Aanpassing VAR lost niets op

Opinie  |  wo 22 apr 2015  |  Bron: Redactie HR-kiosk  |  Auteur: Andries Bongers  |  Trefwoorden: VAR

De Belastingdienst gaat opdrachtgevers in één keer zekerheid vooraf geven over de gevolgen van contracten met zzp’ers voor de loonheffing. Hierdoor krijgen opdrachtgevers en zzp’ers mogelijk meer duidelijkheid of er loonheffing moet worden afgedragen. De Belastingdienst gaat dat beoordelen aan de hand van overeenkomsten tot opdracht. De staatssecretaris streeft naar invoering per 1 januari 2016. Per die datum zal het bestaande systeem van zogeheten VAR-verklaringen verdwijnen. Tot die tijd blijft de huidige VAR-systematiek gehandhaafd.

Modelovereenkomsten zzp’ers

Kern van Wiebes’ wetsvoorstel, dat hij naar verwachting maandag naar de Tweede Kamer stuurt, is dat er modelovereenkomsten per sector komen. Bedrijven kunnen daarmee vooraf zekerheid krijgen over de vraag of de Belastingdienst accepteert dat er geen sprake is van een dienstbetrekking. Is die er wel, dan moeten premies worden afgedragen.
 

Bedrijven kunnen daarmee vooraf zekerheid krijgen over een vermeend dienstverband

Tot nog toe dragen zzp’ers alle financiële risico’s voor het correct opgeven van dergelijke gegevens. De verantwoordelijkheid daarvoor komt nu ook bij de werkgever te liggen.
Wiebes heeft de omstreden webmodule uit zijn eerste plan laten varen. De fiscus had daarvoor een nieuw duur ICT-systeem moeten optuigen. De webmodule wordt vervangen door modelovereen-komsten, die ook zzp’ers extra papierwerk besparen.

Meerdere zzp’ers inhuren

Wiebes behaalt daarmee zijn belangrijkste doelen: verlichting van de werkdruk voor de Belastingdienst en geen extra papieren rompslomp voor zzp’ers en freelancers. Bovendien worden zzp’er en opdrachtgever nu samen verantwoordelijk voor het goed opgeven aan de Belastingdienst van de aard van de arbeidsrelatie. Het voordeel voor opdrachtgevers is dat ze aan de hand van zo’n overeenkomst meerdere zzp’ers kunnen inhuren.
 

Werkgeversorganisaties als VNO-NCW en ZZP Nederland hadden bezwaren

Op Wiebes’ oorspronkelijke plan kwam vorig najaar veel kritiek vanuit de Tweede Kamer, ook van de regeringspartijen VVD en PvdA. Maar ook werkgeversorganisaties als VNO-NCW en ZZP Nederland hadden bezwaren. Die organisaties zijn de afgelopen tijd betrokken geweest bij Wiebes’ aangepast wetsvoorstel, dat overigens nog wel steeds (Beschikking geen loonheffingen) heet.

Soortgelijk werk

Met dit alternatief voor de BGL kunnen opdrachtgevers in één keer zekerheid vooraf krijgen als ze meerdere zzp’ers contracteren voor soortgelijk werk. Ook voor zzp’ers dalen de administratieve lasten: zij hoeven straks geen VAR-verklaring meer aan te vragen en ook geen vragenlijst in te vullen via een webmodule, zoals aanvankelijk voorzien in het wetsvoorstel BGL.

Belangenorganisaties

In de praktijk kunnen belangenorganisaties van opdrachtgevers of belangenorganisaties van zzp’ers overeenkomsten voorleggen aan de Belastingdienst. Dat geldt ook voor individuele opdrachtgevers of zzp’ers.
 

Ook voor zzp’ers dalen de administratieve lasten

De Belastingdienst beoordeelt de overeenkomsten op basis van bestaande wet- en regelgeving en geeft vervolgens uitsluitsel of de opdrachtgever loonheffing moet afdragen.

Alsnog een naheffing

Zekerheid van de Belastingdienst dat geen loonheffing hoeft te worden afgedragen, geldt uiteraard alleen als de praktijk aansluit bij de overeenkomst. Blijkt in de praktijk dat de overeenkomst niet wordt gevolgd en sprake is van een dienstbetrekking, dan kan de Belastingdienst een naheffing opleggen voor de verschuldigde loonheffingen.

Verzekeringsplicht zal een heikel punt blijven

De zogenaamde klassieke “verzekeringsplicht” zal ook met de nieuwe maatregelen een heikel punt blijven. Zie mijn column “Hoezee, hoezee, iedereen ZZP” in HR-Kiosk.

Het Ministerie van Amateurs komt weer met een lapmiddel

Of je verandert de wet, waarbij iedere werknemer kan kiezen voor eigen-risico-drager of je handhaaft de wet en blijkt dat meer dan 50% van de zogenaamde ZZP-ers gewoon werknemer is in de zin van de sociale wetgeving. Het Ministerie van Amateurs komt weer met een lapmiddel, dat binnen de kortst mogelijke tijd weer problemen en discussies gaat opleveren. En voor iedere opdracht dient de Belastingdienst een onderzoek naar het al dan niet “werknemerschap” in te stellen.
Overigens de kwalificatie van “soortgelijk werk” is niet ter zake doende. Het gaat immers niet om het soort werk, maar om de aard van de arbeidsrelatie (gezagsverhouding, loon, persoonlijke dienstverrichting).