DGA Pensioen

Datum laatste wijziging: 13 december 2019  |  Trefwoorden: ,

Inhoud

  1. Pensioenwet 2007
  2. Drie varianten pensioen in eigen beheer ondernemer
  3. Veranderingen pensioen in 2014
  4. Toolkit DGA-pensioen
  5. Pensioenrichtleeftijd naar 68 jaar
  6. Afstempeling
  7. Veranderingen pensioen in eigen beheer
  8. Wiebes wil af van fiscale tegemoetkomingen pensioen
  9. Afkoop pensioen wordt drama voor veel DGA’s
  10. Spaarvariant bij uitfasering DGA-pensioen?
  11. Oplossing voor pensioenklem directeur-grootaandeelhouders
  12. Staatssecretaris kiest voor variant uitfasering pensioen in eigen beheer
  13. Wetsvoorstel uitfasering van pensioen in eigen beheer
  14. Kabinet laat ondernemers in de steek met afschaffing pensioen in eigen beheer
  15. Kabinet wijst verdergaande fiscale faciliteit afkoop PEB af
  16. Omnia tempus habent
  17. RB wil weten wanneer pensioenaanspraken in eigen beheer zijn verzekerd
  18. Termijn stopzetten pensioentoezegging eigen beheer verlengd tot 31 maart 2017
  19. Nieuwsbrief Loonheffingen 2017: paragraaf 6 Uitfaseren pensioen in eigen beheer
  20. Wiebes wil uitstel stemming omzetten pensioen in eigen beheer in oudedagsverplichting
  21. Novelle Uitfasering PEB gepubliceerd
  22. Vele ondernemers niet bewust van afschaffing pensioen in eigen beheer
  23. Nieuw belastingformulier pensioen in eigen beheer
  24. Een op drie ondernemers niet bewust van uitfasering PEB
  25. Pensioendossiers langer bewaren dan zeven jaar
  26. Verlenging coulanceperiode PEB niet nodig en niet wenselijk
  27. Belastingopbrengst DGA-pensioen pakt veel lager uit
  28. Afkoop DGA-pensioen; laatste kans op maximale korting
  29. Duidelijkheid uit België over afkoop DGA-pensioen
  30. Uitfaseren pensioen in eigen beheer
  31. 2019 laatste jaar fiscale korting bij afkoop pensioen
  32. Fiscale Oudedagsreserve blijkt een valkuil voor veel zzp’ers

Pensioenwet 2007

De DGA valt sinds 2007 niet onder de pensioenregeling die geldt voor het personeel in het bedrijf (indien er sprake is van personeel) dat hij leidt. Met de invoering van de Pensioenwet is er een aantal mogelijkheden om pensioen op te bouwen (mogelijkheden zijn en/of):
  • in eigen beheer;
  • eigen pensioenlichaam;
  • het afsluiten van een (lijfrente)verzekering;
  • het openen van een lijfrenterekening (banksparen).
Veel DGA’s kiezen ervoor hun pensioen op te bouwen in eigen beheer. Het opbouwen van pensioen in eigen beheer is zeker niet vrijblijvend. Wanneer de DGA de pensioengerechtigde leeftijd bereikt zal het toegezegde pensioen daadwerkelijk levenslang uitgekeerd moeten worden. Hiervoor moeten voldoende middelen beschikbaar zijn. Aangezien de ingangsdatum van het pensioen lang van tevoren vaststaat, is het mogelijk een zodanig financieel plan op te stellen, dat dit vermogen op de pensioendatum ook daadwerkelijk beschikbaar is.

Naast een ouderdomspensioen, wordt meestal ook een partnerpensioen toegezegd. Dit is een pensioen wat direct na overlijden van de DGA levenslang aan de partner wordt uitgekeerd. Om dit pensioen levenslang te kunnen uitkeren zullen er op ieder moment voldoende middelen in de onderneming aanwezig moeten zijn om aan deze verplichting te kunnen voldoen. In de praktijk kan hier een probleem ontstaan bij het vroegtijdig overlijden van de DGA, daar de onderneming dan niet over voldoende vermogen beschikt om dit pensioen levenslang uit te kunnen keren. Om dit risico te vermijden is het raadzaam door de onderneming een risicoverzekering op het leven van de DGA te laten sluiten met de B.V. als begunstigde. Deze verzekering komt direct na overlijden van de DGA tot uitkering, waardoor de onderneming over voldoende liquiditeit beschikt om de nabestaanden een inkomen te garanderen. De premie voor deze verzekering is voor de B.V. aftrekbaar van de winst.

De Eerste Kamer heeft op 27 mei 2014 twee wetsvoorstellen aangenomen die leiden tot een versobering van de fiscaal aftrekbare pensioenopbouw per 2015. Het betreft de ‘Wet verlaging maximumopbouw- en premiepercentages pensioen en maximering pensioeninkomen’ en de ‘Novelle Wet verlaging maximumopbouw- en premiepercentages pensioen en maximering pensioeninkomen en het Belastingplan 2014′. Voor ondernemers is het volgende van belang:
  • De opbouwmogelijkheden voor een fiscale oudedagsvoorziening (FOR) voor ondernemers worden eveneens versoberd. Ondernemers kunnen in 2015 onder voorwaarden 9,8 procent (2014: 10,9 procent) van de winst maar maximaal € 8.640 (2014: € 9.452) aan de FOR toevoegen. Het dotatiepercentage van 9,8 is geen vast gegeven maar kan variëren afhankelijk van de ontwikkeling van de pensioenrichtleeftijd.
  • De versobering van pensioenen in de derde pijler betreft een versobering van de opbouw aan een oudedagsvoorziening door middel van lijfrenten (via de verzekeraar of bank) die dienen als compensatie voor een pensioentekort in de tweede pijler. Vanaf 2015 bedraagt het (maximum)premiepercentage over de grondslag van de derde pijler 13,8 procent (2014: 15,5 procent). De maximumpremiegrondslag in de derde pijler wordt afgetopt bij € 100.000 (vóór toepassing van een franchise). Ook de formule waarmee rekening wordt gehouden met de pensioenopbouw in de tweede pijler -en waarmee de opbouwruimte wordt berekend in de derde pijler- wordt aangepast.
  • De Nederlandsche Bank (DNB) gaat erop toezien dat de hoogte van de premie op de juiste manier tot stand komt. Per overtreding heeft DNB de mogelijkheid een en ander te corrigeren en een boete op te leggen van maximum € 1.000.000.

Drie varianten pensioen in eigen beheer ondernemer

Staatssecretaris Weekers van Financiën heeft aan de Tweede Kamer een brief geschreven waarin hij ingaat op pensioen in eigen beheer, op ontklemming van de fiscale oudedagsreserve en van stakingslijfrenten, en op verruiming van de afkoopgrens van kleine lijfrentepolissen.

Voor het pensioen in eigen beheer stelt Weekers dat er drie oplossingsrichtingen zijn onderzocht.
  • Ten aanzien daarvan concludeert hij dat de eerste variant, waarbij de fiscale pensioenverplichting op commerciële basis wordt berekend, te grote negatieve budgettaire consequenties oplevert.
  • De tweede variant, waarbij de fiscale pensioenverplichting uitgangspunt vormt voor herrekening van de pensioenaanspraken, zal volgens hem slechts tijdelijk en niet structureel een oplossing bieden. De herrekening lost echter wel het acute knelpunt op dat geen dividend kan worden uitgekeerd.
  • De derde variant, waarbij een fiscale reserve voor de oude dag wordt geïntroduceerd die los komt te staan van het arbeidsrecht en de (sancties in de) loonheffingssfeer, komt het meest tegemoet komt aan de wens van de ondernemer om de voor de oude dag gereserveerde gelden beschikbaar te houden voor de financiering van de onderneming. Daarnaast leidt deze oplossing tot minder uitvoeringskosten voor de Belastingdienst.
De perikelen met het pensioen in eigen beheer duren voort. Daarbij komt de partner van de DGA die onder huwelijkse voorwaarden is gehuwd, er bekaaid vanaf. Zijn of haar financieel nadeel bij omzetting van de oudedagsvoorziening in eigen beheer is groot bij echtscheiding en een juiste compensatie hiervoor nagenoeg niet te bepalen. Aldus Sander Schilder (eigenaar van Santax fiscaal economen) 'De positie van de huwelijkspartner in deze kan en mag niet onderbelicht blijven!'

Veranderingen pensioen in 2014

  • Op 1 januari 2014 worden er drie grote wijzigingen voor het pensioen in eigen beheer doorgevoerd. In de eerste plaats wordt de pensioenrichtleeftijd aangepast. Reden daarvoor zijn de recente verhogingen van de AOW-leeftijd (naar 67 jaar).
  • De maximale opbouwpercentages worden verlaagd. Voor eindloonregelingen betekent dit een verlaging van 2% naar 1,9%. Op basis van middelloon mag de pensioenopbouw nog maximaal 2,15% bedragen. 
Ook de staffels voor beschikbare premieregelingen worden aangepast. De laatste wijzigingen gelden overigens niet voor alle pensioenregelingen in eigen beheer. Als het pensioen al is ingegaan, hoeft er niets te worden aangepast. Is iemand vóór 1950 geboren, dan hoeft hij ook niets te doen.
  • Het maximale salaris waarover de DGA pensioen kan opbouwen, wordt verlaagd naar maximaal € 100.000.
Als een DGA pensioen in eigen beheer heeft, moet hij voor 1 januari 2014 zijn pensioenbrief aanpassen. Vanaf die datum verandert de Pensioenwet op het gebied van de pensioenleeftijd en de maximale opbouwpercentages.
Is de DGA te laat met het aanpassen van de pensioenbrief, dan loopt hij risico op een naheffingsaanslag over de gehele pensioenpot, ook kan de Belastingdienst een revisierente opleggen.

Zie meer in het artikel DGA in problemen door beperking fiscale aftrek per 2015.

Wie noodgedwongen zijn pensioenpot leegt om een belastingschuld te kunnen voldoen, betaalt daarover 72% belasting. De wet laat geen ruimte voor verzachtende omstandigheden. Dat bleek ook uit een uitspraak van het gerechtshof in Amsterdam.

Toolkit DGA-pensioen

DGA’s vragen zich regelmatig af of het verstandig is om met de opbouw van het pensioen in eigen beheer te stoppen. Om hen daarbij te helpen maken pensioenadviseurs regelmatig gebruik van de zogeheten Toolkit DGA-pensioen.

Pensioenrichtleeftijd naar 68 jaar

In 2013 moeten DGA's hun pensioenregeling aanpassen. De pensioenrichtleeftijd van de DGA gaat per 1 januari 2014 van 65 naar 67 jaar. Daarom zal in de loop van 2013 de pensioenbrief moeten worden aangepast, in elk geval met de wijzigingen per 1 januari 2014.

NB: Als gevolg van de gestegen levensverwachting zal de pensioenrichtleeftijd met ingang van 1 januari 2018 worden verhoogd van 67 naar 68 jaar. De pensioenrichtleeftijd is een rekenleeftijd die wordt gebruikt voor de berekening van de jaarlijkse maximaal toegestane fiscale pensioenopbouw.

Afstempeling

Met ingang van 1 januari 2013 behoort het eenmalig afstempelen van het pensioen in eigen beheer tot de mogelijkheden voor de DGA, wiens pensioen-BV kampt met een forse onderdekking door tegenvallende beleggingsresultaten.

Voor het prijsgeven van pensioenaanspraken in eigen beheer zonder fiscale gevolgen voor de Loonbelasting worden voorwaarden gesteld. Afstempelen is pas mogelijk bij een dekkingsgraad van 75% of lager. De pensioenverplichting moet daarbij gewaardeerd worden op de fiscale waarde en daar zit meteen een heel groot knelpunt.

Veranderingen pensioen in eigen beheer

De komende maanden wordt de brief van de staatssecretaris van Financiën Wiebes verwacht over zijn verdere plannen met het pensioen in eigen beheer van de directeur groot aandeelhouder (DGA).

Na alle verlagingen van de pensioenopbouw in 2014 en 2015 wordt het pensioen in eigen beheer waarschijnlijk verder aangepakt. Reden hiervoor is het steeds grotere beslag van de pensioentoezegging op het vermogen in de BV en de onmogelijkheid voor veel BV’s om nog dividend uit te keren aan de DGA. De hoogte van de pensioenvoorziening blokkeert al het vermogen van de BV. Dit helpt de economie niet. Verder is een reden dat de belastingdienst in de afwikkeling van de pensioenregeling nog wel eens naast het net vist. DGA heeft alle jaren belastingvoordeel genoten maar eenmaal in de uitkeringsfase is er weinig belastbaar vermogen over. Daarnaast is in zijn algemeenheid de pensioenregeling door alle wijzigingen van de afgelopen jaren voor alle partijen te ingewikkeld geworden. De uitvoeringskosten worden steeds hoger. Het is zijn doel volledig voorbij geschoten. Jammer. (Bron: financieleplanningblog, 16 mei 2015)

Staatssecretaris Wiebes heeft de Tweede Kamer in een brief geïnformeerd over de mogelijke oplossingsrichtingen op het gebied van het pensioen in eigen beheer (PEB). In een van de bijlagen bij de brief is een schema opgenomen met daarin een vergelijking van het OSEB (OudedagSparen in Eigen Beheer) met het uitfaseren van het PEB via afkoop. (Bron: AV Accountancy, 21 dec. 2015)

Wiebes wil af van fiscale tegemoetkomingen pensioen

Staatssecretaris Wiebes van Financiën wil volgens Anweb het liefst helemaal af van fiscale tegemoetkomingen voor ondernemers die in eigen beheer een oudedagsvoorziening opbouwen. Voor beëindiging van het huidige pensioen in eigen beheer stelt Wiebes een belastingkorting voor.

Veel DGA’s zijn door het pensioen in eigen beheer in de knel geraakt, omdat als gevolg van de lage rente de reserveringen die zij hiervoor hebben getroffen ver achter zijn gebleven bij wat nodig is om aan de verplichtingen te kunnen voldoen.

Afkoop pensioen wordt drama voor veel DGA’s

In een brief aan de Tweede kamer pleit staatssecretaris Eric Wiebes van Financiën ervoor dat directeuren grootaandeelhouders (DGA’s) hun pensioen gaan afkopen. Bijzonder onaangenaam voor vele duizenden ondernemers in Nederland’, aldus PwC’er Alfred Lagendijk.

De ondernemers hebben gezamenlijk circa € 45 mrd aan pensioengeld gespaard in hun ondernemingen. Dat geld staat meestal niet in een apart potje, maar is rechtstreeks geïnvesteerd in inventaris en machines, maar ook in werkgelegenheid en innovatie. De staatssecretaris wil daar vanaf en stelt voor dat alle DGA’s in 2017 hun pensioen afkopen. Het prijskaartje dat voor het MKB aan die pensioenafkoop hangt is een belastingschuld van naar schatting € 19 mrd in 2017 en € 600 mln euro per jaar vanaf 2018. De gemiddelde belastingaanslag in 2017 per ondernemer bedraagt € 120.000. Het belastingnadeel vanaf 2018 per ondernemer bedraagt € 4000. Het gehanteerde belastingtarief bij afkoop is veel hoger (42%) dan het belastingtarief vanaf pensioendatum (21%).

De meeste DGA’s zijn niet voldoende kapitaalkrachtig om deze belasting te kunnen betalen. Bovendien zit het geld vaak vast in bedrijfsmiddelen. Die zullen ze eerst moeten verkopen voordat de belastingschuld kan worden voldaan. Omdat vele miljarden aan de Nederlandse economie worden onttrokken, is er naast de persoonlijke drama’s een negatief effect op de werkgelegenheid. Hoe groot dit is, is van tevoren niet te zeggen. Om het voorstel toch enige kans van slagen te geven, is het op zijn minst wenselijk dat de staatssecretaris afkoop tegen het lage belastingtarief (vanaf pensioendatum) en een gespreide betalingsregeling aanbiedt. (Bron: PWC, 13 jan. 2016)

Spaarvariant bij uitfasering DGA-pensioen?

Staatssecretaris Wiebes heeft in het verslag van het schriftelijk overleg inzake zijn brief over pensioen in eigen beheer van 17 december 2015 een oplossing, de spaarvariant bij uitfasering, aangedragen voor de zorgen die zijn geuit over de werkbaarheid van de voorgestelde afkoopfaciliteit.

Niet nieuw is dat de pensioenverplichting eerst wordt afgestempeld van de commerciële waarde naar de fiscale balanswaarde. Wel nieuw is de variant waarbij DGA's hun rechten fiscaal geruisloos afstempelen tot het niveau van de fiscale (balans)waarde en vervolgens omzetten in een oudedagsverplichting. Na de omzetting kan geen verdere opbouw plaatsvinden. Zij worden op die manier verlost van de problemen die het PEB (Pensioen in eigen beheer) met zich brengt zonder dat liquiditeiten aan de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid (bv) hoeven te worden onttrokken. Belastingheffing vindt namelijk pas plaats in de uitkeringsfase. (Bron: Accountancyvanmorgen, 17 mrt. 2016)

Oplossing voor pensioenklem directeur-grootaandeelhouders

De ministerraad heeft op voorstel van staatssecretaris Wiebes besloten tot een oplossing voor de pensioenklem waarmee directeur-grootaandeelhouders (DGA's) te maken hebben. Veel DGA's die via de bestaande regeling voor ondernemers pensioen opbouwen hebben als gevolg hiervan geld vastzitten in het eigen bedrijf, het zogenoemde 'beklemd vermogen'. Er komt daarom een wetsvoorstel om de pensioenregeling met een voor DGA's aantrekkelijke regeling af te laten kopen. (Bron: Rijksoverheid, 1 juli 2016)

Staatssecretaris kiest voor variant uitfasering pensioen in eigen beheer

Staatssecretaris Wiebes heeft in een brief aan de Tweede Kamer zijn eerder gedane voorstel om pensioen in eigen beheer (PEB) uit te faseren op enkele punten aangepast. De termijn waarbinnen PEB fiscaal geruisloos kan worden afgekocht wordt verlengd naar drie jaar. Hierbij gaat een staffel gelden: in 2017 geldt een korting van 34,5% op de grondslag, in 2018 een korting van 25% en in 2019 een korting van 19,5%. Uitgangspunt zijn de balanswaarden ultimo 2015.

Stemt de partner van de DGA niet in met de afkoop of met de overstap naar de spaarvariant? Dan worden in de visie van de staatssecretaris de eigenbeheeraanspraken bevroren.

Op Prinsjesdag 2016 wordt hiertoe het wetsvoorstel ingediend. Er komt geen internetconsultatie. Verder wordt de eerste schijf in de VPB (Vennootschapsbelasting) verlengd naar € 250.000 in 2018 en naar € 350.000 in 2021. (Bron: Taxlive, 5 jul. 2016)

Wetsvoorstel uitfasering van pensioen in eigen beheer

Staatssecretaris Wiebes van Financiën heeft het wetsvoorstel voor de uitfasering van pensioen in eigen beheer naar de Tweede Kamer gestuurd.

De afschaffing van pensioen in eigen beheer gaat met ingang van 1 januari 2017 in. Verdere dotaties zijn niet langer mogelijk. De bestaande aanspraken moeten actuarieel worden gewaardeerd. Het verschil tussen de commerciële en fiscale waarde blijft bestaan. Gedurende drie jaar krijgt de DGA de mogelijkheid zijn opgebouwde (en inmiddels bevroren) pensioenaanspraak af te kopen. (Bron: VVP, 22 sep. 2016)

Kabinet laat ondernemers in de steek met afschaffing pensioen in eigen beheer

Volgens het Register Belastingadviseurs (RB) laat het kabinet kansen liggen om het pensioen in eigen beheer soepel af te wikkelen. ‘Het kabinet biedt DGA’s de mogelijkheid om het pensioen premievrij te maken, om te zetten in een spaarregeling of om af te kopen. Een groot deel van de DGA’s wil af van het pensioen in eigen beheer, wat alleen kan door het pensioen volledig af te kopen. In een aantal gevallen hebben de pensioen-bv’s daar geen liquiditeiten voor. Deze pensioen-bv’s en hun DGA’s blijven daardoor ongewenst zitten met pensioen in eigen beheer. Het kabinet laat deze DGA’s in de steek.’ (Bron: RB, 6 okt. 2016)

Gepleit wordt voor een overgangsregeling.

Kabinet wijst verdergaande fiscale faciliteit afkoop PEB af

Staatssecretaris Wiebes heeft de nota naar aanleiding van het verslag inzake het wetsvoorstel Pensioen in eigen Beheer naar de Tweede Kamer gestuurd. Het kabinet heeft niet het voornemen om nog een verdergaande fiscale faciliteit voor afkoop van een PEB te bieden.

Omnia tempus habent

Omnia tempus habent “Alles heeft zijn tijd” Wat betreft het ingediende Wetsvoorstel Uitfasering pensioen in eigen beheer en overige fiscale pensioenmaatregelen is bovenstaande wel een understatement. In december 2012 voor het eerst op de politieke agenda, in september 2016 uiteindelijk het thans voorliggende Wetsvoorstel.

En wat betreft tijd. Er rest niet al te veel tijd meer! Pensioendossiers met actieve opbouw in eigen beheer dienen voor het einde van het jaar formeel te worden stopgezet. En dat op basis van een Wetsvoorstel (!) dat nog niet eens Wet is (!). Daarna kan met de DGA en zijn partner naar het overgangsrecht worden gekeken. (Bron: Pensioen Periodiek, 27 okt. 2016)

RB wil weten wanneer pensioenaanspraken in eigen beheer zijn verzekerd

Het Register Belastingadviseurs ziet graag dat staatssecretaris Wiebes van financiën toelicht wanneer pensioenaanspraken in eigen beheer zijn verzekerd. Ook wil de vereniging weten wie de verzekeraar is van een pensioenaanspraak die door een eigenbeheerlichaam is toegezegd, waarvan een onbepaald deel is herverzekerd bij een professionele verzekeraar.

Het RB vreest dat de onzekerheid tot gevolg zal hebben dat DGA’s terughoudend zullen zijn om gebruik te maken van de afkoopregeling voor het pensioen in eigen beheer. (Bron: AVAccouting, 1 nov. 2016)

Termijn stopzetten pensioentoezegging eigen beheer verlengd tot 31 maart 2017

Op 10 november 2016 heeft staatssecretaris Wiebes een nota van wijziging naar de Tweede Kamer gestuurd inzake het Wetsvoorstel Uitfasering pensioen in eigen beheer. In deze nota van wijziging wordt aan de praktijk meer tijd gegeven om de noodzakelijke aanpassingen aan de pensioentoezegging van de DGA’s te regelen. Voor het tijdig stopzetten van de toezegging wordt nu een termijn gegeven tot 31 maart 2017!

Ook voor de beoordeling of een extern verzekerd pensioenkapitaal stopgezet dient te worden of eventueel overgeheveld kan worden naar eigen beheer, wordt deze verlengde termijn van toepassing. Hierdoor wordt tevens meer tijd gegeven om de situatie van bijvoorbeeld het nabestaandenpensioen goed in kaart te brengen. (Bron: Pensioen Perspectief, 11 nov. 2016)

Nieuwsbrief Loonheffingen 2017: paragraaf 6 Uitfaseren pensioen in eigen beheer

In de Nieuwsbrief van de Belastingdienst staat in paragraaf 6 (blz 4 t/m 6) een uitvoerige handleiding beschreven over alles wat met 'Uitfaseren pensioen in eigen beheer' te maken heeft.

Wiebes wil uitstel stemming omzetten pensioen in eigen beheer in oudedagsverplichting

Om een mogelijke miljardenstrop te voorkomen, heeft staatssecretaris Wiebes (Financiën) in allerijl de Eerste Kamer verzocht de stemming over een wetsvoorstel uit te stellen, omdat dat voor de schatkist een miljardentegenvaller kan betekenen. Reden is dat het omzetten van pensioen in eigen beheer in een oudedagsverplichting, waarin de wet mede voorziet, de DGA’s een flinke aftrekpost op de vennootschapsbelasting kan opleveren die in totaal in de miljarden euro’s loopt.

De plannen liggen inmiddels al in de Eerste Kamer, waar er over zou worden gestemd. Maar geconfronteerd met de bevindingen heeft Wiebes nu een verzoek naar de senatoren gestuurd om de stemming over het voorstel uit te stellen, tot hij het probleem nader heeft kunnen bekijken en een wijzigingsvoorstel heeft opgesteld. (Bron: De Telegraaf, 20 dec. 2016)

Novelle Uitfasering PEB gepubliceerd

Eerder werd stemming over pensioen in eigen beheer (PEB) in Eerste Kamer uitgesteld om tot deze novelle te komen. Aanleiding voor dit uitstel waren signalen vanuit de praktijk over de aftrek van de lasten van de toekomstige indexatie van de opgebouwde pensioenaanspraken op het moment van afkoop of omzetting in een oudedagsverplichting, een aftrek die een budgettaire tegenvaller tot gevolg zou kunnen hebben. De conclusie van dit onderzoek is dat het in het wetsvoorstel voorgestelde artikel 34e van de Wet Vpb 1969 aftrek van de lasten van de toekomstige indexatie op het moment van afkoop of omzetting uitsluit, waardoor ook de budgettaire derving zich niet kan voordoen.

Het onderzoek heeft echter ook uitgewezen dat de in genoemd artikel 34e opgenomen aftrekbeperking te stringent is. Het volledig uitsluiten van de aftrek is ongewenst omdat het een kleine groep van rond 6% van de directeuren-grootaandeelhouders (DGA’s) betreft die in vergelijking met de hele populatie ten onrechte benadeeld zou worden. Om die reden wordt in deze novelle alsnog een (voorwaardelijke) mogelijkheid tot aftrek van de lasten van de toekomstige indexatie van de pensioenaanspraken of van de pensioenuitkeringen voorgesteld. (Bronnen: Taxence en Eerste Kamer, jan. 2017)

De staatssecretaris legde uit hoe de communicatie is geregeld nu het wetsvoorstel uitfasering pensioen in eigen beheer niet op 1 januari 2017 in werking treedt. Het streven is de uitfasering per 1 april 2017 in werking te laten treden. De coulancetermijn van drie maanden loopt dan tot 1 juli 2017. De overige pensioenmaatregelen treden dan wel met terugwerkende kracht in werking tot en met 1 januari 2017. (Taxlive, 25 jan. 2017)

De Eerste Kamer heeft op 7 maart 2017 de wetsvoorstellen uitfasering pensioen in eigen beheer en overige fiscale pensioenmaatregelen (34555) en de novelle pensioen in eigen beheer (34662) aangenomen.

Laatste hindernis: Wet uitfasering pensioen in eigen beheer en overige pensioenmaatregelen is in maart 2017 gepubliceerd in het Staatsblad. Daardoor treedt de wet op 1 april 2017 in werking.

Vele ondernemers niet bewust van afschaffing pensioen in eigen beheer

Per 1 april 2017 is het pensioen in eigen beheer afgeschaft; uiterlijk 30 juni 2017 directeur-grootaandeelhouders een beslissing hebben genomen over de bestemming van het opgebouwde pensioenvermogen.

Uit een groot onderzoek van MKB Belangen blijkt echter dat ruim een derde van de betrokken ondernemers niet eens op de hoogte is van de nieuwe situatie.

Liefst 82 procent van de deelnemers aan het onderzoek heeft een pensioenvoorziening in eigen beheer opgebouwd. De overgrote meerderheid wordt dus getroffen door deze maatregel, waarvan slechts vijftien procent zegt achter de afschaffing te staan. (Bron: Brisk, 1 mei 2017)

Nieuw belastingformulier pensioen in eigen beheer

De Belastingdienst meldt op 4 mei 2017 het volgende:

'Vanaf 1 april 2017 zijn de maatregelen voor het uitfaseren van pensioen in eigen beheer van kracht. Dat betekent dat het met ingang van 1 juli 2017 niet langer mogelijk is pensioen in eigen beheer op te bouwen. Als u ervoor kiest om de fiscale balanswaarde af te kopen of om te zetten in een oudedagsverplichting, dan moet u dat aan ons doorgeven. Dat doet u met dit formulier.

Let op!
Op 3 mei hebben we een nieuwe versie van het formulier geplaatst. Dit was nodig op grond van onze bevindingen bij het verwerken van de binnengekomen formulieren en de reacties van belastingplichtigen en hun adviseurs. Bij het verwerken van de formulieren die al eerder zijn ingestuurd, houden we rekening met de wijzigingen1 in de nieuwe versie.'

1 Op de nieuwe versie van het ‘Informatieformulier Afkoop of omzetting van pensioen in eigen beheer’ hoeft een aantal commerciële (balans)waarden niet meer te worden ingevuld.

Een op drie ondernemers niet bewust van uitfasering PEB

Ruim een derde van de ondernemers met een pensioen in eigen beheer (PEB) is niet op de hoogte van de uitfasering van het PEB. Dat zou onder meer liggen aan slechte voorlichting door accountants.

Dat concludeert MKB Belangen op basis van eigen onderzoek. MKB Belangen wil om onduidelijke redenen het exacte aantal respondenten van het onderzoek niet vrijgeven, maar meldt dat het er meer dan duizend zijn.

MKB Belangen vindt dat de voorlichting vanuit de overheid, maar ook vanuit de hoek van accountants, boekhouders en belastingadviseurs, is tekortgeschoten. ‘Wij maken ons erge zorgen over de gevolgen hiervan voor de ondernemers. Wij stellen dan ook voor dat er een uitstel komt, zodat ondernemers een weloverwogen beslissing kunnen nemen over de bestemming van het reeds opgebouwde pensioen in eigen beheer.’ (Bron: Accountant.nl, 26 apr. 2017)

Pensioendossiers langer bewaren dan zeven jaar

Ombudsman Piet Keizer riep bij de overhandiging van zijn jaarverslag 2016 pensioenuitvoerders op om dossiers langer te bewaren dan de zeven jaar die wettelijk is voorgeschreven. Het kan namelijk voorkomen dat een fout bij een overdracht pas 20 of 30 jaar later boven water komt. Ook pleit de Ombudsman voor een zorgvuldige overdracht van de volledige dossiers wanneer een pensioenuitvoerder zich aansluit bij een ander pensioenfonds, wat door consolidatie in de sector vaker voorkomt.

De Ombudsman Pensioenen behandelt als onafhankelijke instelling klachten en geschillen over de uitvoering van een pensioenreglement. In 2016 werden er 404 klachten ingediend bij de Ombudsman Pensioenen.

Verlenging coulanceperiode PEB niet nodig en niet wenselijk

Staatssecretaris Wiebes vindt dat DGA’s voldoende tijd hebben gehad om aan de uit de wet Uitfasering pensioen in eigen beheer en overige fiscale pensioenmaatregelen voortvloeiende maatregelen te voldoen. In zijn antwoorden benadrukt de staatssecretaris nogmaals dat de huidige opbouw van het PEB het enige is dat uiterlijk aan het eind van de coulanceperiode moet zijn geregeld. Wiebes: ‘Dit kan door de algemene vergadering bijeen te roepen en middels een addendum op te nemen dat de opbouw stopt. Ook als de DGA zou besluiten om een eventueel elders verzekerd pensioen terug te halen naar eigen beheer, moet deze waardeoverdracht plaatsvinden voor het einde van de coulanceperiode. Zie het antwoord van Wiebes.

(Bron en meer: FV Fiscaalvanmorgen, 22 mei 2017)

Belastingopbrengst DGA-pensioen pakt veel lager uit

Het kabinet gaat van een koude kermis thuiskomen als het denkt dat de afkoop van pensioen in eigen beheer door DGA’s miljarden aan belastinggeld gaat opleveren. Dat stelt Theo Gommer, pensioenadvocaat en managing partner van pensioenspecialist Akkermans & Partners Groep in Tilburg, in De Telegraaf. “De ervaring leert dat maar 10% afkoopt.” De onduidelijkheden over de Wet Uitfasering pensioen in eigen beheer zal volgens hem niet bijdragen aan afkopen. (Bron en meer: AVaccountancy, 19 jun. 2017)

Afkoop DGA-pensioen; laatste kans op maximale korting

Wilt u als DGA gebruikmaken van de maximale afkoopkorting? Dan is het belangrijk dat u de afkoop nog in 2017 laat plaatsvinden. De DGA heeft in het kader van de Wet uitfasering pensioen in eigen beheer de mogelijkheid om zijn in eigen beheer uitgevoerde pensioenaanspraken af te kopen. Bij deze afkoop verleent de fiscus een korting. In 2017 is de korting 34,5%, maar bij afkoop in 2018 of 2019 is deze lager. Er wordt geen mogelijkheid geboden om bij een afkoop na 31 december 2017 toch gebruik te maken van de korting van 34,5%. Wanneer – als gevolg van overleg met de Belastingdienst – de afkoop pas na 31 december 2017 plaatsvindt, krijgt u dus een lagere korting. (Bron: Fiscount, dec. 2017)

Duidelijkheid uit België over afkoop DGA-pensioen

Bij de afkoop van de pensioenrechten die een DGA in eigen beheer heeft opgebouwd, verleent Nederland een korting op de belastinggrondslag. Deze korting wordt verleend bij afkoop in de jaren 2017, 2018 en 2019. De korting bedraagt dan resp. 34,5%, 25% en 19,5%. Omdat over het bedrag van de korting in Nederland effectief geen belasting wordt betaald, neemt de Belgische overheid voor in België woonachtige DGA’s het standpunt in dat zij gerechtigd is tot belastingheffing over dit bedrag.

De hoogte van de in België te betalen belasting hangt af van het feit of de DGA nog een ‘opdracht uitoefent als bestuurder of zaakvoerder’. (Bron: Fiscasus, 7 feb. 2018)

Uitfaseren pensioen in eigen beheer

Staatssecretaris Snel stuurde op 5 april de Tweede Kamer het volgende overzicht:
In 2017 hebben in totaal 70.289 DGA’s gebruik gemaakt van de fiscale faciliteiten die geboden zijn bij het uitfaseren van het pensioen in eigen beheer. Van deze groep hebben 27.497 DGA’s gekozen voor omzetting in een oudedagsverplichting en 42.792 DGA’s voor afkoop. Op basis van deze gegevens is de opbrengst loonheffingen benaderd. Over de jaren 2018 en 2019 zal Snel de Kamer ook weer na afloop van elk kalenderjaar tegen het einde van het eerste kwartaal informeren. (Taxence, 6 apr. 2018)

2019 laatste jaar fiscale korting bij afkoop pensioen

Heeft u als DGA in 2019 nog pensioen in eigen beheer (PEB)? En wenst u uw PEB afkopen? Wacht daar dan niet langer mee, want 2019 is het laatste jaar waarin u nog een fiscale korting bij deze afkoop mag toepassen.

Afkopen met korting kan nog tot en met 2019. De korting bedraagt in 2019 19,5%. van de fiscale balanswaarde van de corresponderende verplichting bij de pensioen-B.V.

Ook omzetten in een oudedagsverplichting kan in 2019. Zet u om of heeft u omgezet in een oudedagsverplichting en wilt u alsnog afkopen? Dan is dit in de jaren tot en met 2019 nog mogelijk met de korting en zonder revisierente.

Fiscale Oudedagsreserve blijkt een valkuil voor veel zzp’ers

Maar de helft van de zzp’ers zet het geld dat ze gereserveerd hebben voor hun ‘fiscale oudedagsreserve’ ook daadwerkelijk helemaal opzij. Een flinke valkuil, vindt Sjaak Sonneveld van BrightPensioen.

Een derde (34%) van de zzp’ers maakt gebruik van de fiscale oudedagsreserve (FOR). Van deze groep zet ruim een kwart (28%) het bedrag dat in de boekhouding wordt gereserveerd niet daadwerkelijk apart. En nog eens een kwart (25%) zet het slechts ten dele opzij. Dat blijkt uit onderzoek van onderzoeksbureau Multiscope in opdracht van BrightPensioen. Deze groep zzp’ers kan voor problemen komen te staan op het moment dat ze met pensioen gaan. Dan moet er namelijk belasting worden betaald over het FOR-bedrag, terwijl ze dat niet (geheel) apart hebben gezet.

Sjaak Zonneveld, directeur BrightPensioen: “We hadden wel het idee dat niet alle zzp’ers die gebruikmaken van de FOR dat bedrag of een deel daarvan ook werkelijk apart zet. Maar harde cijfers daarover bestaan niet. Vandaar dat wij dit hebben laten onderzoeken. Dat ruim een kwart van de FOR-gebruikers in werkelijkheid niets apart zet, is meer dan wij hadden verwacht. Dit is echt een valkuil voor flink wat zzp’ers.” 

Andere opvallende cijfers uit het onderzoek

Zet bedrag dat in de boekhouding wordt gereserveerd voor de FOR daadwerkelijk apart (28% nee; 25% ja deels; ja, het hele bedrag (47%).

Het probleem van het niet daadwerkelijk apart zetten van het FOR-bedrag dat in boekhouding wordt gereserveerd, is het grootst onder zzp’ers met een mbo-opleiding (40%). Bij zzp’ers met een hbo-opleiding is dat 30% bij die met een WO-opleiding is dat 13%.

32% van degenen die van de FOR gebruikmaakt, heeft geen idee van de hoogte van de opgebouwde FOR.

Van alle zzp’ers is 39% niet op de hoogte dat er belasting betaald moet worden over het FOR-bedrag dat wordt opgebouwd. Bij de groep zzp’ers die wel gebruikmaakt van de FOR weet 11% dat niet.

Van degenen die de FOR daadwerkelijk apart zetten, doet 52% dat op een spaar- of bankrekening en belegt daar dus niet mee.

Vrouwen zetten vaker (60%) het hele FOR-bedrag daadwerkelijk apart dan mannen (41%).

Dat zzp’ers fiscaal worden geprikkeld om geld apart te zetten voor hun oudedagsvoorziening, is volgens Zonneveld een goede zaak. Zonneveld: “Ik hoor wel eens stemmen opgaan om de FOR af te gaan schaffen. Maar daarmee dupeer je grootste groep mensen die wél geld opzijzetten. En er mag zeker niet verwacht worden dat die groep daardoor automatisch geld in een lijfrente zal stoppen. De terughoudendheid om geld definitief vast te zetten in een pensioenvoorziening blijft immers en die is sinds de coronacrisis eerder groter geworden dan kleiner.” 

Behoud de FOR, met aanvullende voorwaarden

Behoud van de FOR is dus belangrijk volgens Zonneveld. Maar wel met een aanvullende voorwaarden. Zonneveld: “Je zou bij gebruik van de FOR de voorwaarde kunnen opnemen dat het geld daadwerkelijk apart moet worden gezet. Dat moet voorkomen dat mensen de belastingclaim niet kunnen betalen in de toekomst. Ook zorgt het ervoor dat mensen daadwerkelijk een reserve zullen aanleggen. En daarmee wordt voorkomen dat de reservering alleen op papier staat. Tegelijkertijd zouden de regels voor het opnemen van lijfrente in geval van financiële nood versoepeld moeten worden. Nu kan dat alleen bij arbeidsongeschiktheid, maar er zijn meer ondernemersrisico’s die het noodzakelijk maken om bij je geld te kunnen komen.”

Wat is de FOR?

Een zzp’er mag als ondernemer voor de inkomstenbelasting jaarlijks een deel van de winst reserveren. De zogenoemde (fiscale) oudedagsreserve (of afgekort: FOR). Voor het vormen van een oudedagsreserve is het niet noodzakelijk dat er daadwerkelijk geld opzijzet wordt. Het is een reservering van een deel van de winst (9,44%) met in 2022 een maximum van € 9.632. De reservering zorgt voor uitstel van belastingheffing over dat deel van de winst. Dit levert de zzp’er dus op de korte termijn belastingvoordeel op.

Zodra de zzp’er met pensioen gaat of de onderneming staakt, valt de opgebouwde oudedagsreserve in één keer vrij. Dit betekent dat hij/zij ook in één keer de belasting zouden moeten betalen over de gehele FOR. Om dat te voorkomen kun je de FOR afstorten als lijfrente om deze te laten uitkeren in periodieken. Daardoor hoef je niet de gehele belastingclaim in één keer te betalen. Bovendien betaal je na je AOW-leeftijd in de regel minder belasting.

Ga terug naar Directeur-grootaandeelhouder