op intuïtie. Het gevoel dat wordt opgeroepen door taal speelt een belangrijke rol. Financiële educatie is nauwelijks effectief als het gaat om het begeleiden van mensen naar de meest passende pensioenkeuze. Dit blijkt uit een literatuurstudie en internationale vergelijking door Henriette Prast (Tilburg University) voor Netspar. (Bron: Expertbibliotheek, 26 jun. 2017)

Inkomenspositie gepensioneerde ouderen

In opdracht van de FNV heeft SEO onderzocht welke groepen ouderen (65-plussers) een zwakke inkomenspositie hebben, en hoeveel dit er zijn. Uit het onderzoek blijkt dat vooral onder de oudere ouderen, oudere niet-westerse allochtonen en gescheiden vrouwen zich relatief veel huishoudens bevinden met een zwakke inkomenspositie.

Oudere ouderen hebben relatief vaak een laag inkomen, omdat zij minder vaak een aanvullend pensioen hebben opgebouwd dat gemiddeld ook lager is dan bij jongere ouderen. Het gemiddelde aanvullend pensioen van 90-plussers is € 10.000 per jaar lager dan het gemiddelde pensioen van jongere ouderen (65-69 jarigen).

Van de gescheiden oudere vrouwen leeft ruim 30 procent enkel van de AOW. Zij hebben relatief vaak geen aanvullend pensioen opgebouwd. Ruim 40 procent van de oudere niet-westerse allochtonen leeft onder de armoedegrens. Zij hebben vaak een laag inkomen omdat eerstegeneratieallochtonen een fors lagere AOW-aanspraak hebben. (Bron: SEO, jan. 2017)

Nederlander wil zelf pensioen bepalen

Driekwart van de Nederlanders wil zelf bepalen hoe hun pensioenregeling eruit ziet. Een kwart heeft behoefte aan een vast pensioenplan vanuit de werkgever. Een op de tien hoeft juist helemaal geen pensioenregeling, maar ziet het bedrag liever maandelijks op zijn bankrekening verschijnen. Dat blijkt uit onderzoek van adviesbureau Mercer.

De meeste Nederlanders (52%) willen hun pensioenregeling in overleg met de werkgever bepalen. Een derde ziet graag een basispensioen vanuit zijn werkgever en wil het overige gedeelte zelf indelen. Die behoefte aan inspraak is niet vreemd volgens Bartjan Willenborg, Marketing Leader bij Mercer: Vooral medewerkers onder de 30 willen zelf bepalen wanneer ze hun pensioengeld kunnen innen. Door de uitkering jaarlijks of zelfs maandelijks uit te laten keren, kunnen zij die bijvoorbeeld gebruiken bij de aankoop van een eigen huis. Daar is namelijk steeds meer eigen vermogen voor nodig en dat hebben jongeren vaak niet. Bij de werkgevers ligt een belangrijke taak om hen hierin goed te begeleiden en samen een plan voor de toekomst op te stellen. (Bron en meer: Mercer, 29 jul. 2017)

TPRA Rating Regelingen 2017

Het TPRA Rating Regelingen Overzicht geeft de totaalscores van aantallen actieve pensioenregelingen, legt uit welke methode is gehanteerd, vertelt voor wie de rating is bedoeld en licht toe hoe de rating gebruikt kan worden. Elke regeling is op meer dan 50 onderdelen beoordeeld, in de categorieën ouderdomspensioen, partnerpensioen, wezenpensioen, arbeidsongeschiktheidspensioen, flexibiliteit, vrijwillige aanvullingen en indexaties. Het openbare overzicht bevat ongeveer 200 actieve regelingen.

Detailinformatie over de opbouw van de score en de prestaties op de verschillende soorten pensioen en de mate van flexibiliteit die de regeling biedt, is beschikbaar in het TPRA Rating Report Regelingen. U kunt hier meer lezen over het Rating Report Regelingen.

De ratings van de door TPRA openbaar gepubliceerde regelingen zijn gratis beschikbaar. Uiteraard zijn er meer pensioenregelingen beoordeeld, deze kosten wel geld.

Financieel advies voor velen te duur

Veel mensen denken dat financieel advies te duur is. Volgens onderzoek van budgetvoorlichter Nibud in Utrecht is dat voor bijna de helft van de consumenten reden om geen adviseur in te huren bij het kopen van een huis of het regelen van de oudedagvoorziening.

In Nederland liggen de kosten voor financieel advies bij een hypotheek voor starters op circa 1500 tot 3000 euro. De gemiddelde consument denkt dat 980 euro ruimschoots genoeg zou moeten zijn, blijkt uit het onderzoek. Overigens zegt twee derde van de mensen die een advies hebben gekregen tevreden te zijn over de verleende diensten.

Een groot deel van de ondervraagden twijfelt sowieso aan de noodzaak van deskundig advies. Het Nibud, dat advies wel degelijk zinvol vindt, zegt dat mensen in het onderzoek aangeven dat ze niet weten wat een adviseur precies doet en wat het oplevert. (Bron: RTV Utrecht, 25 aug. 2017)

Consolidatie pensioenfondsen zet door

De consolidatie in de Nederlandse pensioensector is al langere tijd aan de gang. Waren er in 1997 nog meer dan 1.000 pensioenfondsen, in 2007, tien jaar later, was dat aantal gedaald naar 713. Inmiddels, weer bijna tien jaar later, zijn er nog 268 pensioenfondsen over. De daling doet zich voornamelijk voor bij de ondernemingspensioenfondsen.

Naar verwachting zal de concentratie van de pensioensector doorgaan: 45 pensioenfondsen hebben een besluit tot liquidatie genomen en dat bij DNB gemeld. (Bron: DNB, 28 aug. 2017)

Oudere werknemer schiet niet veel op met pensioenhervorming

De verschuiving van pensioenkosten en pensioenopbouw van oudere werknemers naar jongere werknemers (doorsneesystematiek) leidt er niet toe dat oudere werknemers aantrekkelijker worden voor werkgevers, aldus onderzoek van Willis Towers Watson.

In het huidige pensioenstelsel is de pensioenopbouw voor iedereen gelijk. Daardoor is de huidige pensioenkostprijs voor een 60-plusser ruim het drievoudige van dat van een 25-minner. In het nieuwe stelsel wordt de kostprijs voor verschillende leeftijden juist gelijk getrokken resulterend in een hogere pensioenopbouw voor jongeren en een lagere pensioenopbouw voor ouderen. Deze aanpassing (afschaffing doorsneesystematiek) maakt jonge werknemers duurder en oude werknemers goedkoper. De meerderheid van de werkgevers vindt deze afschaffing van de doorsneesystematiek eerlijker voor de verschillende generaties. Desondanks verwachten de meeste werkgevers niet dat deze afschaffing de aantrekkelijkheid van oudere werknemers bevordert, aldus het onderzoek onder 68 organisaties met in totaal 320.000 werknemers. (Bron: VVP, 31 aug. 2017)

Wat houdt doorsneesystematiek in?

Bij de doorsneesystematiek betaalt iedereen dezelfde premie en bouwt iedereen hetzelfde pensioen op. Bij de doorsneesystematiek is er geen onderscheid in pensioenpremie en -opbouw naar individuele kenmerken van de deelnemers, zoals leeftijd, levensverwachting of carrièrepatroon. Een jongere betaalt dezelfde pensioenpremie en ontvangt dezelfde opbouw als een oudere werknemer.

Premie wordt door het pensioenfonds belegd. Hoe jonger je bent, hoe langer die premie belegd kan worden, en dus langer kan renderen tot de pensioendatum. De jongere en de oudere betalen echter dezelfde premie, maar de jongere zou dus eigenlijk meer pensioen kunnen kopen dan een oudere. Maar dat gebeurt niet. Als je jong bent, betaal je dus eigenlijk te veel voor je pensioenopbouw en als je oud bent te weinig. Als je gedurende je gehele loopbaan pensioen opbouwt, wordt hetgeen je eerst te veel hebt betaald dus gecompenseerd als je ouder wordt.

De afschaffing van de doorsneesystematiek is een van de herzieningen van het pensioenstelsel die door het demissionaire kabinet, de SER en het Centraal Planbureau zijn belicht. Daarmee verschuiven pensioenkosten en pensioenopbouw deels van de oudere werknemers naar de jongere werknemers. Anders gezegd, de doorsneesystematiek zorgt er voor dat jonge werknemers duurder en oude werknemers goedkoper worden. (Bron: Redactie HR-kiosk)

Pensioenfondsen doen proef met blockchain

Pensioenuitvoerders APG en PGGM zijn aan het proefdraaien met de blockchaintechnologie. In een gezamenlijk innovatielab wordt de administratie van een fictief pensioenfonds gedaan met een zelf ontwikkelde pensioenblockchain. Dat moet de kosten van de uitvoering omlaag brengen, meldt het FD.

Met blockchain kunnen transacties vergaand gedecentraliseerd worden uitgevoerd. Het systeem bestaat uit een groot aantal met elkaar communicerende computers en zou fraude nagenoeg moeten uitsluiten. Blockchain is bekend van de virtuele munt Bitcoin, maar heeft veel meer toepassingen. Daarvan is administratie er een. Samen met PGGM verzorgt de uitvoerder ongeveer de helft van alle pensioenadministraties in Nederland. (Bron: AVaccountancy, 16 okt. 2017)

Nederlands pensioenstelsel verliest internationale A-status

Een nieuwe weging, met toevoeging van economische groei als indicator, heeft het Nederlands pensioenstelsel zijn internationale A-status ontnomen. Desondanks staat Nederland nog altijd op de tweede plaats van de jaarlijkse Global Pension Index van adviesbureau Mercer. Het verschil met koploper Denemarken is wel kleiner geworden: dat bedraagt nog maar 0,1 punt. Australië bekleedt wederom de derde plaats.

De Global Pension Index vergelijkt sinds 2009 de pensioenstelsels van landen over de hele wereld. De Index is gebaseerd op drie elementen: toereikendheid, toekomstbestendigheid en integriteit. Daarbij worden onderdelen geanalyseerd, zoals door de overheid gefinancierde pensioenen, zelf gespaarde pensioenen, economische groei, overheidsschulden, maar ook eigen spaargeld en woningbezit van deelnemers.

De totaalscore van Denemarken is weliswaar lager dan in 2016, maar met 78.9 punten heeft het nog net voldoende punten voor een eerste plaats. Toch zijn zowel de koploper als Nederland hun A-status dit jaar verloren. De norm hiervoor is 80 punten. Geen enkel land kreeg deze status in 2017. (Bron: VVP, 23 okt. 2017)

Hoe groot is het vertrouwen in pensioenfondsen?

De deelnemers geven gemiddeld een 6,1 voor het vertrouwen in pensioenfondsen, op een schaal van 1 tot 10. 1 op de 3 deelnemers geeft een onvoldoende (5 of lager).

De deelnemers zijn op vier deelgebieden gevraagd hoe de pensioenfondsen het vertrouwen kunnen vergroten: communicatie, bestuur, service en beleggingen. Opvallend is dat elk jaar een duidelijke afkeer tegen bonussen in de pensioensector met stip op nummer 1 staat. Daarnaast is opvallend dat “U als klant meer eigen keuze bieden over wat u met uw uitkering kunt doen” van plek 7 naar plek 3 is gestegen dit jaar. (Bron en meer: Mercer, 2017)

ZZP-schilders naar de rechter om pensioen

Zelfstandigen Bouw (ZBo) daagt zowel de Staat als het schilderspensioenfonds voor de rechter. De belangenorganisatie voor ZZP’ers in de bouw wil zo dat er een einde komt aan de verplichte deelname van zelfstandige schilders aan het pensioenfonds.

Zbo-voorzitter Charles Verhoef legt uit: “Wij hebben zowel BPF als de staatssecretaris van Sociale Zaken schriftelijk gevraagd binnen drie weken te voldoen aan ons verzoek om ZZP-schilders te ontslaan van de verplichting deel te nemen aan het fonds en premie te betalen. Gaan zij daar niet op in, dan stappen wij naar de rechter”, aldus Verhoef. “Volgens onze advocaten is de verplichting in strijd met onder meer het kartelverbod uit de Mededingingswet.”

Zelfstandige schilders zijn de enige ZZP’ers die verplicht zijn aangesloten bij een bedrijfstakpensioenfonds. Volgens Verhoef blijkt uit enquêtes dat de meesten daar van af willen. Zij willen net als andere ZZP’ers de vrijheid zelf te kiezen hoe en waar zij pensioen opbouwen. (Bron: Cobouw, 5 sep. 2017)

Werkgeversonderzoek over toekomst van pensioenstelsel

Adviesbureau Willis Towers Watson toetste onder 68 organisaties met in totaal 320.000 werknemers hoe Nederlandse werkgevers aankijken tegen de voorgenomen veranderingen in het pensioenstelsel. Enkele uitkomsten:

• Een van de belangrijkste voorgenomen aanpassingen betreft een verschuiving van pensioenkosten en pensioenopbouw van oudere werknemers naar jongere werknemers, oftewel de afschaffing van de zogeheten doorsneesystematiek. Uit het onderzoek van Willis Towers Watson blijkt dat het merendeel van hen de oudere werknemer niet aantrekkelijker ziet worden door deze verschuiving.
• In het nieuwe stelsel wordt de kostprijs voor verschillende leeftijden gelijk getrokken resulterend in een hogere pensioenopbouw voor jongeren en een lagere pensioenopbouw voor ouderen. Deze aanpassing (afschaffing doorsneesystematiek) maakt jonge werknemers duurder en oude werknemers goedkoper. De meerderheid van de werkgevers vindt deze afschaffing van de doorsneesystematiek eerlijker voor de verschillende generaties. Desondanks verwachten de meeste werkgevers niet dat deze afschaffing de aantrekkelijkheid van oudere werknemers bevordert.

(Bron en meer: Flex Nieuws, 28 nov. 2017)

Regeldruk en btw oorzaak van stijging pensioenbeheerkosten

Ongeveer de helft van de pensioenfondsen had in 2016 hogere pensioenbeheerkosten per deelnemer dan in 2015, met een gemiddelde stijging van 15%. De andere helft had gemiddeld 11% lagere beheerkosten. De pensioenbeheerkosten 2016 bedroegen in totaal € 1,0 miljard. Tientallen pensioenfondsen noemen btw-maatregelen en toenemende regelgeving als bron van stijgende pensioenbeheerkosten. Ook blijkt weer duidelijk uit het rapport, dat hoe kleiner het fonds is, hoe hoger de (stijging van de) gemiddelde pensioenbeheerkosten. (Bron: Findinet, 4 dec. 2017)

Pensioenplan niet haalbaar zolang AOW-leeftijd stijgt

'Onrealistisch ambitieus', zo kwalificeert FNV-onderhandelaar en pensioenbestuurder Tuur Elzinga het voornemen van minister Koolmees van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Die wil begin volgend jaar een akkoord op hoofdlijnen ontvangen van de sociale partners in de Sociaal Economische Raad (SER). De tijd van 'plakband en pleisters plakken' is wat betreft de D66-minister voorbij.

De FNV wil dat er eerst iets wordt gedaan aan de versnelde verhoging van de AOW-leeftijd. Die stijgt naar 67 jaar in 2021, om daarna gekoppeld te worden aan de levensverwachting. Voor mensen met zware beroepen - in de zorg, bouw, politie, metaal - is dat ondoenlijk, volgens de FNV.

Een ander struikelblok voor de FNV vormt de positie van ZZP'ers en flexwerkers. Een deel van hen spaart op dit moment niet of nauwelijks voor een aanvullend pensioen. Het nieuwe pensioencontract biedt vooralsnog geen soelaas, constateert behalve de FNV ook vakbond CNV. (Bron: De Volkskrant, 6 dec. 2017)

NB: De pensioenleeftijd zal volgens de laatste schattingen tegen die tijd uiteenlopen van 60 jaar in Luxemburg , Slovenië en Turkije tot 74 jaar in Denemarken. In Nederland gaat de AOW-leeftijd omhoog naar 67 jaar en drie maanden in 2022. De AOW-gerechtigde leeftijd wordt hier bepaald op basis van de levensverwachting. (Bron: OESO, 5 dec. 2017)

Pensioenbeheerkosten nauwelijks omlaag

De pensioenfondsen weten vrijwel niet te profiteren van een jaar zonder de invoering van het nFTK, het Witteveenkader en de ingevoerde btw-heffing. De kosten zijn niet gedaald.
De TPRA meldt in haar ‘TPRA-monitor Kosten 2017’ dat de kostenverschillen ten opzichte van 2015 zelfs kleiner zijn geworden, ondanks de ruimte die er leek te zijn afgelopen jaar. Twee jaar geleden stegen de kosten namelijk met een forse 5,5 procent.

Bij de fondsen die de pensioenbeheerkosten reduceerden (93) was de daling gemiddeld 11 procent. 99 fondsen die hun pensioenbeheerkosten zagen stijgen, bedroeg de gemiddelde stijging 17 procent. Opvallend genoeg bevinden maar twee van de vijf grootste pensioenfondsen zich in de top-10 fondsen met de laagste kosten: ABP en Zorg & Welzijn. (Bron: Executivefinance, sep. 2017)

Nederlandse pensioensector kwetsbaar

De Nederlandse pensioensector is in vergelijking met andere landen in Europa kwetsbaar voor schokken op de financiële markten. De doorrekening van een extreem negatief, maar denkbaar scenario op de financiële markten heeft grote impact op de vermogenspositie van de pensioenfondsen. Dat blijkt uit de gepubliceerde resultaten van de stresstest die de Europese toezichthouder voor verzekeraars en pensioenfondsen, EIOPA, heeft uitgevoerd onder pensioenfondsen in Europa.

Voor wat de Nederlandse pensioensector betreft, maakt de stresstest duidelijk dat de duale doelstelling van het beleggingsbeleid (nominaal zekerheid bieden én indexatie ambiëren) kan leiden tot een grote impact op de vermogenspositie. Dat geldt des te meer nu veel fondsen niet over voldoende buffers be­schikken om schokken op te vangen. (Bron: DNB, 13 dec. 2017)

Pensioen in één keer opnemen

Een deel van je pensioenpot in één keer opnemen om vrij te besteden. Het kabinet onderzoekt de mogelijkheden daartoe, blijkt uit een brief die minister Koolmees van Sociale Zaken naar de Tweede Kamer verstuurde.

De invoering van zo'n maatregel betekent een wezenlijke verandering ten opzichte van het huidige pensioenstelsel. De maatregel lijkt vooral bedoeld om het pensioenstelsel wat flexibeler te maken. Het kabinet wil dat mensen meer duidelijkheid krijgen over het bedrag dat ze opbouwen en dat er ook meer vrijheid komt in het systeem. Een minder dwingend pensioensysteem zou het voor ZZP-ers gemakkelijker maken om deel te nemen.

Het ministerie wil eerst een advies van de SER afwachten voor een nieuw pensioenstelsel. Daarover moet begin 2018 overeenstemming worden bereikt met de sociale partners. Of daarin dit voorstel overeind blijft, is nog maar de vraag. (Bron: Taxence, 18 dec. 2017)

Mannen, kom van de bank: poetsen is gezond

Ook na de pensioendatum blijft het werk in huis ongelijk verdeeld. Dat is jammer voor de man, want wat meer huishouden zou hem goed doen. Nu vaart vooral de vrouw er wel bij, als ze maar niet beknibbelt op haar slaap.

Dat blijkt uit een grootschalig onderzoek in verscheidene Europese landen en de Verenigde Staten dat vandaag wordt gepubliceerd in vakblad BMC Public Health. Een kleine 40.000 mannen en vrouwen ouder dan 65 hielden hun tijdsbesteding bij en beantwoordden vragen over hun gezondheid. Resultaat: hoe meer de man in huis doet, hoe gezonder hij is. Dat is niet meteen een oorzakelijk verband, want het kan ook omgekeerd zo zijn dat juist gezonde mannen veel in huis doen. Maar, zeggen de onderzoekers, uit eerder onderzoek weten we dat activiteit in en om het huis de mens goed doet.

Ellende is dat de man dat maar weinig doet. Ook na zijn pensioen is hij in huis nog altijd minder actief dan de vrouw: drie uurtjes tegen bijna vijf uur. En zeker als het gaat om routineklussen als schoonmaken en de was: nog geen anderhalf uur mannenwerk tegen bijna vier uur vrouwenarbeid. De huishouduren van de man zitten vooral in tuinieren en onderhoudsklussen. (Bron en meer: Trouw, 11 jan. 2018)

Kabinet loopt vast in ingewikkelde pensioenpuzzel

In een artikel in De Volkskrant van 20 januari 2018 worden vier vragen beantwoord, door de redactie HR-kiosk verkort weergegeven:

• Wat is het pensioenprobleem? Het pensioenstelsel is midden in de vorige eeuw opgebouwd voor kostwinners met een loopbaan bij een werkgever. Dat past niet meer bij de eigentijdse loopbaan met veel afwisseling. Intussen dient de ZZP-er zelf voor pensioenopbouw te zorgen, wat in veel gevallen niet goed lukt.
• Waar ligt de oplossing? Het idee is nu om iedere werkende een individuele pensioenpot te geven, maar de beleggingsrisico's via pensioenfondsen te delen. De premie kan dan ook variëren. Afschaffing van het oude systeem kost vele miljarden.
• Waarop loopt het vast? De vakcentrale FNV stelt een hele trits voorwaarden/eisen¹:
  • Pensioen moet collectief geregeld worden om risico's te delen.
  • Omdat er een verband is tussen loonsverhogingen en pensioenpremies wil de vakbeweging er greep op houden.
  • de AOW-leeftijd wordt de komende jaren 'bevroren' op 66 jaar.
  • Er moet een vroegpensioenregeling komen voor 'zware beroepen'.
  • Afspraken om de tomeloze groei van flexwerk te beteugelen.
  • Hetzelfde geldt voor ZZP-ers in laagbetaald werk.
• Hoe nu verder? De grote uitdaging voor het kabinet is om de FNV terug aan tafel te krijgen. Werkgevers zijn gebaat bij arbeidsrust en een goede verstandhouding met de vakbonden. Doemscenario voor het kabinet is een akkoord van vakbeweging en werkgevers waarin een gigantische rekening volledig bij het kabinet gelegd wordt.

¹ Red.: Aan de trits voorwaarden van de FNV kunnen ruime loonsverhogingen, verbod om loondoorbetaling bij ziekte voor kleine bedrijven in tijd te verminderen, verbod om de transitievergoeding qua volume te verminderen en verbod om het ontslagrecht te versoepelen, et cetera worden toegevoegd.

Beter inzicht in pensioen

Alle mensen die pensioen opbouwen moeten beter gewezen worden op de kans dat de hoogte van het pensioen kan mee- of tegenvallen. Dat vindt minister Koolmees van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Daarom moeten pensioenfondsen en verzekeraars vanaf volgend jaar niet alleen het verwachte pensioen laten zien, maar ook hoeveel je krijgt als het mee- of tegenvalt. Dat staat in een brief over pensioencommunicatie die minister Koolmees naar de Tweede Kamer heeft gestuurd.

Nu krijg je nog één bedrag te zien bij ‘te bereiken pensioen’ als je inlogt op www.mijnpensioenoverzicht.nl. Dat worden straks drie bedragen, op basis van een verwacht scenario, een optimistisch scenario en een pessimistisch scenario.



(Bron: Min. SZW, 2 feb. 2018)

Werkgever komt pensioentoezegging niet na

Mevrouw Y treedt in dienst bij werkgever A. Y spreekt met A af dat zij dezelfde arbeidsvoorwaarden houdt als zij bij haar vorige werkgever had. A houdt op het salaris van Y maandelijks pensioenpremie in maar draagt het niet af. Dat kan A ook niet omdat hij heeft verzuimd Y bij het pensioenfonds aan te melden.

De arbeidsovereenkomst tussen A en Y raakt vervolgens zo verstoord dat Y naar de rechter stapt. Y vraagt de rechter om A te veroordelen tot onder meer storting van € 45.948,89. Duizend excuses van A en hoger beroep.

Het hof bekrachtigt het besluit van de rechtbank. A moet Y onder meer € 45.948,89 vergoeden. Daar komen nog bij de vergoeding van de kosten van het hoger beroep en het salaris van de advocaat van Y. In totaal bijna , € 5.000. Daarnaast heeft A natuurlijk ook nog haar eigen advocaatkosten gemaakt. Zie de jurisprudentie d.d. 31 oktober 2017.

(Bron: Aectueel, 13 nov. 2017)

Meeste Nederlanders hebben onvoldoende financiële buffer

De meeste Nederlanders bouwen onvoldoende buffers op voor een financieel gezonde toekomst. Slechts twee op de vijf zetten geld opzij voor opleidingen, inkomensdalingen, pensioen en zorg. Dat concludeert de Rabobank op basis van onderzoek uitgevoerd door het Nibud onder tweeduizend mensen. Cijfers:

• Bijna de helft van de ondervraagden maakt zich druk om geldzaken in de toekomst. Toch kiezen veel mensen ervoor om niet te zorgen voor zekerheid.
• Een derde stelt simpelweg geen geld te hebben om opzij te zetten, maar van de mensen die deze financiële ruimte wel hebben, doet slechts 39 procent het.
• Bijna vier op de tien mensen vinden dat ze niet zelf verantwoordelijk zijn voor hun financiële situatie na hun pensioen, maar de overheid of financiële dienstverleners zoals pensioenfondsen.

(Bron: Nu, 19 feb. 2018)

Pensioen automatisch verdeeld bij scheiding

Na een echtscheiding wordt het pensioen voortaan automatisch verdeeld over beide ex-partners. Minister Koolmees stelt dit d.d. 8 maart 2018 voor in een brief aan de Tweede Kamer.

Na een scheiding heb je recht op de helft van het pensioen dat je ex-partner heeft opgebouwd tijdens het huwelijk of geregistreerd partnerschap. Maar dat moet je wel op tijd doorgeven aan je pensioenfonds, binnen 2 jaar. Als je dat vergeet of te lang uitstelt, moet je de uitbetaling zelf met je ex-partner regelen, ook als die daar geen zin in heeft.

Pensioenfondsen moeten de pensioenrechten ook direct na scheiding gaan verdelen tussen de ex-partners. Nu gebeurt dat pas vlak voor de ingang van het pensioen, waardoor ex-partners levenslang afhankelijk van elkaar blijven voor beslissingen over hun pensioen.

Minister Koolmees heeft zijn plannen om de pensioenen van scheidende partners automatisch te verdelen ter consultatie online gepubliceerd. De consultatie loopt tot 24 januari 2019. Koolmees had in maart (zie boven) al aangekondigd zijn plannen medio 2019 in een wetsvoorstel te gieten.

Geen shoprecht voor netto pensioen bij pensioenfondsen

Er komt vooralsnog toch geen shoprecht voor netto pensioen opgebouwd bij een pensioenfonds. Dat schrijft minister Koolmees aan de Tweede Kamer. De minister: "Ik constateer dat door uw Kamer – in het bijzonder door de fracties van het CDA, GroenLinks en de SP - ook over dit onderdeel van het wetsvoorstel veel kritische vragen zijn gesteld en er op dit moment geen draagvlak lijkt te zijn voor de introductie van een shoprecht voor netto pensioen bij pensioenfondsen. De mogelijkheid tot waardeoverdracht van netto pensioen zal ik nader bezien in het kader van de vernieuwing van het pensioenstelsel. Daarbij zal ik ook integraal de taakafbakening tussen pensioenfondsen en verzekeraars in ogenschouw nemen."

De brief van Koolmees betreft het intrekken van het voorstel van Wet fuserende bedrijfstakpensioenfondsen. (Bron: VVP, 18 jun. 2018)

Pensioenfonds mag adverteren

Reclame door verplicht gestelde pensioenfondsen is niet verboden, stelt minister Koolmees in antwoord op Kamervragen over een televisiecampagne van PFZW. Hij geeft ook geen oordeel over de campagne.

Koolmees: "Het pensioenfondsbestuur is verantwoordelijk voor het besturen van het pensioenfonds. Daaronder valt onder meer de uitvoering van de pensioenregeling, het vormgeven van het beleggingsbeleid, maar ook de wijze waarop het pensioenfonds communiceert met haar (gewezen) deelnemers, pensioengerechtigden en overige aanspraakgerechtigden. Het bestuur richt zich in zijn taak op de belangen van de bij het pensioenfonds betrokken belanghebbenden. Het medezeggenschapsorgaan van een pensioenfonds, waarin de belanghebbenden zijn vertegenwoordigd, heeft de bevoegdheid om een oordeel te geven over het handelen van het bestuur. Naar ik aanneem zal het bestuur bij beslissingen inzake communicatie de kosten en effectiviteit van verschillende media overwegen." (Bron: VVP, 11 jul. 2018)

Stuur laagopgeleiden eerder met pensioen

Het is oneerlijk dat hoogopgeleiden even vroeg met pensioen mogen als laagopgeleiden. Mensen met alleen basisschool, vmbo of mbo 1 werken het langst en leven het kortst, maar toch geldt voor hen dezelfde AOW-leeftijd als voor hbo- of universitair geschoolden.
Daarom zouden laagopgeleiden op termijn vier jaar eerder met pensioen moeten mogen dan hoogopgeleiden bepleit het demografisch instituut NIDI.

Onderzoekers breken daarin een lans voor drie verschillende pensioenleeftijden: een voor laagopgeleiden (volgens de definitie van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) basisschool, vmbo, mbo 1 of de eerste drie klassen havo of vwo), een voor middelbaar opgeleiden (havo- of vwo-diploma, mbo 2 en hoger) en een voor hoogopgeleiden (hbo of universiteit). (Bron: ND, 1 aug. 2018)

Red.: Misschien toch niet een goed idee. De auteurs erkennen dat er altijd grensgevallen zullen zijn (bijv. een hoog opgeleide met een zwaar beroep). Verder denken wij dat het opplakken van een etiket weerstand zal geven. En wat te doen met laagopgeleiden die langdurig arbeidsongeschikt en/of werkloos waren?

Zie ook: Opinie

Senioren vaak kreunend naar de eindstreep

Oudere werknemers met gezondheidsklachten werken vaak door tot hun pensioenleeftijd. Zij kunnen zich geen vervroegd pensioen veroorloven. Dat blijk uit onderzoek dat is gepubliceerd in het vakblad Economische Statistische Berichten (ESB). Volgens het onderzoek werkt 82% van deze groep werknemers door, ondanks plannen om eerder te stoppen. Alleen werkenden met lichamelijk zware beroepen stoppen vaak eerder en nemen dan genoegen met een lager pensioen.

Onderzoekers constateren een grote discrepantie tussen gewenste en feitelijke pensioenleeftijd. De hervorming van het pensioenstelsel pakt volgens hen vooral voor minder draagkrachtige werknemers in kwetsbare posities nadelig uit. Het onderzoek toont volgens hen aan dat gezondheid geen effect heeft op de kans dat werknemers eerder met pensioen gaan. (Bron: AVaccountancy, 16 aug. 2018)

Verzekeraars tekenen akkoord over verantwoord beleggen

De Nederlandse verzekeraars hebben na twee jaar onderhandelen afspraken met maatschappelijke organisaties en de overheid gemaakt om problemen met mensenrechten en het milieu met hun beleggingen tegen te gaan. De afspraken zijn vastgelegd in een convenant. Deelname aan het convenant is in principe vrijwillig, maar de overheid heeft als stok achter de deur in het Regeerakkoord opgenomen dat dwingende maatregelen genomen kunnen worden als een convenant niet toereikend blijkt te zijn. Een twistpunt in de onderhandelingen waren de internationale activiteiten van de bedrijven. In het compromis dat is bereikt tekenen de houdstermaatschappijen van de verzekeraars met activiteiten in het buitenland, zoals NN Group en Aegon, niet het convenant maar een intentieverklaring.

Het pensioenadviesproces bestaat uit vier wettelijk verplichte fases:

• Inventariseren: inventariseren van het profiel van de werkgever, waaronder de financiële positie, kennis & ervaring en doelstellingen & risicobereidheid.
• Analyseren: vertalen van de inventarisatie naar een pensioenregeling en pensioenproduct.
• Adviseren: adviseren van een passend pensioenproduct op basis van de inventarisatie en analyse.
• Nazorg geven: tijdig informeren over wezenlijke wijzigingen in de informatie die tijdens het adviesproces is verstrekt aan de werkgever.

(Bron; PwC, aug. 2018)

Onderzoek AFM naar keuzevrijheid pensioendeelnemers

Pensioendeelnemers met keuzevrijheid over hun premie-inleg nemen niet altijd financieel verstandige beslissingen. Zorgvuldige keuzebegeleiding en doelgroepbepaling zijn daarom belangrijk bij het aanbieden van keuzevrijheid. Dat constateert de Autoriteit Financiële Markten (AFM) op basis van nieuw onderzoek. Met het onderzoek wil de AFM een objectieve bijdrage leveren aan de discussie over een nieuw pensioenstelsel.

Bij keuzevrijheid neemt het risico op individuele fouten toe. Zo kunnen deelnemers een pensioengat groter maken als zij voor een tijdelijke premiestop kunnen kiezen. Er zijn ook deelnemers die nu afstevenen op een hoger pensioeninkomen dan hun huidige inkomen. Een tijdelijke premiestop zou voor deze deelnemers economisch voordelig kunnen zijn. Toch kiest deze groep niet altijd voor een tijdelijke stop. (Bron: AFM, 24 sep. 2018)

Nederlandse pensioenstelsel het beste in de wereld

Nederland is Denemarken nipt voorbij, Finland staat voor het eerst op plek drie.

In de Global Pension Index worden de pensioenstelsels van meer dan dertig landen vergeleken. Zij worden getoetst op toereikendheid, toekomstbestendigheid en integriteit. Dit jaar scoort Nederland 80.3 punten, vorig jaar was dat 78.8. Nederland passeert Denemarken met 0.1 punt verschil.

In het onderzoek worden de pensioenstelsels van alle kanten belicht, ook de door de overheid gefinancierde en zelf gespaarde pensioenen. Daarnaast kijkt men naar economische groei, overheidsschulden, maar ook eigen spaargeld en woningbezit van deelnemers. (Bron: Mercer, Nu en Thailandblog, 22 okt. 2018)

Redactie HR-kiosk: Je zou bijna denken, waarom doen wij toch zoveel moeite om onze pensioensystemen te veranderen?

Henriëtte de Lange volgt Piet Keizer op als ombudsvrouw Pensioenen

De SER heeft een nieuwe ombudsman Pensioenen benoemd. Henriëtte de Lange (49) wordt per 1 januari de opvolger van Piet Keizer die zelf met pensioen gaat. De Lange is momenteel voorzitter van pensioenfonds Haskoning DHV en ze zit bij meerdere fondsen in de raad van toezicht. Deze functies zal ze volgens het persbericht neerleggen als ze in januari 2019 aantreedt. De aanstelling geldt voor een periode van vijf jaar met één mogelijke verlenging van nog eens vijf jaar. (Bron: Amweb, 30 okt. 2018)

Redactie HR-kiosk: Een vrouwelijke koning noemen we koningin. En waarom zou een vrouwelijke ombudsman geen ombudsvrouw mogen heten?

Pensioenplan zonder vakbonden en werkgevers

Het kabinet verkent achter de schermen een plan B nu vakbonden en werkgevers al tijden over pensioenhervormingen spreken. Er is voor de zekerheid al onderzocht hoe de oudedagsvoorziening omgevormd kan worden zonder ’de polder’ erbij te betrekken.

De inzet van iedereen aan het Binnenhof is nog steeds dat er in overeenstemming met werkgevers en werknemers een pensioenakkoord komt. Mocht dit niet lukken, dan is op het ministerie van Sociale Zaken al verkend hoe een pensioenhervorming zonder de polder tot stand kan komen. In de coalitie wordt inmiddels ook breder over die optie gesproken.

Eigenlijk gaan werkgevers en werknemers over de pensioenen. Maar er zou via wetgeving toch afgedwongen kunnen worden dat de huidige premiesystematiek, waarbij jongeren te veel betalen en ouderen te weinig, wordt afgeschaft. Die wens staat al in het regeerakkoord. (Bron en meer: De Telegraaf, 7 nov. 2018)

Nederlander meer of minder pensioenbewust anno 2018?

Wat zeggen de deskundigen er over? Zoals verwacht, uiteenlopende meningen (genoteerd in 2018).

Pensioenonwetendheid groeiend probleem

Het is niet goed gesteld met het pensioenbewustzijn van de Nederlandse beroepsbevolking. Uit de Pensioenmonitor van Wijzer in Geldzaken blijkt dat slechts 33% van de werknemers denkt op de hoogte te zijn van zijn/haar inkomen na pensionering. De pensioenonwetendheid van Nederlanders is een groeiend probleem. Ondanks verbeterde pensioencommunicatie lijkt het pensioenbewustzijn nauwelijks toe te nemen. (Bron: KPNG: 5 mrt. 2019)

Pensioenbewustzijn groeit iets onder Nederlanders

Meer Nederlanders denken te weten hoe hun pensioen precies geregeld is. Uit de Pensioenmonitor 2018 blijkt dat 30 procent van de Nederlanders weet of hun pensioen verlaagd of geïndexeerd wordt. Twee jaar geleden was dat nog 26 procent. Ongeveer 65 procent heeft al nagedacht over zijn of haar financiële positie na de pensioendatum, tegenover 60 procent in 2016. Platform Wijzer in geldzaken herkent die trend in het groeiend aantal gebruikers van hun pensioentools. (Bron: AMweb, 7 nov. 2018)

Pensioenbewustzijn nog steeds erg laag

Ondanks allerlei initiatieven om het te vergroten is het pensioenbewustzijn in Nederland nog steeds erg laag. Ook onder zorgprofessionals, zo blijkt uit recent ledenpanelonderzoek van VvAA. Elma van Vulpen, financieel planner bij VvAA, schetst hoe belangrijk het is tijdig inzicht te krijgen in de financiële situatie na pensionering. (Bron: Arts en auto, 17 apr. 2018)

Leuk, mijn pensioen regelen!

Er zijn verschillende initiatieven om de consument te enthousiasmeren aan de slag te gaan met zijn of haar pensioen, zoals de Pensioen3daagse die gisteren is gestart. Drie dagen die in het teken van pensioenen staan om zo het pensioenbewustzijn onder consumenten te vergroten. Maar zal er ooit een moment komen dat mensen het leuk vinden om zich in pensioenen te verdiepen? Nee, die illusie heb ik als wetenschappelijk onderzoeker niet. (Bron: Nibud, 7 nov. 2018)

Toename individuele verantwoordelijkheid

De individuele verantwoordelijkheid van mensen ten aanzien van hun pensioen neemt toe. Het aantal zelfstandigen neemt toe en mensen krijgen meer keuzes ten aanzien van hun pensioen. Deze ontwikkelingen vergroten het belang van pensioenbewustzijn. (Bron: Netspar, 15 jun. 2018)

Nibud lanceert tool om in te spelen op veranderd pensioeninkomen

De budgetvoorlichters van het Nibud* hebben de tool geldplan Pensioen gelanceerd. Met de tool krijgen consumenten inzicht in de invloed van life events op hun uiteindelijke pensioen. Een ‘persoonlijk actieplan’ moet de gebruikers stimuleren om actie te ondernemen.

Gebruikers vullen antwoorden in op vragen over hun situatie, omstandigheden en wensen, bijvoorbeeld ten aanzien van korter werken. Op basis van de antwoorden krijgt de consument meteen concrete raad. Bijvoorbeeld over het zelf aanvullen van pensioen of het in balans brengen van wensen, inkomsten en uitgaven. Het invullen van de tool duurt zo’n 15 minuten. Het resultaat is een actieplan met praktische tips, gericht op de persoonlijke pensioensituatie. (Bron: Amweb, nov. 2018)

* Lees meer over Nibud.

Ouderen willen meepraten over pensioen

Het Pensioenakkoord dat werkgevers en vakbonden proberen te sluiten leidt tot niets, zegt de Nederlandse Vereniging van Organisaties van Gepensioneerden. Er kan geen akkoord komen zonder dat ouderen én jongeren de kans krijgen om mee te praten aan de onderhandelingstafel, zegt voorzitter Jaap van der Spek.

Als de verschillende belanghebbenden vertegenwoordigd zijn, kunnen de vakbonden zich weer concentreren op waar ze ooit voor in het leven zijn geroepen: de arbeidsvoorwaarden voor de werkenden. De belemmeringen zitten volgens Van der Spek op dit moment namelijk in de onderlinge discussie binnen de vakbonden. (Bron: BNR, 19 nov. 2018)

Overleg nieuw pensioenstelsel mislukt

Werkgevers en vakbonden hebben geen akkoord bereikt over een nieuw pensioenstelsel. Vakbond FNV staakt de onderhandelingen omdat het vindt dat het kabinet niet voldoende tegemoet komt aan de eis voor het langzamer laten stijgen van de AOW-leeftijd. (Bron: NPO, 21 nov. 2018)

NB: Op dinsdag 27 november, 16:45 uur neemt minister Koolmees neemt samen met de minister-president deel aan een plenair debat over de onderhandelingen inzake een nieuw pensioenakkoord. Redactie: Wordt het dan toch nog wat?

Vanaf 2019 meer inzicht in hun pensioenontwikkeling

Om mensen meer inzicht te geven in hun toekomstig pensioen moeten pensioenuitvoerders hen vanaf 2019 met drie scenario’s laten zien hoe hun pensioen zich kan ontwikkelen. Dit moet leiden tot een beter en realistischer beeld van het te verwachten pensioen en de risico’s die ermee samenhangen.

Pensioenfondsen en pensioenverzekeraars moeten mensen die pensioen opbouwen informeren over mogelijke mee- of tegenvallers bij de hoogte van de pensioenuitkering. Vanaf volgend jaar krijgen mensen daarom niet alleen hun verwachte pensioen te zien, maar ook hoeveel ze ontvangen bij mee- of tegenvallers. Mensen die inloggen op www.mijnpensioenoverzicht.nl zien dan voortaan drie bedragen bij ’te bereiken pensioen’. Het gaat om pensioen op basis van een optimistisch, een verwacht en een pessimistisch scenario. (Bron en meer: PW, 28 nov. 2018)

29% werkgevers heeft geen pensioenregeling

Van alle bedrijven is 29% een witte werkgever: een ondernemer die voor geen enkele werknemer een pensioenregeling heeft. In totaal gaat het om 80.000 bedrijven, vrijwel allemaal met minder dan tien medewerkers. Zo’n 856.000 mensen in loondienst bouwen geen pensioen op bij hun werkgever. Kosten en administratieve rompslomp zijn belangrijke redenen voor bedrijven om af te zien van pensioenopbouw voor werknemers.

Dat blijkt uit een Kamerbrief van minister Koolmees van Sociale Zaken. Daarin staat dat 13% van de werknemers (in totaal 856.000) eind 2016 tot de witte vlek behoorde van loondienstmedewerkers die geen pensioen opbouwen. In eerdere tellingen werd uitgegaan van 4%, maar nu is volgens het CBS een meer nauwkeurige methode gebruikt. (Bron: AmWeb, 18 dec. 2018)

Alweer geen akkoord over invulling zware beroepen

De twee bemiddelaars die de knoop over de zware beroepen moesten ontwarren, zijn er niet in geslaagd een compromis te vinden. De bal ligt terug in het kamp van de regering.

Wie een zwaar beroep heeft, zou in de toekomst vroeger met pensioen kunnen. De sociale partners discussiëren al maanden over de vraag wie een zwaar beroep uitoefent, maar slagen er niet in een compromis te bereiken. De vakbonden willen een uitgebreide lijst van criteria, de werkgevers willen die net zo beperkt mogelijk houden. Hoe meer jobs als 'zwaar' bestempeld worden, hoe meer de pensioenhervorming volgens hen uitgehold wordt.

Aangezien er - als de regering niet valt - in mei verkiezingen zijn, rest er niet veel tijd meer om de pensioenhervorming nog goedgekeurd te krijgen in het parlement. (Bron: De Morgen, 4 dec. 2018)

FNV volhardt in pensioenstandpunt

De FNV volhardt in haar standpunt 'Beter geen pensioenakkoord dan een slecht akkoord'. Voorzitter Han Busker in zijn nieuwjaarswens: De FNV sloot afgelopen jaar liever geen akkoord dan een slecht akkoord. En daar houden we ook in het nieuwe jaar aan vast. Dat betekent geen pensioenakkoord als

• Er geen structurele afspraken komen om de veel te snelle verhoging van de AOW-leeftijd te stoppen.
• En ook geen akkoord als er geen zicht is op snellere indexatie.
• En ook niet als er geen goede oplossingen komen voor jongeren op de arbeidsmarkt.

(Bron: VVP Online, 7 jan. 2019)

Kabinet bouwt in 10-puntenplan verder aan pensioen

Minister Koolmees presenteert in een brief aan de Tweede Kamer een 10-puntenplan waarmee hij het pensioenstelsel wil hervormen. De minister zegt geen tijd te willen verliezen na het mislukken van het pensioenakkoord in november vorig jaar.

De titels van het 10-puntenplan zijn:

1. Afschaffing van de doorsneesystematiek
2. Premieregeling verbeteren
3. Maatwerk in beleggingsbeleid
4. Omzetting bestaande aanspraken
5. Opname van een bedrag uit het pensioenvermogen
6. Betere informatie over persoonlijk pensioenvermogen
7. Pensioen voor ZZP’ers en uitzendkrachten
8. Verbeteringen pensioen voor nabestaanden
9. Onderzoek naar de koppeling tussen levensverwachting en pensioenleeftijd
10. Commissie Parameters

(Bron en meer over het 10-puntenplan: OR-Net, 5 feb. 2019)

Ondernemers willen vakbeweging snel weer aan tafel voor beter pensioen

'Kom snel weer aan tafel.' Dat zegt Hans de Boer, voorzitter van VNO-NCW, vandaag tegen een grote groep actievoerende politieagenten voor de Malietoren. De politiebonden blokkeren deze ochtend de toegang tot het pand van VNO-NCW en MKB-Nederland en dat van het ministerie van SZW om aandacht te vragen voor hun zorgen over het pensioen. De actie maakt onderdeel uit van een reeks protesten van de vakbeweging, die in november de pensioenonderhandelingen met het kabinet en werkgevers november afbrak.

De VNO-NCW-voorzitter ziet veel aanknopingspunten om snel tot afspraken te kunnen komen. Zo wijst hij op de twee nieuwe pensioencontracten die zijn ontwikkeld afgelopen jaar. 'Contracten met een veel grotere kans op indexatie. En met de nieuwe pensioencontracten kunnen ZZP'ers bovendien eenvoudiger pensioen opbouwen en wordt ons pensioen transparanter, eerlijker en persoonlijker.'

Ook werkgevers zien volgens de VNO-voorman dat het in sommige sectoren, zoals bij de politie, steeds lastiger wordt voor mensen om gezond de eindstreep te halen. 'De één op één koppeling van de pensioenleeftijd aan de levensverwachting moet dan ook worden aangepast en we moeten veel meer inzetten op maatwerk, zoals deeltijdpensioen, waar dat nodig is.' (Bron en meer: VNO-NCW, 11 feb. 2019)

Nederlander overschat benodigd pensioen

ING heeft het onderzoek onder leiding van gedragseconoom Jessica Exton voor het achtste jaar uitgevoerd. ‘De trend sinds 2012 is dat de ongerustheid en onzekerheid groeien’, aldus Van Garderen. Hij wijst erop dat Nederlanders eigenlijk zelfs te veel geld voor hun pensioen sparen, maar toch vrezen dat ze te weinig hebben. ‘Nederlanders overschatten wat ze op oudere leeftijd nodig hebben. Gemiddeld bedragen de uitgaven van gepensioneerden 75 procent van mensen die nog werken. Met hun spaarzin gaan Nederlanders er echter van uit dat ze 84 procent nodig hebben van het inkomen in het werkzame leven.’ (Bron: De Volkskrant, 22 feb. 2019)

Het beste pensioenstelsel ter wereld komt uit Nederland

Je zou het niet zeggen als je naar de onvrede en stakingen in Nederland kijkt die voorkomen uit kritieken op het huidige pensioenstelsel, maar Nederland scoorde in 2018 het hoogst van alle landen.

In de Global Pension Index worden de pensioenstelsels van meer dan dertig landen wereldwijd getoetst op toereikendheid, toekomstbestendigheid en integriteit. Nederland passeert Denemarken met 0.1 punt verschil, beide landen hebben de A-status.

Waaraan dankt Nederland de eerste plaats. Onder meer:

• Nederland staat in zowel toereikendheid, toekomstbestendigheid en integriteit in de wereldwijde top 3 en heeft hiermee een compleet stelsel.
• De gestegen AOW-leeftijd tot 66 jaar leverde punten op wat betreft de (financiële) houdbaarheid.
• De economische groei is goed waardoor er betere pensioenvooruitzichten zijn.
• Ouderen werken relatief vaak. (Bron: Oeso, 2018)

Beleggingsbeleid grote pensioenfondsen onder vuur

Uitzonderingen daargelaten missen pensioenfondsen veelal een beleid op gebied van mensenrechten, klimaatverandering, volksgezondheid, wapens en dierenrechten en schieten daarom tekort. Was dat beleid er wel, dan - als voorbeeld - zou het niet mogen voorkomen pensioenfondsen beleggen in (foute) wapenhandel.

Het verbaast dan ook niet dat organisaties als Milieudefensie, PAV en Oxfam Novib e.a. begin 2019 gekomen zijn tot het oprichten in van 'Het Eerlijke Pensioenlabel' dat het beleggingsbeleid van de tien grootste pensioenfondsen* in Nederland beoordeeld.

* Het ABP is in de Volkskrant kritisch over het Eerlijke Pensioenlabel. Volgens een woordvoerder geeft het label een volstrekt verkeerd beeld. “Wij publiceren doorgaans alleen het beleid op hoofdlijnen en principes, niet op de onderliggende criteria. De onderzoekers nemen vervolgens aan dat deze criteria niet bestaan”

Verwacht pensioen van mannen derde meer dan van vrouwen

Aan het begin van hun werkzame leven bouwen mannen en vrouwen ongeveer evenveel pensioen op, maar bij oudere leeftijdsgroepen blijken mannen steeds hogere aanspraken te hebben opgebouwd dan vrouwen. Dit hangt samen met verschil in arbeidsparticipatie en verschil in mate waarin in deeltijd wordt gewerkt.

Mannen komen gemiddeld uit op een hoger te bereiken pensioen dan vrouwen, namelijk € 13 700 tegen € 9 200. Gemiddeld is het te bereiken pensioen voor mensen van 25 jaar tot de AOW-leeftijd € 11 600 bruto per jaar. (Bron: CBS, 9 apr. 2019)

Statistieken 2017

AFM trakteert ons met een groot aantal cijfers van de finan­ciële sector, enkele getallen over de pensioenen:

• Omvang pensioenpot: €1.368 miljard (2017) In 2018 is dit bedrag inmiddels € 1.500 miljard
• Onder toezicht­ staande pensioenfondsen: 233
• Aantal gepensioneerden: 3,3 miljoen

Terugblik wel en wee pensioenfondsen

Bakken met kritiek krijgen de pensioenfondsen de laatste jaren over zich heen. Zeer onterecht, vindt Gerard Riemen, de scheidend directeur van de overkoepelende Pensioenfederatie. "Wij hoeven ons nergens voor te schamen." Enkele opmerkelijk opmerkingen:

• Als we destijds in deze situatie hadden gezeten – dus met lage rentes - hadden we een ander toetsingskader geschreven.
• De discussie gaat nu erg over de rekenrente. Die discussie is gepolariseerd.
• Toen ik tien jaar geleden begon, was er nauwelijks pensioenbewustzijn bij mensen. Dat was ook niet nodig, want pensioenen waren gegarandeerd en welvaartsvast. Na de crisis weten we dat het gegarandeerde pensioen niet bestaat.
• Uit onderzoek blijkt dat 66 procent van de mensen uiteindelijk meer pensioen krijgt uitgekeerd dan waar ze van tevoren rekening mee hielden.
• Aan het begin van de crisis hadden we 600 miljard euro pensioenvermogen, nu is dat al ruim 1400 miljard. Dat er desondanks kortingen op de pensioenen dreigen, is meer het gevolg van ontwikkelingen op de financiële markten dan aan de besturen van de pensioenfondsen.

(Bronnen: ANP, AD, Accountant, 25 mei 2019)

Deelnemers ABP worden geholpen om gemiste kansen recht te zetten

BP gaat (ex-)deelnemers helpen om alsnog gemist arbeidsongeschiktheidspensioen aan te vragen. Zo’n 16.000 deelnemers maken er geen gebruik van, terwijl ze er wel recht op hebben.

Het gaat om deelnemers die geen gebruik maken van de premievrije opbouw van pensioen bij arbeidsongeschiktheid of het niet hebben aangevraagd. Gemiddeld gaat het om een arbeidsongeschiktheidspensioen van € 200 bruto per maand. “ABP vindt het belangrijk dat deze deelnemers het volledige pensioen krijgen dat hen toekomt. Daarom gaan we (ex-)deelnemers helpen om dit pensioen alsnog aan te vragen. Ook verbeteren we de informatie over en het aanvragen van het arbeidsongeschiktheidspensioen.”

De betrokken personen krijgen zo snel mogelijk persoonlijk bericht. ABP werkt er momenteel hard aan om hun individuele situatie zorgvuldig in kaart te brengen. Daarbij wordt afgestemd met het UWV. (Diverse bronnen, juni 2019)

Collectieve versus individuele pensioenregeling

Uit onderzoek van Netspar (2019) blijkt dat er duidelijke verschillen zijn tussen jongeren en ouderen met betrekking tot het gewenste pensioenstelsel. Terwijl oudere deelnemers aangaven een voorkeur te hebben voor een collectieve in plaats van een individuele pensioenregeling, zien we precies het omgekeerde bij jongere deelnemers.

Redactie: Opmerkelijk is dat kabinet, vakbonden en werkgevers stelselmatig uitgaan van de collectieve regeling. Zou je kunnen zeggen dat de mening van jongeren wordt genegeerd?

Nederlands pensioenstelsel beste ter wereld

Eerder in HR-kiosk genoemd (2018), ook in 2019 is ondanks de dreigende kortingen het Nederlandse pensioenstelsel uitgeroepen tot het beste van de wereld. Wat maakt ons stelsel zo uniek: "toereikendheid, duurzaamheid en integriteit".

Ruimte voor verbetering is er op het vlak van schulden van huishoudens, die relatief hoog zijn.

Gaan mijn werknemers hun pensioen wel halen?

Gaat mijn personeel zijn pensioen wel gezond halen? Die vraag werpt dagblad Trouw op in de krant van dinsdag 3 december naar aanleiding van het ledenonderzoek van AWVN naar langer doorwerken. Driekwart van de werkgevers die meededen aan een onderzoek van werkgeversorganisatie AWVN weet dat zo net nog niet, en is daar bezorgd over. De helft denkt zelfs dat één op de tien van zijn werknemers vroegtijdig gaat uitvallen, als die werknemers niet snel wat ontlast worden.

Daarnaast gaat Trouw dieper in op de effecten van vergrijzing op de Nederlandse werkvloer. Werkgevers zien de pensionering van hun vergrijsde personeelsbestand als bedreiging voor hun bedrijf. Met personeelstekorten en kennishiaten als gevolg.

Via de tweede pijler pensioen sparen

We zien steeds meer werkenden in Nederland die geen toereikend pensioen opbouwen, met name in de sectoren waar het aantal zelfstandigen fors toeneemt zoals onder meer de bouw, zorg en horeca. Dat leidt komende jaren onherroepelijk tot een groeiende groep gepensioneerden die afhankelijk zijn van aanvullende collectieve voorzieningen om nog rond te kunnen komen.

De Pensioenfederatie onderschrijft dan ook volledig de oproep van de commissie Regulering van Werk om niet aan de achterkant te hoeven repareren vanuit collectieve voorzieningen bedoeld om armoede tegen te gaan, maar juist aan de voorkant te zorgen dat alle werkenden de mogelijkheid krijgen om te sparen voor het aanvullend pensioen. Zorgen dat alle werkenden nu sparen zodat het straks goed geregeld is. De tweede pijler biedt daartoe kansen. Immers werknemers profiteren nu al van de voordelen van een collectieve regeling met risicodeling. Ook zelfstandigen kunnen daar baat bij hebben voor hun pensioensparen. Daarom pleit de Pensioenfederatie ervoor dat minister Koolmees het snel wettelijk mogelijk maakt voor pensioenfondsen om te experimenteren met een regeling die ook zelfstandigen toegang geeft tot pensioensparen in de tweede pijler. (Bron; Pensioen Federatie, 24 jan. 2020)

EC sleept Nederland voor rechter om belasten pensioenen

De Europese Commissie sleept Nederland voor de rechter vanwege het belasten van pensioenkapitaal dat naar andere lidstaten wordt overgedragen. Daarmee beperkt Nederland de mogelijkheid van Europese burgers om in andere landen in de EU te gaan werken. De zaak sleept al jaren. In 2012 werd Nederland formeel op de vingers getikt en in 2018 volgde een met redenen omkleed advies. Omdat Nederland zijn beleid nog niet aanpaste, zet de commissie nu de stap naar het Europese Hof van Justitie. (Bron en meer achtergrond: 14 mei 2020)

Kan het recht op pensioen verjaren, omdat de rechthebbende het te laat aanvraagt?

Volgens de uitspraak van de Hoge Raad ECLI:NL:HR:2012:BT8462 van 03-02-2012 verjaart het recht niet: "Van verjaring op grond van art. 3:307 kan daarom geen sprake zijn." (onderdeel 3.5 laatste zin). En onderdeel 3.6 vermeldt: "Anders dan de klachten betogen, doet hieraan niet af dat een pensioenaanspraak een zelfstandig (voorwaardelijk) vermogensrecht vormt. Dat vermogensrecht ontstaat immers niet doordat het BPF bepaalde prestaties jegens de rechthebbende verricht, maar ontstaat rechtstreeks op grond van het vervuld zijn van de in het Pensioenreglement daartoe gestelde voorwaarden." Lees ook

Stichting van de Arbeid komt met aanvalsplan ‘werknemers zonder pensioen’

In het Pensioenakkoord van 5 juni 2019 is afgesproken dat de Stichting van de Arbeid met een plan komt om het aantal werknemers zonder pensioen, de zogeheten witte vlek, terug te dringen. Op 18 juni 2020 heeft de Stichting van de Arbeid dit plan gelanceerd. De VCP roept alle partijen die hierbij een verantwoordelijkheid hebben op hier stevig werk van te maken.

Sociale partners en het kabinet hebben in 2019 naar aanleiding van een nieuwe CBS-onderzoeksmethode geconstateerd dat veel minder werknemers via hun werkgever een pensioen opbouwen dan tot dan toe werd aangenomen. Volgens het CBS bouwde in 2016 13% van de werknemers geen pensioen op in de tweede pijler.

In het voorliggende aanvalsplan zijn acties en maatregelen opgenomen om het gemis aan pensioenopbouw onder werknemers tegen te gaan. Hiervoor zijn meerdere deskundigen geraadpleegd en heeft de Stichting van de Arbeid regelmatig overleg gehad met jongerenorganisaties en vertegenwoordigers van het Pensioenlab. (Bron: VCP, 18 jun. 2020)

Drie opties voor pensioengerechtigden om aanslag achteraf te voorkomen

Gepensioneerden hebben drie mogelijkheden om te voorkomen dat zij – meestal als sprake is van meerdere pensioenuitkeringen – achteraf met een aanslag inkomstenbelasting worden geconfronteerd. Staatssecretaris Vijlbrief (Financiën) licht ze in een brief* aan de Tweede Kamer toe.

De opties zijn:

1. Een voorlopige aanslag inkomstenbelasting aanvragen.
2. De loonheffingskorting zoals de ouderenkorting bij geen enkele inhoudingsplichtige laten toepassen. 
3. De belastingplichtige kan de inhoudingsplichtige verzoeken een hoger tarief in te houden en af te dragen aan de Belastingdienst dan de loonbelastingtabel voorschrijft.

(Bron en meer: Accountancy van morgen, 26 okt. 2020)

*Bij (alleenstaande) ouderen met meerdere pensioenen komt het voor dat de ingehouden en afgedragen loonheffing afwijkt van de verschuldigde inkomstenbelasting. Daardoor ontvangt deze groep belastingplichtigen na afloop van een kalenderjaar een aanslag inkomstenbelasting met een te betalen bedrag.
Volgens de staatssecretaris komt doordat inhoudingsplichtigen in principe alleen rekening kunnen houden met het door henzelf verstrekte inkomen. Bij het berekenen van het in te houden belastingbedrag passen inhoudingsplichtigen ieder afzonderlijk de loonbelastingtabel toe, waarbij iedere inhoudingsplichtige start met het toepassen van de belastingschijf met het laagste tarief. Deze wetstechnisch juiste werkwijze heeft als gevolg dat er een discrepantie kan ontstaan tussen de in beginsel afgedragen loonheffing en de daadwerkelijk verschuldigde inkomstenbelasting. (Bron: SDU, 29 okt. 2020)

Pensioensector lanceert Pensioenchecker

Weet u hoeveel pensioen u later krijgt? En of u de dingen kunt (blijven) doen die u wilt? Heeft u enig idee hoe lang u nog moet werken? Wilt u eerder met pensioen? Met de Pensioenchecker app krijgt u meteen antwoord op deze vragen.

De Pensioenchecker app is een initiatief van de Nederlandse pensioenuitvoerders, de grote pensioenfondsen zoals ABP en de Pensioenfederatie. (Bron: ABP, 6 nov. 2020)

Nederlandse pensioenstelsel voor derde jaar op rij beste ter wereld

Voor het derde jaar op rij wordt het Nederlandse pensioenstelsel beoordeeld als beste ter wereld. Daarmee behoudt Nederland de internationale A-status. Dat blijkt uit de Global Pension Index 2020 die Mercer en CFA Institute jaarlijks uitbrengen. Desondanks gaat het Nederlands pensioenstelsel de komende jaren flink op de schop. (Bron: Mercer, 20 okt. 2020)

Pensioenen aanzienlijk duurder in 2021

Bijna alle pensioenen worden aanzienlijk duurder in 2021. Van de 44 bedrijfstakpensioenfondsen verhogen 39 de premies, ze verlagen de pensioenopbouw of ze passen beide kortingen toe.

Bij de kappers stijgt de pensioenpremie het hardst, er komt ruim een derde bij. Ook deelnemers aan het pensioenfonds levensmiddelen zien zo’n verhoging van de pensioenpremie dit jaar. Hierna volgen de pensioenfondsen vervoer, PMT en PME voor de metaal en techniek en de metalektro, met stijgingen van 30, 26 en 22 procent respectievelijk. (Bron: OR-Net, 20 jan. 2021)

Pensioenfondsen artsen beleggen in wapens, drank, casino’s en cannabis

Artsen reageren verbaasd op de bevindingen: ‘In onze artseneed beloven wij dat we ons zullen inzetten voor de gezondheid van onze medemens’ en ‘Nu helpen wij via ons premiegeld kennelijk alsnog die gezondheid om zeep.’ (Bron: Volkskrant, 26 feb. 2021)

Aanpak knelpunten kleine pensioenen in consultatie

De huidige wetgeving staat de afkoop van kleine nettopensioenen niet toe. Met als gevolg dat het beheren en administreren van zo’n klein nettopensioen kan leiden tot daling van het opgebouwd vermogen, als de rendementen de kosten niet meer goedmaken. Dit is niet in het belang van de deelnemer. Om dit te voorkomen krijgt nu de pensioenuitvoerder de mogelijkheid geboden de waarde uit te keren. (Bron: De Couturekrant, 19 mrt. 2021)