Crowdfunding

Inhoud

1. Wat is crowdfunding?
2. Crowdfundingactie voor basisinkomen Groninger
3. Crowdfunding en fiscus nog niet goed samen
4. Regelgeving crowdfunding
5. Crowdfinance in Nederland blijft stijgen
6. Crowdfunding aanvulling op bankkrediet
7. Crowdfunding groeit minder snel in Nederland
8. Risico op verlies bij crowdfunding even groot ingeschat als bij aandelen
9. AFM waarschuwt voor risico's crowdfunding
10. Omvang crowdfunding neemt flink toe
11. Accountant had crowdfunders geld kunnen besparen
12. Crowdfundmarkt groei 2017
13. Fiscaal beleid inzake crowdfunding in ontwikkeling
14. Crowdfunding via de Rabo
15. Fitclub Nederland wordt gesteund door KNAB
16. Overlijdensrisicoverzekering voor crowdfundingplatform
17. Crowdfunding, voorschriften aangescherpt
18. Minister betrekt crowdfundingsector bij opstellen nieuwe regels
19. 223 miljoen euro via crowdfunding gefinancierd in 2017
20. Groei crowdfunding in Europa stokt
21. Croudfunding-knallers 2018
22. Fairphone haalt 2,5 miljoen op met crowdfunding
23. Crowdfunding 2018: De slachtoffers
24. Crowdfunding levert gemiddeld 5,1% netto rendement op
25. Crowdfunding groeit van 175 naar 260 miljoen in 2018
26. Meest succesvolle crowdfundingprojecten 2018
27. Failliet door crowdfunding
28. Wettelijke regels crowdfunding ontbreken
29. Recordbedrag voor EU-startups
30. Meeste crowdfunding-leningen volledig terugbetaald
31. Record crowdfunding 2019
32. Crowdfundmarkt groeit, crowdfunding platform stagneert
33. Crowdfunding 2020
34. Betalingsachterstanden op crowdfundingleningen nemen toe
35. Particuliere donaties en inkomstenbelasting
36. Markt voor crowdfunding groter dan ooit in Nederland

---

Wat is crowdfunding?

Crowdfunding (ook wel crowdfinancing genoemd) is een alternatieve wijze om een project te financieren. Om een project te financieren gaan ondernemers in de meeste gevallen naar de bank om een kredietaanvraag te doen en zo startkapitaal te verkrijgen. Crowdfunding verloopt echter zonder financiële intermediairs, maar zorgt voor direct contact tussen investeerders en ondernemers.

Crowdfunding gaat in principe als volgt: een groep of persoon, dat kan zowel een ondernemer als particulier zijn, wil een project starten, maar heeft onvoldoende startkapitaal. Om dit kapitaal te verwerven biedt hij of zij het project aan (bijvoorbeeld op een platform op het internet) en vermeldt het benodigde bedrag erbij. Op deze manier kan iedereen investeren in het project. Het idee erachter is dat veel particulieren een klein bedrag investeren en dat deze kleine investeringen bij elkaar het project volledig financieren. Dit in tegenstelling tot bankkredieten en grootinvesteerders, waarbij er sprake is van slechts één of enkele investeerders die een groot bedrag inbrengen. Deze kleine investeerders noemt men the crowd het Engelse woord voor de mensenmassa.

Op sommige crowdfunding-websites gaat het geïnvesteerde geld niet direct naar het project, de ondernemer ontvangt het geld pas als (ten minste) 100% van het bedrag binnen is. Indien deze 100% niet wordt behaald krijgen de investeerders hun geld terug of worden toegezegde investeringen niet geïncasseerd. (Bron: Wikipedia)

NB: Uit onderzoek van het Britse bureau AltFi Data blijkt dat circa 20% van de financiele crowdfunding faalt.

Crowdfundingactie voor basisinkomen Groninger

Groninger Frans Kerver krijgt een jaar lang elke maand 1.000 euro aan basisinkomen. De hiervoor benodigde 12.000 euro is dankzij een crowdfundingactie binnengehaald. Het sociaal experiment is een initiatief van de Groningse stichting MIES (Maatschappij voor Innovatie van Economie en Samenleving). Om het experiment te bekostigen werd via de website www.onsbasisinkomen.nl een crowdfundingactie op touw gezet, dat de benodigde 12.000 euro opleverde.

Kerver, die werkzaam is als zelfstandig tekstschrijver, krijgt nu twaalf maanden lang elke maand 1.000 euro op zijn rekening. Alle toeslagen die hij normaliter zou ontvangen komen zolang te vervallen. Wel mag Kerver extra geld bijverdienen door te werken.

Crowdfunding en fiscus nog niet goed samen

De Belastingdienst gaat de fiscale gevolgen van crowdfunding nader onderzoeken nu deze vorm van financiering steeds gebruikelijker wordt. Momenteel roept crowdfunding nog te veel fiscale vragen op bij gebruikers.

Crowdfunding is een interessant alternatief voor financiering als iemand bot vangt bij de bank. Via een crowdfundingplatform kan hij/zij de massa in schakelen en aan een grote groep individuen een stukje financiering vragen om zo tot streefbedrag te komen. Iemand kan echter ook te maken krijgen met BTW. Dit is het geval als het om de verkoop van een product gaat. De investeerder krijgt dan als tegenpresentatie een product dat hij heeft ontwikkeld en waarover hij BTW moet afdragen, bij crowdfunding in de vorm van een lening krijgt hij niet te maken met BTW. Allemaal zaken die maken dat onderzoek en daarna nieuw beleid nodig is. (Bron: Rendement, 1 jul. 2015)

Regelgeving crowdfunding

Minister Dijsselbloem (Financiën) zegt in antwoord op Kamervragen dat hij werkt aan wijzigingen in de regelgeving omtrent crowdfunding die tot doel hebben belemmeringen weg te nemen.

Ook wil hij met de wijzigingen een gelijk speelveld tussen de verschillende vormen van crowdfunding waarborgen. 'Uiteraard is ook daarbij van belang dat er voldoende oog is voor de risico’s die verbonden zijn aan crowdfundingplatformen, met name voor geldgevers.' (Bron: Min Fin, 5 nov. 2015)

Crowdfinance in Nederland blijft stijgen

In het eerste kwartaal van 2016 kwam de markt van crowdfundingleningen en -aandelen uit op 30 miljoen euro, verdeeld over 238 projecten. Ten opzichte van het vierde kwartaal van 2015 is dit een stijging van 9 procent. Bijna een kwart van alle crowdfinanceprojecten in het eerste kwartaal van 2016 is aangeboden door ondernemers uit de horecabranche. In het vierde kwartaal van 2015 was horeca ook al de populairste branche, maar dit kwartaal zien we een grote stijging. Het aantal projecten in de detailhandel is juist sterk afgenomen.

Steeds meer particulieren gebruiken crowdfinance voor de financiering van hun plannen. In het eerste kwartaal van 2016 is bijna 1,5 miljoen euro aangevraagd door particulieren. Het aandeel van particulieren is hierdoor gestegen van 1,7 procent naar 4,9 procent. Over heel 2015 was dit 3,6 procent. (Bron: CMWeb, 6 apr. 2016)

Crowdfunding aanvulling op bankkrediet

Voor ondernemers die voor de financiering van hun plannen geen of onvoldoende bancair krediet kunnen krijgen, kan crowdfunding een alternatief of aanvulling zijn. Rabobank is een samenwerking aangegaan met de crowdfundingplatforms Collin Crowdfund en Oneplanetcrowd.

Op dit moment zijn er 140 crowdfundingplatforms actief die in toenemende mate in een behoefte voorzien. Zo werd in 2015 circa 128 miljoen euro via crowdfunding beschikbaar gesteld aan 730 bedrijven. In 2016 zou opnieuw een verdubbeling kunnen plaatsvinden. (Bron: VVP, 28 apr. 2016)

Crowdfunding groeit minder snel in Nederland

Crowdfunding in Nederland is in de eerste helft van 2016 minder snel gegroeid dan de afgelopen paar jaar. Dat blijkt uit onderzoek van crowdfunding adviesbureau Douw&Koren. Meer dan 700 ondernemingen haalden in de eerste helft van 2016 tezamen meer dan 67 miljoen euro op via crowdfunding, met als gemiddeld succesvol opgehaald bedrag 94.000 euro.

Voor creatieve projecten, zoals films, muziek en theater, bedraagt het totaal opgehaalde bedrag 8,9 miljoen euro met een gemiddelde bedrag per project van 16.000 euro. Voor maatschappelijke projecten, zoals een speeltuin of schoolproject, is het totaal opgehaalde bedrag 8,1 miljoen euro en bedraagt het gemiddelde bedrag per project 6.400 euro. (Bron: Emerce, 2 jul. 2016)

Risico op verlies bij crowdfunding even groot ingeschat als bij aandelen

De AFM gaat met de crowdfunding-sector in gesprek over het begrip dat investeerders hebben van de risico’s van crowdfunding en het investeren van een verantwoord deel van het vermogen.

Aldus de toezichthouder bij de bekendmaking van de resultaten van onderzoek in maart 2016 naar het gedrag van consumenten die investeren in crowdfunding. Dit deed de AFM in samenwerking met 5 crowdfundingplatformen. Ruim 800 investeerders verstrekten in een vragenlijst informatie over hun kenmerken, doelen en verwachtingen. De AFM constateert dat er aanzienlijke verschillen bestaan tussen verschillende investeerders. Bijvoorbeeld in de mate waarin zij spreiding aanbrengen.

Op basis van persoonskenmerken, motivatie en gedrag onderscheidt de AFM vier segmenten: feel-good investeerders die maatschappelijk willen bijdragen, ervaren beleggende rendementszoekers die een alternatief zoeken voor regulier sparen of beleggen, niet-beleggende rendementszoekers zonder veel eigen beleggingservaring en grootinvesteerders. Ook tussen platformen bestaan grote verschillen, bijvoorbeeld in de bedragen die consumenten investeren. (Bron: VVP, 9 aug. 2016)

NB: Het AFM onderscheidt vier vormen van crowdfunding:

Doneren

Geld schenken aan een goed doel. Geldgevers nemen afscheid van het geld maar hebben wel direct zicht op waar hun geld naar toe gaat.

Sponsoring en reward based

Ondersteunen van een project, tegen een (niet-financiële) tegenprestatie. Het financiële aspect is hierbij onderschikt en geldgevers voelen zich vooral verbonden met het doel wat de aanvrager nastreeft.

Loan based

Uitlenen van geld aan een bedrijf of particulier, met als compensatie rente op de lening. Bij deze vorm van crowdfunding is financieel rendement belangrijk.

Equity based

Investeren in een bedrijf, met als compensatie dividend en waardevermeerdering van het aandeel. Ook hier geldt dat het rendement op de investering belangrijk is.

AFM waarschuwt voor risico's crowdfunding

Investeerders onderschatten de risico's van crowdfunding, is de voorlopige conclusie in een onderzoek van de Autoriteit Financiële Markten (AFM). Ruim een op de tien ondervraagden schat de kans op mislukking op 2,5 procent, wat "niet realistisch" lijkt, zegt de toezichthouder. Ongeveer 40 procent schat de risico's lager in dan die van beleggingsfondsen en aandelen.

De uitkomsten van de volledige evaluatie worden in het voorjaar van 2017 verwacht. (Bronnen: AFM, NOS, De Telegraaf, nov 2016)

Omvang crowdfunding neemt flink toe

Kleine Nederlandse ondernemers hebben in 2016 circa 170 miljoen euro opgehaald met crowdfunding. Daarmee is de markt met 33 procent gegroeid ten opzichte van 2015. Met crowdfunding is vorig jaar de realisatie van 4827 projecten en ondernemingsplannen mogelijk gemaakt, aldus Douw & Koren, Crowdfunding agency.

De AFM liet daarnaast weten dat de informatieverstrekking door crowdfundingplatformen met name focust op de kansen en minder op de risico’s. Omdat er in de crowdfundingsector hoofdzakelijk sprake is van zelfregulering brengt dit een extra verantwoordelijkheid met zich mee voor bedrijven in deze sector. De AFM presenteerde daarom een aantal richtlijnen voor goede informatie over wanbetalingen. De waakhond wil dat transparantie de norm wordt.

Accountant had crowdfunders geld kunnen besparen

Aangezien de AA geen deugdelijk onderzoek verrichtte naar de vermogenstoestand en de financiële resultaten van het bedrijf, was de accountantsverklaring volgens de Accountantskamer niet gebaseerd op een deugdelijke grondslag. De accountant ging volledig uit van de juistheid van de informatie van de ondernemer, zonder te controleren of de veronderstellingen die aan de prognose ten grondslag lagen, betrouwbaar en reëel waren.

De accountantsverklaring werd ingezet bij de verkoop van het bedrijf en diende als extra zekerheidsstelling voor de crowdfunding. Aangezien het bedrijf echter niet aan de aangegeven prognose voldeed, maar failliet ging, konden de crowdfunders fluiten naar het geld. (Bron: Accountancyvan morgen, 26 jan. 2017)

Crowdfundmarkt groei 2017

Van 2011 tot 2015 verdubbelde crowdfunding in Nederland jaarlijks. In de loop van 2016 leek de groei van crowdfunding echter te stagneren, door kritische berichten over de risico’s van crowdfunding. De eerste helft van 2017 groeit crowdfunding in Nederland echter opnieuw: er is 99,4 miljoen euro opgehaald.

Crowdfunding platforms aangesloten bij branchevereniging Nederland Crowdfunding spraken begin dit jaar af om uniform en publiek te rapporteren over hun behaalde resultaten. Deze platforms rapporteren dat tot dusver gemiddeld 0 tot 2,71% van hun portefeuille moest worden afgeboekt: van dit deel van hun portefeuille kan redelijkerwijs niet worden verwacht dat dit zal worden terugbetaald aan investeerders. Hiervan is per definitie sprake wanneer een ondernemer langer dan 365 dagen vertraagd is met betalen. Daarnaast worden gemiddelde netto rendementen gerapporteerd tussen de 3,8 en 7,8%.

Over de eerste zes maanden van 2017 verstrekte de non-profitinstelling Qredits meer dan duizend nieuwe leningen voor een totaalbedrag van 25 miljoen euro. Vooral het aantal microkredieten, leningen tot 50.000 euro, nam toe. Hiervan werden er 40 procent meer verstrekt in de afgelopen maanden. (Bron: TQL, aug. 2017)

Fiscaal beleid inzake crowdfunding in ontwikkeling

De Belastingdienst werkt aan een overkoepelend beschrijvend document over de fiscale aspecten van crowdfunding. Het document is nog in concept en zal niet op korte termijn worden afgerond, omdat eerst afstemming moet plaatsvinden. Als het document af is, wordt het beschikbaar gesteld op de site van de Belastingdienst. Dat antwoordde de staatssecretaris op een WOB¹-verzoek.

In het WOB-verzoek wordt openbaarmaking verzocht van een stimuleringsregeling of anderszins een afwijkende behandeling ten aanzien van crowdfunding. Dat bestaat niet volgens de staatssecretaris. (Bron: Taxence, 25 apr. 2017)

¹ Wet openbaarheid van bestuur.

Crowdfunding via de Rabo

Er bestaan veel verschillende crowdfunding-platformen. Sommige platformen hebben zich gespecialiseerd in bijvoorbeeld een bepaalde doelgroep of branche. Voor een succesvolle campagne is het belangrijk om samen te werken met een betrouwbaar en goed passend platform.

De Rabo-bank heeft op dit moment een samenwerking met vier platformen, namelijk Collin Crowdfund, Oneplanetcrowd, ZIB Crowdfunding en Kapitaal Op Maat. Er zijn echter nog veel meer platformen. Onderzoek daarom goed welk crowdfundingplaform bij uw onderneming en uw plannen past. (Bron: Rabobank, mei 2017)

Fitclub Nederland wordt gesteund door KNAB

Met het bedrag van 135.000 euro dat Fitclub Nederland heeft opgehaald bij het publiek via Knab Crowdfunding, kunnen de initiatiefnemers een eigen vestiging in Amersfoort openen.

Knab Crowdfunding wordt aangeboden door Knab in samenwerking met Collin Crowdfund. Collin beoordeelt de leningaanvragen en beheert de leningen. De looptijd van de lening voor Fitclub Nederland is 60 maanden met een lineaire maandelijkse aflossing. De rente bedraagt 8 procent gedurende de gehele looptijd. (Bron: VVP, 14 jul. 2017)

Overlijdensrisicoverzekering voor crowdfundingplatform

Centraal Beheer en Geldvoorelkaar.nl starten met een overlijdensrisicoverzekering (ORV) voor mensen die via het crowdfundingplatform geld vragen. Dit vergroot de financiële zekerheid voor nabestaanden en weet de gelduitlener dat, in geval van overlijden van de geldvrager, hij zijn geld terug krijgt. (Bron: VVP, 20 jul. 2017)

Crowdfunding, voorschriften aangescherpt

De Autoriteit Financiële Markten (AFM) ziet risico’s voor crowdfunding-investeerders. Er is sprake van schaarste in de crowdfunding-markt, waardoor investeerders in zeer korte tijd financiële beslissingen nemen. Ook is er een groep investeerders die boven de grens van het vrij belegbare vermogen investeert.

De AFM signaleert drie risico’s voor crowdfunding-investeerders:

• Hoewel de risico’s van crowdfunding op de lange termijn nog onduidelijk zijn, lijkt een groep investeerders de risico’s van crowdfunding te onderschatten.
• Een toenemend aantal investeerders negeert het advies om maximaal 10 procent van het vrij belegbare vermogen in crowdfunding te investeren.
• Er is sprake van grote schaarste in de crowdfundingmarkt.

Aanscherping voorschriften houdt in:

• Projectinformatie moet 48 uur vooraf aan openstelling van de inschrijving voor alle investeerders op het platform beschikbaar zijn.
• Een platform moet aan de AFM kunnen uitleggen waarom zij het gerechtvaardigd vindt dat een investeerder meer dan de geadviseerde 10% investeert in crowdfunding.

Het volgende blijft bestaan:

• De 24-uurs bedenktijd achteraf.
• De investeerderstoets.

NB: In het najaar komt de AFM met de uitkomsten van een uitgebreider onderzoek naar transparantie over wanbetalingen.

(Bron: AV accountancy, 25 jul. 2017)

Minister betrekt crowdfundingsector bij opstellen nieuwe regels

Crowdfunding is een financieringsvorm, waarbij geldvragers geld van het publiek aantrekt. Met het meer volwassen worden van de markt groeit het belang van een toekomstbestendig juridisch kader gekoppeld aan goed en effectief toezicht. Het is daarom wenselijk te onderzoeken op welke wijze aanpassingen in wet- en regelgeving verder bij kunnen dragen aan de ontwikkeling van crowdfunding. Dit document richt zich daarbij op crowdfunding waarbij de financiering is vormgegeven als onderhandse lening.

Belangstellenden kunnen tot 27 november 2017 reageren op de voorstellen. (Bron: Overheid, 12 okt. 2017)

223 miljoen euro via crowdfunding gefinancierd in 2017

Vorig jaar is in Nederland 223 miljoen euro via crowdfunding opgehaald. Dat is een groei van 31% ten opzichte van 2016, toen 170 miljoen euro werd opgehaald. In 2017 werden meer dan 5.000 projecten en ondernemingen succesvol gefinancierd, blijkt uit onderzoek van CrowdfundingCijfers.nl. (Bron en meer: Accountancyvanmorgen, 2 jan. 2018)

Groei crowdfunding in Europa stokt

Brussel bekijkt al lange tijd de mogelijkheden en obstakels op de Europese crowdfundingmarkt. Afgelopen maand kwam de Europese Commissie dan eindelijk met een definitief rapport, waarin de uitdagingen voor crowdfinance (leningen en aandelen) in Europa worden benoemd.

De Europese Commissie merkte op dat de Europese crowdfundingsector zeer heterogeen is, vooral omdat landen uit de Europese Unie allemaal anders omgaan met deze manier van alternatieve financiering. Vele landen hanteren hun eigen regelgevende kaders en dit maakt een samenhang in de Europese crowdfundingsector moeilijk.

Het gebrek aan een samenhang beperkt een verdere groei van crowdfunding. Investeerders als ondernemers hebben beperkte mogelijkheden als zij enkel toegang hebben tot de lokale markt. Lokale regelgeving zou het nu voor een Nederlander bijvoorbeeld moeilijk maken om de Duitse crowdfundingmarkt te betreden en vice versa. (Bron: Crowdfundmarkt, 5 feb. 2018) 

Crowdfunding-knallers 2018

Over de eerste helft van 2018 is er 55 procent meer crowdfund-geld opgehaald dan in het eerste halfjaar van 2017. Ondernemers haalden in de eerste helft van 2018 een gezamenlijk bedrag van 138 miljoen euro op. De tien ondernemers met de hoogste bedragen worden genoemd. (Bron: Sprout, 4 jul. 2018)

In het derde kwartaal van 2018 is de crowdfundingmarkt in Nederland met 48% gegroeid ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. De markt voor crowdfunding-leningen en aandelen kwam afgelopen drie maanden uit op 45,3 miljoen euro verdeeld over 634 projecten. Dit blijkt uit de laatste cijfers van www.crowdfundmarkt.nl. Traditioneel is de zomer een relatief rustige periode op de Nederlandse crowdfundmarkt maar ten opzichte van vorige zomer zijn er opvallend veel projecten via crowdfunding gefinancierd. (Bronnen: Crowdfundmarkt en Brisk, 5 okt. 2018)

Fairphone haalt 2,5 miljoen op met crowdfunding

Duurzame smartphone-startup Fairphone heeft 2,5 miljoen euro opgehaald met een crowdfundingactie op investeringsplatform Oneplanetcrowd. Ruim achttienhonderd mensen hebben in het bedrijf van Bas van Abel geïnvesteerd. De startup wil de investering gebruiken voor onder meer de ontwikkeling van een nieuwe telefoon, groei in nieuwe markten in Scandinavië en Zuid-Europa en onderzoek voor een extra “conflictvrije keten” van mineralen. De achttienhonderd investeerders geven een converteerbare lening aan Fairphone. Ze kunnen hun lening na een bepaalde periode omzetten in aandelen. (Bron: Sprout, 16 aug. 2018)

Crowdfunding 2018: De slachtoffers

In de laatste updates van het AFM register crowdfundingplatformen werd al duidelijk dat een aantal platformen haar activiteiten gestaakt heeft. Nu zijn ook een aantal websites definitief offline gezet, schrijft Crowdfundmarkt.

De vergelijkingssite zette de platformen die het niet hebben gehaald op een rij. “Het gaat om de relatief kleine platformen voor alternatieve financiering waar al geruime tijd geen nieuwe projecten zijn gepubliceerd”. (Bron en namen, Headlines 24, 1 dec. 2018)

Crowdfunding levert gemiddeld 5,1% netto rendement op

Gemiddeld behaalt een investeerder in crowdfunding op dit moment 5,1% netto rendement op zijn of haar inleg na aftrek van afboekingen en kosten. Dit blijkt uit onderzoek van Crowdfundmarkt. Dat onderzoek werd gedaan op basis van de beschikbare informatie van crowdfundingplatformen in Nederland. In het vierde kwartaal van 2018 is 34% van de totale hoeveelheid verstrekte leningen inmiddels afgelost.

Op dit moment presenteren platformen het netto rendement op een lening-portefeuille op basis van historische data zonder rekening te houden met toekomstige afboekingen / defaults. Gevolg: hoe ouder een lening-portefeuille is, hoe lager het netto rendement van een crowdfundingplatform. Ditzelfde geldt voor een persoonlijke lening-portefeuille waardoor de verschillen tussen investeerders groot kunnen zijn. (Bron: Participaties, 4 dec. 2018)

Crowdfunding groeit van 175 naar 260 miljoen in 2018

De groei kwam vooral van vastgoedfinanciering en duurzame energie, toppers onder de platformen zijn Collin Crowdfund (37,5 miljoen gefund), Duurzaaminvesteren (36,5 miljoen) en Funding Circle (32 miljoen). (Bron: Fundwijzer, 20 dec. 2018)

Meest succesvolle crowdfundingprojecten 2018

De Breed & Partners heeft de Nederlandse Crowdfunding Top 100 gepubliceerd. In deze lijst staan de meest succesvolle crowdfundingprojecten van het afgelopen jaar. Op nummer één staat Bruinisse Vastgoed, dat via ZIB Crowdfunding € 13,8 miljoen heeft opgehaald.

De projecten in de Top 100 hebben dit jaar ruim € 111 miljoen opgehaald. Dat is een stijging van 82 procent ten opzichte van 2017. Toen waren de crowdfundingprojecten samen goed voor ruim € 61 miljoen. De Crowdfunding Top 100 is gebaseerd op data van Fundwijzer. "Opvallend aan de lijst is de stijging van het aantal crowdfundingprojecten dat gericht is op financiering van duurzame energie en vastgoed.'' (Bron: Brisk, 3 jan. 2019)

Failliet door crowdfunding

De Nederlandse banken verstrekken sinds de economische crisis nauwelijks meer leningen aan kleine ondernemingen. Dan maar geld lenen via crowdfundplatforms, schaduwbanken die met geld van investeerders uit de ‘crowd’ leningen verstrekken aan kleine ondernemers.

Klinkt goed, maar sommige kredietverstrekkers bieden leningen aan onder extreem hoge kosten en aflossing. Zo kon het gebeuren dat een aantal bedrijven die een lening afsloten bij het Britse bedrijf Funding Circle kort daarna failliet gingen. (Bronnen: Bright, Trouw en Sprout, mei 2019)

Wettelijke regels crowdfunding ontbreken

Er zijn wettelijke regels nodig om misstanden rondom crowdfunding te kunnen aanpakken. Dat zegt de Autoriteit Financiële Markten (AFM). Aanleiding zijn de misstanden inzake het afsluiten van leningen onder extreme kosten en aflossingen, zie HR-kiosk.

Stichting MKB Financiering onderschrijft de behoefte aan regelgeving. „Wij vinden ook dat die te lang op zich laat wachten”, laat voorzitter Ronald Kleverlaan weten. „Dit wil je niet”, reageert hij op de bevindingen van Trouw en De Groene Amsterdammer. Wel wijst hij erop dat de sector, die behalve crowdfunding ook alternatieve beurzen en zaken als factoring en flitskredieten omvat, een gezamenlijke gedragscode heeft afgesproken enkele maanden geleden. Die gaat op 1 juli 2019 in.

Recordbedrag voor EU-startups

Europese technologiebedrijven hebben het tweede kwartaal 2019 een recordbedrag van 9,3 miljard euro aan investeringen binnengeharkt, blijkt uit cijfers van de Nederlandse datadienst Dealroom. Nog niet eerder werd er in één kwartaal zoveel kapitaal verstrekt. Het vc-hoogtepunt volgt op het record dat in het eerste kwartaal werd gevestigd (6,8 miljard euro). Investeringsrondes van boven de 100 miljoen euro maakten in het tweede kwartaal de dienst uit, met bij elkaar 4,8 miljard euro aan groeigeld.

Meeste crowdfunding-leningen volledig terugbetaald

De verwachting is dat, na afloop van alle leningen, het percentage afboekingen op crowdfundingprojecten zal uitkomen op 5%. 95% van de crowdfundingleningen zal dus volledig terugbetaald worden door de ondernemers die via een crowdfundingplatform financiering hebben opgehaald.

Op leningen via crowdfunding wordt investeerders gemiddeld 7,7 procent rente geboden. Het werkelijke netto rendement op een investering via crowdfunding hangt o.a. af de kosten die het platform rekent, impact van vertraagde betalingen en de mogelijkheid om gestelde zekerheden uit te nutten. Het totale rendement op een persoonlijke investeringsportefeuille is afhankelijk van de samenstelling hiervan. (Bron: CrowdFund Markt, 21 sep. 2019)

Record crowdfunding 2019

In 2019 is in Nederland 424 miljoen euro via crowdfunding opgehaald. Dat is 29 procent meer dan in 2018, toen het ging om een bedrag van 329 miljoen euro. Voor het eerst werden meer dan 10.000 projecten en ondernemingen gefinancierd, zo blijkt uit gegevens van CrowdfundingCijfers.nl (3 januari 2020)

Het aantal ondernemingen dat crowdfunding inzet groeide in 2019 niet ten opzichte van het jaar ervoor. Het bedrag groeide wel. Ondernemingen financierden in 2019 gemiddeld 30 procent meer per project. De meest populaire vorm van crowdfunding is een lening.

Crowdfundmarkt groeit, crowdfunding platform stagneert

De Nederlandse crowdfundmarkt is in het eerste halfjaar 2019 met 52% gegroeid op jaarbasis, zo becijferde Crowdfundmarkt onlangs. Maar dat zorgt niet voor een aanwas van nieuwe crowdfundingplatformen. In 2019 zijn er geen crowdfundingplatformen bijgekomen.

Onder de platformen die actief zijn, nemen drie partijen een dominante positie in. Dit zijn Collin Crowdfund, Funding Circle en Geldvoorelkaar. Dit trio heeft een gezamenlijk marktaandeel van bijna 40%.

Crowdfunding 2020

In het eerste kwartaal werd slechts 64 miljoen euro gefinancieerd via crowdfundingplatformen. Dit meldt Crowdfundmarkt, een brancheorganisatie voor crowdfunding in Nederland. Ten opzichte van het eerste kwartaal van 2019 is de markt gekrompen met 25 procent. De krimp van de crowdfundmarkt is voor een groot deel te verklaren door het vertrek van Funding Circle uit Nederland. In de eerste drie maanden van vorig jaar was dit crowdfundingplatform nog goed voor veertien miljoen euro financiering.

Het uitbreken van de Coronacrisis heeft in maart nog geen significante impact gehad op het aantal crowdfundingprojecten dat gepubliceerd is in Nederland. Op 30 maart jl. is aangekondigd dat ook crowdfundingplatformen via de regeling Borgstelling MKB-kredieten (BMKB) leningen mogen gaan verstrekken. Crowdfundingplatformen hebben veel ervaring met snel due diligence* onderzoek. Dit is noodzakelijk voor de acute steun aan ondernemers. (Bron: Brisk Magazine, 10 apr. 2020)

* Due diligence, wat letterlijk betekent: gepaste zorgvuldigheid.

Na een forse daling van het aantal nieuwe crowdfundingprojecten tijdens de Coronacrisis is de Nederlandse markt voor crowdfunding sterk hersteld in juli 2020. De afgelopen maand kwam de markt uit op 22 miljoen euro verdeeld over 191 projecten. Dit blijkt uit de laatste cijfers van Crowdfundmarkt, een brancheorganisatie voor crowdfunding in Nederland.

Al is de markt nog niet terug op haar oude niveau, in 2019 werd er gemiddeld 27 miljoen euro per maand gefund, het dieptepunt lijkt voorbij. Recent concludeerde de AFM ook al dat crowdfundingplatformen standhouden in lastige omstandigheden. (Bron: Brisk Magazine, 6 aug. 2020)

Betalingsachterstanden op crowdfundingleningen nemen toe

Het aantal ondernemers met betalingsachterstanden neemt toe. Op dit moment staat nog ruim 24 miljoen euro open ten opzichte van 11 miljoen euro een jaar eerder. Het gaat hier om verwachte aflossingen die al langer dan 45 dagen niet voldaan zijn. 21 miljoen euro aan crowdfundingleningen is reeds definitief afgeboekt als gevolg van faillissementen. De verwachting is dat dit verder zal oplopen als gevolg van de COVID-19 crisis. (Bron: Brisk, 12 aug. 2020)

Particuliere donaties en belasting

Particulieren kunnen crowdfunding donaties ontvangen zonder daarover belasting te hoeven betalen, indien:

• Het bedrag van de individuele donaties niet hoger is dan € 2.122,00;
• Hij of zij na ontvangst van de donaties niet de drempel voor de vermogensbelasting overschrijdt (Let op! Eigen spaargeld of ander vermogen telt ook mee!).

Markt voor crowdfunding groter dan ooit in Nederland

De markt van financiering via crowdfunding is flink gegroeid. Afgelopen kwartaal werd er voor €112 miljoen opgehaald in Nederland, bijna twee keer zoveel als een jaar eerder. Nog nooit werd er in een kwartaal zoveel geld bijeengebracht via crowdfunding. (Bron: MSN, 5 apr. 2021)