Algemeen, begrippen, rapporten, wetten

Inhoud

1. Nieuw begrip
2. Kostenbesparing belangrijkste motief MVO
3. Sites MVO
4. Circulaire economie
5. Topbestuurders vragen nieuw kabinet duurzaam ondernemen te belonen
6. Verklaring duurzaamheid banken en pensioenfondsen
7. De energietransitie raakt iedereen
8. Eerste Nederlandse Klimaatwet is aanstaande
9. Meldingsplicht energiebesparing per 1 juli 2019
10. Nationale Meewerk Week
11. Meeste afval en hergebruik materialen in bouwsector
12. Framework voor circulaire bestaande gebouwen met meetbare indicatoren beschikbaar

---

Nieuw begrip

Maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) is een relatief nieuw begrip¹. Het gaat bij MVO om het vinden van een balans tussen mens (people), milieu (planet) en winst (profit). Is de balans niet goed, dan lijdt een van deze drie elementen daaronder. MVO is een ontwikkeling die de laatste jaren steeds nadrukkelijker aanwezig is en steeds meer als een standaard manier van produceren wordt gezien.

Een van de aanleidingen waarom MVO wordt gezien als een steeds belangrijkere manier van ondernemen, is de wereldwijde milieuproblematiek. Bronnen raken uitgeput waardoor er op een andere manier moet worden geproduceerd. Een voorbeeld van de nieuwe denkwijze is de cradle to cradle-theorie, waarbij tijdens het ontwerp al wordt nagedacht over het hergebruik van een product.

Maar ook de arbeidsomstandigheden vallen onder MVO. Wanneer de productie wordt uitbesteed naar lageloonlanden, is de eigenaar verantwoordelijk voor de wijze waarop de productie tot stand komt. MVO kan kosten besparen omdat er een efficiëntere bedrijfsvoering wordt gevoerd en bijvoorbeeld afval vermindert.

Kostenbesparing belangrijkste motief MVO

Maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) groeit - ondanks de recessie - nog steeds stevig door. De versnelling op dit terrein is nu echt begonnen. Bedrijven stellen in toenemende mate MVO-eisen aan elkaar. Hierdoor wordt MVO steeds vanzelfsprekender. Er ontstaat een MVO-kettingreactie die zelfs bedrijven tot ver voorbij de Nederlandse grens bereikt. Dit is een van de conclusies in het eerste trendrapport van MVO Nederland.

Directeur Willem Lageweg van MVO Nederland tijdens de nieuwjaarsbijeenkomst van zijn organisatie: "De structurele krachten die MVO aanjagen worden sterker. Denk aan economische indicatoren als schaarste, de marktvraag naar MVO (Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen) en de opstelling van kapitaalverschaffers. Ook de maatschappelijke verwachtingen van publiek, NGO's en overheden nemen verder toe. Dit biedt bedrijven steeds meer kansen waarop met groeiende gretigheid wordt ingespeeld."

Enkele belangrijke trends die de versnelling illustreren:

• Kostenbesparing is het belangrijkste motief geworden om met MVO te beginnen. Deze ontwikkeling zet zich aangewakkerd door de recessie in 2012 naar verwachting krachtig door.
• Energiebesparing en duurzame energie staan bovenaan de MVO-agenda van bedrijven. Het is urgent, tastbaar, sluit aan bij maatschappelijke verwachtingen en het levert geld op. Ook grondstoffen schaarste wordt steeds vaker opgepakt als strategisch speerpunt.
• Steeds meer bedrijven pakken MVO op als manier om te innoveren en omzet te verhogen.
• Duurzaamheid is een basisverwachting van de consument. De consument verwacht simpelweg dat een bedrijf duurzaam produceert, en hier open en duidelijk over communiceert. Ook over de dilemma's. 

Sites MVO

• MVO Nederland inspireert, verbindt en versterkt bedrijven en sectoren om steeds verdergaande stappen te zetten op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO). ''Samen veranderen'' is haar motto. MVO Nederland is in 2004 opgericht door het ministerie van Economische Zaken.
• MVO Platform is een netwerk van maatschappelijke organisaties en vakbonden die zich bezighouden met MVO. Het wil MVO stimuleren, faciliteren en coördineren. Om hierdoor elkaar te versterken en de maatschappelijke impact te vergroten.
• Samenleving & Bedrijf is het landelijk netwerk van grote bedrijven die maatschappelijk verantwoord ondernemen met elkaar ontwikkelen en deze kennis willen delen.
• MVO Prestatieladder maakt het mogelijk om, geïnspireerd door de ISO 26000, een MVO management systeem te certificeren.

Circulaire economie

Wat is dat nu weer? Wanneer binnen een economie alle producten en grondstoffen opnieuw gebruikt worden, waardoor afval eigenlijk niet bestaat, spreek je van een circulaire economie.

Om meer bekendheid te geven aan dit principe is de Week van de Circulaire Economie in het leven geroepen, een initiatief van het ministerie van Infrastructuur en Milieu, MVO Nederland en verschillende duurzame organisaties. Bij verschillende circulaire ondernemingen is het mogelijk om deze week een kijkje te nemen.

Meer over circulaire economie: zie bijvoorbeeld MVO / Samen veranderen.

Topbestuurders vragen nieuw kabinet duurzaam ondernemen te belonen

De topbestuurders van vijftien Nederlandse bedrijven dringen aan op een regeerakkoord "dat duurzaam ondernemerschap beloont en zo groene, economische groei bevordert". Dat staat in een brief die zij hebben gestuurd aan informateur Edith Schippers.

Om hun pleidooi voor vergroeningsmaatregelen extra kracht bij te zetten hebben de bedrijfsdirecteuren een 'tienpuntenplan' opgesteld. De punten in de brief:

• Zorg dat duurzaam ondernemen loont
• Durf grenzen te stellen!
• Creëer experimenteerruimte en vertaal successen naar wettelijke ruimte
• Daag de markt uit en koop in op de beste duurzaamheidsprestaties
• Verplicht transparantie, zodat meer marktwerking ontstaat in duurzaamheid
• Vertaal duurzaamheidsbeleid en -opgaven actief naar sectoren en convenanten
• Bied een stabiele beleidscontext, inclusief een klimaatwet
• Investeer in innovatie, duurzame en smart-technology!
• Geef in mededingingsregels meer ruimte voor samenwerken in duurzaamheid
• Stuur transities door samen te werken met duurzame koplopers

 (Bron: diverse kranten en organisaties, mei 2017)

Verklaring duurzaamheid banken en pensioenfondsen

"Het akkoord van Parijs spoort ons allen aan om te handelen. Ook onze financiële instellingen onderschrijven deze koers en willen een wezenlijke bijdrage leveren." Dat schrijven dertien ceo's van Nederlandse banken en pensioenfondsen in een verklaring over klimaat en duurzaamheid die naar de informateur en de fracties in de Tweede Kamer is gestuurd.

De ondertekenaars vragen in de verklaring ook om de ruimte om te innoveren in het belang van klimaat en duurzaamheid: "Dit alles vraagt ook een structureel andere inrichting van de financiering van onze economie en samenleving. De opzet van de overheidsbegroting en de regelgeving voor de financiële sector bevorderen nu niet het soort grootschalige lange termijn-investeringen die nodig zijn voor de transitie naar een robuuste, circulaire en klimaatneutrale economie. De combinatie van financiering van deze verduurzaming door banken enerzijds en door pensioenfondsen anderzijds is voor verbetering vatbaar. 

De ondertekenaars zijn Peter Blom (Triodos Bank), Else Bos (PGGM), Kees van Dijkhuizen (ABN AMRO), Wiebe Draijer (RABObank), Carel van Eykelenburg (BNG Bank), Karl Guha (Van Lanschot Kempen), Ralph Hamers (ING), Van de Kieft (MN), Gerard van Olphen (APG Groep), Maurice Oostendorp (de Volksbank), Jurgen Rigterink (FMO), Menno Snel (Nederlandse Waterschapsbank) en Paulus de Wilt (NIBC Bank). (Bron: VVP, 28 jun. 2017)

De energietransitie raakt iedereen

Nederland stapt over op duurzame energie. Daarvoor hebben we nationaal en internationaal onze handtekening gezet. Die overgang heeft grote gevolgen voor werkenden: er komen banen bij, er verdwijnen banen en veel banen veranderen. Wat betekent de energietransitie voor de arbeidsmarkt en hoe kunnen we daarop inspelen? Over die vragen gaat het SER-advies Energietransitie en Werkgelegenheid, juni 2018.

Eerste Nederlandse Klimaatwet is aanstaande

De geboorte van de eerste Nederlandse Klimaatwet is aanstaande. Zeven fracties in de Tweede Kamer zijn het op hoofdlijnen eens geworden over een definitief wetsvoorstel. Met deze Klimaatwet verplicht Nederland zichzelf de landelijke CO₂-uitstoot in de komende 32 jaar met minimaal 95 procent te verminderen ten opzichte van 1990.
Dat is een veel ambitieuzer doel dan waartoe de internationale verdragen Nederland verplichten. De Europese Unie streeft vooralsnog naar 80 procent reductie in 2050.

Dit staat (waarschijnlijk) in de nieuwe Klimaatwet

• De emissies van broeikasgassen zijn per 31 december 2050 ten minste 95 procent minder ten opzichte van de emissies in 1990
• Teneinde deze doelstelling voor 2050 te bereiken streven de verantwoordelijke ministers naar een reductie van de emissies van broeikasgassen van 49 procent in 2030 (ten opzichte van 1990)
• De regering moet elke vijf jaar een klimaatplan opstellen met daarin de emissiedoelstelling voor de komende vijf jaar en maatregelen om die doelstelling te halen.
• De regering maakt elk jaar een klimaatbegroting en een nationaal klimaatoverzicht met emissieprognoses
• Het Planbureau voor de Leefomgeving brengt eens in de vijf jaar een wetenschappelijk rapport uit met daarin de laatste inzichten over de opwarming van de aarde, dat als basis dient voor het volgende klimaatplan.
• Iets over het percentage hernieuwbare/duurzame/klimaatneutrale energie dat Nederland in 2050 gebruikt.
• De oprichting van een onafhankelijke Klimaatcommissie, die het kabinet adviseert over het klimaatbeleid.

(Bron: De Volkskrant, 19 jun. 2018)

Meldingsplicht energiebesparing per 1 juli 2019

Het Activiteitenbesluit milieubeheer verplicht bedrijven en instellingen (inrichtingen type A en B) die meer dan 50.000 kWh elektriciteit of 25.000 m³ aardgas (equivalent) per jaar verbruiken om alle energiebesparende maatregelen met een terugverdientijd van vijf jaar of minder te treffen. Dit is de energiebesparingsplicht.

Door een wijziging van het Activiteitenbesluit is een bedrijf vanaf dit jaar ook verplicht om elke 4 jaar te melden welke energiebesparende maatregelen zijn uitgevoerd. Dit is de informatieplicht energiebesparing.

De eerste melding dient uiterlijk 1 juli 2019 via het e-loket van RVO.nl te worden ingediend.

Nationale Meewerk Week 

De Nationale MeewerkWeek gaat maandag 9 september 2019 van start. Door heel Nederland gaan directies en managers van verschillende bedrijven aan de slag op hun eigen werkvloer. Van inpakwerkzaamheden tot administratie en van telefoondienst tot orderverwerking – directielid en werknemer werken naast elkaar.

Vergroot de betrokkenheid met de mensen op de werkvloer, stel de medewerker centraal en verkrijg onbetaalbare inzichten om werkprocessen en duurzame inzetbaarheid te optimaliseren. Werk mee aan beter werk!

Meeste afval en hergebruik materialen in bouwsector

Het hergebruik van materialen, als grondstof voor het productieproces, draagt bij aan de overheidsdoelstelling om een circulaire economie te realiseren voor 2050. Hoe circulair een economie is meet het CBS met verschillende indicatoren.

Dit artikel gaat in op twee indicatoren: de hoeveelheid geproduceerd afval, en het hergebruik van materialen. In een volledig circulaire economie worden grondstoffen (biomassa, fossiele grondstoffen, metalen en niet-metaalhoudende mineralen) en producten zo efficiënt mogelijk ingezet en waar mogelijk hergebruikt. Dit kan onder andere door de levensduur van producten en onderdelen te verlengen, of producten te herontwerpen of hergebruiken. Minder gebruik van ruwe grondstoffen, en een minimalisatie van afval, zorgen voor minder weerslag op het milieu. (Bron: CBS, 4 nov. 2019)

Framework voor circulaire bestaande gebouwen met meetbare indicatoren beschikbaar

Hoe kan het huidige vastgoed op circulaire wijze beheerd en gebruikt worden? En waar moeten we voor bestaande bouw nu de prioriteiten aan geven? Het nieuwe rapport 'Framework voor circulaire bestaande gebouwen' van Dutch Green Building Council (DGBC) geeft hier antwoord op. Het biedt een definitie voor een bestaand circulair gebouw en indicatoren om dit meetbaar te maken. (Bron: FFacts, 20 mei 2021)