Moeten kennismigranten geweerd worden?

Opinie  |  ma 8 jan 2024  |  Bron: HR-kiosk & De Telegraaf  |  Auteur: Andries Bongers  |  Trefwoorden: Kennismigranten, Technische opleidingen, 30%-regeling, Hoogwaardige technische opleidingen

Het (demissionaire) Kabinet en vooral de partijen die een coalitie gaan vormen, willen de instroom van migranten sterk verminderen.
Een onderdeel van de vermindering is het sterk terugdringen van kennismigranten, door vooral de ruimhartige fiscale voordelen te versoberen.
De Eerste Kamer heeft een voorstel van de Tweede Kamer deels teruggedraaid.

Maar wat is nu het probleem?

Zoals zo vaak gaan we het probleem oplossen, maar niet de oorzaak. Daarbij heeft de oplossing waar nu voor gekozen wordt veel negatieve neveneffecten.
Het probleem is namelijk dat we in eigen land te weinig werknemers hebben met een technisch hoogwaardige opleiding.
Overigens komen we ook mensen tekort met een degelijke technische basisopleiding, gewoon ambachtsschool niveau.
Een belangrijk deel van de studenten voor de technische studies komen uit het buitenland. Niet alleen dat zij de kennis meenemen naar hun thuisland, maar ook daarna concurrerend worden met het land, waar zij deze kennis hebben opgedaan.
Het is dus beter om buitenlandse studenten te verminderen, mits daarvoor in de plaats meer Nederlandse studenten komen.
Ook is het treffend, dat organisaties, die in het verleden zelf jonge werknemers gingen opleiden, nu in binnen- en buitenland (vaak tevergeefs) ervaren krachten zoeken.
Philips had jarenlang (vanaf 1929) haar eigen bedrijfsschool, die jammer genoeg in 1989 is opgeheven.
In veel andere technologische industrieën werd de kennis liever ingekocht, in plaats van zelf nieuwe medewerkers op te leiden.
Zo heeft Philips in een aantal jaren haar uitgaven voor R&D steeds verder verminderd en het voormalige vermaarde “Natlab” opgeheven. Niet alleen dat waardevolle kennis verloren is gegaan, maar ook aan innovatiekracht, sterk is ingeboet.
Deze trend is niet alleen treffend voor Philips, maar ook voor kennis die we o.a. in de scheepsbouw, denk aan onderzeeërs en de vliegtuigindustrie verloren hebben laten gaan en nu duur inkopen in het buitenland.
Belangrijke industrieën werden ook afgestoten (verzelfstandigd) w.o. ASML, die eenmaal op eigen kracht qua waarde het oorspronkelijke moederbedrijf ver is gaan overtreffen. Bij de verkoop van chip machines aan China is ook de vraag in hoeverre we de eigen industrie mogen beconcurreren, met als neveneffect ook de veiligheid.
Bekend is de spionage van de Pakistaan Abdul Khan, die o.a. na een studie aan de TH Delft in dienst trad bij Urenco in Almelo. In 1975 bleek dat Khan moeiteloos veel kennis had meegenomen naar Pakistan en dat land later in staat stelde een atoombom te ontwikkelen.

Visie en boodschap

Mijn boodschap is: Leid meer eigen studenten op voor hoogwaardige technische beroepen en niet alleen op onze universiteiten en hogescholen, maar ook binnen de industrie zelf.
Het resultaat zal helaas eerst op langere termijn zichtbaar worden. Voorlopig zijn we aangewezen op de instroom van expats.
Zolang we echter ons focussen op de economische successen op de korte termijn en geen visie ontwikkelen op de lange termijn, zullen we Nederland beetje bij beetje nog verder in de uitverkoop doen.