Kosten

Inhoud

1. Vervuilende bedrijven worden extra belast
2. Lost CO2-taks het klimaatprobleem op?
3. Vliegtaks wordt 7 euro, ongeacht reisbestemming
4. Mobiliteitstafel te eenzijdig gericht op elektrisch vervoer
5. Benzine- en dieselrijders draaien op voor klimaatplan
6. Burger verleiden tot klimaatmaatregelen
7. Invoering CO2-belasting?
8. Doorrekening ontwerp-Klimaatakkoord en kabinetsvarianten
9. Wiebes 'Er komt geen generieke CO2-heffing'
10. Huiseigenaren wachten met verduurzamen op overheid
11. Minder Nederlanders willen van gas af
12. Klimaat- en energiebeleid kost 3 miljard euro per jaar

---

Vervuilende bedrijven worden extra belast

Het kabinet wil de industrie mee laten betalen aan subsidies voor projecten om minder CO₂ uit te stoten. Vervuilende bedrijven worden dan extra belast en met het geld dat daarbij vrijkomt, kunnen bedrijven subsidie krijgen voor projecten om de uitstoot terug te dringen.

Dat is een van de voorstellen die het kabinet vandaag doet in reactie op de hoofdlijnen van het Klimaatakkoord. Bedrijven kunnen te maken krijgen met een CO₂-heffing of verlaging van de grootverbruikerskorting op de energiebelasting. Bedrijven betalen nu minder voor gas dan particulieren. (Bronnen: NOS, 4Nieuws en De Volkskrant, 5 okt. 2018)

Lost CO₂-taks het klimaatprobleem op?

Het is een soort btw op broeikasgas, maar dan niet bedoeld om de staatskas te spekken. De naam: vek (vergoeding externe kosten). Het bedrijfsleven is enthousiast. Vandaag (31 oktober 2018) wordt de heffing voorgesteld in de Tweede kamer.

Stel dat het doorgaat, welk producten worden dan duurder? Als voorbeeld: de fiets. Bij de productie van een fiets wordt bij betrokken bedrijven dan vek geheven: de staalfabriek, de fabriek die onderdelen maakt, dan de fietsenfabriek, de fietsenwinkel en transportondernemingen. Al die heffingen worden toegevoegd aan de prijs van de fiets. De consument die een fiets koopt, betaalt voor de complete CO₂-uitstoot in de hele keten.

De vek lijkt een mogelijke oplossing om de klimaatkosten eerlijk over bedrijven te verdelen, maar lost het ook de problemen op voor huishoudens? Juist mensen met lagere inkomens dreigen door duurdere energie in problemen te raken, aan de Klimaattafels is dat een grote kwestie. Vorig jaar nog berekende CE Delft dat de laagste inkomens tot 17 procent van hun inkomen aan klimaatlasten zouden moeten betalen. (Bron en meer: NewMobility.news, 31 okt. 2018)

Vliegtaks wordt 7 euro, ongeacht reisbestemming

In tegenstelling tot eerdere plannen, komen er geen verschillende tarieven voor vluchten. De belasting wordt een bedrag, ongeacht de afstand van de reis. In de varianten die het kabinet eerder onderzocht komt er 3,80 euro per passagier op de prijs voor vluchten binnen Europa en 22 euro bij intercontinentale vluchten. Dat bleek in de praktijk te ingewikkeld om door te voeren, daarom wordt nu gekozen voor één tarief.

Het kabinet heeft ingestemd met een wetsvoorstel daarvoor dat voor advisering naar de Raad van State wordt gestuurd. (Bron en meer: RTL, 7 dec. 2018)

Mobiliteitstafel te eenzijdig gericht op elektrisch vervoer

De gesprekken aan de mobiliteitstafel van het Klimaatakkoord zijn te eenzijdig gericht op elektrische vervoermiddelen. Dat zegt voorzitter Steven van Eijck RAI Vereniging, in BNR's Nationale Autoshow. De belangenbehartiger voor autofabrikanten onderhandelt mee aan de mobiliteitstafel voor een nieuw Klimaatakkoord.

De onderhandelingen daarover verlopen stroef, terwijl de deadline al volgende week is. En als je vindt dat het beter kan, dan moet je ook stoer zijn, zegt Van Eijck. Daarvoor moet je durven kijken naar andere vervoersmodaliteiten dan alleen de elektrische auto. Onvermijdelijk komt dan ook het systeem van kilometerbeprijzing aan de orde. 'Die heeft een aantal zeer aantrekkelijke bij-effecten: de CO₂-uitstoot gaat veel verder omlaag, je houdt de overheidsinkomsten op peil én er wordt zo'n 11 procent minder gereden, als je de huidige BPM en MRB omzet in een kilometerbeprijzing. Dus je lost ook nog eens de files op. Een drieklapper!' (Bron: BNR, 14 dec. 2018)

Benzine- en dieselrijders draaien op voor klimaatplan

Benzine- en dieselrijders dreigen diep in de buidel te moeten tasten om nieuwe miljardensubsidies voor elektrische auto’s te financieren. Zo moet er een ‘innovatietoeslag op bezit’ komen van 2 euro per maand per auto. Ook gaan de motorrijtuigenbelasting en de accijns op brandstof omhoog.

Die voorstellen kreeg het kabinet aangeboden door de partijen die de afgelopen maanden aan de mobiliteitstafel hebben onderhandeld over het klimaatakkoord. Het kabinet zit flink in haar maag met deze plannen. Vooral de VVD voelt er niets voor om automobilisten op een dergelijke manier op kosten te jagen.

Definitief zijn de plannen nog niet. Het kabinet wil de komende maanden nog twee varianten laten doorrekenen voor het plan in het Klimaatakkoord. In één scenario zou de omschakeling naar elektrische auto’s betaald kunnen worden via een verhoging van de vliegtaks naar 15 euro. In weer een andere variant gaat alleen de registratiebelasting bpm omhoog.

(Bron: AD, 21 dec. 2018 e.a.)

Burger verleiden tot klimaatmaatregelen

Het kabinet zal bij de keuze van klimaatmaatregelen rekening houden met burgers en het midden- en kleinbedrijf. In een brief aan de Tweede Kamer over het vandaag gepresenteerde ontwerp-klimaatakkoord* staat dat het niet de bedoeling is dat burgers en het mkb de rekening gaan betalen voor de vervuiling door de industrie.

Burgers moeten alle veranderingen op tijd kunnen zien aankomen, ze kunnen begrijpen en ze kunnen betalen. "De inzet van het kabinet is om mensen mee te nemen, stap voor stap, in de transitie. Door eerder te verleiden dan te dwingen", staat in de brief. (Bron: NOS, 21 dec. 2018)

* In het rapport van het Klimaatberaad staan zo'n 600 plannen voor onder meer verduurzaming, vermindering van het energieverbruik en belastingaanpassingen. Elke huishouden en elk bedrijf krijgt daar de komende jaren mee te maken.

Invoering CO₂-belasting?

GroenLinks wil alleen nog zaken doen met het kabinet als het bedrijven verplicht belasting te betalen over hun CO₂-uitstoot. Partijleider Jesse Klaver heeft zelf het initiatief genomen voor een wetsvoorstel waarmee energieslurpers een flinke CO₂-heffing tegemoet kunnen zien. Steunt de coalitie dit voorstel niet, dan kan het kabinet fluiten naar steun voor klimaatmaatregelen of belastingplannen, stelt hij. (Bron: AD, 21 jan. 2019)

De linkse oppositie hamerde op een andere verdeling van de klimaatlasten. Ze willen de rekening meer op het bordje van het bedrijfsleven leggen door een nationale CO₂-heffing voor de industrie te introduceren. GroenLinks-leider Jesse Klaver oppert een belasting die moet oplopen naar 50 per ton CO₂-uitstoot. De ’Klavertaks’ moet in het eerste jaar een miljard opleveren. Deze inkomsten wil de milieupartij gebruiken om de energierekening van huishoudens te verlagen. (Bron: De Telegraaf, 6 feb. 2019)

Aan de andere kant:

Staalfabrikant Tata Steel in IJmuiden zou de deuren kunnen sluiten als er een CO2-taks komt. Dat heeft directievoorzitter Theo Henrar laten weten aan BNR Nieuwsradio. Volgens hem worden de kosten dan zo hoog dat dit niet meer gecompenseerd kan worden door energiebesparing. De staalbaas baseert zich op berekeningen van een milieuonderzoeksbureau. "Als we inderdaad de Klavertaks zouden doorrekenen, dan zouden we 600 miljoen à 2 miljard euro aan belasting moeten betalen. Dat is meer dan ons verdienvermogen, dan zijn we technisch failliet." En verder: ''Het is van de gekke dat Tata hier zou moeten sluiten. Daar wordt het klimaat niet beter van, want de productie zal elders plaatsvinden door anders staalbedrijven die vervuilender zijn." (Bron: Uitgeefster, 5 mrt. 2019)

De ondernemingsraden van zeventien grote Nederlandse industriebedrijven luiden de noodklok. Zij vrezen dat hun bedrijven omvallen vanwege een CO₂-belasting of ‘Klaver-taks’, die door GroenLinks tot inzet van de huidige verkiezingscampagne is verheven. In een open brief zeggen ze dat deze belastingen ‘in het slechtste geval onze fabrieken direct in de rode cijfers storten en banen zullen doen verdwijnen’. (Bron: De Volkskrant, 7 mrt. 2019)

Doorrekening ontwerp-Klimaatakkoord en kabinetsvarianten

Op verzoek van de minister van Economische Zaken en Klimaat en de voorzitter van het Klimaatberaad heeft het Centraal Planbureau (CPB) de maatregelen uit het ontwerp-Klimaatakkoord doorgerekend. Ook zijn enkele varianten van het kabinet doorgerekend. Het CPB presenteert de effecten van het ontwerp-Klimaatakkoord en de aanvullende varianten in samenhang met staand beleid van het kabinet dat nog in de pijplijn zit. Op deze manier wordt de totale verandering van het ene op het andere jaar voor gezinnen en bedrijven duidelijk. Ook zonder ontwerp-Klimaatakkoord liggen er budgettaire, lasten- en inkomenseffecten in het verschiet. De doorrekening geeft de effecten voor 2021, 2025 en 2030, zodat het verloop van de effecten over de tijd inzichtelijk is. (Bron: CPB, 13 mrt. 2019)

• Belangrijke punten:
• Het kabinetsdoel om in 2030 49 procent minder CO₂ uit te stoten, wordt waarschijnlijk niet gehaald.
• Het ontwerp-klimaatakkoord zoals dat er nu ligt, realiseert een CO₂-reductie tussen 31 en 52 megaton.
• De industriesector haalt het beoogde doel van 14,3 megaton niet. Dat komt eerder uit op een getal tussen 6,0 en 13,9 megaton.
• In de mobiliteitssector kan maximaal 8 megaton worden bespaard, de landbouwsector maximaal 4,6 megaton en de gebouwen maximaal 3,7 megaton.
• Huizen moeten wijk voor wijk op schone energie overstappen, staat in het Klimaatakkoord. Maar wie dat regelt is vaag.
• Grote gedragsverandering hebben wel degelijk invloed op de inkomens. Toch zullen de kosten van het klimaatbeleid lager uitvallen dan eerst werd geraamd. Een doorsnee huishouden komt in 2030 door dit beleid 1,5 procent lager uit.
• Ook de maatschappelijke kosten van het klimaatbeleid komen lager uit dan eerst werd geschat. Het planbureau denkt aan 1,6 tot 1,9 miljard euro per jaar.
• In de doorberekening blijken de totale kosten weliswaar mee te vallen, maar die zijn niet op een evenwichtige manier verdeeld. In verhouding betalen de burgers meer voor de klimaatkosten dan het bedrijfsleven.
• Verder blijkt volgens het CPB dat, zoals de plannen nu zijn, mensen met de laagste inkomens in verhouding meer worden geraakt dan de rijkere huishoudens.
• Het CPB heeft een aantal maatregelen niet meegerekend. Een van die maatregelen is de voorgestelde bonus/malusregeling, waarbij bedrijven een boete moeten betalen als teveel CO₂ wordt uitstoten.
• De geraamde kosten houden evenmin rekening met een mogelijke aanpassing van gedrag. Bijvoorbeeld dat iemand zuiniger gaat stoken, als de gasprijs stijgt.

NB: De cijfers van het Centraal Planbureau (CPB) geven geen compleet beeld van de inkomenseffecten van het klimaatakkoord. Slechts 128 van de 300 plannen konden worden doorgerekend.

Op de persconferentie van 13 maart 2019 viel uit de woorden van de bewindslieden Rutte en Wiebes op te maken dat:

• De belasting op de energierekening voor gewone huishoudens 'aanzienlijk omlaag' gaat.
• Bedrijven krijgen te maken met CO₂-heffingen.
• Het beleid betreffende de elektrische auto's wordt aangepast. De subsidie op dure elektrische modellen wordt verlaagd en de tweedehands markt zal door te nemen maatregelen belangrijker worden.
• Cijfers werden niet genoemd, dat komt later.

En op de persconferentie 5 april 2019: De CO₂-heffing is voor bedrijven ‘technisch heel complex’. Daardoor duurt het langer, aldus de premier, voordat het definitieve klimaatakkoord rond is. In plaats van eind april, verwacht Rutte dat pas in de tweede helft van mei het klimaatakkoord gereed is. Het kabinet wil de doorrekening van de voorstellen van PvdA en GroenLinks, door het Planbureau voor de Leefomgeving, van een algemene (platte) CO₂-heffing voor bedrijven, in de eigen voorstellen meenemen.

Wiebes 'Er komt geen generieke CO₂-heffing'

'Een generieke heffing zal er niet komen.' Deze ferme uitspraak deed minister Wiebes op 14 maart 2019 in aanwezigheid van vertegenwoordigers van de zwarte uitstoters. En verder 'Dit kabinet zal er alles aan doen om bedrijven en banen in Nederland te houden. Een generieke CO₂-heffing staat daar haaks op.'

NB: En op 3 april 2019 komt de aap uit de mouw. Geen generieke heffing, wel CO₂-belasting over een deel van de broeikasgasuitstoot, dus niet over alle emissies. Alleen de uitstoot die volgens het kabinet daadwerkelijk in 2030 moet zijn verdwenen, wordt belast. Hoeveel dat precies is, is nog onduidelijk.

Lees ook de brief die de heer Wiebes op 4 april 2019 aan de Tweede Kamer zond. 

Huiseigenaren wachten met verduurzamen op overheid

Bijna de helft van de Nederlandse huiseigenaren is niet van plan om binnen nu en vijf jaar de woning te verduurzamen. 'Belangrijkste reden hiervoor is dat zij niet weten welke financiële regelingen zij vanuit de overheid kunnen verwachten. Daarnaast denken huiseigenaren dat het verduurzamen van huizen in de toekomst goedkoper wordt' (Nibud, 16 mei 2019).

'Door te wachten met verduurzaming, hebben eigenaren nu mogelijk onnodig hoge energierekeningen en lopen zij het risico dat hun huis minder waard wordt'.

Minder Nederlanders willen van gas af

Het draagvlak voor stoppen met aardgas neemt af. Dat blijkt uit een peiling (2019) van klimaatbureau Hier. Waar een jaar geleden nog zes op de tien Nederlanders (57 procent) positief waren over aardgasvrij wonen, kan nu nog maar minder dan de helft (48 procent) zich vinden in het kabinetsvoornemen om de cv-ketel te verbannen.

In 2030 moeten anderhalf miljoen huizen gasloos zijn en twintig jaar later, in 2050, alle 7 miljoen woningen. Een zo groot mogelijk draagvlak is daarbij essentieel, zo stelde het kabinet, maar uit de rondgang onder 2351 respondenten blijkt dat juist steeds minder Nederlanders heil zien in gasloos wonen. Vooral de hoge kosten van de alternatieven, zoals een warmtepomp, zijn een reden tot zorg.

Klimaat- en energiebeleid kost 3 miljard euro per jaar

De maatregelen die genomen moeten worden om de doelstellingen van het klimaat- en energiebeleid te bereiken, kosten alles bij elkaar gemiddeld zo'n 3 miljard euro per jaar, in de komende tien jaar. Dat blijkt uit nieuwe berekeningen van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL). Al eerder berekende het PBL de kosten van het Klimaatakkoord. Nu heeft het voor het eerst ook de kosten van de daarvoor al geldende afspraken berekend, waaronder die van het Energieakkoord uit 2013. (Bron: Planbureau, 29 mei 2020)