Organisaties en sectoren

Inhoud

1. CO2-uitstoot in 2017 gelijk aan die in 1990
2. Te weinig aandacht in Klimaatakkoord voor dwarsverbanden
3. Klimaatakkoord bedreigt bedrijven in energiesector
4. Auto verbruikt gemiddeld 39 procent meer dan aangegeven
5. Techniek gaat ons niet redden
6. Nederlandse voedselconsumptie aanpassen?
7. Duurzame bloemen op Moederdag
8. Rekeningrijden vanaf 2026
9. Cijfers broeikasuitstoot 2018
10. Duurzaam personenvervoer Flevoland
11. Shell scherpt klimaatambities verder aan
12. Ambitie ABN AMRO: alle kantoren binnen 10 jaar Paris Proof
13. Tata Steel maakt grote verduurzamingsslag
14. Grote bedrijven beloven fossielvrij wagenpark im 2025

---

CO₂-uitstoot in 2017 gelijk aan die in 1990

In 2017 werd in Nederland 163 miljard kilogram koolstofdioxide (CO₂) uitgestoten. De CO₂-uitstoot is net zo hoog als ruim een kwart eeuw geleden, terwijl de sectoren die deze uitstoot veroorzaken steeds omvangrijker zijn geworden. In Velsen, Geertruidenberg en Rotterdam is de uitstoot per vierkante meter het grootst. Dat meldt het CBS samen met RIVM/Emissieregistratie op basis van voorlopige cijfers.

In 2017 stootten de energiebedrijven 22 procent (9 miljard kilogram) meer CO₂ uit dan in 1990, de elektriciteitsproductie was 54 procent hoger. Onder meer door het hogere rendement van de huidige elektriciteitscentrales is de CO₂-uitstoot minder gestegen dan de productie. Ook produceren energiebedrijven steeds meer elektriciteit uit wind.

In 2017 was de CO₂-uitstoot door het wegverkeer 12 procent (3 miljard kilogram) hoger dan in 1990. Motorvoertuigen reden in 2017 42 procent meer kilometers op de Nederlandse wegen dan in 1990.

Door een betere isolatie en een grotere inzet van hoogrendementsketels kost het verwarmen van woningen en bedrijfsgebouwen minder energie dan voorheen. In 2017 werd door de sector gebouwde omgeving 17 procent (5 miljard kilogram) minder CO₂ uitgestoten dan in 1990, ondanks de toename van het aantal woningen in deze periode van 5,8 miljoen naar 7,7 miljoen (32 procent). (Bron: CBS, 10 sep. 2018)

Te weinig aandacht in Klimaatakkoord voor dwarsverbanden

Volgens de ondernemersorganisaties is heel veel goed werk verricht tot op heden, maar blijkt uit de PBL-analyse dat er inderdaad nog te weinig aandacht is in het Klimaatakkoord voor de dwarsverbanden tussen de sectoren en de winst die daar is te behalen.

Eerder waarschuwden zij al voor dit risico. ‘We moeten veel meer kijken naar de winst die er is te halen met het omzetten van bijvoorbeeld duurzaam opgewekte elektriciteit in warmte of in waterstof voor toepassingen in de industrie, gebouwde omgeving, transport en landbouw', zeggen MKB-Nederland en VNO-NCW. (Bron: MKB, 29 sep. 2018)

Klimaatakkoord bedreigt bedrijven in energiesector

Miljardeninvesteringen van olie- en energiebedrijven die in korte tijd waardeloos worden door de ontwikkelingen rondom het klimaat. Denk aan kolencentrales die moeten sluiten en de exploitatie van nieuw ontdekte olievelden die stilvalt. Hoeveel desinvestering kan een sector aan? Kredietverzekeraar Euler Hermes onderzocht de energiesector en concludeert dat versneld waardeverlies en diverse bijkomende risico’s de traditionele energiesector serieus bedreigen.

Johan Geeroms, Hoofd Risk Underwriting bij Euler Hermes Nederland: “Elke industrie is gewend aan investeringen die door de tijd achterhaald worden. Maar in de energiesector gaat het nu wel heel hard. Nieuwe kolencentrales kosten al gauw € 2 miljard. Om die investering terug te verdienen moeten ze een flinke tijd draaien. Maar dat zit er niet in met het huidige klimaatbeleid en de energietransitie die gaande is.

Onderzoekers van Euler Hermes schatten dat de energiesector tot 2035 te maken krijgt met een gigantisch waardeverlies ergens tussen $0,3 en $1,6 biljoen. “Vele industrieën worden door het klimaat geraakt, maar geen enkele sector zo hard als de energiesector. (Bron: Analist.nl, 9 jan. 2019)

Auto verbruikt gemiddeld 39 procent meer dan aangegeven

“Het is voor het eerst sinds het begin van onze onderzoeken in 2012 dat we een kleine vermindering zien in de kloof tussen het officiële en werkelijke verbruik, tot 39 procent”, zegt Uwe Tietge, onderzoeker bij ICCT Europa en hoofdauteur van de studie. “Tot nog toe was die kloof jaar na jaar gegroeid.”

Ondanks de recente bescheiden daling is de kloof nog steeds meer dan vier keer groter geworden sinds 2001, en goed voor 400 euro per jaar aan extra brandstofkosten voor een gemiddeld voertuig. De groei van die kloof betekent dat de daling in CO₂-emissies die de autosector op papier heeft gerealiseerd, in werkelijkheid maar de helft zo groot is. (Bron: DeMorgen.be, 15 jan. 2019)

Techniek gaat ons niet redden

Elektrische auto’s en bijstoken met biomassa moeten ervoor zorgen dat de uitstoot van broeikasgassen omlaag gaat. Maar dat gaat niet gebeuren, concludeert Jan Hessels Miedema in zijn proefschrift, de uitstoot van CO2 blijft toenemen.

Redactie: Nieuwe gezichtspunten en conclusies, geen vrolijk verhaal.

Nederlandse voedselconsumptie aanpassen?

Op 16 april 2019 publiceerde het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) haar rapport ‘Kwantificering van de effecten van verschillende maatregelen op de voetafdruk van de Nederlandse voedselconsumptie’.

Voor de consumptie van een Nederlander is nu gemiddeld 4500 vierkante meter land nodig in binnen- en buitenland, waarvan 40 procent (1800 vierkante meter) voor het produceren van voedsel wordt gebruikt. Van de broeikasgassen die voor de Nederlandse consumptie worden uitgestoten, gaat ongeveer 13 procent de lucht in voor voedsel. Dat moet veranderen.

• De voorgestelde maatregelen liggen op het gebied van duurzamer eten, minder voedsel verspillen, efficiënter produceren en zorgvuldiger produceren. Het effect van deze maatregelen wordt uitgedrukt in 2 indicatoren die iets zeggen over het effect van voedselconsumptie - en de daaraan gerelateerde voedselproductie - op de leefomgeving:
• de landvoetafdruk van de voedselconsumptie weerspiegelt hoeveel land er in binnen- en buitenland wordt gebruikt voor voedselproductie;
• de broeikasgasvoetafdruk geeft de omvang van de broeikasgasemissies in alle schakels van de voedselproductie.

Duurzame bloemen op Moederdag

Je kan geen pas verzetten of het heeft wel iets met duurzaamheid te maken. Neem nu de bloemen op Moederdag. Bij de productie van kasbloemen - denk aan verwarming en licht - wordt CO₂ uitgestoten. En al helemaal als bloemen uit Afrika per vliegtuig naar Nederland worden vervoerd. Bloemen die in Nederland in de open lucht groeien zijn qua duurzaamheid de beste keus, maar die zijn in sommige maanden niet verkrijgbaar.

De Nederlandse bloemenkalender van Centrum Centraal laat van 19 bekende snijbloemen de CO₂ -uitstoot zien en in welke maand je die het beste kan kopen. Drie voorbeelden:

• Tulp, goede klimaatkeus, uitstoot < 1 kg CO₂ , niet verkrijgbaar in juni/juli/augustus/september
• Freesia, tweede keus, uitstoot 1 tot 4 kg, hele jaar verkrijgbaar
• Orchidee, slechte keus, uitstoot > 4 kg, hele jaar verkrijgbaar

Redactie: En wat geven we dan op Vaderdag? Een elektrisch scheerapparaat, houder met mesjes of moet vader - minst vervuilend (?) - zijn baard maar laten staan?

Rekeningrijden vanaf 2026

Eind juni 2019 lekte het nodige inzake het rekeningrijden uit: Het kabinet kan alleen door grootschalig ingrijpen de klimaatdoelen halen. Rekeningrijden moet vanaf 2026 bijdragen aan het halveren van de CO₂-uitstoot.

Er zijn drie varianten rekeningrijden: met spitsheffing, zonder spitsheffing of een heffing die alleen geldt voor elektrische auto’s. Het rekeningrijden zal door een volgend kabinet worden ingevoerd.

Wat de fabrieken betreft, het kabinet wil alleen de CO₂-uitstoot belasten die fabrieken moeten schrappen om de klimaatdoelen te halen.

Cijfers broeikasuitstoot 2018

In 2018 bedroeg de uitstoot van broeikasgassen in Nederland 189,3 miljard CO2-equivalenten. Dit is 2 procent lager dan in 2017 en 15 procent lager dan in 1990. In 2018 was de Nederlandse economie bijna 80 procent groter dan in 1990. De bevolking nam met 15 procent toe. Om de afspraken in het Klimaatakkoord te halen, is in 2030 een reductie nodig van 49 procent ten opzichte van 1990. De grootste reductieopgave ligt bij de elektriciteitsbedrijven en de industrie. (Bron: CBS, 11 sep. 2019)

Duurzaam personenvervoer Flevoland

Mobiliteit (personen- en vrachtvervoer bij elkaar opgeteld) is verantwoordelijk voor ruim 40% van de totale CO₂ uitstoot van de provincie Flevoland en daarmee de grootste energieverbruiker in de provincie. De doelstellingen van de provincie (in 2050 CO₂-neutraal, in 2030 halverwege, ten opzichte van 1990) vragen om een stevige aanpak.

De uitstoot van personenmobiliteit (linkerdeel van onderstaande figuur) komt bijna geheel voor rekening van de personenauto, een klein deel wordt veroorzaakt door bussen en een nog kleiner deel door brommers. Als de hoeveelheid uitstoot omlaag moet, is het dus vooral zaak iets aan het personenauto-verkeer te doen.




Voorstellen te nemen maatregelen:

1. Verduurzaming van personenauto’s, waarbij al in 2028 alle nieuw verkochte auto’s in de provincie emissievrij zijn.
2. Op afstanden tot 7,5 km naar de fiets, op afstanden tussen de 7,5 en 15 km naar de elektrische fiets, en vanaf 15 km naar het openbaar vervoer.

(Bron: Panteia, 10 dec. 2019)

Shell scherpt klimaatambities verder aan

Shell wil dat zijn productketens uiterlijk in 2050 klimaatneutraal zijn. Dit maakte het olie- en gasbedrijf bekend. De plannen bouwen voort op de afspraken die Shell in 2018 maakte met het samenwerkingsverband Climate Action 100+, waar ABP deel van uitmaakt.

Klimaatneutraal betekent dat Shell in 2050 – of eerder – per saldo geen broeikasgassen wil uitstoten. Het gaat hier zowel om de directe uitstoot van Shell zelf, als om de uitstoot van Shells leveranciers en klanten. (Bron: ABP, 16 apr. 2020)

Ambitie ABN AMRO: alle kantoren binnen 10 jaar Paris Proof

ABN AMRO heeft de ambitie gesteld om al in 2030 met haar kantoren te voldoen aan het Klimaatakkoord van Parijs, twintig jaar eerder dan afgesproken. Daarvoor moet het energieverbruik in tien jaar tijd worden gehalveerd. “Het mooie aan dit traject is dat we laten zien dat het ook echt kán.”

Met een elektriciteitsgebruik van totaal 34 miljoen kilowattuur en een CO₂-uitstoot van 15.400 ton per jaar heeft ABN AMRO de afgelopen jaren al veel stappen gezet om haar kantoren te verduurzamen. Voor het behalen van de ambitieuze Paris Proof doelstelling zal daar echter nog een schepje bovenop moeten. Dan komt het mooi uit als je kunt aanhaken bij onderhoud en werkzaamheden die al gepland stonden. Bij ABN AMRO is dat onder andere een grootschalige technische renovatie voor de twee kantoren in Amsterdam aan de Gustav Mahlerlaan en de Foppingadreef. (Bron: OG Wijzer, 13 mei 2020)

Tata Steel maakt grote verduurzamingsslag

Tata Steel Nederland staat voor een grote verduurzamingsopgave, zowel op het gebied van CO2-reductie als op het gebied van milieu en overlast voor de omgeving. Samen met Rijksoverheid heeft Tata Steel afspraken gemaakt (Expression of Principles) over de CO2-reductie van het staalbedrijf. Tata Steel Nederland heeft in overleg met EZK in de afgelopen periode haar plannen voor CO2-reductie verder aangescherpt. Tata Steel heeft de ambitie om in 2030 5 Mton CO2-reductie op jaarbasis te realiseren. Dit gaat een flinke stap verder dan de proportionele bijdrage van Tata Steel aan het Klimaatakkoord. (Bron: Rijksoverheid, 30 mrt. 2021)

Grote bedrijven beloven fossielvrij wagenpark im 2025

De wagenparken van 37 grote bedrijven moeten in 2025 fossielvrij zijn. Dat beloven de CEO's van de bedrijven die verenigd zijn in de Coalitie Anders Reizen. Het gaat onder meer om het personenwagenpark van ABN Amro, Deloitte, de NS, Schiphol, Shell en VodafoneZiggo. In totaal worden de komende jaren 23.000 volledig elektrische auto's geïntroduceerd. (Bron: BNR, 6 apr. 2021)