Modelovereenkomsten (DBA)

Inhoud

1. Voorbeeldcontract
2. Fouten in modelcontracten
3. Modelovereenkomsten DBA nog eenvoudiger
4. Overzicht modelovereenkomsten
5. Belastingdienst keurt een derde van modelovereenkomsten af
6. Opgestelde modelovereenkomsten voldoen aan Wet DBA
7. Afhandeling beoordelen modelovereenkomsten (tot 1 aug. 2016)
8. NVP publiceert modelovereenkomsten voor zelfstandige HR-professionals
9. Tot half november 40% modelovereenkomsten afgewezen
10. ZZP-er kan met nieuwe CRM/DBA-dossier ondernemerschap aantonen
11. Wiebes gaat in op DBA en modelovereenkomsten (maart 2017)
12. ZZP-vragen slecht beantwoord door fiscus

---

Voorbeeldcontract

Een opdrachtgever die veel met ZZP-ers werkt, wil op tijd weten of hij loonheffingen moet betalen. De Belastingdienst beoordeelt daarom overeenkomsten en publiceert deze overeenkomsten op haar internetsite. Een voorbeeld treft u aan bij: Algemene modelovereenkomsten voorbeeldovereenkomsten en individuele overeenkomsten.

Onderstaand is een modelovereenkomst uitgewerkt:

VOORBEELDOVEREENKOMST DJ MUSIC & ENTERTAINMENT

Beoordeling Belastingdienst nr. 9081593705 | 12 – 10 – 2015 vb_dj_9081593705_12102015 pagina 1

Beoordeling overeenkomst tussen opdrachtgever en DJ

Ik ben van mening dat werken volgens de bijgevoegde overeenkomst voor de opdrachtgever vanaf 1 januari 2016* niet leidt tot de verplichting loonheffingen af te dragen of te voldoen. Een DJ kan voor optredens van korte duur worden aangemerkt als een artiest op wie de fictieve dienstbetrekking en de gageregeling voor de loonheffingen (‘artiestenregeling’) van toepassing is. Na aanpassing voorziet de regelgeving met ingang van 1 januari 2016* in de mogelijkheid om de artiestenregeling buiten toepassing te laten. Op dit moment bestaat voor artiesten in bepaalde situaties de mogelijkheid om gebruik te maken van een Verklaring arbeidsrelatie (VAR). Indien het wetsvoorstel ‘Wet deregulering beoordeling arbeidsrelaties’ door het parlement wordt aangenomen zal deze mogelijkheid vanaf 1 januari 2016* komen te vervallen.

* 1 januari 2016 is later 1 mei 2016 geworden.

Toelichting

Dienstbetrekking

Bij mijn beoordeling ga ik uit van de op dit moment geldende regelgeving. Ik ben van mening dat werken volgens de bijgevoegde overeenkomst niet leidt tot een privaatrechtelijke dienstbetrekking tussen opdrachtgever en artiest. Na een beoogde wijziging van de regelgeving per 1 januari 2016, bestaat naar verwachting de mogelijkheid dat opdrachtgever en opdrachtnemer in bepaalde situaties gezamenlijk kunnen bepalen, dat de fictieve dienstbetrekking en de gageregeling voor artiesten buiten toepassing worden gelaten. Daarvoor dient voor de aanvang van de betaling een schriftelijke overeenkomst te worden gesloten, waaruit blijkt dat het de bedoeling is van beide partijen dat deze regelingen niet van toepassing zijn. Een concept van de AMvB waarin dit zal worden geregeld is aan de Eerste Kamer toegezonden.

De bijgevoegde voorbeeldovereenkomst voldoet aan de daarin gestelde voorwaarden. Deze beoordeling is onder voorbehoud, zolang de nieuwe regeling nog niet van toepassing is.

Meer informatie over de thans nog geldende regelingen voor artiesten die optreden op grond van een overeenkomst voor korte duur, kunt u vinden op de website van de belastingdienst en de daar gepubliceerde ‘Handleiding Loonheffingen artiesten- en beroepssportersregeling’.

Zekerheid onder voorwaarde conforme feitelijke uitvoering

Opdrachtgever hoeft geen loonheffingen af te dragen of te voldoen als partijen in de praktijk handelen conform hetgeen zij overeen zijn gekomen in de door de Belastingdienst beoordeelde overeenkomst op grond waarvan geen sprake is van een (fictieve) dienstbetrekking. Ik heb mijn standpunt gegeven naar aanleiding van het ingediende verzoek om vooroverleg. Ik heb mijn oordeel uitsluitend gebaseerd op de tekst van de voorgelegde overeenkomst.

Geen oordeel over ondernemerschap

De Belastingdienst beoordeelt overeenkomsten alleen op de elementen die van belang zijn om de vraag te kunnen beantwoorden of sprake is van de plicht tot het afdragen of voldoen van loonheffingen. De Belastingdienst kan op basis van een voorgelegde overeenkomst geen oordeel geven over de fiscale kwalificatie van de inkomsten van de opdrachtnemer in de inkomstenbelasting. Op basis van het standpunt voor de loonheffingen kan de Belastingdienst geen oordeel geven over de gevolgen voor de omzetbelasting.

Verhaalsverbod

In de bijgevoegde overeenkomst is een bepaling opgenomen die betrekking heeft op eventuele correcties loonheffingen. De Belastingdienst wijst opdrachtgevers op de verhaalsverboden die zijn opgenomen in art. 42, zevende lid, Zorgverzekeringswet (Zvw) en art. 20 Wet financiering sociale verzekeringen (Wfsv), voor respectievelijk inkomensafhankelijke bijdrage Zorgverzekeringswet en premies werknemersverzekeringen. Op grond van deze wettelijke bepalingen is een beding dat in strijd is met de verhaalsverboden nietig. Artikel 125, tweede en derde lid, Wfsv bevat een strafbepaling gericht tegen overtreding van het verhaalsverbod premies werknemersverzekeringen.

VOORBEELDOVEREENKOMST DJ MUSIC & ENTERTAINMENT

Beoordeling Belastingdienst nr. 9081593705 | 12 – 10 – 2015 vb_dj_9081593705_12102015 pagina 2

Gebruik kenmerknummer beoordeling

Deze beoordeling is bij de Belastingdienst op 12 – 10 – 2015 geregistreerd onder nummer 9081593705.

Verwijzing naar de beoordeling

Bij het gebruik van een door de Belastingdienst beoordeelde voorbeeldovereenkomst, moet de daadwerkelijk gebruikte overeenkomst verwijzen naar het door de Belastingdienst toegekende nummer van het beoordeelde model. Daarvoor dient in de overeenkomst tussen opdrachtgever en opdrachtnemer steeds de volgende tekst te worden gebruikt: “Deze overeenkomst is gelijkluidend aan de door de Belastingdienst op 12 – 10 – 2015 onder nummer 9081593705 beoordeelde overeenkomst.”

Indien bovenstaande tekst niet wordt opgenomen in de overeenkomst, kunnen partijen aan de door opdrachtgever en opdrachtnemer gebruikte overeenkomst niet het vertrouwen ontlenen dat er geen loonheffingen hoeven te worden afgedragen of voldaan. Wijzigingen in de tekst van de door de Belastingdienst beoordeelde overeenkomst, kunnen gevolgen hebben voor de loonheffingen.

Geldigheidsduur beoordeling

Het oordeel over deze overeenkomst heeft een geldigheidsduur van vijf jaar, te rekenen vanaf de datum van de goedkeuring, onder voorbehoud van wijzigingen in relevante wet- of regelgeving gedurende die vijf jaar. Ook jurisprudentie kan aanleiding zijn het oordeel over deze overeenkomst voor de toekomst in te trekken. Daarbij zal de Belastingdienst de beginselen van behoorlijk bestuur in acht nemen.

Geen aansprakelijkheid voor schade

De overeenkomst is opgesteld door de opdrachtgever en/of opdrachtnemer, maar niet door de Belastingdienst. De Belastingdienst heeft de overeenkomst uitsluitend beoordeeld met het oog op het geven van zekerheid voor het werken buiten dienstbetrekking in het kader van de loonheffingen. De Belastingdienst is niet aansprakelijk voor gevolgen, van welke aard dan ook, van het gebruik van de overeenkomst.

Fouten in modelcontracten

Op de website van de Belastingdienst staan modelovereenkomsten gepubliceerd waarin juridische onjuistheden staan (februari 2016) . Staatssecretaris Wiebes heeft in het Vragenuurtje in de Tweede Kamer toegezegd dat deze fouten op korte termijn hersteld worden. Hij deed dat naar aanleiding van vragen van D66 Kamerlid Van Weyenberg.

Modelovereenkomsten DBA nog eenvoudiger

Sinds het verschijnen van de blog is de voorlichting op de site van de Belastingdienst aangepast. De teksten zijn op punten eenvoudiger gemaakt. Ook is een duidelijke verwijzing gemaakt op homepage voor ondernemers naar informatie over DBA en de meest gestelde vragen. Op korte termijn worden ook de modelcontracten zelf herschreven om de toegankelijkheid te vergroten. Aldus een passage uit de brief van 16 maart 2016 van staatssecretaris Wiebes aan de Tweede Kamer.

Overzicht modelovereenkomsten

De Belastingdienst en anderen hebben een groot aantal modelovereenkomsten opgesteld, vooralsnog maakt de Belastingdienst onderscheid tussen
Algemene modelovereenkomsten

• geen werkgeversgezag, opgesteld door de Belastingdienst, VNO-NCW en MKB Nederland samen
• geen werkgeversgezag, opgesteld door FNV Zelfstandigen
• vrije vervanging, opgesteld door de Belastingdienst, VNO-NCW en MKB Nederland samen
• vrije vervanging, opgesteld door FNV Zelfstandigen
• geen werkgeversgezag en vrije vervanging, opgesteld door FNV Zelfstandigen
• tussenkomst, opgesteld door de Belastingdienst, VNO-NCW en MKB Nederland samen
• vervoer, opgesteld door TLN
• aanneming van werk, opgesteld door Zelfstandigen bouw en stichting ZZP Nederland
• bemiddeling, opgesteld door de Nederlandse Bond van Bemiddelings- en Uitzendondernemingen (NBBU)
• bemiddeling, opgesteld door de Algemene Bond Uitzendondernemingen (ABU)

Modelovereenkomsten voor branches en beroepsgroepen:

• artiest individueel (voorgelegd door 7 belangenorganisaties)
• artiestengezelschap (voorgelegd door 7 belangenorganisaties)
• beroepsgoederenvervoerder (voorgelegd door TLN)
• huisarts, duurwaarneming (voorgelegd door LHV)
• huisarts, incidentele waarneming (voorgelegd door LHV)
• ICT professional (voorgelegd door Nederland ICT)
• kunst- en cultuureducatie (brancheovereenkomst)
• mondhygiënist, praktijkmedewerking (voorgelegd door NVM en VvAA)
• mondhygiënist, praktijkwaarneming (voorgelegd door NVM en VvAA)
• paramedici, praktijkmedewerking (voorgelegd door KNGF, EN, VVOCM, NVD, NVLF en VvAA)
• paramedici, praktijkwaarneming (voorgelegd door KNGF, EN, VVOCM, NVD, NVLF en VvAA)
• tandartsen, praktijkmedewerking (voorgelegd door KNMT, ANT en VvAA)
• tandartsen, praktijkwaarneming (voorgelegd door KNMT, ANT en VvAA)
• praktijkondersteuner geestelijke gezondheidszorg (voorgelegd door LHV)
• thuiszorg via zorginstelling (voorgelegd door BTN en FNV-zelfstandigen)
• verloskundige, tijdelijke waarneming (voorgelegd door KNOV)
• zelfstandigen bouw (voorgelegd door Zelfstandigen bouw en stichting ZZP Nederland)

NB: Staat een bepaalde modelovereenkomst hier niet bij, raadpleeg dan het overzicht van de Belastingdienst.

Belastingdienst keurt een derde van modelovereenkomsten af

Van de 2.400 behandelde ingediende modelovereenkomsten, kon de Belastingdienst tot nu toe in 750 gevallen geen zekerheid verlenen dat de voorgelegde overeenkomst altijd tot werken buiten dienstbetrekking zal leiden. Dat laat staatssecretaris Wiebes weten in antwoord op Kamervragen over de Wet DBA.

Na inwerkingtreding van de Wet DBA zijn maar liefst 3500 modelovereenkomsten aan de Belastingdienst voorgelegd, afkomstig van branche- of belangenorganisaties of van individuele opdrachtgevers of opdrachtnemers. Een groot deel hiervan is dus nog in behandeling. Wanneer de Belastingdienst een overeenkomst ‘afkeurt’, wordt de indiener vaak in de gelegenheid gesteld om aan de hand van suggesties van de Belastingdienst zijn overeenkomsten te verbeteren, aldus Wiebes.

NB: Volgens staatssecretaris Wiebes zijn er geen cijfers bekend waaruit kan worden afgeleid dat de inzet van ZZP-ers als gevolg van de inwerkingtreding van de Wet DBA zou verschuiven naar payrolling. De Wet DBA noopt ook niet om over te stappen naar payrolling. De grens tussen ondernemerschap en dienstverband verandert immers niet. (Bron: Taxence, 7 juli 2016)

Opgestelde modelovereenkomsten voldoen aan Wet DBA

OnestopSourcing heeft officieel de website www.modelovereenkomstmaken.nl gelanceerd. De website biedt zowel ZZP’ers als opdrachtgevers de mogelijkheid om kosteloos een modelovereenkomst op te stellen volgens de criteria, die sinds 1 mei 2016 op grond van de wet DBA van kracht zijn geworden.
De website is ontwikkeld om op eenvoudige wijze zowel de opdrachtgever als de ZZP’er te leiden naar de juiste modelovereenkomst. Passend bij de persoonlijke situatie en de opdracht. Doormiddel van de handige keuzehulp kom je langs alle onderdelen die aan de basis staan van de modelovereenkomst. Je kunt er natuurlijk ook voor kiezen om zonder de keuzehulp direct je overeenkomst op te maken. (Bron: ZZP barometer, 15 aug. 2016)

Afhandeling beoordelen modelovereenkomsten (tot 1 aug. 2016)

Het ministerie van Financiën maakt informatie openbaar over de afhandeling van het beoordelen van modelovereenkomsten in het kader van de Wet DBA. Voor alle cijfers geldt dat ze betrekking hebben op de periode tot 1 augustus 2016.

1. Het aantal binnengekomen verzoeken tot beoordeling van modelovereenkomsten bedraagt 4.481.
2. Het aantal goedgekeurde modelovereenkomsten (waarbij sprake is van zekerheid als conform de overeenkomsten wordt gewerkt) bedraagt 370.
3. Het aantal afgewezen overeenkomsten (overeenkomsten waarbij geen sprake is van zekerheid als gewerkt wordt volgens de overeenkomsten) bedraagt 1.033.
4. Er waren 1.964 aanvragen in behandeling.
5. Het aantal modelovereenkomsten dat uiteindelijk geen eindoordeel krijgt (afgebroken) bedraagt 814. Het gaat hier onder meer om de volgende situaties: indiener heeft geen behoefte meer aan een standpunt op een overeenkomst, indiener ziet in dat het een dienstbetrekking betreft of zal werken met een gepubliceerd model, indiener heeft duidelijk een opdracht en er is geen model nodig.
6. De gemiddelde doorlooptijd van het toetsingstraject bedraagt 10,8 weken.
7. Per aangeboden modelovereenkomst die niet wordt goedgekeurd wordt niet vastgelegd om welke reden goedkeuring achterwege moet blijven. De gevraagde informatie is daarom niet beschikbaar.
8. Bij het beoordelen van de modelcontracten wordt geen onderscheid gemaakt naar opdrachtgevers. Er kan dus geen antwoord gegeven worden op de vraag welk percentage van de ter toetsing aangeboden modelcontracten de opdrachtgever een overheidsinstantie is, dan wel semi overheidsinstantie.

Uitgebreide instructies over het maken van de modelovereenkomsten treft u aan op de site van de Belastingdienst.

NVP publiceert modelovereenkomsten voor zelfstandige HR-professionals

De NVP heeft modelovereenkomsten voor zelfstandige HR-professionals gepubliceerd (20 oktober 2016). Deze zijn nog niet goedgekeurd door de Belastingdienst. De Belastingdienst kreeg het niet voor elkaar om binnen zes weken de goedkeuring rond te krijgen, zoals aan branchevereniging NVP was toegezegd. Omdat de NVP veel verzoeken kreeg van leden om duidelijkheid, heeft ze ervoor gekozen om de overeenkomsten vooralsnog zonder stempel van de Belastingdienst te publiceren.

‘De overeenkomsten komen natuurlijk ook niet uit de lucht vallen’, aldus de NVP. ‘Die zijn in werkgroepen tijdens een NVP-bijeenkomst onder leiding van twee juridisch experts heel zorgvuldig tot stand gekomen.’ Men voorziet dan ook geen problemen met de Belastingdienst. Bovendien geeft zelfs een goedgekeurde modelovereenkomst nog geen waterdichte garantie van de Belastingdienst.

Tot half november 40% modelovereenkomsten afgewezen

Van de 4.153 verwerkte modelovereenkomsten tot 14 november jl. is 24% goedgekeurd, 39% werd afgewezen en 37% van de overeenkomsten werd afgebroken. Er liggen nu nog 1.900 modelovereenkomsten bij de Belastingdienst die zij moeten beoordelen. In de vorige voortgangsrapportage (stand per 1 augustus 2016) lag de nog te behandelen voorraad overeenkomsten op bijna 2.000. Van die overeenkomsten zijn inmiddels bijna 1100 overeenkomsten afgedaan.

Naar aanleiding van een wens van (organisaties van) opdrachtnemers is door de Belastingdienst een register opengesteld waarmee gebruikers van overeenkomsten kunnen nagaan of de Belastingdienst een overeenkomst met een bepaald kenmerk heeft goedgekeurd. Dit register is raadpleegbaar via www.belastingdienst/dba. (Bron: Accountancyvanmorgen, 20 nov. 2016)

NB: Het is onduidelijk of met het uitstel van de invoering van DBA tot (in ieder geval) 2018 - zie Informatie Belastingdienst (DBA) - ook het beoordelen van de modelovereenkomsten voorlopig wordt gestaakt.

ZZP-er kan met nieuwe CRM/DBA-dossier ondernemerschap aantonen

Nu de handhaving van de wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelatie (DBA) tot 2018 is uitgesteld, krijgen opdrachtgevers en ZZP-ers alle tijd om problemen en onduidelijkheid weg te nemen. Voor opdrachtgevers en ZZP-ers die twijfelen of er sprake is van werken in loondienst of een dienstverband, is er een nieuwe digitale tool die alle twijfel wegneemt.

Daarmee kunnen veel van de huidige problemen van de wet worden voorkomen. De nieuwe CRM-tool heet DBA-Dossier en is ontwikkeld door het bedrijf Tenderplace, het grootste verzamelplatform voor inhuursites in Nederland, dat dit soort tools ontwikkelt voor ZZP-ers en detacherings- en bemiddelingsbureaus. (Bron: ANP Press Support, 24 nov. 2016)

Wiebes gaat in op DBA en modelovereenkomsten (maart 2017)

Staatssecretaris Wiebes van Financiën gaat in op de deregulering beoordeling arbeidsrelaties (DBA) in een brief over fiscale moties en toezeggingen aan de Tweede Kamer. (Rijksoverheid, 20 mrt. 2017)

ZZP-vragen slecht beantwoord door fiscus

De Belastingdienst geeft vaak weinig duidelijkheid aan ondernemers die modelcontracten met ZZP’ers voorleggen, stelt branchevereniging voor inhuur-intermediairs Bovib bij BNR. Het vorige kabinet beloofde de contracten te toetsen om daarmee duidelijkheid te scheppen over de arbeidsrelaties van ZZP’ers, maar daar komt volgens Bovib-voorzitter Rob de Laat in de praktijk weinig van terecht.

De Belastingdienst zelf heeft een geheel andere kijk op de zaak. Sinds juni 2015 heeft de fiscus naar eigen zeggen 7.700 zaken beoordeeld, waarvan 20 procent werd goedgekeurd, 40 procent afgebroken en 35 procent afgewezen. Maar in de gevallen waar Bovib op doelt, is van een werkrelatie met een consument geen sprake, zegt De Laat. “Het gaat toch vaak om werk op urenbasis bij een grote opdrachtgever, dat wordt gezien als werknemerschap, terwijl beide partijen het toch echt zien als een opdracht.” (Bron: AccountancyVan Morgen, 16 feb. 2018)