Beslaglegging en de terreur van de hoofdelijke aansprakelijkheid

Opinie  |  do 11 apr 2013  |  Auteur: Hettie Schuring  |  Trefwoorden: Schuldhulpverlening

Tuurlijk, hoofdelijke aansprakelijk is logisch. Als je meeondertekend hebt bij een officieel contract, zoals een lening of hypotheekakte ben je mede hoofdelijk aansprakelijk als de akte door wanbetaling door de hypotheeknemer (bank) of lening verstrekker wordt opgevraagd.
Echter, er zijn van die situaties waarbij het allemaal niet zo eerlijk is. Een voorbeeld uit velen zal ik beschrijven.

Scheiden

Marja is negen jaar geleden gescheiden van haar man. Beiden hebben indertijd ondertekend bij het aangaan van de hypotheek voor hun huis. Bij de scheiding is Jos, haar ex, in het huis blijven wonen.
Het is geen courante woning, verkopen ging niet eenvoudig, dus dit was een logische oplossing. Marja verhuisde met de kinderen naar een andere stad en begon daar een eigen leven, eigen baan, eigen huis, eigen nieuwe vriend, Gerard.
 

Hij betaalt niet, zij is mede hoofdelijk aansprakelijk.

Jos, nog altijd gebrouilleerd over het feit dat ze hem verlaten heeft, betaalt door de jaren heen op gezette tijden de hypotheek niet meer, maandenlang niet. Deurwaarders kloppen vervolgens bij Marja aan. Hij betaalt niet, zij is mede hoofdelijk aansprakelijk.
Zo heeft ze ieder jaar wel een loonbeslag of twee liggen op haar salaris. Ze heeft met haar vriend Gerard, een samenlevingsovereenkomst gesloten bij de notaris, waarin een “niet in gemeenschap van goederen-clausule” is opgenomen. Gerard heeft een goedlopende eigen zaak, maar wil niet financieel bij haar oude echteliedengeruzie betrokken worden.

Akte van de notaris

Maar ja, je kan wel leuk allerlei zaken onderling afspreken en laten vastleggen, maar dat kan iedereen wel en met Gerard heeft Marja ook een kind en beiden wonen duurzaam samen. De akte bij de notaris, kan eigenlijk in de kachel, want de deurwaarder legt ook beslag op het inkomen van Gerard. Beiden kunnen niets meer doen, zitten vast aan de terreur van Jos. Ze kunnen geen toekomstplannen maken, ze hebben geen zekerheid op een vast inkomen door de vele loonbeslagen.

Ex Jos claimt nu bij de hypotheeknemer (bank) dat hij geen inkomen meer heeft, hij werkt in de bouw. Ook Jos heeft al jaren een relatie met een dame.
 

Stukkie fraude, wat we regelmatig tegenkomen, maar dat terzijde.

Ze wonen samen maar ze heeft ook elders een eigen huis. Officieel woont ze niet bij Jos, maar nog in dat eigen huis. Op die manier kan ze belastingteruggaaf krijgen voor haar huis en het toch rustig verhuren. Stukkie fraude, wat we regelmatig tegenkomen, maar dat terzijde.

Rol van de bank

Al heel vaak heeft Marja de situatie uitgelegd bij de bank waar de hypotheek is afgesloten. “Ja, ze begrijpen het wel, het is ook heel erg vervelend, maar ja, we gaan u niet van de akte afhalen, helaas”. De bank zou ook wel gek zijn, ze kunnen nu tenslotte bij beide partijen vorderen. Eerlijk? Ja, het is eerlijk als je het sec bekijkt vanuit de hoofdelijke aansprakelijkheid. Zo werkt het nou eenmaal, maar hoe lang moet dit nog duren? Dit verhaal duurt nu negen jaar! Getreiter op wettelijk niveau. Dit kan nu nog jaren doorgaan.
 

Na vijf jaar moet dan de hypotheeknemer (bank) de akte omzetten in een akte voor de vruchtgebruiker. 

Niemand die Jos stopt! De huizenmarkt zit nu helemaal volledig vast en Jos woont met al zijn “aftrek” heel goedkoop. Marja is de voortdurend de klos.

---

Limiet op hoofddelijke aansprakelijkheid

Commentaar van Linda Bongers, advocaat

Kan er niet een limiet komen aan dit soort praktijken bij hoofdelijke aansprakelijkheid? Ik noem maar iets: men mag maximaal vijf jaar een soortelijke situatie laten duren, wanneer het vruchtgebruik voor één van de partners is. Na vijf jaar moet dan de hypotheeknemer (bank) de akte omzetten in een akte voor de vruchtgebruiker. Ik kop er nog maar een ideetje in. Voor verkoop met overwaard mocht het pand binnen 12 jaar verkocht worden met winst, moet de winst gedeeld worden met de mede hoofdelijk aansprakelijke, vaak de ex. Is dat wat? Is dat niet eerlijker? 

Commentaar

1. Ze hebben bij de scheiding er blijkbaar bewust voor gekozen om samen eigenaar te blijven van de woning en ook samen hoofdelijk aansprakelijk. Dat had toen gelijk geregeld moeten worden. Of overdragen aan de man of ze hadden gewoon samen de hypotheek moeten blijven betalen (ieder 50/50) en de vrouw had van de man voor haar deel een gebruikersvergoeding kunnen krijgen. Ze hebben het dus gewoon niet goed geregeld. (waarschijnlijk geen goed advies van een advocaat)
2. Ze hebben allebei zitten dromen en hadden beiden slechte advocaten die hen hier niet op wezen.
3. Jos woont helemaal niet goedkoop met zijn aftrek, want 2 jaar na het feitelijk uiteengaan heeft hij nog maar voor 50% hypotheekrenteaftrek, omdat hij maar voor 50% eigenaar is.
4. Als iemand een woning verhuurt heb je sowieso geen recht op hypotheekrenteaftrek meer (stukje over de partner van Jos). Overigens is het natuurlijk wel zo dat je dit kunt omzeilen als de huurder zich niet inschrijft op het adres. 
5. Volgens mij kan er helemaal geen beslag worden gelegd op het inkomen van Gerard (fout deurwaarder??) Hij is helemaal geen partij. Het is wel zo dat voor een groot deel beslag op het inkomen van Marja kan worden gelegd, waarbij bij de beslagvrije voet rekening wordt gehouden met het inkomen van Gerard. Sowieso snap ik die constructie “geen gemeenschap van goederen” in een samenlevingsovereenkomst niet. Je hebt nooit een gemeenschap van goederen bij samenwoning, hooguit een gemeenschappelijke inboedel. De deurwaarder hoort ook rekening te houden met het inkomen van Gerard en de bvv (beslagvrije voet) daarop aan te passen
6. Het is inderdaad juist dat als Jos de volledige hypotheek blijft betalen hij de helft kan aftrekken als eigenwoningrente en de andere helft als partneralimentatie. Dit betekent dat Marja hierover inkomstenbelasting verschuldigd is. Dit kan worden rechtgezet door hetzelfde bedrag als partneralimentatie aan Marja uit te keren. Feitelijk is het zo dat Marja omdat zij samenwoont helemaal geen recht heeft op partneralimentatie, maar daar mag je van afwijken. Omgekeerd is het dus ook zo als Marja, door loonbeslag of anderszins de hypotheek voor de man betaalt (zij het voor 50% andere deel is al voor haar) dit ook aftrekbaar is. (Hij betaalt haar echter niets, nooit gedaan ook) 

Uit dit waargebeurde verhaal blijkt dat de wet (niet makkelijk) maar wel duidelijk is, maar deze om allerlei redenen niet correct wordt toegepast. Het is absoluut noodzakelijk bij echtscheiding een deskundige familierecht advocaat in de arm te nemen. En HR-managers moeten hun medewerkers daar zeker op wijzen.