In de arbeidstijdenwet is geregeld hoe lang iemand per dag en per week mag werken en wanneer iemand recht heeft op pauze of rusttijd. Hoe was dat vroeger en hoe is het nu?:
Mede door de komst van de industriële revolutie ontstonden er wantoestanden op het gebied van arbeidstijden. Door de lage lonen maakten mannen, vrouwen en kinderen zeer lange werkdagen. De eerste wettelijke regels dateren dan ook van voor 1900. Bekend is de initiatiefwet van het kamerlid Van Houten die in 1874 kinderarbeid voor kinderen tot 12 jaar verbood;
Ruim tien jaar later kwam de Arbeidswet die de kinderarbeid voor kinderen tot 16 jaar verbood en ook de werktijden van jongeren en vrouwen beperkte. Deze belangrijke wet stelde ook een orgaan in, de Arbeidsinspectie, die tot taak had te controleren of werkgevers zich aan de regels hielden;
In 1919 kwam er een nieuwe Arbeidswet, die tot 1996 heeft stand gehouden. In deze wet werden voor het eerst ook de werktijden voor (volwassen) mannen beperkt;
Mede onder druk van werkgevers de rigide Arbeidswet aan te passen, zodat met de arbeidstijden meer flexibel zou kunnen worden omgesprongen, heeft op 1 januari 1996 de huidige Arbeidstijdenwet (ATW) zijn intrede gedaan en alle bestaande wetgeving op het gebied van de arbeids- en rusttijden vervangen;
Een werkgever mag vanaf 2003 een werknemer alleen dwingen om op zondag te werken als de 'aard van het bedrijf daar om vraagt'. Als het slechts de 'bedrijfsomstandigheden' zijn die zondag werken noodzakelijk maken, mag de werknemer dat weigeren;
Op 3 december 2002 heeft de Eerste Kamer ingestemd met het initiatiefwetsvoorstel-Bussemaker/Van Dijke waarin via een wijziging van o.m. de Arbeidstijdenwet de zeggenschap van de werknemer over arbeidstijden is verruimd. Zo is er in de Arbeidstijdenwet een nieuw artikel opgenomen dat betrekking heeft op vaststelling van een arbeidstijdenpatroon van de individuele werknemer. Volgens dit artikel zal de werkgever hierbij zoveel als mogelijk is rekening moeten houden met de persoonlijke omstandigheden. Onder dit laatste wordt o.m. verstaan: zorgtaken voor kinderen, afhankelijke familieleden, verwanten en naasten en maatschappelijke verantwoordelijkheden, bijv. het lidmaatschap van een gemeenteraad of vrijwilligerswerk;
Op 12 sept 2011 presenteerden GroenLinks lid Ineke van Gent en CDA Tweede Kamerlid Eddy van Hijum hun gezamenlijke initiatiefwet ‘flexibel werken’. De partijen willen met deze wet de combinatie van werk en privé vergemakkelijken;
De Eerste Kamer ging op 31 oktober 2012 akkoord gegaan met een wijziging van de Arbeidstijdenwet. De wijziging is een verduidelijking van de begrippen ‘arbeidstijd’ en ‘rusttijd’ in de wet;
Vanaf 1 januari 2015 werd de Wet Modernisering regelingen voor verlof en arbeidstijden van kracht. De wet bevat veranderingen inzake het bevallingsverlof, ouderschapsverlof, zorgverlof en arbeidsduur, zie subrubriek Wetten en wetsvoorstellen arbeidstijden
