Inhoud
- Invoering wettelijk minimumjeugdloon
- Rechtvaardiging
- Hoge Raad
- Jongeren boos om 'oneerlijk' laag minimumloon
- Fracties Tweede Kamer voor verhogen minimumjeugdloon
- Bijenkorf schaft jeugdlonen af
- Cijfers
- Supermarktmedewerkers krijgen eerder minimumloon
- Werkgelegenheidseffecten aanpassing wettelijk minimumjeugdloon
- Wetsvoorstel minimumloon van 23 naar 21 jaar
- Jongeren krijgen volwaardig salaris
- Wetsvoorstel minimumjeugdloon en andere wetten gepubliceerd
- Wet door Eerste Kamer aangenomen
- Compensatie werkgevers voor verhoging minimumjeugdloon
- Discriminatie mag blijkbaar: Jeugdloon
- Stappenplan
- Volwassen loon voor elke 18-plusser
Invoering wettelijk minimumjeugdloon
Het wettelijk minimumjeugdloon is in 1974 ingevoerd met als doel jongeren te beschermen tegen onderbetaling. De ondergrens voor jongeren moest wel lager liggen dan voor volwassenen omdat jongeren een lagere arbeidsproductiviteit hebben en als regel nog geen gezinslasten dragen.
Rechtvaardiging
In een schrijven heeft desgevraagd het
CPB verklaard tegen verhogen van het minimumjeugdloon te zijn, zie dit artikel op
internet. Kort samengevat:
- een lager minimumloon voor jongeren is te rechtvaardigen doordat de werkgelegenheid voor jongeren relatief gevoelig is voor het minimumloon;
- een tweede rechtvaardiging is dat de kansen toenemen voor laagproductieve jongeren om ervaring op te bouwen en zo hun positie op de arbeidsmarkt te verbeteren;
- een derde rechtvaardiging is dat jongeren zo worden aangemoedigd om een opleiding te voltooien. Een laag arbeidsloon maakt scholing immers relatief aantrekkelijk.
Hoge Raad
De Hoge Raad (2006) heeft een uitspraak van het Haagse gerechtshof en de rechtbank in Den Haag vernietigd die jongeren van 13 en 14 jaar het recht geeft op een minimumloon. De Hoge Raad stelde dat het uitblijven van minimumloon voor kinderen van 13 en 14 jaar geen leeftijdsdiscriminatie is.
Jongeren boos om 'oneerlijk' laag minimumloon
Wie 18 is en fulltime werkt, krijgt veelal 683,30 euro per maand, dat is 45,5 procent van het minimumloon voor volwassenen. Daardoor kan maar 15 procent van de jongeren financieel op eigen benen staan, zegt Ron Meyer van de vakbond
FNV. 'Studenten werken niet om in het weekend te kunnen feesten, maar om hun studie te kunnen betalen. En er zijn bijna 300 duizend jongeren die al op jonge leeftijd zijn uitgeleerd en die de arbeidsmarkt op gaan. Zij worden niet gezien.'
Nederland is een uitzondering als het gaat om een minimumloon voor jongeren tot 23 jaar. In de meeste landen krijgen jongeren als ze achttien zijn het minimumloon dat voor volwassenen geldt.
Red.: Om het verhogen van het minimumloon kracht bij te zetten, verwijst de FNV naar Europa. Maar als er bijvoorbeeld gesproken wordt over het verlagen van de maximale duur van loondoorbetaling bij ziekte - in Nederland twee jaar of zelfs langer, terwijl dit gemiddeld in Europa zes weken is - is het praten daarover voor de FNV 'onaanvaardbaar'. We hebben daarvoor een uitdrukking: 'de krenten uit de pap halen'.
Fracties Tweede Kamer voor verhogen minimumjeugdloon
Een Kamermeerderheid - D66, PvdA, SP, ChristenUnie en GroenLinks - heeft in een motie (september 2015) gepleit voor een substantiële verhoging van het minimumjeugdloon. Minister Lodewijk Asscher van Sociale Zaken moet daar op korte termijn voorstellen voor doen.
De VVD verzette zich eerder tegen de plannen het minimumloon te verhogen 'Het klinkt ontzettend sympathiek'', aldus de VVD, 'maar het Centraal Planbureau heeft al berekend dat het zal leiden tot meer jeugdwerkloosheid. Die is al te hoog - we hebben allerlei maatregelen genomen om dat op te lossen - dus we moeten nu geen plannen bedenken die het erger maken. Wat heb je aan een hoger loon als je werkloos thuis zit?'
FNV jongerenorganisatie
Young & United is opgetogen 'maar we zijn er nog niet'.
Bijenkorf schaft jeugdlonen af
In de
CAO-afspraken oktober 2015 hebben de Bijenkorf en de vakbonden FNV en CNV een principeakkoord gesloten: Jongeren zullen beloond worden als volwassenen, dus geen jeugdloon meer. In ruil daarvoor gaat het warenhuis 50 procent extra loon uitkeren aan werknemers die op zondag werken, dat was 100%.
Het afschaffen van het jeugdloon betekent dat medewerkers tussen de 18 en 23 vanaf 2018 betaald worden als volwaardige werknemers, wat leidt tot een loonsverhoging van soms 30 procent. De nieuwe afspraken gelden voor 2.800 medewerkers, van wie tien procent jonger dan 23.
Cijfers
Een op de zes jongeren onder de 23 jaar verdient het minimumloon tegen ruim een op de twintig volwassenen. In 2014 waren er bijna een half miljoen minimumloonbanen. Deze jongeren nemen 171 duizend van deze banen voor hun rekening, oftewel 35 procent (Bron:
CBS,
7 dec. 2015)
Supermarktmedewerkers krijgen een jaar eerder het minimumloon: op hun 22ste. Maar het is onduidelijk hoeveel werknemers hiervan profiteren, schrijft de Volkskrant.
Supermarkten maken een begin met het afschaffen van het minimumloon in ruil voor het inleveren van toeslagen voor het werken op zaterdag en 's avonds. Niet meer vanaf 23, maar vanaf 22 jaar verdienen supermarktmedewerkers met ingang van 2016 het minimumloon voor volwassenen. Dat is afgesproken in de nieuwe cao die vakbond
CNV zondagmiddag heeft gesloten. Daarnaast is er een loonsverhoging van 5 procent, uitgesmeerd over drie jaar.
Supermarktmedewerkers krijgen eerder minimumloon
Supermarkten maken een begin met het afschaffen van het minimumloon in ruil voor het inleveren van toeslagen voor het werken op zaterdag en 's avonds. Niet meer vanaf 23, maar vanaf 22 jaar verdienen supermarktmedewerkers met ingang van 2016 het minimumloon voor volwassenen. Dat is afgesproken in de nieuwe
CAO* die vakbond CNV gesloten. Daarnaast is er een loonsverhoging van 5 procent, uitgesmeerd over drie jaar. Anderen noemen het bereikte resultaat een wassen neus.
De nieuwe
CAO geldt met terugwerkende kracht van april 2013 tot en met maart 2017 en is van toepassing op in totaal 260 duizend vakkenvullers, caissières en voor het personeel op de kantoren variërend van Albert Heijn, Jumbo tot Aldi en Lidl.
* De
CAO voor iets meer dan een kwart miljoen supermarktmedewerkers wordt gesloten zonder de FNV. De grootste vakbond stapte eerder in december 2015 uit het overleg omdat ze de voorstellen 'te mager' vindt.
Werkgelegenheidseffecten aanpassing wettelijk minimumjeugdloon
Het ministerie van
SZW heeft het
CPB verzocht om de werkgelegenheidseffecten voor jongeren te bepalen van acht varianten met betrekking tot aanpassing van het wettelijk minimumjeugdloon (wmjl). Deze
CPB Notitie gaat hier op in.
Verhoging van het wettelijk minimumjeugdloon (wmjl) leidt tot een sterkere vermindering van de werkgelegenheid van jongeren naarmate de verhoging substantiëler is. Bij een beperkte verhoging is het werkgelegenheidseffect naar verwachting nihil. De empirische literatuur laat zien dat de meest betrouwbare schattingen van werkgelegenheidselasticiteiten tussen de -0,4 en 0 liggen – wat wil zeggen dat de werkgelegenheid met maximaal 0,4% daalt na een verhoging van het minimumjeugdloon met 1%. (Bron en meer:
CPB,
21 jan. 2016)
Wetsvoorstel minimumloon van 23 naar 21 jaar
Jongeren vanaf 21 jaar gaan hetzelfde minimumloon verdienen als volwassenen. Minister Asscher schaft het minimumjeugdloon af voor jongeren tussen 21 en 23 jaar, want 'volwassenen verdienen een volwassen loon', aldus Asscher. De afschaffing geschiedt in twee stappen in 2017 en 2019.
Om te voorkomen dat bedrijven jongeren te duur vinden, komt er voor werkgevers een compensatieregeling. Door die vergoeding kan ook coalitiepartner VVD zich vinden in de verhoging. De VVD spreekt over een 'evenwichtige' regeling. De liberalen vreesden onder meer dat de jeugdwerkloosheid zou stijgen.
De compensatieregeling gaat 'Subsidieregeling lage inkomensvoordeel' heten. Deze zogeheten Liv krijgen werkgevers na 2016 voor de laagstbetaalden. Voor de jeugdlonen komt er 100 miljoen extra in de Liv. Dat betalen werkgevers overigens zelf want het komt uit de kas voor arbeidsongeschikten.
De verdere verlaging van de leeftijd van het minimumloon naar 21 jaar wordt genomen nadat de werkgelegenheidseffecten zijn geëvalueerd. (Bron: ANP e.a., 21 apr. 2016)
Jongeren krijgen volwaardig salaris
Het minimumjeugdloon wordt in twee stappen afgeschaft vanaf 21 jaar. Daardoor krijgen jongeren een volwaardig salaris. Dat staat in een wetsvoorstel van minister Asscher van Sociale Zaken en Werkgelegenheid waarmee de ministerraad heeft ingestemd.
Momenteel krijgen jongeren onder 23 jaar minder dan het wettelijk minimumloon (
WML). Dat past niet meer bij de arbeidsmarkt- en inkomenspositie van werkende jongeren. Om een eerlijke kans te krijgen in de samenleving, hebben jongeren een fatsoenlijk salaris nodig. Ook loopt Nederland internationaal uit de pas. Vanaf 1 juli 2017 gaat het minimumjeugdloon daarom in stappen omhoog, zodat jongeren vanaf 21 het wettelijk minimumloon gaan verdienen.
De ministerraad heeft ermee ingestemd het wetsvoorstel voor advies aan de Raad van State te zenden. De tekst van het wetsvoorstel en van het advies van de Raad van State worden openbaar bij indiening bij de Tweede Kamer. (Bron: Rijksoverheid, 8 juli 2016)
Wetsvoorstel minimumjeugdloon en andere wetten gepubliceerd
Verlaging leeftijd minimumloon
Het doel van dit
wetsvoorstel is om te komen tot een verlaging naar 21 jaar van de leeftijd waarop het volledige wettelijk minimumloon verschuldigd is en tot een aanpassing van het wettelijk minimumjeugdloon vanaf 18 jaar.
Met de wijziging van de
WML wordt de leeftijd waarop men recht heeft op het minimumloon voor een volwassene in eerste instantie verlaagd naar 22 jaar, en wordt het wettelijk minimumjeugdloon vanaf 18 jaar aangepast.
Tenzij er sprake is van aanzienlijke negatieve effecten op de werkgelegenheid van jongeren, vindt twee jaar na de eerste stap automatisch de tweede stap plaats. De tweede stap betreft een verdere verlaging van de leeftijd naar 21 jaar waarop recht bestaat op het volwassen minimumloon, en een verdere aanpassing van het wettelijk minimumjeugdloon vanaf 18 jaar.
NB: Formeel moet de Eerste Kamer het wetsvoorstel
WML nog goedkeuren, verwacht wordt dat dit begin 2017 zal plaatsvinden. Is dat het geval, dan gaat de wet
WML in op 1 juli 2017, zie bovenstaand schema.
Ingangsdatum
Minister Asscher streefde eerder naar 1 juli 2017 als ingangsdatum. Maar eind 2016 is bekend geworden dat de tegemoetkoming wordt ingevoerd per 1 januari 2018. Die is dan het eerste jaar wel de helft hoger dan normaal, om de periode tussen de inwerkingtreding op 1 juli 2017 tot en met 31 december 2017 te compenseren.
Tabel aanpassing minimumjeugdloon
Beoogde aanpassing van het minimumjeugdloon als percentage minimumloon vanaf 23 jaar:
| Leeftijd |
Minimumjeugdloon tot 1 juli 2017 |
Minimumjeugdloon vanaf tot 1 juli 2017 |
Minimumjeugdloon eindbeeld |
| 15 jaar |
30% |
30% |
30% |
| 16 |
34,5% |
34,5% |
34,5% |
| 17 |
39,5% |
39,5% |
39,5% |
| 18 |
45,5% |
47,5% |
50% |
| 19 |
52,5% |
55% |
60% |
| 20 |
61,5% |
70% |
80% |
| 21 |
72,5% |
85% |
100% (vanaf 1-7-2019) |
| 22 |
85% |
100% |
100% |
| 23 |
100% |
100% |
100% |
Uitzonderingsbepaling leerwerkplekken bbl / mbo
Het is mogelijk om een uitzonderingsbepaling op te nemen ten aanzien van het verhoogde minimumjeugdloon voor de leerwerkplekken in de bbl in het mbo. Hiermee kan worden voorkomen dat de loonkosten voor werkgevers die leerwerkplekken aanbieden te zeer stijgen en zo een extra stimulans bieden voor werkgevers om leerwerkplekken aan te bieden.
Lage-inkomensvoordeel
Daarnaast is de introductie van het Lage-inkomensvoordeel (LIV) per 1 januari 2017 van belang.
Werkgevers met werknemers van 21 en 22-jaar in dienst die voldoen aan de voorwaarden komen in aanmerking voor het LIV. Deze werknemers gaan immers 100 procent (volwassen)minimumloon verdienen en vallen daarmee onder het bereik van het LIV. (Zie
Nieuwsbrief loonheffingen 2017, blz. 10)
Meerwerk en stukloon
Met het wetsvoorstel wordt een duidelijke grondslag gecreëerd voor betaling en handhaving van het minimumloon over verrichte arbeid boven de voltijds dan wel overeengekomen arbeidsduur (het zogenoemde meerwerk) en de stukloonregeling aangepast zodat kan worden voorkomen dat betaling op basis van stukloon leidt tot betaling beneden het minimumloon.
De mate van de wettelijke minimumbeloning waarop het WML-recht bij stukloon is gebaseerd, is afhankelijk van het gewerkte aantal uren. Handhaving van de huidige WML-stukloonregeling door de Inspectie SZW is niet goed mogelijk. Dit vormt een belemmering bij het tegengaan van onderbetaling en bij het bereiken van een gelijk speelveld voor bedrijven.
Cafetariasysteem en tijd voor tijd
Er gaan ook nieuwe regels gelden voor het uitruilen van overuren van jonge werknemers die het wettelijk minimumloon verdienen. Zo mag een werkgever overuren in bepaalde situaties niet meer geheel of gedeeltelijk uitruilen tegen andere arbeidsvoorwaarden (de zogenoemde cafetariaregeling).
Ook komen er nieuwe regels voor het uitruilen van tijd voor tijd1. De nieuwe regels gelden echter pas vanaf 1 januari 2018.
1 Het opnemen van overwerkuren op een andere dag of tijd.
Financiering
De benodigde financiering van € 100 miljoen wordt gedekt via een verhoging van de Aof*-premie, het zal nog moeten blijken of werkgevers voldoende worden gecompenseerd via de Lage-inkomensvoordeel (LIV).
* Arbeidsongeschiktheidsfonds
Wet door Eerste Kamer aangenomen
De Eerste Kamer heeft op 25 januari 2017 het wetsvoorstel van minister Asscher van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (
SZW) aangenomen. De wijzigingen gaan in per juli 2017.
Compensatie werkgevers voor verhoging minimumjeugdloon
Werkgevers krijgen over de tweede helft van 2017 en over 2018 een compensatie voor de verhoging van het minimumjeugdloon. De compensatie wordt echter pas in 2019 vastgesteld en uitbetaald.
Uiterlijk op 15 maart 2019 ontvangt de werkgever van het
UWV ‒ op basis van de loonaangiften over 2017 t/m januari 2019 ‒ een voorlopig overzicht dat duidelijk maakt waarvoor de werkgever gecompenseerd wordt. Eventuele fouten kunnen tot en met 1 mei 2019 worden hersteld door correctieberichten in te sturen.
Daarna stuurt de Belastingdienst de werkgever uiterlijk 1 augustus 2019 een beschikking. Dit gebeurt op basis van de loonaangiften, zoals deze op 1 mei 2019 in de polisadministratie staan. Uiterlijk 12 september 2019 wordt de compensatie uitbetaald. (Bron: Staatscourant, 21 dec. 2016)
Discriminatie mag blijkbaar: Jeugdloon
In artikel 1 van de Grondwet staat: Allen die zich in Nederland bevinden, worden in gelijke gevallen gelijk behandeld. Discriminatie wegens godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht of op welke grond dan ook, is niet toegestaan.
Maar jongeren tot 21 jaar ontvangen nog structureel minder loon dan volwassen voor hetzelfde werk puur en alleen vanwege het feit dat zij een bepaalde leeftijd hebben. De overheid, die de Grondwet zou moeten omarmen en verdedigen, kijkt op dit onderwerp bewust even de andere kant op. En dat geldt ook voor de vakbonden die nog steeds
CAO’s afsluiten waarin jeugdlonen realiteit zijn. (Bron: OR-Net, 14 aug. 2017)
Stappenplan
De overheid verlaagt de leeftijd waarop werknemers het volledige minimumloon krijgen van 23 naar 21 jaar. Dit gebeurt in stappen. Sinds 1 juli 2017 hebben werknemers vanaf 22 jaar recht op het volledige wettelijke minimumloon. Ook het loon van werknemers tussen de 18 en 21 jaar gaat omhoog. De overheid houdt rekening met werkgevers die nu meer loon gaan betalen aan jongeren.
Werknemers van 22 jaar en ouder hebben nu recht op een volledig wettelijk minimumloon. Jongere werknemers krijgen een vast percentage van dit minimumloon. Dit is het minimumjeugdloon. De overheid past dit in 2 stappen aan.
Stap 1
Stap 1 ging in op 1 juli 2017. Voor 18-, 19-, 20- en 21-jarigen ging het vaste percentage van het wettelijk minimumloon omhoog. Voor 22-jarigen ging dit naar 100%. Sinds die datum hebben zij recht op een volledig wettelijk minimumloon.
Stap 2
Stap 2 gaat in per 1 juli 2019. Voor 18-, 19-, 20-jarigen gaat het vaste percentage van het wettelijk minimumloon dan verder omhoog. Voor 21-jarigen gaat dit naar 100%. Zij hebben dan recht op een volledig wettelijk minimumloon.
(Bron:
Rijksoverheid)
Volwassen loon voor elke 18-plusser
Iedere 18-plusser heeft recht op een volwassen loon. Dat stellen Tweede Kamerleden Bart van Kent (SP) en Gijs van Dijk (PvdA), ROOD-voorzitter Arno van Veen en voorzitter van de Jonge Socialisten Jesse Koops. Momenteel heb je recht op een volwassenenloon vanaf je 21ste.
Volgens hen kunnen veel Nederlandse jongvolwassenen financieel niet op eigen benen staan omdat ze worden afgescheept met een jeugdloon rond de 5 euro per uur. Van dat jeugdloon moeten ze wel gewoon volwassen dingen betalen als huur, zorgverzekering, boodschappen en een drankje drinken in de kroeg. (Bron: Tentoo, 31 okt. 2019)
Ga terug naar subrubriek Wet Minimumloon en Minimumvakantiebijslag (WML).
