Europese richtlijnen en verordeningen

Datum laatste wijziging: 17 oktober 2018  |  Trefwoorden: , ,

Inhoud

  1. Richtlijnen en verordeningen
  2. Dienstenrichtlijn
  3. ESF-subsidies
  4. Europese Grondwet aanvankelijk verworpen
  5. Tweede Kamer neemt motie 'rode kaart' aan
  6. Rode kaart komt er mogelijk toch
  7. Mogelijke gevolgen Brexit
  8. Tweede Kamer moet verdragen nadrukkelijk goedkeuren
  9. Investeringen Europees Sociaal Fonds positief voor werkgelegenheid
  10. Staatscommissie kijkt naar machtsoverdracht EU
  11. Brussel waarschuwt voor onevenwichtige economie
  12. Europese stukken te vaak geheim
  13. Zes EU-landen willen langer paspoortcontroles
  14. Meer transparantie in de EU dringend gewenst
  15. ECB-directielid vreest dat spaarcultuur verloren gaat
  16. Toeslagen op gebruik creditcards en bankpassen
  17. Verhindert buitenlandse mini-job recht op uitkering?
  18. The Workforce View in Europe 2018
  19. Uitspraak Europees Hof: meer winstbelasting voor 100.000 bedrijven
  20. Belastingdienst: spoedreparatie fiscale eenheid onuitvoerbaar
  21. Spoedoperatie fiscale eenheid beperkt tot vanaf 1 januari 2018

Richtlijnen en verordeningen

Vele Nederlandse wetten en regels zijn afgeleid van richtlijnen van de Europese Unie of geven uitvoering aan verordeningen van de Europese Unie. De Europese verordeningen en richtlijnen zijn van toepassing op alle lidstaten van de Europese Unie (EU). EU-verordeningen moeten de lidstaten letterlijk overnemen. Een EG-richtlijn moet een land binnen een bepaalde tijd in de nationale wetgeving verwerken. Deze verwerking bestaat uit drie delen: overwegingen, artikelen en bijlagen. Een verordening is dus veel dwingender dan een richtlijn, een richtlijn biedt nog ruimte voor aanpassing aan de nationale situatie. Daarnaast zijn er uitspraken van het Europese Hof van Justitie, die bindend zijn voor alle landen van de EU. Op sociaal terrein hebben EU-richtlijnen en verordeningen betrekking op onder meer discriminatie, Arbozaken (veiligheid en gezondheid), pensioen, grensoverschrijdende arbeid, arbeidscontracten en deeltijd. Tenslotte kent de EU nog de meer vrijblijvende 'aanbevelingen'.

Aanbevelingen, richtlijnen en verordeningen van de Europese Unie zijn vastgesteld zijn te vinden op internet.

Om er voor te zorgen dat de doelen van een richtlijn wel gehaald worden, moeten lidstaten richtlijnen op tijd omzetten in nationale wetgeving. Een lidstaat kan voor het Europees Hof van Justitie worden gedaagd als hij dat niet op tijd heeft gedaan, of als de nationale wetgeving niet bijdraagt aan het behalen van de gestelde doelen in de richtlijn.

NB: Een voorgenomen besluit kan volgens het verdrag van Lissabon worden verworpen door een 'blokkerende minderheid'. Een blokkerende minderheid wordt gevormd door ten minste vier lidstaten die samen meer dan 35 procent van de bevolking van de EU vertegenwoordigen.

Meer informatie: lees het artikel van de EU over Arbeidsrecht.

Dienstenrichtlijn

De Dienstenrichtlijn – onderdeel van de Dienstenwet – beoogt een concurrerende dienstenmarkt binnen de Europese Unie te realiseren door lidstaten te verplichten bepaalde belemmerende administratieve verplichtingen – zoals vergunningen – te minimaliseren. De werkingssfeer van de richtlijn is echter beperkt.

Vanaf begin 2006 is de 'dienstenrichtlijn' actueel, Europese regelgeving die te maken heeft met grensoverschrijdende dienstverlening van de verschillende landen en waaraan de naam van Frits Bolkestein verbonden is. Te elfder ure is besloten dat werkgevers die werknemers over de landsgrenzen aan het werk zetten, deze moeten belonen volgens de arbeidsvoorwaarden van het vestigingsland.

Jurisprudentie 2015, samengevat:
  1. Een Nederlandse aanvrager van een vergunning kan in twee gevallen een beroep doen op de Dienstenrichtlijn: a. als burgers uit de Europese Unie gebruik kunnen maken van de dienst waarop de vergunning betrekking heeft en b. als de regeling waarop de vergunningplicht berust dienstverrichters uit andere lidstaten zou kunnen belemmeren. Hieraan lijkt snel voldaan te zijn. Nederlandse partijen kunnen dus vaker een beroep op de Dienstenrichtlijn doen.
  2. Als het aantal vergunningen wordt beperkt moet ook de geldigheidsduur van die vergunningen worden beperkt. Dit is noodzakelijk om de toegang van dienstverrichters tot de gesloten markt te waarborgen.

ESF-subsidies

Andere gebieden waarop de Europese Grondwet actief is, zijn onder meer de werkgelegenheid, gelijke kansen en beloning voor mannen en vrouwen en vrij verkeer van personen en diensten. De ESF-subsidies (Europees Sociaal Fonds) ter ondersteuning van de werkgelegenheid blijven bestaan.

Europese Grondwet aanvankelijk verworpen

Het Europese Hervormingsverdrag, dat een alternatief is voor de Europese Grondwet die door de Nederlandse en Franse kiezers werd verworpen (2005), moet door iedere EU-lidstaat worden goedgekeurd om in werking te kunnen treden. Ierland was dit keer het enige land dat middels een referendum het nieuwe verdrag aan de kiezers voorhield. De Ieren keurden het verdrag niet goed (2008).

Onderdeel van de Europese Grondwet (2005) betrof het sociaal beleid. Van de EU-lidstaten werd verwacht dat zij zich op de volgende punten zouden inspannen om de doelstellingen van het Sociaal Beleid te realiseren:
  • het arbeidsmilieu en de veiligheid en gezondheid van werknemers;
  • de arbeidsvoorwaardenvorming;
  • de sociale zekerheid en de sociale bescherming van werknemers;
  • bescherming van werknemers bij beëindiging van de arbeidsovereenkomst;
  • de informatieverstrekking aan en de raadpleging van werknemers;
  • de medezeggenschap en de vertegenwoordiging en collectieve verdediging van de belangen van werknemers en werkgevers;
  • de werkgelegenheidsvoorwaarden voor onderdanen van derde landen die op wettige wijze op het grondgebied van de Unie verblijven;
  • de integratie van personen die van de arbeidsmarkt zijn uitgesloten;
  • de gelijkheid van vrouwen en mannen wat hun kansen op de arbeidsmarkt en de behandeling op het werk betreft;
  • de bestrijding van sociale uitsluiting (denk bijvoorbeeld daklozen en junks);
  • de modernisering van de stelsels voor sociale bescherming.
Met het Verdrag van Lissabon (2007) werden delen van de Europese Grondwet alsnog goedgekeurd. Gezien haar vele verordeningen en richtlijnen zal de EU de doelstellingen Sociaal Beleid stap voor stap realiseren.

Tweede Kamer neemt motie 'rode kaart' aan

De Tweede Kamer stemde in voor een motie (21 mei 2014) van CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt over de invoering van een 'rode kaart' waarmee nationale parlementen EU-regels tegen zouden kunnen houden. Afgezien van de PvdA en GroenLinks stemden alle partijen voor de motie. Het is nu aan Omtzigt om binnen vijf maanden met concrete voorstellen te komen.

Rode kaart komt er mogelijk toch

De eisen die Groot-Brittannië stelde om lid te blijven van de Europese Unie worden voor een deel ingewilligd. Een van de toezeggingen is de rode kaart. Als 55 procent van de parlementen in de 28 lidstaten tegen een voorgenomen EU-wet stemt, komt de rode kaart in werking het voorstel wordt niet behandeling genomen.

Het definitieve besluit over het pakket moet begin maart 2016 worden genomen op de Europese top in Brussel.

Mogelijke gevolgen Brexit

Het Verenigd Koninkrijk stapt uit de Europese Unie. Bij het referendum van 23 juni 2016 hebben de voorstanders van de zogeheten Brexit een meerderheid gehaald: 52 procent tegen 48 procent.

In het kader van HR-kiosk zullen vele onderwerpen - fiscaal, sociaal, arbeidsmarkt en ... - gevolgen hebben voor de beroepsbevolking van het Verenigd Koninkrijk, EU-landen buiten VK of beide.

Meer over de Brexit, zie de gelijknamige subrubriek.

Tweede Kamer moet verdragen nadrukkelijk goedkeuren

De Tweede Kamer moet nadrukkelijker kijken naar internationale verdragen die bepalingen bevatten waar iedere burger zich aan moet houden. Op 7 juli 2016 stemde de Tweede Kamer in met een initiatiefwet daartoe van VVD-Kamerlid Taverne. (Bron: Rijksoverheid)

Investeringen Europees Sociaal Fonds positief voor werkgelegenheid

De Europese Commissie heeft een evaluatieverslag van de investeringen in het kader van het Europees Sociaal Fonds (ESF) in de periode 2007-2013 openbaar gemaakt, met voor elke lidstaat een specifiek verslag. Uit het verslag blijkt dat aan het eind van 2014 ten minste 9,4 miljoen inwoners van de EU een baan hebben gevonden met steun van het fonds. 8,7 miljoen Europeanen hebben een diploma of een certificaat verworven en 13,7 miljoen deelnemers maakten melding van andere positieve resultaten zoals verhoogde vaardigheidsniveaus. (Bron: Min. SZW, 12 jan. 2017)

Staatscommissie kijkt naar machtsoverdracht EU

De staatscommissie die onderzoek moet gaan doen naar het parlementaire stelsel, gaat ook kijken of de drempel voor de overdracht van Nederlandse bevoegdheden aan de Europese Unie moet worden verhoogd. De Senaat nam dinsdag nipt een motie (38 tegen 37 stemmen) van die strekking aan.

Het is een tegenvaller voor Kees van der Staaij (SGP). De motie kwam aan de orde tijdens de behandeling in de Eerste Kamer van zijn wetsvoorstel dat ervoor moet zorgen dat het parlement in de toekomst alleen nog met een twee derde meerderheid kan instemmen met het overdragen van nationale bevoegdheden aan de EU.

Omdat het om een grondwetswijziging gaat, moeten - als t.z.t. de motie wordt aangenomen- de Eerste en Tweede Kamer er nog een keer over stemmen na verkiezingen. Om het te halen moet het voorstel dan bij die stemmingen een twee derde meerderheid achter zich krijgen. (Bron: De Telegraaf e.a., 24 jan. 2017)

Brussel waarschuwt voor onevenwichtige economie

De hypotheekschulden van Nederlandse huishoudens groeien door de gestegen huizenprijzen. Mede daardoor is de Nederlandse economie uit evenwicht, schrijft de Europese Commissie woensdag in haar jaarlijkse analyse van de sterke en zwakke punten van de Europese economieën.

Net als in eerdere jaren dringt Brussel aan op aanpak van de hypotheekrenteaftrek en hervorming van het pensioenstelsel. Als daar meer werk van wordt gemaakt, zou de economie meer in balans kunnen komen.

Ook over de arbeidsmarkt is Brussel bezorgd. Hoewel de werkloosheid afneemt, zijn er nog altijd signalen dat de nieuwe banen voor een groot deel bestaan uit tijdelijke contracten. En de verbetering van toegang van ZZP-ers tot de sociale zekerheid is nog onvoldoende van de grond gekomen.

Nederland moet medio april een antwoord hebben geformuleerd op de zorgpunten. (Bron: Nieuws.nl, 22 feb. 2017)

Europese stukken te vaak geheim

De vergaderstukken van ministers van de Europese Unie worden vaak ten onrechte geheimgehouden. Dat is de conclusie van de raadsman van de Tweede Kamer, de parlementair advocaat. De Kamer zegt door de buitensporige geheimzinnigheid de Brusselse besluitvorming niet goed te kunnen controleren.

De advocaat wijst erop dat de geheimhoudingsregels in strijd zijn met het Verdrag van Lissabon. Dat schrijft voor dat documenten over het beraadslagen en stemmen van de ministers over Europese wet- en regelgeving in principe openbaar zijn, tenzij daartegen bezwaren zijn. Maar de Raad van Ministers van de EU bestempelt stukken die bedoeld zijn voor intern gebruik nu automatisch als geheim.

De Nederlandse regering kan ook onterecht geheime vergaderstukken niet zomaar op eigen houtje vrijgeven. Ze heeft ooit wel ingestemd met de onjuiste geheimhoudingsregels, en moet die dus eerst in Brussel aan de kaak stellen, schrijft de advocaat. De Kamer kan al helemaal geen stappen ondernemen. (Bron: Reformatorisch Dagblad, 9 mrt. 2017)

Zes EU-landen willen langer paspoortcontroles

Zes Europese landen willen nog een half jaar paspoort- en andere controles houden aan hun binnengrenzen. Duitsland, Denemarken, Oostenrijk, Zweden, Noorwegen en Frankrijk hebben dit de Europese Commissie laten weten, zei commissaris Dimitris Avramopoulos (Migratie en Binnenlandse Zaken) in Luxemburg.

Volgens de Estse minister Andres Anvelt, die de raad voorzat, ,,zijn geruchten dat Schengen nu dood is overdreven”. ,,Er is begrip bij de andere landen voor zorgen over migratie en terreur. Het is zaak een balans te vinden tussen de vrijheid van verkeer en die zorgen."

Om daaraan tegemoet te komen heeft de commissie vorige maand voorgesteld de regels voor tijdelijke controles aan de binnengrenzen in ,,uitzonderlijke situaties” op te rekken. Nu kan een lidstaat die meent dat de nationale veiligheid in gevaar is toestemming aan Brussel vragen om een half jaar controles aan de binnengrenzen in te voeren, en daarna verlenging aanvragen. Voor goedkeuring moeten de andere lidstaten geraadpleegd worden. (Bron: Europa Nu, 14 okt. 2017)

Meer transparantie in de EU dringend gewenst

Parlementariërs kunnen op dit moment de Europese Unie niet goed controleren. Dat geldt vooral voor de overleggen en onderhandelingen tussen de lidstaten over nieuwe Europese wetgeving op het gebied van bijvoorbeeld landbouw, pensioenen of migratiebeleid. Stukken zijn bijvoorbeeld niet standaard openbaar.

Instanties zoals de EU-ministerraad zijn een soort ‘black box'. Het is onduidelijk hoe onderhandelingen verlopen en hoe beleid precies tot stand komt. Bij de richtlijn pensioenen van de EU duurden de onderhandelingen bijvoorbeeld jaren. De Kamer werd wel steeds bijgepraat over de ontwikkelingen, maar de uiteindelijke tekst van het akkoord werd pas kort voor de definitieve besluitvorming openbaar. Veel te kort voor de samenleving en voor de Kamer om het goed te kunnen bestuderen. (Bron en meer: Tax Live, 27 aug. 2017)

ECB-directielid vreest dat spaarcultuur verloren gaat

Yves Mersch, directielid van de Europese Centrale Bank, waarschuwt voor een te late en te langzame afbouw van het huidige monetaire beleid. Hij vreest dat de lage en negatieve spaarrentes de spaarzin beïnvloeden. “Kunt u zich voorstellen dat er een hele generatie opgroeit zonder te weten wat rente op spaargeld betekent? De cultuur van het sparen dreigt ondergraven te worden”, zegt de Luxemburger in een interview met de Duitse zakenkrant Börsen-Zeitung.

Volgens Mersch moet de ECB de normalisering van het monetaire beleid voorzichtig en in fasen vormgeven, maar er vooral niet te laat mee beginnen. (Bron: Börsen-Zeitung, dec. 2017)

Toeslagen op gebruik creditcards en bankpassen

Toeslagen op het gebruik van bankpassen en creditcards in winkels en online zijn met ingang van 13 januari 2018 in de EU verboden. Dat is het gevolg van nieuwe Europese wetgeving. De Europese Commissie verwacht dat de maatregel de Europese consumenten jaarlijks in totaal 550 miljoen euro bespaart. Enkele landen, waaronder Nederland en België, zijn echter te laat met de omzetting in nationale wetgeving. Volgens Berend Jan Beugel van Betaalvereniging Nederland zal dat voor Nederland ergens in juni zijn.

Er zijn ook uitzonderingen op het toeslagenverbod. Volgens de Europese Consumentenorganisatie BEUC geldt het verbod in sommige EU-landen niet voor bepaalde zakelijke creditkaarten op naam van een bedrijf, American Express en PayPal. In Nederland vallen volgens Beugel Diners Club en het Japanse JCB er ook buiten omdat die direct door maatschappijen uitgegeven worden. (Bron: Europa Nu, 12 jan. 2018)

Verhindert buitenlandse mini-job recht op uitkering?

Het uitoefenen van een zogeheten mini-job kan op basis van de nationale wetgeving van woon- en werkstaat leiden tot het verlies van het recht op bepaalde uitkeringen. De Hoge Raad heeft daarom prejudiciële vragen1 gesteld om te zien of het Europees recht daar een stokje voor steekt.

De Hoge Raad wil ook weten of daarbij van belang is dat de betrokken lidstaten in het belang van bepaalde (groepen) werknemers een uitzondering op de hoofdregels van de verordening kunnen overeenkomen. (Bronnen: Hoge Raad 2 februari 2018, ECLI:NL:HR:2018:126 en Hoge Raad 2 februari 2018, ECLI:NL:HR:2018:127)

1 Een prejudiciële vraag is een rechtsvraag van een rechter aan een hoger gerecht (bijvoorbeeld van de Hoge Raad der Nederlanden aan het Hof van Justitie van de Europese Unie), betreffende de uitleg van een rechtsregel. Hangende de behandeling van die vraag bij de hogere rechter, wordt de procedure voor de lagere rechter geschorst. (Bron: Wikipedia)

The Workforce View in Europe 2018

De mening van bijna 10.000 Europeanen: Europa anno 2018 ziet er heel anders uit dan het Europa van een paar jaar geleden. Wijdverbreide economische groei en dalende werkloosheid duiden op een periode van relatieve stabiliteit. Tegelijk verhult dit een continent dat zich, aangestuurd door de technologie, sneller ontwikkelt dan veel mensen voor mogelijk hielden. Daarnaast zorgt het politieke landschap nog steeds voor veel onzekerheid waarvan alle lagen van de samenleving de gevolgen voelen.

Mensen vormen de kern van alle organisaties maar worden (te) vaak behandeld als nummers in een spreadsheet. De resultaten van het Workforce View 2018-onderzoek onder bijna 10.000 werknemers in Europa geven een goed inzicht in hoe werknemers – uw meest waardevolle kapitaal - denken over belangrijke onderwerpen als vertrouwen, productiviteit, retentie, vaardigheden, loopbaanontwikkeling, technologie, welzijn en discriminatie op het werk. (Bron en meer: ADP: februari, 2018)

Uitspraak Europees Hof: meer winstbelasting voor 100.000 bedrijven

Het Europees Hof van Justitie zet een streep door belastingvoordelen voor Nederlandse moeder- en dochterbedrijven die voor de fiscus een fiscale eenheid vormen. Die uitspraak zal ertoe leiden dat duizenden Nederlandse bedrijven meer winstbelasting moeten betalen.

Fiscalisten zullen aan de spoedreparatie hun handen vol hebben, want ongeveer 100.000 fiscale eenheden met gemiddeld drie bedrijven moeten hun fiscale resultaten in de laatste twee maanden van 2017 opnieuw tegen het licht houden, om één belastingaangifte te kunnen doen. Sommige belastingadviseurs hebben al uitgesproken dat ze grote problemen bij de Belastingdienst vrezen, als duizenden bedrijven hun fiscale resultaat voor 2017 moeten herzien. (Bron: FiscaalVanMorgen, 21 feb. 2018)

Belastingdienst: spoedreparatie fiscale eenheid onuitvoerbaar

Wat in het voorgaande artikel al werd gevreesd, de spoedreparatie die staatssecretaris Snel van Financiën heeft opgenomen in zijn recente wetsvoorstel, is niet uitvoerbaar. Dat is de mening van de Belastingdienst, zo valt op te maken uit het advies dat de Raad van State eind mei heeft gestuurd over de reparatiewet.

De fiscus is ook somber gestemd over andere onderdelen van de reparatiewet. Staatssecretaris Snel laat in reactie weten dat hij erop vertrouwt dat bedrijven zelf al actie ondernemen en dat het extra werk voor de Belastingdienst beperkt blijft. (Bron: FiscaalVanMorgen, 11 jun. 2018)

Spoedoperatie fiscale eenheid beperkt tot vanaf 1 januari 2018

De terugwerkende kracht van de eerder aangekondigde spoedmaatregelen fiscale eenheid zal beperkt worden tot 1 januari 2018. Deze beslissing nam het kabinet in het kader van het vervallen van het voorstel om de dividendbelasting af te schaffen. (Bron: Rijksoverheid, okt. 2018)