Praktijkleren in de Zorg- Deel II
Opinie | zo 7 jul 2024 | Bron: ASCIE | Auteur: Jan H.M. Hendriks | Trefwoorden: Zorgpraktijk, Academie, ASCIE, Opgaven
Casuïstiekleren: bevorderende en belemmerende factoren
De basis
In Praktijkleren in de Zorg - deel I is de basis voor casuïstiek in Praktijkleren gelegd. Casuïstiekleren kent vele verdiepingsmogelijkheden. Met name casusonderzoek is een veelgebruikte manier om te leren van ervaringsdeskundige cliënt/bewoner/patient en dienst naastbetrokkenen. In de Jeugdzorg wordt met de bijdrage van ervaringsdeskundige kinderen, jongeren en ouders én de praktijkkennis van professionals vorm en inhoud gegeven aan casusonderzoek. Men leert samen met ouders, jongeren en professionals van ervaringen in hulpverlening. Dit helpt hen enorm om zicht te krijgen op wat goed gaat of nog beter kan om zo de hulp voor hen te verbeteren. Later meer hierover.
𝗕𝗲𝘃𝗼𝗿𝗱𝗲𝗿𝗶𝗻𝗴𝗲𝗻 𝗼𝗳 𝗯𝗲𝗹𝗲𝗺𝗺𝗲𝗿𝗶𝗻𝗴𝗲𝗻
Er zijn verschillende factoren die praktijkleren kunnen bevorderen of juist belemmeren:
Persoonsgebonden factoren: cognitieve vermogens, motivatie, interesse in leren en (zelf-)vertrouwen spelen een rol bij individueel praktijkleren.
Organisatiefactoren: lerende zorgorganisaties met een ideale leercultuur waarin fouten maken mag en afstemming op de omgeving gestimuleerd wordt, bevorderen praktijkleren.
Kennisinstrumentarium, kennisinfrastructuur en kennisnetwerken: Zorgorganisaties kunnen praktijkleren ondersteunen door toegang te bieden tot kennisbronnen, zoals methodieken, bibliotheken of (regionale en landelijke) netwerken van professionals.
Het is belangrijk dat er sprake is van een drieluik van sociaal leren binnen praktijkleren: sociaal leren op individueel niveau, organisatieniveau en netwerkniveau. Sociaal leren wordt bevorderd door nabije sociale interactie en het delen van concepten, feiten, principes en ervaringen met anderen die soortgelijke praktijken delen.
𝗘𝗲𝗻 𝘃𝗼𝗼𝗿𝘄𝗮𝗮𝗿𝗱𝗲
Evenwaardigheid gaat ervan uit dat er verschillen zijn. Ook verschillen tussen mensen die in een organisatie werken. Die verschillen zijn echter geen legitimatie om over een ander de baas te gaan spelen. Ze zijn evenmin een reden om iedereen in het zelfde keurslijf te persen. Nee, de verschillen zijn de basis voor dialoog, begrip en nieuwe inzichten
Evenwaardigheid betekent dat zaken heel verschillend kunnen zijn, maar toch dezelfde waarde kunnen hebben. Het één niet beter dan het ander en het één ook niet belangrijker dan het ander.
𝗞𝗿𝗶𝘁𝗶𝘀𝗰𝗵𝗲 𝗻𝗼𝘁𝗲𝗻
Het is belangrijk om alert te blijven op tunnelvisies. Professionals hebben de neiging elkaar te bevestigen en kunnen elkaar ook verkeerde overtuigingen aanleren. Het is daarom essentieel om open te staan voor kennis van buitenaf, de stem van gebruikers goed te horen en pluriformiteit en diversiteit binnen teams te waarborgen.
Niet elk vorm van leren leidt automatisch tot verbetering van de kwaliteit van de dagelijkse uitvoering. Dus kritisch blijven en streven naar continue verbetering van praktijkleren in beroeps- en werkpraktijken.
