Eerste en Tweede Kamer

Datum laatste wijziging: 25 oktober 2020  |  Trefwoorden: ,

Inhoud

  1. Eerste Kamer
  2. Tweede Kamer
  3. Sites
  4. Verhouding tussen Eerste en Tweede Kamer
  5. Filibusteren werkt niet in het Nederlandse parlement
  6. Nederlander vertrouwt Tweede Kamer steeds een beetje meer
  7. Wmo-zaak leidt tot onderzoek integriteitsregels Eerste Kamer
  8. Gedoe over vergoedingen Tweede Kamer
  9. Er is ook nog een Derde Kamer
  10. Te drukke agenda in Tweede Kamer

Eerste Kamer

De belangrijkste taak van de Eerste Kamer is het goedkeuren of verwerpen van wetsvoorstellen. Daarnaast heeft de Eerste Kamer de taak om de regering te controleren.

De leden van de Eerste Kamer worden indirect, ofwel 'getrapt', gekozen. Dat gebeurt door de leden van de Provinciale Staten. De Provinciale Statenleden worden op hun beurt door de Nederlandse bevolking gekozen.

De wetgevende taak van de Eerste Kamer houdt in dat zij wetsvoorstellen die de Tweede Kamer heeft aangenomen, ook moet goedkeuren. Pas daarna kan een wetsvoorstel ook werkelijk een wet worden. De Eerste Kamer kan geen wijzigingen aanbrengen in een wetsvoorstel, maar een voorstel alleen goedkeuren of verwerpen. De Eerste Kamer mag de regering ook controleren, maar maakt niet zo vaak gebruik van die mogelijkheid.

Tweede Kamer

De twee belangrijkste taken van de Tweede Kamer zijn: samen met de regering nieuwe wetten maken en controleren of de regering haar werk goed doet. De Tweede Kamer speelt ook een belangrijke rol bij de vorming van beleid.

De leden van de Tweede Kamer worden direct gekozen door de Nederlandse kiezers. Door te stemmen tijdens de landelijke verkiezingen bepalen de kiezers welke 150 Tweede Kamerleden hen de komende kabinetsperiode vertegenwoordigen.

De leden van de Tweede Kamer hebben bepaalde rechten om hun taken zo goed mogelijk uit te voeren. Deze zijn in de Grondwet vastgelegd. Zo hebben zij het recht om zelf wetsvoorstellen in te dienen of wijzigingen voor wetsvoorstellen van de regering voor te stellen. Ministers en staatssecretarissen moeten de Tweede Kamer goed informeren. Tweede Kamerleden mogen de bewindslieden vragen stellen en ter verantwoording roepen. Zij kunnen moties indienen om een oordeel te geven over het gevoerde beleid, om de regering te vragen iets te doen of juist niet te doen of om meer in het algemeen een uitspraak te doen over bepaalde zaken of actuele ontwikkelingen.

Jaarlijks brengt de Tweede Kamer een ambtelijk jaarverslag uit, zie de Jaarverslagen (t/m 2014) en 2015.

Sites

Er zijn diverse sites waar de lezer informatie over de Kamers kan vinden, onder meer

Verhouding tussen Eerste en Tweede Kamer

Het bestaan van twee Kamers kan tot conflicten tussen beide Kamers leiden. Dat gebeurt echter niet vaak, en dat komt doordat de Eerste Kamer - hoewel er formeel geen rangorde bestaat tussen beide Kamers - zichzelf als regel terughoudend opstelt. Hoe zit het precies met de verhoudingen tussen beide Kamers? Meer hierover, zie de site 'Parlement & Politiek'

Filibusteren werkt niet in het Nederlandse parlement

Na een urenlang debat over het afschaffen van een belastingvoordeel voor mensen met een afgelost eigen huis - de wet-Hillen - stopte de Tweede Kamer er tegen 05.00 uur mee.

50Plus en PVV wilden met urenlange spreektijden de behandeling van het wetsvoorstel vertragen, het zogenoemde filibusteren1. Maar dat hielden de sprekers niet vol, na 8 uur spreektijd was het voorbij. (Bron: NOS, 22 nov. 2017)

1 Het woord is afgeleid van filibuster, de benaming voor een 19e-eeuwse ontdekkingsreiziger, die op zijn beurt afgeleid is van het Nederlandse woord vrijbuiter.

Nederlander vertrouwt Tweede Kamer steeds een beetje meer

Nederlanders zijn steeds positiever over de Tweede Kamer. Ruim 40 procent van de bevolking zei in 2017 vertrouwen te hebben in het parlement, een stijging van bijna 10 procent ten opzichte van 2013.

Toch heeft een meerderheid van de Nederlanders, bijna zes op de tien, nog altijd weinig tot geen vertrouwen in de Kamer, stelt het CBS. (Bron: AD, 25 jul. 2018)

Wmo-zaak leidt tot onderzoek integriteitsregels Eerste Kamer

De Eerste Kamer gaat onderzoek doen naar de eigen gedragsregels voor nevenfuncties en belangenverstrengeling, zo hebben de fractievoorzitters volgens Trouw afgesproken. Ook komt er dit najaar een speciale bijeenkomst over integriteit, bevestigt de woordvoerder van de Eerste Kamer.

De fractievoorzitters hebben de griffier van de Eerste Kamer gevraagd om te inventariseren welke regels de Eerste Kamer heeft voor het omgaan met nevenfuncties. Aanleiding is de zaak rond VVD-senator Anne-Wil Duthler. Duthler is eigenaar van een bureau dat een (onderhandse) opdracht kreeg van het ministerie van volksgezondheid voor een advies over een wet waarover ze later zelf moest stemmen. (Bron: Skipr, 26 sep. 2018)

Gedoe over vergoedingen Tweede Kamer

Het begon (april 2018) met vragen over de al of niet terechte verblijfskostenvergoeding van een tweetal leden van de Tweede Kamer. Wonen ze wel waar zij zeggen te wonen. De affaire is nog gaande. Het incident breide zich uit gelijk een olievlek, vragen 'welke vergoedingen krijgen de Kamerleden', 'hoeveel krijgen ze' en 'waarom' kwamen boven drijven.

De huidige situatie de leden van de Tweede Kamer is als volgt:
  • In plaats van een salaris krijgen de Kamerleden een schadeloosstelling dat alle kenmerken van een salaris heeft: maandbedrag, vakantiegeld en eindejaarsuitkering. In totaal circa € 109.000 bruto per jaar.
  • Reiskostenvergoeding woon-werkverkeer (ongeveer dezelfde die geldt voor ambtenaren)
  • Verblijfkosten, hoe meer kilometers iemand van Den Haag woont, des hoger is de vergoeding. De maximale vergoeding is € 24.000 per jaar. De minimale vergoeding is € 1.000, wat betekent dat zelfs als iemand in Den Haag woont, hij deze vergoeding toch krijgt.
  • Binnenlandse dienstreizen tot maximaal € 4.900 per jaar.
  • Beroepskosten van € 2762,40 per jaar, naar eigen inzicht te besteden.
NB: Het valt op dat in voornoemde vergoedingen het woord pensioen niet wordt genoemd. Ook moet bedacht worden dat de 'schadeloosstelling' anno 2019 aan de lage kant is vergeleken met topsalarissen in het bedrijfsleven. Voor deze mensen zou een zetel in de Tweede Kamer mogelijk moeten zijn, maar dan moet de beloning niet te laag zijn.

Kijken we binnen Europa om ons heen dan valt op dat de parlementsvergoedingen elders ook niet kinderachtig zijn, met als uitschieters België en Italië (Bron: Volkskrant, 25 april 2019). Een apart geval is het Europese Parlement, dat de diverse vergoedingen niet openbaar wenst te maken, zie artikel HR-kiosk.

Er is ook nog een Derde Kamer

In de Derde Kamer vind je alle informatie over hoe de Nederlandse democratie werkt. De Derde Kamer is bedacht en gemaakt door de Eerste en Tweede Kamer der Staten-Generaal in samenwerking met ProDemos.

De Derde Kamer is een interactief lesprogramma over politiek voor leerlingen van groep 7 en 8. Het lespakket bestaat uit 4 lessen en een slotdebat. Ieder koffertje bevat een docentenhandleiding en 33 Handboekjes Politiek voor de leerlingen. De koffer met lesmateriaal kan zomer 2019 worden besteld en is gratis.

Te drukke agenda in Tweede Kamer

De agenda van de Tweede Kamer is overvol en daar moet volgens een speciale Kamercommissie verandering in komen. Kamerleden doen veel aanvragen om in de grote zaal te debatteren, waardoor er een "grote druk" op de agenda ontstaat en er een "lange wachtlijst aan ongeplande debatten" is.

Parlementariërs moeten daarnaast regelmatig in de late uurtjes komen stemmen. De werkgroep Herziening Reglement van Orde, onder leiding van SGP-leider Van der Staaij, wil dat er meer "balans, regelmaat en voorspelbaarheid" in het Kamerwerk komt, bijvoorbeeld door voor die extra stemmingen een vast moment in de week te prikken. (Bron: NOS, 30 okt. 2019)