Subsidies en voorzieningen

Datum laatste wijziging: 20 augustus 2023  |  Trefwoorden: , , , , , ,

Inhoud

  1. Taken gemeenten
  2. Loonkostensubsidie
  3. Proefplaatsingen
  4. No-riskpolis
  5. Voorzieningen
  6. Loonprikkel speelt beperkte rol in succes Participatiewet
  7. Loonkostensubsidie én premiekorting per 2016
  8. Advies Actal loonkostensubsidie verlengen
  9. Investering UWV voor garantiebanen
  10. Loonkostensubsidie met ingang van 1 januari 2017 naar 23,5%
  11. Kabinet houdt vast aan loondispensatie

Taken gemeenten

Met de Participatiewet, die op 1 januari 2015 in werking is getreden, ontstaat een regeling voor mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt. Gemeenten hebben een belangrijke rol bij de uitvoering van deze wet gekregen. In de nieuwe Participatiewet wordt een reeks van ondersteunende instrumenten samengevoegd en verder aangevuld, zodat gemeenten werkgevers effectief kunnen ondersteunen op het moment dat een werkgever bereid is iemand met een arbeidsbeperking aan de slag te helpen.

Deze (deels al bestaande) instrumenten zijn:

Loonkostensubsidie

De Loonkostensubsidie is van toepassing op mensen met een loonwaarde tot 100% van het wettelijk minimumloon (WML). Wanneer iemand aan de slag gaat, ontvangt hij van de werkgever een loon volgens de voor de bedrijfstak geldende collectieve arbeidsovereenkomst (cao), of (indien er geen cao van toepassing is) ten minste volgens de Wet minimumloon en minimumvakantiebijslag. De werkgever ontvangt loonkostensubsidie van de gemeente voor het verschil tussen de loonwaarde en het WML (met een maximum van 70% WML). Als de werkgever loon betaalt volgens een cao dat hoger is dan het WML, dan betaalt de werkgever ook het verschil tussen het WML en het cao-loon;

Financiële regelingen voor mensen met een arbeidsbeperking?

Werknemers met een arbeidsbeperking kunnen niet altijd het minimumloon verdienen. Bijvoorbeeld als de werknemer minder productief is dan een werknemer zonder een handicap. Met loonkostensubsidie krijgt de werknemer het normale salaris. De overheid betaalt de werkgever voor de kleinere productiviteit
Een werkgever die mensen met een arbeidsbeperking in dienst heeft, kan van een aantal financiële regelingen gebruik maken. Zoals loonkostensubsidie en loondispensatie. Zo moedigt de overheid werkgevers aan om mensen met een arbeidsbeperking in dienst te nemen en te houden.
De werkgever vraagt de loonkostensubsidie aan voor de werknemer als deze minder dan het minimumloon kan verdienen. De loonkostensubsidie vergoedt het verschil tussen loonwaarde (prestatie) en het minimumloon. Het is bedoeld voor werknemers die vallen onder de doelgroep van de banenafspraak. 

Werknemers met een arbeidsbeperking kunnen niet altijd het minimumloon verdienen.

Bijvoorbeeld als de werknemer minder productief is dan een werknemer zonder een handicap. Met loonkostensubsidie krijgt de werknemer het normale salaris. De overheid betaalt de werkgever voor de mindere productiviteit. Werkgevers vragen de loonkostensubsidie aan bij de gemeente.

Voorbeeld van aanvraagformulier: https://www.zaffier.nl/fileadmin/Halte_werk/formulieren/Aanvraagformulier_LKS1_HalteWerk.pdf

Loonkostensubsidie

.De loonkostensubsidie vergoedt het verschil tussen loonwaarde en minimumloon. De maximale vergoeding is 70% van het minimumloon. Ook kan de gemeente voor maximaal de eerste zes maanden een loonkostensubsidie van 50% van het minimumloon inzetten, om mensen snel te kunnen plaatsen. Dit gebeurt in overleg met werkgever.

Loondispensatie

Loondispensatie is voor werkgevers die een Wajonger in dienst hebben. Wajongers kunnen minder werk aan door ziekte of een handicap. De werkgever betaalt dan minder loon aan de werknemer. De loondispensatie kan een half jaar tot 5 jaar duren. Verlenging is mogelijk, maar uiteindelijk moet de werknemer hetzelfde gaan verdienen als andere werknemers.
UWV geeft de werknemer een aanvulling op het loon in de vorm van een Wajong-uitkering. Afhankelijk van de hoogte van het inkomen uit arbeid ontvangt een Wajonger van UWV extra inkomensondersteuning.

Looncompensatie bij ziekte

Looncompensatie bij ziekte (no-riskpolis) is voor werkgevers die iemand met een arbeidsbeperking aannemen. Wordt deze persoon ziek? Dan compenseert UWV de werkgever maximaal 5 jaar voor doorbetaling van het loon. Bij Wajongers en mensen uit de Participatiewet die onder de banenafspraak vallen of beschut werken is dit onbeperkt.
Subsidie om de werkplek aan te passen of persoonlijke ondersteuning bij het werk

Subsidie voor het aanpassen van de werkplek is bijvoorbeeld voor:

UWV of de gemeente (voor mensen uit de Participatiewet) geven deze subsidie.
U vraagt de loonkostensubsidie aan bij de gemeente waar de werknemer staat ingeschreven. De loonkostensubsidie is bedoeld voor werkgevers die iemand met een ziekte of handicap in dienst nemen. Deze werknemer ontvangt een uitkering in het kader van de Participatiewet.
De werkgever vraagt de loonkostensubsidie aan voor de werknemer als deze minder dan het minimumloon kan verdienen. De loonkostensubsidie vergoedt het verschil tussen loonwaarde en minimumloon. Het is bedoeld voor werknemers die vallen onder de doelgroep van de banenafspraak. 
 

Proefplaatsingen

Werkgevers kennen al de mogelijkheid om een werknemer met een beperking voor een beperkte periode met behoud van uitkering werk aan te bieden.
Voor werknemers die aansluitend gaan werken onder toepassing van de loonkostensubsidie geldt voor de proefplaatsing een maximum termijn van 3 maanden. In deze periode betaalt de werkgever geen loon en kan een werkgever bezien of de werknemer geschikt is voor de functie, welke ondersteuning eventueel moet worden geboden en wat de loonwaarde van iemand is. Gemeenten kunnen dit instrument inzetten voor mensen uit de gemeentelijke doelgroep;

No-riskpolis

De No-riskpolis voorkomt dat werkgevers bij ziekte het loon van een werknemer moeten doorbetalen. De polis neemt daarmee het financiële risico weg voor werkgevers bij eventuele uitval wegens ziekte. Daarmee is deze polis een belangrijk instrument om de arbeidsparticipatie van mensen met een arbeidsbeperking te bevorderen;

Voorzieningen

Mensen met een arbeidsbeperking kunnen bij UWV of de gemeente een aanvraag doen voor noodzakelijke voorzieningen, die het hen mogelijk maken om te werken. Daarnaast kunnen deze werknemers bij UWV of de gemeente een verzoek doen om hun werkplek aan te laten passen. (Bron: DBO, 20 mrt. 2014)

Loonprikkel speelt beperkte rol in succes Participatiewet

Financiële compensatie van werkgevers, bij het dienst nemen van arbeidsgehandicapten, heeft maar een beperkt effect op de instroom van mensen met een arbeidsbeperking. Dat blijkt uit de studie ‘Het werkt niet vanzelf’ van Tilburg University. De onderzoekers concluderen dat loonkostensubsidie, waarmee werkgevers gestimuleerd worden om mensen met een arbeidsbeperking in dienst nemen, weinig werkgevers daadwerkelijk over de streep trekt. Uit een eerder onderzoek van UWV bleek dat 1 op de 5 werkgevers door loonkostensubsidie uiteindelijk besloot om een 'kwetsbare werkzoekende' aan te nemen.

Wel kan loonkostensubsidie zekerheid geven door 'lagere productiviteit of mogelijk uitval af te dekken. Daarbij is de duur van de loonkostensubsidie van belang. Want nadat de regeling afloopt, blijkt uit eerder onderzoek (de Beer, 2001), hebben ex-deelnemers niet of nauwelijks meer kans om werk te vinden dan mensen die geen gesubsidieerde baan hebben gehad. 'De overheid beziet het werkgeversgedrag als homo economicus: de werkgever handelt rationeel en laat zich prikkelen door middel van een financiële vergoeding. Dat dominante paradigma betekent dat het overheidsbeleid bij voorbaat niet erg effectief zal zijn en niet zal leiden tot meer kwetsbare mensen aan het werk.' (Bron: PO Actueel, 12 jun. 2015)

Loonkostensubsidie én premiekorting per 2016

Vanaf 2016 kan uw onderneming voor een werknemer die in de doelgroep van de banenafspraak valt en niet in staat is om zelfstandig het minimumloon te verdienen, mogelijk niet alleen loonkostensubsidie krijgen, maar tegelijkertijd ook een premiekorting toepassen.

Als uw onderneming een werknemer in dienst neemt die niet zelfstandig het minimumloon kan verdienen, kunt u voor hem loonkostensubsidie krijgen. U betaalt hem dan een normaal loon. Voor het gat tussen de loonwaarde van de werknemer en het wettelijk minimumloon ontvangt u subsidie van UWV. Voor het (eventuele) verschil tussen het wettelijk minimumloon en het cao-loon draait uw onderneming zelf op.

Op dit moment mag uw onderneming voor werknemers met loonkostensubsidie geen premiekorting toepassen, maar daar komt per 2016 waarschijnlijk verandering in. Per werknemer zonder loonkostensubsidie mag u nu nog gedurende drie jaar maximaal € 7.000 premiekorting toepassen. Voor Wajongers met loondispensatie is dit € 3.500. U kon in het nieuwsartikel ‘Mobiliteitsbonus voor Wajongers fors omlaag’ al lezen dat de mogelijk bonus verlaagd wordt naar maximaal € 1.800 en dat de doelgroep groter wordt.

Nieuw is dus ook dat u loonkostensubsidie en mobiliteitsbonus straks mag combineren. Uw onderneming krijgt dan dus maximaal € 1.800 mobiliteitsbonus per werknemer gedurende maximaal drie jaar én het verschil tussen de loonwaarde van de werknemer en het wettelijk minimumloon. Hierbij gaat het overigens alleen om de doelgroep van de banenafspraak: het wetsvoorstel zegt niets over de toekomst van de premiekorting voor oudere en jongere uitkeringsgerechtigden. (Bron: Rendement, 22 jul. 2015)

Advies Actal loonkostensubsidie verlengen

Het wetsvoorstel vereenvoudiging en stroomlijning Participatiewet maakt verstrekking van de loonkostensubsidie mogelijk zonder de ‘echte’ loonwaarde van de werknemer vast te stellen. Hierdoor is een snellere toekenning van de subsidie mogelijk in situaties waarin het lastig is de loonwaarde vast te stellen. Bedrijven zullen met de mogelijkheid die de wet gaat bieden eerder geneigd zijn om een arbeidsbeperkte werknemer aan te nemen. De maximumduur van deze ‘simpele’ loonkostensubsidie, die 50% van het minimumloon bedraagt, is 6 maanden.

Actal adviseert in een brief aan de Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid de mogelijkheid te openen om de toepassingsduur te verlengen. Zo kan worden voorkomen dat werkgevers alsnog afhaken mocht in de praktijk blijken dat de periode van zes maanden toch nog te kort is.

Bedrijven die arbeidsbeperkte werknemers in dienst nemen die niet het minimumloon kunnen verdienen, komen in aanmerking voor een loonkostensubsidie. Om de subsidie te kunnen ontvangen moet de loonwaarde worden vastgesteld. Dat is niet altijd even eenvoudig en kost in een aantal gevallen veel tijd. Wat volgt is vertraging in de toekenning, waardoor bedrijven soms onnodig afhaken. Zij ervaren te veel rompslomp en bureaucratie. (Bron: Actal, 23 mrt. 2016)

Investering UWV voor garantiebanen

Voor nieuwe arbeidsgehandicapten en mensen in de bijstand is er sinds vorig jaar één regeling: de Participatiewet. Wie niet in staat is zelf het minimumloon te verdienen, moet zo veel mogelijk bij een gewone baas aan de slag met een garantiebaan. Werkgevers lopen daarmee weinig risico: ze betalen al naar gelang de productiviteit van een arbeidsgehandicapte en er is bijvoorbeeld subsidie voor de begeleiding.

UWV en GGZ Nederland gaan de komende jaren nauw samenwerken om meer mensen met ernstige psychiatrische aandoeningen naar werk te begeleiden. Er komt een subsidie van 20 miljoen euro beschikbaar voor een periode van vijf jaar. Hiermee worden mensen via de beproefde IPS-methode intensief naar een baan begeleid en ook op de werkplek is ondersteuning aanwezig. (Bron: Rijksoverheid, 18 mei 2016)

Loonkostensubsidie met ingang van 1 januari 2017 naar 23,5%

Op 29 november 2017 is de ministeriële regeling in de Staatscourant gepubliceerd waarin de verhoging is geregeld van de vergoeding voor werkgeverslasten bij loonkostensubsidie op grond van artikel 10d van de Participatiewet.

De vergoeding wordt jaarlijks herzien naar aanleiding van de vaststelling van de wettelijk verplichte werkgeverspremies voor een werknemer die het wettelijk minimumloon verdient in de marktsector. (Bron: Staatscourant)

Kabinet houdt vast aan loondispensatie

Het kabinet blijft van plan om de loonkostensubsidie voor arbeidsgehandicapten te vervangen door de loondispensatie, meldt staatssecretaris Van Ark aan de Tweede Kamer.

De loondispensatie houdt in dat werknemers met een arbeidsbeperking voortaan betaald worden conform hun productiviteit. Het kleine deel salaris dat zij krijgen wordt aangevuld met een uitkering van de gemeente. Volgens critici is dat een verslechtering voor de arbeidsgehandicapte, omdat het in de praktijk zou betekenen dat zij onder het minimumloon kunnen uitkomen. Nu ontvangt een arbeidsgehandicapte nog minimaal het wettelijk minimumloon voor de uren die hij werkt. De werkgever wordt vervolgens gecompenseerd voor het verschil tussen het salaris en de werkelijke loonwaarde van de werknemer.

Ook wordt geen gehoor gegeven aan een oproep van vakbond FNV en linkse partijen om de sociale werkvoorziening weer deels open te stellen. Het FNV had hierom gevraagd omdat beschut werk nog nauwelijks van de grond komt. In de afgelopen periode zijn slechts 735 beschutte werkplekken gecreëerd. Zo’n 11.000 arbeidsbeperkten stonden op de wachtlijst voor een sociale werkplek toen de regeling in 2015 werd gestopt. (Bronnen: Overheid en FiscaalVanMorgen, 12 feb. 2018)

Ga terug naar subrubriek Participatiewet.