Prinsjesdag, Veranderingen 2025

Prinsjesdag 2024

Wij hebben alle plannen van het kabinet, die direct of indirect te maken hebben met ARBEID, op een rijtje gezet en daar ook in cursief commentaar op geleverd en in een breder perspectief geplaatst. Tevens wordt verwezen naar artikelen, die we eerder over bepaalde punten hebben geschreven. En ook belangrijk: wat betekent dat eventueel voor uw organisatie.
We hebben de eisen waarmee het FNV kennelijk volgend jaar mee gaat komen van een loonsverhoging van 7% en een 4-daagse werkweek (32 uur) en stakingen vanwege de eis voor een vroegpensioen, nog maar niet meegenomen.

Wat we wel kunnen voorspellen is dat 2025 een roerig jaar gaat worden.

Vorige week vrijdag 30 augustus heeft de ministerraad haar steun uitgesproken voor de begroting van het nieuwe kabinet van PVV, VVD, BBB en NSC. Premier Schoof noemde de begroting “goed gebalanceerd” en benadrukte dat het kabinet binnen de budgettaire kaders blijft. Hij verwacht dat mensen er financieel op vooruitgaan volgend jaar. Minister Heinen voegde daar aan toe dat de begroting tegenvallers heeft opgevangen en dat er ruimte is voor investeringen en lastenverlichtingen, ondanks de beperkte marges.
Of werknemers er met alle maatregelen op vooruit gaan (slechts 0,7%) valt nog te bezien, omdat welvaart afhankelijk is van vele factoren, neem bijvoorbeeld de prijsontwikkeling voor voeding en energie, maar ook voor een groot deel wordt bepaald door een wazig stelsel van heffingen en kortingen. Lees

Derde belastingschijf (Box1)

Het kabinet voert een derde belastingschijf in, waardoor voor het eerste deel van het inkomen een lager belastingpercentage gaat gelden. Tot welk inkomen de schijf precies loopt, en welk belastingpercentage ervoor geldt, is nog niet bekend. Voor mensen die dit jaar nog niet de pensioenleeftijd hebben bereikt, gelden momenteel twee belastingschijven bij het inkomen uit werk en woning. De eerste schijf loopt tot 75.518 euro. Van het inkomen tot aan die grens moeten mensen 36,97 procent afdragen. In de tweede schijf, dus boven 75.518 euro, geldt een belastingpercentage van 49,5 procent.
Met de huidige belastingtarieven betaalt 51% van de werkenden helemaal geen loonbelasting, omdat in de heffing in principe ook de AOW-premie van 17,9% zit, door de algemene heffingskorting en de arbeidskorting betaalt een groot deel van Nederland geen belasting op loon en krijgen velen nog allerlei toeslagen. Het is een wirwar van regelingen, opgetuigd om een rechtvaardig inkomensplaatje te maken, die door nog eens een extra belastingschijf toe te voegen, alleen maar het totale plaatje nog meer ondoorzichtig en ingewikkeld maakt.
Lees:

Loon- en inkomstenbelasting

Het inkomen vanaf waar het toptarief van toepassing is, wordt verlaagd met 557 euro per jaar ten opzichte van de eerder vastgestelde bedragen. Hierdoor is inkomen uit box 1 sneller belast tegen het hoger tarief.
De tweede schijf, wordt dan in de voorstellen de 3e schijf en wordt verlaagd van € 75.624 naar € 75.067.
Bij toepassing van het toptarief wordt de loon- en inkomstenbelasting, bij een gelijkblijvend percentage van 49,5%, verhoogd met een bedrag van € 275,00 per jaar oftewel aan loonbelasting met een bedrag van € 23 per maand!

Afbouw algemene heffingskorting

De afbouw van de algemene heffingskorting vindt plaats op basis van het verzamelinkomen (voorheen alleen box 1 inkomen). Hierdoor is er sneller sprake van afbouw in het geval van box 2 en box 3 inkomen. 
Voor de huidige afbouw lees:  Nu al begint de afbouw van een maximaal bedrag van € 3.374   bij lage inkomens bij een inkomen € 24.904 naar uiteindelijk € 0,0 bij een inkomen van € 75.624 en hoger.

Verlaging box 2-tarief (IB)

Het box 2-toptarief gaat omlaag van 33% (2024) naar 31% (2025). 

Verlaging box 3-tarief

Het box 3-tarief gaat omlaag, het is nog niet bekend tot welk percentage (2024: 36%).  

Welke fiscale plannen zijn er nog meer:

De eerder voorgenomen versobering van de expatregeling wordt (onder druk van bepaalde bedrijven) grotendeels teruggedraaid, waardoor het fiscale voordeel voor buitenlandse werknemers grotendeels behouden blijft. Het gaat dus om de zogenaamde 30%-regeling die naar 27% zou gaan en de periode waarvoor de regeling geldt zou worden verkort.
De (salaris)eisen van de kennismigrantenregeling worden mogelijk aangescherpt en verhoogd.
Salarisnormen 30%-regeling (tabellen) |  Lees

BTW-verhoging

De btw-verhoging op boeken gaat door, maar er komt een compensatie voor schoolboeken.
Het gevolg zal vermoedelijk zijn, dat nog meer informatie digitaal verstrekt gaat worden. Uitgevers van wetenschappelijke literatuur zijn al jaren geleden overgegaan op digitale verspreiding en er komen ook steeds meer luisterboeken.

Giftenaftrek

De voorgenomen versobering van de giftenaftrek in de inkomstenbelasting wordt minder drastisch doorgevoerd dan aanvankelijk gepland. Dit is een concessie aan een deel van de oppositie die zich tegen de versobering verzette.

Kindgebonden budget

Vermoedelijk wordt het kindgebonden budget verhoogd, en houden eenverdieners een belastingkorting.

Vroegpensioen

Het kabinet wil met de werkgevers en vakbonden onderhandelen over een structurele regeling waardoor mensen met een zwaar beroep eerder met pensioen kunnen. De uitnodiging daarvoor gaat binnenkort de deur uit, zegt minister Eddy van Hijum (Sociale Zaken) na afloop van de ministerraad.
Ook hierover hebben wij al meerdere keren oplossingen aangedragen. In de eerste plaats kost elke regeling heel veel geld en een generieke regeling voor een hele sector is bezwaarlijk voor werknemers in die sector die helemaal geen zwaar werk hebben gedaan. Ons voorstel is, om de bestaande FPU-regelingen nog enige tijd voort te zetten, maar wel onmiddellijk een regeling te treffen, waarbij voor al het zware werk extra pensioenpremie wordt betaald. Hoe?  Lees:
 

Verlagen MKB-winstvrijstelling

De MKB-winstvrijstelling wordt verlaagd van 13,31% naar 12,03% volgens de Voorjaarsnota, maar volgens het Hoofdlijnenakkoord naar 12,7%.

Beperking giftenaftrek en geven vanuit vennootschap

Het voorstel is de giftenaftrek in de inkomstenbelasting te beperken en de regeling geven vanuit vennootschap af te schaffen. Een eerste stap wordt gezet in 2025. Per 2028 wordt de giftenaftrek in de inkomstenbelasting geüniformeerd om verschillende soorten giften fiscaal gelijk te behandelen.

Voorkoming dubbeltelling excessief lenen

Ten aanzien van excessief lenen wordt gewerkt aan voorkoming van onvoorziene dubbeltellingen bij personenvennootschappen.

Verlaging vrijstelling groene beleggingen

De vrijstelling groene beleggingen in box 3 wordt per 2025 verlaagd van 71.251 euro (voor fiscale partners 142.502; in 2024) naar 30.000 euro (voor fiscale partners 60.000 euro).

Heffingsrecht thuiswerkdagen vanwege belastingverdrag

Aanpassing in de inkomstenbelasting om in Nederland het heffingsrecht te kunnen effectueren in situaties dat het heffingsrecht op basis van het aangekondigde wijzigingsprotocol op het belastingverdrag Nederland-Duitsland aan Nederland wordt toegewezen.
Ingezette hervormingen op de arbeidsmarkt, verlofstelsel en re-integratie gaan door. Dat blijkt uit het regeerprogramma.

Vast contract wordt de norm, maatregelen voor werkzekerheid

Ook dit kabinet gaat door met de hervorming van de arbeidsmarkt waarbij een vast contract de norm wordt en het aantal flexibele contractvormen wordt teruggedrongen. “We komen met een wetsvoorstel voor meer werkzekerheid voor flexwerkers met maatregelen om uitzendkrachten, oproepkrachten en tijdelijke werknemers beter te beschermen", schrijft het kabinet in het regeerprogramma. "En met een wetsvoorstel dat duidelijker maakt wanneer je werkt als werknemer of als zelfstandige.” 
Het is al vele malen duidelijk gemaakt waar het verschil zit wanneer je werkt als zelfstandige of als werknemer. De wetten die telkenmale opnieuw worden geïntroduceerd gaan niet over de verschillen, maar over de criteria van de verzekeringsplicht van een werknemer. Het grootste probleem bij alle herintroducties (denk aan de wet DBA) is dat er niet gecontroleerd c.q. gehandhaafd wordt.  Lees

Wet basisverzekering

Het voorstel voor de Wet basisverzekering arbeidsongeschiktheid zelfstandigen ZZP-er  moet zzp’ers beter beschermen tegen verlies van inkomen en zorgen voor een gelijker speelveld tussen zzp’ers en werknemers.
Het lijkt ons beter om eerst duidelijk te maken of de wet op de verzekeringsplicht (DBA) nu wel of niet (eventueel aangepast) wordt toegepast, alvorens ZZP-ers verplicht een AO en Pensioenverzekering te laten afsluiten.
Vermoedelijk kan een dergelijke verzekering niet afgedwongen worden.  Lees

Om Nederlanders meer zekerheid te bieden over werk en inkomen, heeft het kabinet in het regeerprogramma aangegeven de volgende wetsvoorstellen door te zetten:

• De voorstellen voor de Wet meer zekerheid flexwerkers
• De Wet toelating terbeschikkingstelling van arbeidskrachten moeten uitzendkrachten, oproepkrachten en tijdelijke werknemers beter beschermen

Aanpak krapte op de arbeidsmarkt 

De krapte op de arbeidsmarkt, o.a. door vergrijzing, wordt wanneer er geen forse maatregelen worden genomen niet opgelost. De economische groei stagneert als er niets wordt gedaan, zo schrijft het nieuwe kabinet in het regeerprogramma. De regering gaat daarom een brede arbeidsmarktagenda uitwerken, samen met sectoren, sociale partners en andere betrokken. In die agenda komen in ieder geval deze 5 punten aan de orde: 

1. Verhogen van de kwaliteit van werk. Zoveel mogelijk banen creëren is niet langer het doel. Eerlijk loon, goede arbeidsomstandigheden en doorontwikkeling zijn belangrijker. Dit moet innovatie stimuleren, wat nodig is om de productiviteit te verhogen, zoals beschreven in punt 3. 
2. Met betrekking tot productiviteit zijn er in HR-kiosk meerdere artikelen verschenen, waarbij vooral improductieve- en onnodige werkzaamheden werden genoemd. Ook het bewust parttime werken en dan ook nog toeslagen ontvangen, dient ontmoedigd te worden.
3. Versterken van de economie. De regeldruk bij bedrijven moet omlaag, zodat daar de schaarse tijd en mankracht niet aan verloren gaat. Ook kijkt de overheid kritisch naar zichzelf: door de groei van de overheid waren daar steeds meer mensen nodig. Het aantal ambtenaren gaat omlaag, zodat er meer werkenden vrijkomen voor de kraptesectoren, zo is de gedachte.

Ook daar heeft HR-kiosk meerdere artikelen aan geweid. Veel ambtenaren kunnen bijvoorbeeld (met een geringe bijscholing ingezet worden in het onderwijs en de zorg. 

Verhogen van de productiviteit

Het kabinet wil de inzet van kunstmatige intelligentie (AI) stimuleren. Op sectoraal niveau moet onderzocht worden hoe de productiviteit verhoogd kan worden met de inzet van AI. Op welke manier de overheid hierbij gaat helpen, is nog niet bekend. Wel zegt het dat het vasthoudt aan de doelstelling dat Nederland in 2030 3% van het bruto binnenlands product moet uitgeven aan publieke en private investeringen in onderzoek en ontwikkeling (R&D). Inzetten op AI moet ook de arbeidsmigratie terugdringen.
Binnen de zorg wordt bijvoorbeeld ingezet op innovatie en artificial intelligence (AI).
 
Volgens HR-kiosk is AI nog steeds een hulpmiddel om effectiever te kunnen werken, maar zal het werk op zich slechts marginaal verminderen. Denk aan de automatisering in de jaren '50 van de vorige eeuw, die vele banen zou gaan kosten. De productiviteit ging enorm omhoog en het leverde ook vele nieuwe banen op.

Vergroten van duurzame arbeidsmarktparticipatie

Het kabinet wil onbenut arbeidspotentieel aanspreken en het ziekteverzuim terugdringen. Dat wil het doen door ouderen te stimuleren om door te werken en belemmeringen daartoe weg te nemen. Ook de arbeidsduur moet weer omhoog, waarbij meer werken ook moet lonen.
Vergroten van duurzame arbeidsmarktparticipatie, bijvoorbeeld door ook mensen die nu nog niet meedoen op de arbeidsmarkt, waaronder ouderen, te stimuleren en belemmeringen voor hen weg te nemen. Daarnaast neemt het kabinet maatregelen om werkenden meer uren te laten werken, onder meer door te zorgen dat meer werken loont.
De eis van de FNV voor een 4-daagse werkweek (32 uur) staat haaks op de plannen van het kabinet.
Het is vooral de “koud-water vrees” van werkgevers om geen ouderen (50+) en werknemers met AOW in te schakelen. Niet alleen vanwege onterechte vooroordelen, maar ook omdat de voordelen van het werken na de AOW-leeftijd onbekend zijn. Lees 

Specifieke plannen tegen arbeidskrapte voor zorg en onderwijs 

Het kabinet heeft hele specifieke plannen over de aanpak van arbeidskrapte in de zorg en het onderwijs.  
Voor het onderwijs gaat dit kabinet door met het Wetsvoorstel strategisch personeelsbeleid. Dat is onlangs in consultatie geweest en de bedoeling is dat het begin 2025 wordt aangeboden aan de Tweede Kamer. Doel van deze wet is om scholen te verplichten strategisch personeelsbeleid te voeren, goed werkgeverschap te bevorderen, bijvoorbeeld met meer vaste contracten, en externe inhuur van leraren te beperken. 
Het kabinet wil de arbeidskrapte in de zorg aanpakken door meer in te zetten op AI. Als voorbeeld noemt het kabinet dat AI een patiëntendossier kan laten samenvatten, wat veel voorbereidingstijd voor de arts scheelt. Maar ook door mantelzorgers meer te betrekken, wat tijd scheelt voor de zorgmedewerker. "Tegelijkertijd gaan we in op de mogelijkheden voor medewerkers in loondienst om bij meerdere organisaties en op meerdere plekken in de regio te kunnen werken", aldus het kabinet. 

Mismatch vraag en aanbod verkleinen via onderwijs

De regering wil volgend jaar zomer een pact sluiten met studenten, werknemers, werkgevers en onderwijsinstellingen in het mbo om studenten gericht op te leiden voor strategische tekortsectoren, zoals de zorg, techniek en onderwijs.  Lees
In het pact komt ook aandacht voor vrouwen in de techniek. Het pact is een aanvulling op het stagepact mbo, op de werkagenda mbo en sectorspecifieke samenwerkingsverbanden zoals het groenpact.
Verbeteren van de match tussen werkzoekenden en werkgevers, bijvoorbeeld door publieke en private dienstverlening op het gebied van werk en scholing via één Werkcentrum per arbeidsmarktregio aan te bieden.
Onlangs is het Wetsvoorstel van school naar duurzaam werk in consultatie geweest. Dit voorstel moet jongeren helpen bij de overgang van school naar werk, met name jongeren met een afstand tot de arbeidsmarkt. Dit kabinet gaat door met dit wetsvoorstel en wil het later dit jaar indienen bij de Tweede Kamer. 

Verbeteren van de match tussen werkzoekenden en werkgevers

Er komt een werkcentrum per arbeidsmarktregio waar publieke en private dienstverlening op het gebied van werk en scholing samen moet komen. 
We hadden in het verleden het “Arbeidsbureau” dat opgegaan is in het UWV, waarbij bemiddeling van vraag en aanbod daarna nooit meer aan de orde is geweest. Wellicht dat er nog eens wordt nagedacht voordat we instanties en regelingen wijzigen en of het wel een verbetering is.

Inzet leven lang ontwikkelen blijft

Ook dit kabinet onderstreept het belang van leven lang ontwikkelen (LLO) en gaat daarom door met de uitvoering van de LLO-onderwijsagenda.  
Het kabinet wil inzichtelijk maken welke vaardigheden er op de werkvloer opgedaan kunnen worden en hoe dat wordt omgezet in diploma's en certificaten. Op welke manier het kabinet dat inzichtelijk wil maken, staat niet in het regeerprogramma. 

Verlofstelsel wordt vereenvoudigd

Het kabinet gaat het kort- en langdurend zorgverlof samenvoegen tot het ‘mantelzorgverlof’. "Het is van belang dat mensen de ruimte hebben om voor hun naasten te zorgen", zo staat in het regeerprogramma. "Daarom werken we aan het vergroten van de bekendheid van het recht op flexibel werken, wat werknemers in kunnen zetten om werk en mantelzorg te combineren." 
Daarnaast is aan de SER een advies gevraagd over een toekomstbestendige combinatie van werk en mantelzorg. Ga aan de slag met de adviezen van OCTAS
Zet plan door van het vorige kabinet m.b.t. re-integratie bij andere werkgever

Werkgevers helpen met statushouders als werknemers

Arbeidsimmigratie indammen en volgt daarmee ook de adviezen van het Aanjaagteam Bescherming Arbeidsmigranten

Bescherming werknemers

• Klokkenluiders worden nog verder beschermd
• Verbeterde positie van werknemers bij faillissementen

Vereenvoudigen toeslagen en regelingen

Om het socialezekerheidsstelsel, de toeslagen en de inkomstenbelasting te vereenvoudigen, wordt er wetgeving voorbereid of wetgeving doorgezet om onder meer:
de kinderopvangtoeslag te vervangen door een nieuw financieringsstelsel, met een hoge inkomensonafhankelijke vergoeding voor alle werkende ouders;
de Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (WIA) te verbeteren en vereenvoudigen, op basis van de aanbevelingen van de Onafhankelijke commissie toekomst arbeidsongeschiktheidsstelsel (OCTAS);
de Toeslagenwet en de Werkloosheidswet (WW) te vereenvoudigen. Ten aanzien van de WW opperden de partijen in het hoofdlijnenakkoord om de opzegtermijn van arbeidsovereenkomsten te verlengen in combinatie met een poortwachterstoets WW bij UWV en/of een verkorting van de duur van de WW-uitkering tot 18 maanden.
De vakbonden zijn hier fel tegenstander van. Momenteel is de maximale WW-duur 24 maanden.

Plannen voor arbeidsmigratie

De aanbevelingen van het Aanjaagteam Bescherming Arbeidsmigranten (commissie-Roemer) worden uitgevoerd.

• Het eerdergenoemde toelatingsstelsel voor uitleners moet malafide uitzendbureaus aan banden leggen.
• Het kabinet gaat de mogelijkheid verkennen om uitzendwerk in bepaalde sectoren te verbieden of organisaties te verplichten een minimumpercentage arbeidskrachten in dienst te nemen. Een uitzendverbod van werkmigrant aan probleemsectoren is slechts een lapmiddel | HR-kiosk.nl
• Het boetebeleid voor de Wet arbeid vreemdelingen wordt aangepast, onder meer door opzet en grove schuld zwaarder te beboeten.
• Werkgevers van arbeidsmigranten moeten afspraken maken met gemeenten over waar hun tijdelijke werknemers worden gehuisvest en krijgen meer ruimte om arbeidsmigranten te huisvesten op het eigen terrein.
• Werkgevers van arbeidsmigranten worden verantwoordelijk voor overlast en kosten van arbeidsmigranten zonder reguliere huisvesting.
• Het kabinet wil de arbeidsparticipatie van gezinsmigranten, statushouders en asielzoekers van wie de kans groot is dat zij een asielvergunning krijgen, vergroten.

Arbeidsmarktkrapte blijft een belangrijke uitdaging

Het kabinet verwacht dat de arbeidsmarktkrapte een belangrijke uitdaging zal blijven. Om de economie en arbeidsmarkt te moderniseren en de wendbaarheid van de arbeidsmarkt te vergroten, zet het kabinet in op vijf ‘lijnen’:

1. Kiezen voor kwaliteit van werk door mensen eerlijk loon en goede arbeidsomstandigheden te geven, met zekerheid over hun toekomst (contractsituatie en (door)ontwikkelmogelijkheden).
2. Versterken van de economie door kritisch te kijken naar welk werk wordt gestimuleerd en keuzes te maken over het werk van de overheid. Het aantal ambtenaren en de externe inhuur wordt hierdoor substantieel teruggebracht. Ook wordt de regeldruk verminderd, onder meer door het Adviescollege toetsing regeldruk (ATR) al gelijk bij het bedenken van beleid en wetgeving te betrekken, en niet pas verderop in het wetgevingsproces.
3. Overige relevante maatregelen
4. Er wordt wetgeving voorbereid die de compensatie van de transitievergoeding bij ontslag wegens langdurige arbeidsongeschiktheid beperkt tot kleine werkgevers (minder dan 25 werknemers). Grotere werkgevers krijgen geen compensatie (infographic).
5. Het kabinet wil de verduurzaming van het wagenpark blijven stimuleren, maar de elektrische rijder gaat wel eerlijk bijdragen om de opbrengsten op de lange termijn houdbaar te houden. Daarnaast komen subsidies voor elektrische auto’s per 2025 te vervallen.

Goed werkgeverschap

• De bescherming van klokkenluiders wordt versterkt.
• Het voorstel voor de Wet strategisch personeelsbeleid bevordert goed werkgeverschap bij scholen, bijvoorbeeld door meer vaste contracten en minder externe inhuur van leraren. Dat maakt het beroep van leraar aantrekkelijker. Het wetsvoorstel wordt begin 2025 aangeboden aan de Tweede Kamer.
• Er komt een wetsvoorstel dat organisaties dwingt om te verduidelijken waarvoor modellen en algoritmes bedoeld zijn en gebruikt kunnen worden.
• Om mensen de ruimte te bieden om voor hun naasten te zorgen, werkt het kabinet aan een vereenvoudiging van het verlofstelsel, onder meer door het samenvoegen van het kort- en langdurend zorgverlof tot het ‘mantelzorgverlof’.
• Het voorstel voor de Wet van school naar duurzaam werk, dat later dit jaar aan de Tweede Kamer wordt aangeboden, moet jongeren helpen bij de overgang naar werk.
• Verlaging van de premie voor het Arbeidsongeschiktheidsfond (Aof) ter compensatie van een hogere werkgeversbijdrage Zorgverzekeringswet (ZVW). De inkomensafhankelijke bijdrage ZVW (infographic) stijgt onder meer door de verlaging van het eigen risico in de zorg (per 2027). 
• Het kabinet blijft zich inzetten voor om- en bijscholing via ‘leven lang ontwikkelen’ (LLO).

Financiële onderbouwing en handhaving

Tijdens Prinsjesdag wordt na de Rijksbegroting en de Miljoenennota ook een financiële onderbouwing van de regeringsplannen voor het komende jaar gepresenteerd. Er volgt een verdere uitwerking van alle relevante maatregelen voor ondernemers, werkgevers en werknemers. Of alle beoogde maatregelen ook daadwerkelijk doorgang kunnen vinden, moet de komende regeerperiode blijken. En vooral of alle maatregelen wel gehandhaafd worden.