Mag een werkgever de kosten van mantelzorg onbelast vergoeden?

Opinie  |  di 4 mei 2021  |  Bron: CZ Mantelzorg en Werk  |  Auteur: Andries Bongers  |  Trefwoorden: Mantelzorg, Kortdurend zorgverlof, Zorgverlof, Belastbaar loon in geld, Onbelaste vergoeding, Gerichte vrijstelling, Arboverstrekking

Werkgevers maken zich zorgen over de consequenties van de participatiesamenleving. De overheid geeft zorgtaken uit handen, waardoor de werkgever steeds meer geconfronteerd wordt met de gevolgen hiervan. Als een medewerker te zwaar belast raakt door zorgtaken, kan dit leiden tot verzuim. Hoe intensiever de zorgtaken, hoe groter de kans op verzuim. Mantelzorg is dus niet alleen een privézaak, maar raakt ook de werkomgeving. Intensieve mantelzorg is niet alleen tijdrovend, maar ook emotioneel heel belastend.
Uitval is niet altijd direct toe te wijzen aan mantelzorg. Vaak is stress of oververmoeidheid de genoemde verzuimreden. Maar dit kan wel degelijk veroorzaakt worden door mantelzorg. Langdurig ziekteverzuim onder medewerkers die voor lange tijd mantelzorg verlenen is relatief groot, zeker bij medewerkers met een lange werkweek. Ook wanneer er geen sprake is van verzuim kan mantelzorg negatieve effecten hebben. Deze medewerkers zijn vaak minder vitaal, wat kan leiden tot een lagere productiviteit of een lagere kwaliteit van dienstverlening. Mantelzorgers zijn vaak zwaar belast.

Wat is de rol van de werkgever?

Enerzijds willen werkgevers een goede werkgever zijn en medewerkers ondersteunen bij mantelzorg. Anderzijds is er de vraag hoe ver de verantwoordelijkheid van werkgevers reikt. In hoeverre moet de werkgever de gevolgen dragen van mantelzorg. En wat mag een werkgever van een medewerker verwachten om deze gevolgen zoveel mogelijk te beperken.
Of mantelzorg een probleem is waar de werkgever actie op wil ondernemen, hangt sterk af van de rol die de werkgever hierin zelf wil oppakken. De basis is het nakomen van wettelijke verplichtingen, die elke werkgever zijn eigen medewerker moet aanbieden. Daarnaast kan het tijdig opnemen van verlof voorkomen dat een medewerker uitvalt. Daar kan een werkgever een belangrijke rol in vervullen. Een werkgever kan in gesprek gaan met de medewerker en zoeken naar de beste oplossing om werk en mantelzorg goed te combineren. Er zijn diverse organisaties en instrumenten die de mantelzorger kan ondersteunen bij het vinden van een gezonde balans.

Wat kan een medewerker zelf doen?

De medewerker heeft zelf de regie om te zorgen voor een goede persoonlijke balans. De medewerker moet zelf keuzes maken die hem of haar helpen mantelzorg en werk te combineren. Als het niet langer gaat, heeft de medewerker zelf de verantwoordelijkheid om te zoeken naar oplossingen. Het ministerie van VWS heeft opdracht gegeven om een meetinstrument te ontwikkelen. ‘Zicht op mijn mantelzorg’, om mantelzorgers te ondersteunen om inzicht in hun situatie te krijgen. Daarnaast zijn er diverse mogelijkheden om ondersteuning te ontvangen, bijvoorbeeld door het uitwisselen van ervaringen met andere mantelzorgers.

Wat is fiscaal mogelijk?

De werkgever wil zoveel mogelijk verzuim (vanwege en als gevolg) van mantelzorg voorkomen en is bereid om de kosten van het inhuren van sociaal maatschappelijk werk te betalen.
Anders geformuleerd: de werkgever betaalt rechtstreeks de factuur van de Sociaal Maatschappelijke Zorginstelling.
De vraag is dan: valt dit onder de “gerichte vrijstellingen” of is dit in principe belastbaar loon? Of dat dit nog wel in de vrije ruimte van de WKR kan worden vergoed c.q. betaald?
Om verzuim te voorkomen zijn de acties die een werkgever daarvoor onderneemt in principe arbo maatregelen en aftrekbare kosten. Als zodanig zijn dit naar onze mening op die grond gerechtvaardigde uitgaven en geen belastbare vergoeding.
Wel dient de werkgever zelf de factuur te betalen.