Inhoud
- Efficiency
- Verschil tussen stukloon en multi-factor-beloning
- Onderzoek Bethlehem Steel Company
- Wetenschappelijke studies
- Taylorisme: na 100 jaar is lopende band-werk nog steeds springlevend
Efficiency
Kenmerken van de stroming Scientific Management zijn de wetenschappelijke bedrijfsvoering, specialisme en loonsystemen die de maximale prestatie uit de werknemers moesten halen. Deze stroming ontstond in een periode waarin sprake was van economische recessie en toenemende concurrentie. Fabrikanten en andere werkgevers waren als het ware gedwongen te zoeken naar mogelijkheden om de productiekosten te verlagen en de kosten van lonen te beheersen. Gesteund door wetenschappers zoals
Frederick Taylor, richtten de werkgevers zich op de efficiency van de arbeid. Taakverdeling vond plaats, gespecialiseerde functies werden gecreëerd, de arbeidsverhoudingen werden gekenmerkt door nieuwe beloningsvormen en het geven van instructies aan leidinggevenden om het personeel te motiveren hogere prestaties te leveren. De mens werd beschouwd als een verlengstuk van de machine.
Verschil tussen stukloon* en multi-factor-beloning
Bij stukloon is de beloning afhankelijk van het aantal geproduceerde producten. Wordt de beloning (provisie) gekoppeld aan de winst of omzet, dan spreek men van provisieloon. Zodra meerdere elementen in de beloning worden betrokken, wordt er gesproken over multi-factor-beloning. Dat doet zich bijvoorbeeld voor als naast het aantal stuks of omzet, het gebruik van grondstoffen of de beoordeling van "zachte gegevens" als inzet en samenwerken in de beloning tot uitdrukking komen. Het volgende voorbeeld bij Bethlehem Steel Company illustreert het denken en doen uit de periode 1920-1945 duidelijk:
Onderzoek Bethlehem Steel Company
In Bethlehem Steel Company laadden de arbeiders gemiddeld 12,5 ton ruwe ijzer per dag in spoorwagons. Taylor stelde vast, na nauwkeurige observatie, dat dit gemiddelde wel tot 47 à 48 ton kon worden opgevoerd. Om deze stelling te bewijzen, koos hij via een zorgvuldige selectie voor zijn experiment een sterke, ijverige en spaarzame arbeider van Nederlandse afkomst - de 'Pennsylvania-Dutchman' - aan wie hij opdroeg precies te doen wat hem zou worden opgedragen. Eigen initiatief nemen was er voor de man, omwille van het experiment, niet bij: hij moest tot in detail uitvoeren wat hem werd bevolen. Na korte tijd had de man 47,5 ton per dag geladen; omdat hij betaald werd naar gedane arbeid, had hij 60% meer loon ontvangen dan vóór het experiment.
* Stukloon is de uitbetaling van arbeidsloon per van eenheid product, zoals per kist geplukte appels, of per bezorgd poststuk. Stukloon wordt vaak geassocieerd met onderbetaling. (Bron en meer: Panteia)
Wetenschappelijke studies
Ook de wijze waarop de werknemers moest werken, ontsnapte niet aan de aandacht van Taylor. Door een nauwkeurige wetenschappelijke bestudering van het arbeidsproces kon een verbetering van het arbeidsrendement, de arbeidsproductiviteit, worden gerealiseerd. Door systematische registratie van alle bewerkingen en bewegingen in het arbeidsproces was het mogelijk 'onlogische' stukken daaruit te elimineren en te komen tot een gestandaardiseerd en gecodificeerd (genormeerd) verloop van het arbeidsproces, dat vanuit een technisch-economische rendementsbeoordeling optimaal was. Beroemd zijn de tijdstudies, zie onder een fragment hiervan.
Het analytische gedeelte van tijdstudies omvat de volgende activiteiten:
- verdeel het werk van een man die wat voor taken dan ook verricht in eenvoudige, elementaire bewegingen;
- haal de nutteloze bewegingen er uit en elimineer ze;
- bestudeer hoe verschillende geschoolde werklieden de elementaire beweging maken, en selecteer met behulp van de stopwatch de beste manier;
- beschrijf, registreer en indexeer iedere elementaire beweging, met de bijbehorende juiste tijd, zodat hij snel gevonden kan worden;
- bestudeer en registreer het percentage tijd dat aan de feitelijke werktijd van een goede arbeider moet worden toegevoegd om met onvermijdbaar oponthoud, onderbrekingen en kleine ongelukken rekening te houden;
- bestudeer en registreer het percentage tijd dat moet worden toegevoegd wanneer een werkman onbekend is met het werk (dit percentage is groot voor een taak die uit een groot aantal verschillende elementen bestaat, in een volgorde die niet regelmatig herhaald wordt. Het wordt kleiner naarmate het werk bestaat uit een kleiner aantal elementen, dat regelmatig herhaald wordt);
- bestudeer en registreer het percentage tijd dat moet worden toegestaan voor rust, en de tijdsperiode waarna rust moet worden genomen om lichamelijke vermoeidheid te vermijden.
Taylorisme: na 100 jaar is lopende band-werk nog steeds springlevend
(HRM Desk, 6 feb 2011) Werknemers als radertjes in een lopende band-systeem. 100 jaar geleden heeft de Amerikaanse ingenieur Frederick Taylor zijn ideeën gepubliceerd, die bedrijven hielpen hun massaproductie te organiseren. Als managementtheorie is het Taylorisme nog steeds springlevend. Belangrijk uitgangspunt hiervan: het werk moet zo georganiseerd worden dat de natuurlijk luiheid van de werknemer weinig kans krijgt.
Nadat Taylor zijn theorie had gepubliceerd, introduceerde autofabrikant Ford zijn lopende bandsysteem. Het tijdschrift Slow Management concludeert in een speciaal themanummer dat het Taylorisme nog steeds springlevend is. 'Het Taylorisme leeft voort, al is het steeds in nieuwe gedaanten. Daar weten de postbodes van TNT Post alles van.'
