Inhoud
- Recht eenzijdig voorschriften op te leggen
- Noodzakelijkheid
- Proportionaliteit
- Discriminatie
- Dragen van sieraden, tatoeages of piercings
- Cijfers
- Pas op voor te gedetailleerde voorschriften
- Dragen gezicht bedekkende kleding onder voorwaarden niet meer toegestaan
- Hoofddoek verbieden toegestaan, mits ...
- Gekorte uitkering om nikab terecht
- EY-medewerkers mogen geen fleurige sokken aan
- Voorschriften kleding politie worden niet aangepast
- Kledingvoorschriften bij zakelijke kleding
- Boerkaverbod
- Acceptatie van tatoeages op de werkvloer
- Tattoos, piercings, gouden tanden en kunstnagels liever niet op het werk
- Werkweigering, wanneer wel en wanneer niet acceptabel?
- Boerkaverbod een maand uitgesteld
Recht eenzijdig voorschriften op te leggen
Op grond van de wet heeft de werkgever het recht eenzijdig voorschriften op te leggen aan zijn werknemers als het gaat om de te verrichten werkzaamheden en ter bevordering van de goede orde in de onderneming. Het opleggen van kledingvoorschriften valt hier ook onder. De werkgever dient er echter altijd op bedacht te zijn dat hij bij het opleggen van deze voorschriften geen inbreuk mag maken op de grondrechten van zijn werknemers. Denk hierbij aan grondrechten als vrijheid van meningsuiting, bescherming van de persoonlijke levenssfeer, gelijke behandeling en vrijheid van godsdienst.
Het opleggen van kledingvoorschriften is dan ook niet zonder meer geoorloofd en alleen toegestaan als aan de volgende vereisten is voldaan. Hierbij spelen alle omstandigheden van het geval een rol.
Noodzakelijkheid
De werkgever moet een legitiem doel, een zwaarwegend bedrijfsbelang, hebben bij het opleggen van kledingvoorschriften. Zwaarwegende bedrijfsbelangen zijn bijvoorbeeld veiligheid, hygiëne, huisstijl van de onderneming en de publieke opinie. Een voorbeeld waarbij de rechter oordeelde dat geen sprake was van een noodzakelijk kledingvoorschrift, was het geval van een werkgever die zijn banketbakkersleerling had gelast zijn baard af te scheren.
Proportionaliteit
Het kledingvoorschrift moet in evenredige verhouding staan tot het zwaarwegende bedrijfsbelang dat de werkgever heeft. Zo was het verbod om drie oorbellen per oor te dragen als kleuterleidster in verband met de hygiëne en de representatie van de medewerkster, disproportioneel. Immers, het dragen van één paar oorbellen was wel toegestaan, dus waarom zijn drie paar oorbellen minder hygiënisch? Bovendien waren er geen klachten van ouders over de kleuterleidster, aldus de rechter.
Discriminatie
Bij het opleggen van kledingvoorschriften moet de werkgever er altijd op bedacht zijn dat hij zich niet schuldig maakt aan discriminatie. De Commissie voor de Rechten van de Mens heeft meerdere keren uitgesproken dat de werkgever die werkneemsters verbiedt een hoofddoek te dragen, een verboden onderscheid op grond van godsdienst maakt.
Dragen van sieraden, tatoeages of piercings
Alleen als hij goede (objectieve) redenen heeft, kan een werkgever een verbod opleggen voor zichtbare tatoeages of piercings. De werkgever heeft bijvoorbeeld het recht het dragen van piercings te verbieden vanuit veiligheid- of gezondheidsoverwegingen. Zo mogen werknemers die voedsel bereiden, geen piercings (of sieraden in het algemeen) dragen omwille van hygiënische redenen. Dat verbod geldt evenzeer voor werknemers die met machines werken, voor verpleegsters, enzovoort.
Een werkgever zal als regel voorschriften in deze in het arbeidsreglement plaatsen, de werknemers dan wat kan en niet kan. (Bron:
Vacature.com)
In Nederland heeft ongeveer een kwart van de bevolking tussen de 18 en 50 jaar een tatoeage, blijkt uit onderzoek van het Nederlands Tijdschrift van Dermatologie. Jongeren en lager opgeleiden hebben vaker een tatoeage dan ouderen en hoger opgeleiden.
Uit onderzoek in USA blijkt onder meer dat:
- Hoewel tatoeages gezien kunnen worden als zelfexpressie, worden ze ook gezien als rem op de carrière: 37% van de HR-managers geeft aan dat een zichtbare tatoeage de carrièrekansen belemmert.
- Ook buiten de Verenigde Staten staat een aanzienlijk percentage werkgevers negatief tegenover tatoeages. Ruim een derde (36%) vindt zichtbare tatoeages op de werkvloer ongepast.
- Tatoeages in de nek, het gezicht of op het hoofd worden als het meest ongepast ervaren op de werkvloer. (Bron: Skinfo, 16 dec. 2016)
Acceptatie van tatoeages op de werkvloer
Tattoos hebben zich in Nederland sinds de jaren ’90 verspreid onder de bevolking en daarmee is de maatschappelijke acceptatie van deze kunstvorm snel toegenomen. Toch blijkt dat sommige werkgevers nog altijd sceptisch zijn over het imago dat ze overbrengen. Banenplatform Joblift onderzocht hoe het staat met restricties op het gebied van tatoeages in vacatures en vond een aantal beroepen waarvoor je met zichtbare tatoeages niet de eerste keus bent..
Tattoos, piercings, gouden tanden en kunstnagels niet toegestaan
Voor onze analyse hebben we 2.4 miljoen online vacatures doorzocht die in de afgelopen drie jaar werden uitgeschreven. In totaal vonden we 2355 vacatures waarin uitdrukkelijk werd vermeld dat tatoeages niet waren toegestaan voor toekomstige werknemers. Dit lijkt een klein aantal, maar het is opvallend dat de eis überhaupt in vacatures voorkomt. Vergelijken we bijvoorbeeld Nederland met Groot-Brittannië, dan zien we dat daar in een totaalaantal van 9.6 miljoen vacatures slechts 37 vacatures te vinden waren waarin tattoos worden beschreven als niet toegestaan. In Groot-Brittannië zijn dit soort omschrijvingen dan ook uitdrukkelijk verboden, terwijl dat in Nederland niet zo is. Naast restricties voor tattoos vonden we in Nederland ook vacatures waarin piercings (1.120 vacatures), gouden tanden (83), en kunstnagels (14) niet werden geaccepteerd voor toekomstig personeel.
Sollicitant voor lager-opgeleid werk komt vaker tattoo-verbod tegen
Kijken we naar het vereiste opleidingsniveau op de vacaturemarkt, dan zien we dat het vooral bij lager-opgeleid werk voorkomt dat werkgevers geen sollicitanten met tatoeages accepteren. De vijf beroepen die het meest voorkomen in de 2355 vacatures die we vonden zijn beveiliger, bedieningsmedewerker, host (gastheer of gastvrouw), schoonmaker, en verkeersregelaar. Verdeeld over het land werden de meeste van de 2355 vacatures waarin tattoos worden geweerd in Noord- en Zuid-Holland uitgeschreven. Beide provincies nemen respectievelijk 19.8% en 17.5% van het totaalaantal vacatures in Nederland voor hun rekening, maar 24.1% en 23.4% van de vacatures waarin expliciet wordt vermeld dat tatoeages niet zijn toegestaan voor werknemers.(
Bron Job-lift 17-10-2018)
Cijfers
Een groot deel van de Nederlandse werknemers (66%) mag zelf bepalen wat zij dragen naar hun werk. Voor een derde van de werknemers is er minder keuzevrijheid en gelden er kledingvoorschriften op de werkvloer. Bij een kwart moet iedereen een bedrijfsuniform, pak of mantelpak dragen. Bij 9 procent is dat alleen het geval voor bepaalde functies, zoals sales of directie. Dit blijkt uit onderzoek onder 1.000 Nederlanders. (Bron: Nationale vacaturebank,
aug. 2014)
Pas op voor te gedetailleerde voorschriften
Een werkgever mag dus kledingvoorschriften opleggen, maar hij dient er altijd op bedacht te zijn geen inbreuk te maken op de grondrechten van zijn werknemers. Zorg er als werkgever altijd voor dat de kledingvoorschriften kenbaar en voorspelbaar zijn voor de werknemers, door deze voorschriften schriftelijk vast te leggen. Pas op met te gedetailleerde kledingvoorschriften! Hoe gedetailleerder, hoe eerder er sprake kan zijn van een ongeoorloofde inbreuk op de grondrechten. (Bron: Managementteam)
Dragen gezicht bedekkende kleding onder voorwaarden niet meer toegestaan
Het dragen van gezicht bedekkende kleding is voortaan niet toegestaan in onderwijs- en zorginstellingen, overheidsgebouwen en het openbaar vervoer. Na advies te hebben ingewonnen bij de Raad van State heeft het kabinet ingestemd met een wetsvoorstel hierover van minister Plasterk van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.
Wie het gezicht op locaties waar dat verboden is toch bedekt, kan een boete krijgen van maximaal 405 euro. (Bron: RechtenNieuws,
30 nov. 2015)
Hoofddoek verbieden toegestaan, mits ...
Een werkgever uit de privésector mag in het arbeidsreglement een hoofddoekverbod opnemen. Dat heeft het Europees Hof van Justitie van de Europese Unie beslist. In de ogen van het Hof, de hoogste rechtsinstantie van de EU, is het legitiem als werkgevers jegens klanten neutraliteit willen uitstralen, "met name wanneer daarbij alleen de werknemers worden betrokken die in contact treden met de klanten", zoals in het geval van een receptionist.
Zolang een werkgever in het bedrijfsreglement vastlegt dat het zichtbaar dragen van "enig politiek, filosofisch of religieus teken" op de werkvloer is verboden, is er geen sprake van directe discriminatie. Ontbreekt echter zo'n verbod in het bedrijfsreglement, dan kan niet worden uitgesloten dat er toch sprake is van discriminatie, aldus het Hof. (Bron: DeMorgen, 14 mrt. 2017)
Gekorte uitkering om nikab terecht
Een Utrechtse vrouw die meermaals weigerde haar nikab af te doen, is terecht gekort op haar bijstandsuitkering. Dat heeft de Centrale Raad van Beroep bepaald. De moslima zat in de bijstand en begon een opleiding om haar kansen op de arbeidsmarkt te vergroten.
Volgens de Raad maakt de weigering van de vrouw om de hoofdbedekking tijdens een werktraining. Zij mocht hierbij wel een hoofddoek dragen, maar niet gezicht bedekkende kleding als een nikab of boerka. De gemeente Utrecht is van mening dat dit laatste het vinden van werk belemmert. Ondanks aandringen weigerde de vrouw uit religieuze overwegingen de nikab af te doen. Vervolgens kortte de gemeente voor twee maanden haar bijstandsuitkering.
De Raad had begrip voor het punt van de vrouw, maar vond de argumenten van de gemeente zwaarder wegen. Een bijstandsgerechtigde heeft namelijk de plicht om zo snel mogelijk weer aan het werk te gaan en zonder publieke middelen weer in zijn of haar eigen bestaan te voorzien. Door een nikab te blijven dragen, verzuimt de vrouw deze plicht, aldus de Raad. Tegen de uitspraak is geen beroep mogelijk. Daardoor heeft het vonnis precedentwerking, wat inhoudt dat toekomstige rechtszaken op eenzelfde uitspraak kunnen rekenen.
Hoewel de zaak uniek is, past de uitspraak bij wat er tot nu toe aan beperkingen op de godsdienstvrijheid wordt toegestaan door rechterlijke colleges. Gezicht bedekkende kleding wordt vooral gezien als iets voor in de privésfeer.
Zo werd er vorig jaar in Nederland ingestemd met een boerkaverbod in onder meer het onderwijs en openbare gebouwen. Het Europees Hof van Justitie besloot in maart 2017 dat werkgevers van hun personeel mogen eisen dat zij op werk verschijnen zonder religieuze symbolen, waaronder dus ook de hoofddoek en nikab. (Bron: Nu, 9 mei 2017)
EY-medewerkers mogen geen fleurige sokken aan
Medewerkers van EY moeten het strakst in het pak en zijn het meest kleurloos. Het accountants- en adviesconcern heeft vergeleken met andere bedrijven in de financiële wereld strenge kledingvoorschriften.
Dat blijkt uit onderzoek van Emolument.com, een salarisvergelijkingswebsite. Emolument vroeg 850 professionals naar de kledingvoorschriften bij hun bedrijf. EY staat op de eerste plaats als het gaat om voorschriften wat betreft kleurkeuze; 45 procent van de medewerkers geeft aan niet zomaar zelf te mogen beslissen wat voor kleur kleding hij of zij aandoet. BNP Paribas staat op de tweede plaats met 20 procent, en JP Morgan Chase op de derde plaats met 17 procent. Met een vijfde plaats is PwC is het volgende Big Four-kantoor op de kleurkeuze-lijst. (Bron: AVaccountancy, 14 sep. 2017)
Voorschriften kleding politie worden niet aangepast
Het politiebeleid dat agenten die met het publiek in contact komen, geen hoofddoekjes mogen dragen blijft gehandhaafd. Dat heeft Minister Ferdinand Grapperhaus (Justitie) aan de Tweede Kamer laten weten. Hij houdt vast aan de neutrale uitstraling van een agent. Dat is in "het belang van diens gezag en veiligheid in het optreden", schrijft de minister.
Het College voor de Rechten van de Mens verklaarde eerder een klacht van een agente die geen hoofddoek mocht dragen gegrond. De korpschef zal deze individuele zaak verder bestuderen en reageren tegenover het College, aldus de minister.
De kwestie was aan het College voorgelegd door een agente die werkt op de serviceafdeling van de nationale politie, waar ze het 0900-nummer beantwoordt. Via een videoverbinding neemt ze onder meer aangiftes op. Momenteel doet ze haar werk in burgerkleding waarbij ze een hoofddoek draagt, terwijl haar collega's het politie-uniform dragen. De politie verbiedt de vrouw om ook haar uniform te dragen in combinatie met de hoofddoek.
Kledingvoorschriften zakelijk
Bedrijven stappen steeds meer af van traditionele kostuums met stropdassen. Als alternatief zie je vaker een casual dresscode. Werknemers hebben meer vrijheid in hun kledingkeuze, maar het dragen van casual kleding (spijkerbroek sneakers, et cetera) is niet altijd raadzaam.
In de regel kun je bij zakelijke gelegenheden beter overdressed dan underdressed gekleed zijn. Je kleding mag je gesprekspartners namelijk niet afleiden. Als je een zakelijke bespreking hebt, is het verstandig om jezelf te verdiepen in de kledingstijl van het andere bedrijf.
Onderzoek je eigen bedrijfscultuur
Als je twijfelt over de geschikte kledingstijl, omdat je bijvoorbeeld nieuw bent, dan kun je het beste het personeelshandboek raadplegen. Vaak staat hier alle benodigde informatie in of je kunt met een kritische blik naar je collega’s kijken. Dragen zij vooral zakelijke kleding of casual kleding? Uiteraard is het ook mogelijk om een combinatie van beide kledingstijlen te dragen: Smart-Casual kleding.
Onderzoek (het bedrijf van) je gesprekspartner
Het is belangrijk om je kledingstijl aan te passen aan je gesprekspartner. Als je bij een marketingbureau werkt, is het bijvoorbeeld verstandig om je netter te kleden als je bij een bank op bezoek gaat.
Als je nog geen duidelijk beeld hebt van de kleding die je kunt dragen, zou je degene waarmee je een afspraak hebt op LinkedIn kunnen opzoeken. Hier kun je (met een beetje geluk) deels zien welke kleding die betreffende persoon op zijn profielfoto draagt.
Business dresscode
Bij bedrijven met een formeel imago (bijvoorbeeld een bank of verzekeraar) draagt men zakelijke kleding. Deze kleding valt onder de ‘Business dresscode’. Heren kunnen zich bij deze dresscode het beste kleden in een kostuum met een zakelijk overhemd en eventueel een stropdas.
Dames kunnen zich in deze dresscode het beste kleden in een colbert gecombineerd met een zakelijke rok. Een andere geschikte outfit die perfect in deze dresscode past is het broekpak.
Smart Casual
Smart Casual is een zeer nette kledingstijl met een casual touch. Deze dresscode komt goed van pas bij minder formele bedrijven die veel zakendoen met bedrijven met een formeel karakter.
Heren kunnen zich bij deze dresscode het beste kleden in een net colbert in combinatie met een business overhemd en een katoenen broek. Een stropdas is niet verplicht. Dames kunnen hier het beste kiezen voor een nette jurk in combinatie met een colbert. Een andere optie is een net overhemd, met daaronder een pantalon.
Business Casual
De Business Casual dresscode is informeler dan Smart Casual. Business Casual kleding kun je het beste omschrijven als nette vrijetijdskleding. Deze kledingstijl past bij bedrijven met een informeel karakter.
Heren kunnen zich het beste kleden in een (nette) spijkerbroek, in combinatie met een overhemd, poloshirt of pullover. Dames kunnen hier kiezen voor een jurk, of rok in combinatie met een blouse of trui.
Casual
Casual kleding is een andere term voor vrijetijdskleding. Onder deze term vallen onder andere spijkerbroeken, sneakers en t-shirts. Een bedrijfstak waar deze kledingstijl regelmatig voorkomt is de IT sector. Als deze kleding op werk wordt geaccepteerd is dat natuurlijk prima. Voor een zakelijke bespreking is deze kleding echter ongepast. De Business Casual dresscode is dan een geschikt alternatief.
De beschreven dresscodes zullen in veel gevallen voor een duidelijk beeld van geschikte (zakelijke) kleding zorgen. Uiteraard zijn er ook uitzonderingen. Zo kan een formeel bedrijf bijvoorbeeld een informele dresscode hanteren. Om die reden is het belangrijk om je goed in een ander bedrijf te verdiepen als je een zakelijke bespreking op de agenda hebt staan.
(Robin Hendriks van Schulte Herenmode) Lees ook
Boerkaverbod
Een meerderheid van de Tweede Kamer stemde al in 2016 in met een boerkaverbod in delen van de openbare ruimte. Het voorstel houdt in dat boerka’s, nikabs, bivakmutsen en integraalhelmen verboden worden in het onderwijs, het openbaar vervoer, ziekenhuizen en in overheidsgebouwen. Dragen mensen die toch, dan kunnen zij een boete krijgen van maximaal 400 euro. Het verbod geldt niet op straat. In Nederland dragen naar schatting een paar honderd vrouwen een niqaab of een boerka.
De Eerste Kamer heeft het voorstel op 26 juni 2018 goedgekeurd.
Tattoos, piercings, gouden tanden en kunstnagels liever niet op het werk
Banenplatform Joblift onderzocht bij 2,4 miljoen vacatures hoe het staat met restricties op het gebied van tatoeages in vacatures. Het vond een aantal beroepen waarvoor je met zichtbare tatoeages niet de eerste keus bent voor sommige werkgevers.
Banenplatform Joblift onderzocht bij 2,4 miljoen vacatures hoe het staat met restricties op het gebied van tatoeages in vacatures. Het vond een aantal beroepen waarvoor je met zichtbare tatoeages niet de eerste keus bent voor sommige werkgevers. Naast restricties voor tattoos vonden zijn er in Nederland ook vacatures waarin piercings (1.120 vacatures), gouden tanden (83), en kunstnagels (14) niet werden geaccepteerd voor toekomstig personeel. (Bron: JobLift,
17 okt. 2018)
Werkweigering, wanneer wel en wanneer niet acceptabel?
Dat blijkt uit een tweetal uitspraken die de Centrale Raad van Beroep (
CRvB) op 26 februari 2019 heeft gedaan:
- Een gemeente verlaagt de bijstandsuitkering omdat een man weigerde zijn baard af te scheren. Dat was noodzakelijk omdat hij de opleiding tot asbestverwijderaar volgde waarbij het dragen van een veiligheidsmasker noodzakelijk is en waarvoor iemand gladgeschoren moet zijn. Volgens de CRvB verlaagde de gemeente terecht de uitkering.
- In het tweede geval weigert iemand vanwege zijn geloof om op vrijdagmiddag te werken. Omdat het mogelijk was de persoon op andere dagen in te roosteren, oordeelde de CRvB dat het verlagen van de bijstandsuitkering onterecht was.
(Bron: TPO,
26 feb. 2019)
Boerkaverbod een maand uitgesteld
Het landelijke verbod op het dragen van een boerka is uitgesteld en wordt verschoven naar 1 augustus 2019. Vanwege de 'zorgvuldigheid' en 'voorbereidingen op de inwerkingtreding van de nieuwe wet' wordt het verbod een maand verschoven. Ook wordt daardoor vermeden dat het verbod midden in het schooljaar valt.
Minister Kajsa Ollongren heeft op 2 april 2019 de Tweede Kamer middels een
Kamerbrief geïnformeerd.
