Vakantiewerker

Inhoud

1. Wanneer is iemand vakantiewerker?
2. Arbeidsovereenkomst
3. Toestemming ouders
4. Loon- en vakantietoeslag
5. Loonbelasting en verzekeringen
6. Studenten- en scholierenregeling
7. Arboregels
8. Arbeidsduur
9. Aard werkzaamheden
10. Maximumverdiensten
11. Naslag
12. Vakantiebaan is cruciaal voor carrière
13. Jongere verdient weinig met vakantiebaan
14. Voor eerstejaarsstudenten is bijbaan bittere noodzaak
15. Vakantiewerker, aan welke wettelijke valkuilen te denken?
16. Zomerbaan, jongeren werken niet alleen voor het geld
17. Hoger uurloon vakantiebanen door personeelstekort
18. Vakantiewerk betaalt beter dan ooit
19. Steeds meer scholieren hebben een bijbaan

---

Wanneer is iemand vakantiewerker?

Een vakantiewerker wordt beschouwd als een gewone werknemer. Ondanks de vaak korte duur van het dienstverband is er toch sprake van een arbeidsovereenkomst. Het is dan ook verstandig om voor vakantiewerkers een arbeidscontract op te stellen. Van vakantiewerk is sprake als:

• hij of zij een dagopleiding volgt en;
• uitsluitend tijdens school- of studievakanties werkt en;
• dat niet langer dan 6 weken achter elkaar doet en;
• niet meer dan in totaal 60 dagen per kalenderjaar.

Arbeidsovereenkomst

Een schriftelijke arbeidsovereenkomst is niet verplicht, deze kan dus zowel mondeling als schriftelijk worden aangegaan. Wel is de vakantiewerker gebonden aan de CAO (als die er is) waarin kan staan dat partijen verplicht zijn om een schriftelijke overeenkomst aan te gaan.

Een arbeidsovereenkomst voor vakantiewerk is een normale arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd, waarbij minimaal het minimumloon¹ betaald moet worden. Ook andere wettelijke bepalingen (zoals het doorbetalen bij ziekte, vakantiedagen en -toeslag) gelden onverkort voor de vakantiewerker.

¹ Zie de tabellen in HR-kiosk: Minimumloon en Minimumloon per uur.

Er zijn drie varianten voor een arbeidsovereenkomst met een vakantiewerker:

1. een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd, waarbij de einddatum in de arbeidsovereenkomst is opgenomen;
2. de arbeidsovereenkomst voor de duur van een bepaald project. De arbeidsovereenkomst eindigt als het karwei waarvoor de vakantiewerker is aangenomen, is voltooid en;
3. de einddatum van de arbeidsovereenkomst is afhankelijk gesteld van een gebeurtenis in de toekomst.

NB: Bij variant 2 en 3 mag het einde van de arbeidsovereenkomst niet afhankelijk zijn van de wil van de werkgever of de vakantiewerker.

Zowel de werkgever als de vakantiewerker kan tijdens de proeftijd onmiddellijk een einde maken aan de overeenkomst. De proeftijd moet dan wel schriftelijk zijn vastgelegd.

Toestemming ouders

Jongeren onder zestien jaar moeten voor het afsluiten van een arbeidsovereenkomst toestemming van hun ouders of voogd hebben. Als de vakantiekracht hier niet zelf mee komt, mag de werkgever na vier weken uitgaan van stilzwijgende toestemming van de ouders*. Om onduidelijkheid te voorkomen, is het verstandig dat een ouder of voogd het arbeidscontract mede ondertekent.

* Doen de ouders binnen een maand wel een beroep op de onbekwaamheid van de minderjarige om een arbeidsovereenkomst aan te gaan, dan moet de overeenkomst worden vernietigd.

Loon- en vakantietoeslag

Een arbeidsovereenkomst voor vakantiewerk is een normale arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd, waarbij ten minste het minimumloon betaald moet worden. Voor jongeren van dertien en veertien jaar bestaat geen wettelijk minimum loon, in de praktijk betalen werkgevers aan hen vaak het minimumloon van een vijftienjarige.

Jongeren van vijftien jaar en ouder hebben ook recht op vakantietoeslag. De werkgever is vrij om deze toeslag bij het aflopen van het dienstverband uit te betalen, tegelijk met het maandelijkse of vierweekse loon of jaarlijks (uiterlijk in juni) te betalen.

Loonbelasting en verzekeringen

Studenten en scholieren die bij de onderneming in dienst zijn, zijn verzekerd voor de werknemersverzekeringen. Over het loon van jongeren wordt loonbelasting en premies werknemersverzekeringen ingehouden. De vakantiewerker kan bij de Belastingdienst vragen om teruggaaf van de loonheffing, zie subrubriek Aanslag- en teruggaafgrenzen. Dit geldt niet voor de ingehouden premies werknemersverzekeringen (anno 2009 betalen werknemers geen premies WW en WAO). Omdat jongeren tot 18 jaar via hun ouder(s) verzekerd zijn volgens Zorgverzekeringswet (Zvw), betalen zij hiervoor geen premie.

Studenten- en scholierenregeling

Voor studenten en scholieren bestaat een regeling waarmee zij vaak kunnen bereiken dat niet of nauwelijks loonheffing hoeft te worden ingehouden op hun vakantiebaan of bijbaan naast hun school of studie: de studenten- en scholierenregeling, zie deze subrubriek. De studenten- en scholierenregeling is vastgelegd in de bijverdienregeling Wet studiefinanciering 18+.

Arboregels

Voor vakantiewerkers zijn geen specifieke bepalingen opgenomen in de Arbowetgeving. Omdat vakantiewerk bijna altijd door jongeren wordt uitgevoerd, zijn op dit onderwerp de wettelijke bepalingen over jongeren van toepassing. Zie voor meer informatie subrubriek Werktijden jongeren en de site van de Rijksoverheid Jongeren en werk.

De Arboregels voor jonge vakantiewerkers verschillen van de Arboregels die voor volwassen werknemers gelden. In de brochure Vakantiewerk 2014 van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid staan alle regels op een rij. In de brochure Vakantiewerk 2014 (pdf) staat welke werkzaamheden jonge vakantiekrachten van 13 tot en met 17 jaar wel en niet mogen doen en welk minimumloon hiervoor per 1 juli 2014 moet worden betaald. De regels verschillen per leeftijd.
Jongeren van 13 en 14 jaar moeten altijd onder toezicht werken. Het is toegestaan voor 13- of 14-jarigen om iemand te helpen bij het werk of om klusjes te doen (denk aan vakken vullen of het bezorgen van huis-aan-huisbladen), maar ze mogen niet in een fabriek of met machines werken.

Arbeidsduur

Leeftijd bepaalt onder meer of en hoe lang er gewerkt mag worden:

• jongeren mogen vanaf hun dertiende jaar werken;
• jongeren van dertien en veertien jaar mogen maximaal 35 uur per week en zeven uur per dag (ook zaterdag) als vakantiekracht werken. Zij mogen ten hoogste vier weken per jaar werken waarvan maximaal drie weken achter elkaar. Zij mogen ’s ochtends om zeven uur met het werk beginnen, na zeven uur ’s avonds is werken verboden. Het werk moet bestaan uit lichte hand- en spandiensten. Op zondag werken is verboden. Bij vakantiekrachten van dertien en veertien jaar is het belangrijk om voor permanent toezicht te zorgen;
• jongeren van vijftien jaar mogen zes weken werken waarvan vier weken aaneengesloten. Zij mogen maximaal veertig uur per week en acht uur per dag werken. Zij mogen na zeven uur ’s avonds niet meer werken*. Het werk moet niet-industrieel zijn. Op zondag werken is alleen toegestaan als zij op zaterdag vrij zijn;
• jongeren van zestien en zeventien jaar mogen 45 uur per week en negen uur per dag werken. De verschillen met volwassenen zijn dat zij recht hebben op langere rustperioden, niet 's nachts mogen werken, een oproepdienst mogen draaien en niet overwerken;
• vanaf 18 jaar zijn de werktijdenregels van jongeren gelijk aan die voor de volwassenen.

* Vanaf 1 augustus 2011 mogen 15-jarigen tot 21.00 uur aan de slag in hun vakantiebaantje, terwijl ze daarvoor nog volgens de wet niet na 19.00 uur mochten werken

Meer informatie is te vinden op de site van de Rijksoverheid.

NB: Voor een overtreding van de arbeidstijdenwet kan de werkgever een boete krijgen van minimaal € 200 tot maximaal € 10.000.

Aard werkzaamheden

Wat de werkzaamheden betreft, gelden de volgende regels:

• jongeren onder zestien jaar mogen alleen niet-industriële arbeid van lichte aard verrichten. Het vullen van vakken in de supermarkt is bijvoorbeeld niet toegestaan;
• op schooldagen mogen dertien- en veertienjarige jongeren maximaal twee uur hulpdiensten (oppassen, klusjes rond het huis en in de buurt) verrichten. Op niet-schooldagen mogen dertien-/veertienjarigen maximaal zes uur niet-industriële arbeid van lichte aard doen. Werken op zondag is niet toegestaan;
• jongeren vanaf vijftien jaar mogen onder voorwaarden een ochtendkrant bezorgen.

Maximumverdiensten

• vakantiewerkers van 16 of 17 jaar en jongere kinderen die niet bij hun ouders wonen, mogen maximaal € 1.266 netto (2016) per kwartaal bijverdienen zonder gevolgen voor de kinderbijslag. In de zomervakantie mogen ze nog € 1.300 netto extra verdienen. Verdient een vakantiewerker meer, dan wordt de kinderbijslag voor die periode stopgezet (Bron en meer: Z24, juni 2016);
• Alleen als de vakantiewerker nog onder het oude stelsel van studiefinanciering valt, is er een bijverdiengrens. Onder het leenstelsel mag je onbeperkt bijverdienen. (Bron en meer: site van DUO);
• ouders, die kinderbijslag ontvangen zijn verplicht elk inkomen van hun kind dat boven de € 1.266 netto per kwartaal uitkomt door te geven aan de Sociale Verzekeringsbank;
• een hoog inkomen van een vakantiewerker kan ook gevolgen hebben voor een eventuele bijstandsuitkering van de ouders.

Naslag

Meer informatie is te vinden in Handboek Loonheffingen. Ga naar subrubriek Loon- en inkomstenbelasting en klik bij Handboeken Loonheffingen op het door u gewenste jaar.

Vakantiebaan is cruciaal voor carrière

Vakantiewerk doe je allang niet meer alleen voor een extra zakcentje. Zes op de tien jongeren zien vakantiewerk vooral als een belangrijke eerste stap in hun carrière. Dit blijkt uit onderzoek van StudentenWerk, Nederlands grootste uitzendbureau voor jongeren.

Mannen en vrouwen blijken ieder op hun eigen manier tegen vakantiewerk aan te kijken. Zo zijn mannen minder met hun toekomst bezig. Zij gaan vaker voor het snelle geld of nemen een vakantiebaantje omdat het hen "van de straat houdt" (verdeling respondenten: 55 procent man, 45 procent vrouw), terwijl vrouwen vaker werken om hun cv te versterken (verdeling respondenten: 40 procent man, 60 procent vrouw).

Jongere verdient weinig met vakantiebaan

Vakantiebaantjes van jongeren leveren steeds minder op, klaagt vakbond FNV Jong. De jongerenbond vindt dat jongeren aan hun arbeid in de zomermaanden best wat meer mogen overhouden. Volgens een peiling van FNV ligt het gemiddelde uurloon voor hen op “slechts” 7,29 euro. De detailhandel zou met 5,71 euro per uur de slechtst verdienende sector zijn. Dat loon is veel te laag, stelde de bond.

Een groot deel van het probleem zit hem volgens FNV in het lage minimumjeugdloon. Jongeren die de inkomsten van hun vakantiewerk of bijbaan nodig hebben om rond te komen, raken hierdoor in de knel.

Voor eerstejaarsstudenten is bijbaan bittere noodzaak

Om hieraan een bijdrage te leveren, is uitzendbureau YoungCapital bij de introductieweken aanwezig met Videobus. Dat geeft de studenten de kans - met behulp van een recruiter - een professionele video-cv op te nemen. Dat vergroot de kans op de bijbaan.

Vakantiewerker, aan welke wettelijke valkuilen te denken?

Stel je wilt tijdens de zomervakantie in je bedrijf graag vakantiekrachten aannemen om het personeelstekort op te vangen. Waar moet je dan aan denken?

Het is belangrijk om duidelijke (wettelijk toegestane) afspraken te maken met de vakantiekracht over het vakantiewerk en die afspraken goed op papier te zetten. Denk hierbij aan de volgende punten:

• Duidelijke einddatum: neem in de arbeidsovereenkomst op: de arbeidsovereenkomst eindigt van rechtswege per: [datum]. Deze einddatum moet objectief bepaalbaar zijn.
• Bij verlenging van de arbeidsovereenkomst: let er op dat de arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd niet meer dan twee keer wordt verlengd. Bij de derde verlenging ontstaat namelijk op grond van de zogenaamde ketenregeling (artikel 7:668a BW) een contract voor onbepaalde tijd.
• Proeftijd: let hierbij op de maximale duur. Bij een contract voor bepaalde tijd, korter dan twee jaar, is dat één maand.
• Als de vakantiekracht minderjarig (jonger dan 16 jaar) is, moeten de wettelijke vertegenwoordigers toestemming geven voor het afsluiten van een contract.

(Bron: Xpert, 18 mei 2017)

Zomerbaan, jongeren werken niet alleen voor het geld

Wat zoeken jongeren precies in een vakantiebaan? Willen ze zo veel mogelijk geld verdienen of is een onvergetelijke zomer het belangrijkst? YoungCapital maakte een top 5 van motivaties om te werken in zomer 2017:

• CV versterken is de belangrijkste motivatie (49%) om in de vakantie te werken.
• Flink geld verdienen (25%). Van de ondervraagden werkt deze zomer om lekker te cashen.
• De zomer is het ideale moment om een vaste bijbaan te vinden én er te blijven hangen (14%).
• Mensen/leeftijdsgenoten ontmoeten (9%).
• Genieten van mooie plekken en nieuwe steden (3%).

(Bron: YoungCapital, 8 jun. 2017)

Hoger uurloon vakantiebanen door personeelstekort

Duizenden jongeren storten zich ook deze zomer weer op een vakantiebaantje. Net als vorig jaar doet 71 procent van de jongeren tussen de 13 en 29 jaar vakantiewerk. De meesten ook weer in de detailhandel/ winkels (27,4%), horeca (22,1%) en zorg en welzijn (12,7%). Wel doen dit jaar meer jongeren vakantiewerk bij hun huidige (bij)baan vergeleken met in 2015 en 2016; ze draaien dan meer uren dan normaal.

Het gemiddelde uurloon voor vakantiewerk is in 2017 € 8,21, dat is € 1,25 meer dan vorig jaar, terwijl de afschaffing van het minimum jeugdloon pas 1 juli 2017 is ingegaan. Maar het tekort aan vakantiekrachten speelt zeker ook een rol.

Voor het eerst ligt het gemiddelde uurloon van meisjes iets hoger (€ 0.15) dan dat van jongens. In voorgaande jaren verdienden meisjes gemiddeld minder. Veel vrouwen in de leeftijdsgroep 24 t/m 29 jaar werken in de branches detailhandel en in de zorg/welzijn, waar het uurloon voor deze leeftijdsgroep hoger ligt, respectievelijke € 11,9 en € 11,8. De meeste mannen in deze leeftijdscategorie werken in de horeca en daar is het uurloon een stuk lager met € 7. (Bron: Flex Nieuws, 14 jul. 2017)

Vakantiewerk betaalt beter dan ooit

Werken in de horeca of de detailhandel blijft favoriet onder jongeren. Wie goed wil verdienen, kan het terras of de winkel echter beter mijden. Het bestbetaalde werk is te vinden in de schoonmaak. Daar ligt het gemiddelde uurloon op 11,94 euro. Ook de zorg betaalt dit jaar behoorlijk, met een gemiddeld uurloon van 11,06 euro. Beter zelfs dan de industrie, van oudsher een bedrijfstak met goede uurlonen. Ook kantoorwerk behoort tot de beter betaalde vakantiebanen met gemiddeld 10,18 euro per uur.

Het gemiddelde loon bedraagt dit jaar 8,69 euro, 48 eurocent meer dan vorig jaar. En dat is het hoogste uurloon dat de FNV ooit heeft gemeten. Geen wonder dat ruim de helft van de vakantiewerkers tevreden is over het loon. Minder goed zijn ze te spreken over de informatie die ze krijgen over hun rechten en plichten. Zo is er onduidelijkheid over onder andere of ze ook vakantiedagen krijgen en hoeveel ze maximaal mogen bijverdienen. (Bron: AD, 23 jul. 2018)

Red: De FNV mist informatie over het krijgen van vakantiedagen en maximaal bijverdienen. Informatie die o.i. niet relevant is voor de vakantiewerker. Veilig werken is dat wel, wordt helaas niet genoemd.

Steeds meer scholieren hebben een bijbaan

In 2018 hadden ruim 236 duizend scholieren (15 tot 20 jaar) in het voortgezet onderwijs betaald werk. Daarmee had bijna 50 procent van deze scholieren een bijbaan. In 2013 was dat nog 42 procent.

Havisten hebben het vaakst een bijbaan (54 procent). Daarna volgen vwo’ers (49 procent) en vmbo’ers (47 procent). De gemiddelde vmbo-leerling is wel jonger dan de gemiddelde havist of vwo-leerling. Meisjes hebben vaker werk dan jongens, al is dit verschil niet zo groot. (Bron: CBS, 25 feb. 2019)