Inhoud
- Contouren UBO-register worden langzaam zichtbaar
- UBO-register impact op privacy familiebedrijf
- Overzicht UBO-verplichtingen in diverse Europese landen
- Invoeren openbare UBO-registratie in EU dichterbij
- UBO-register mogelijk vanaf januari 2020 in werking
- Behandeling wetsvoorstel UBO verder vertraagd
- Wetsvoorstel UBO-register trust en soortgelijke constructies in consultatie
- UBO-register aangenomen door de Eerste Kamer
- Ingangsdatum UBO-register 26 september 2020
- UBO-register blijft in stand na uitspraak kort geding
Woord vooraf: informatie over het UBO-register kunt u ook lezen in HR-kiosk subrubriek Familiebedrijf
Contouren UBO-register worden langzaam zichtbaar
Op grond van de Europese Richtlijn inzake de bestrijding van het witwassen van geld of terrorisme financiering moeten enkele veranderingen worden doorgevoerd in de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft). Een van de meest in het oog springende verandering is de invoering van het zogenoemde UBO-register. Een Ultimate Benificial Owner (UBO) is kort gezegd een natuurlijk persoon die meer dan 25% van het aandelenkapitaal houdt of formele en feitelijke zeggenschap heeft over een vennootschap of andere (juridische) entiteit. Deze personen moeten straks worden geregistreerd in het UBO-register. Zij verliezen dus een deel van hun privacy. (Bron: BDO, 31 mei 2016)
NB: De Tweede Kamer heeft op 24 mei 2016 een motie aangenomen waarin men de regering verzoekt bij het uitwerken van het wetsvoorstel voor een UBO-register rekening te houden met de toegankelijkheid, kosten en gebruiksvriendelijkheid voor journalisten, onderzoekers en maatschappelijke organisaties zoals Tax Justice. Daarnaast is een motie overgenomen door de regering. Daarin is verzocht de Tweede Kamer voor het zomerreces te informeren over de wijze waarop bij het UBO-register rekening wordt gehouden met de bijzondere positie van ANBI's als juridische entiteit zonder UBO.
De NBA-helpdesk krijgt veel vragen over de nieuwe Wwft (vierde anti-witwasrichtlijn). De oorspronkelijke ingangsdatum van de nieuwe Wwft was juni 2017. Deze is niet gehaald. Volgens de beroepsorganisatie is het nog onduidelijk wanneer de wet nu van kracht wordt. (Bron: AVaccountancy, 27 jun. 2017)
De verplichting om UBO(‘s) te registreren gaat gelden voor in Nederland opgerichte vennootschappen en andere juridische entiteiten:
- BV’s en NV’s, anders dan beursvennootschappen en hun 100% directe en indirecte dochterondernemingen;
- Europese naamloze vennootschappen (SE's);
- Europese economische samenwerkingsverbanden (EESV's);
- Europese coöperatieve vennootschappen (SCE's);
- Coöperaties en onderlinge waarborgmaatschappijen;
- Verenigingen met volledige rechtsbevoegdheid en verenigingen met beperkte rechtsbevoegdheid die een onderneming exploiteren;
- Stichtingen;
- Personenvennootschappen (maatschap, vof, cv); en
- Rederijen.
UBO-register impact op privacy familiebedrijf
Voor veel landen gelden familiebedrijven als de ruggengraat van de nationale economie, maar ook zij ontkomen niet aan de anti-witwasmaatregelen. Een van de voortvloeisels is het UBO-register (UBO staat voor 'ultimate beneficial owners'). Voor vermogende particulieren en familiebedrijven, die vanwege veiligheid en vertrouwelijkheid anonimiteit verkiezen, heeft de aankondiging van het verplichte register veel onrust gebracht. Een eenvoudig toegankelijk register met hun persoonsgegevens, kan een bedreiging vormen voor hun privacy en eventueel zelfs hun persoonlijke veiligheid en die van hun kinderen.
Het UBO-register kan naar onze mening grote impact hebben op de privacy van een eigenaar van een familiebedrijf, zeker als het voorstel van de Europese Commissie (voorstel tot wijziging van de anti-witwasrichtlijn en daarmee de vormgeving van het UBO-register) wordt aangenomen. Dan wordt het UBO-register voor vennootschappen namelijk in heel Europa verplicht openbaar. Daarnaast zouden bijvoorbeeld privé-personen met een belang in een beleggings-BV worden opgenomen in het register bij een aandelenbelang vanaf 10 procent. Het Nederlandse kabinet had overigens al voor het Europese voorstel tot wijziging gekozen om het Nederlandse UBO-register openbaar te maken. (Bron: CM web, 3 aug. 2016)
Overzicht UBO-verplichtingen in diverse Europese landen
Met het onderzoek van kandidaat-notaris Maarten Buma en professional support lawyer Melanie Al-Zafari verwacht het advocatenkantoor NautaDutilh orde in de UBO-chaos te scheppen. Buma: 'Wie zich in meerdere Europese landen moet registreren, kan door de verschillende ingangsdata, uiteenlopende overgangsregelingen en definitievariaties snel het overzicht kwijtraken. Om het leven wat dat betreft te vergemakkelijken, hebben wij voor alle deelnemende landen de variabelen uitgezocht en die overzichtelijk in een rapport bij elkaar gebracht. Wie bijvoorbeeld UBO is van een Nederlandse B.V., een Duitse GmbH, een Belgische N.V. en een Oostenrijkse Offene Gesellschaft, kan aan de hand van ons rapport in grote lijnen zien welke verplichtingen en deadlines gelden in de voormelde landen. Zie het als een soort spoorboekje. (Bron: Accountancyvanmorgen,
1 sep. 2017)
Invoeren openbare UBO-registratie in EU dichterbij
Het invoeren van een openbare UBO-registratie in de hele EU is op 19 april 2018 een stap dichterbij gekomen. Via deze registratie kan iedereen UBO’s van bedrijven met een vestiging in de EU opzoeken.
De aanscherping van de UBO-registratie voor Europa moet eind 2019 operationeel zijn. Het verplichte trustregister dat eveneens onderdeel is van de aanpassing van de vierde antiwitwasrichtlijn, moet begin 2020 operationeel zijn.
De aanscherping houdt het volgende in:
- Als gevolg van deze aanscherping van de vierde antiwitwasrichtlijn zal het UBO-register een volledig openbaar toegankelijk register worden. Iedereen krijgt dus toegang tot het register.
- Het aparte trustregister daarentegen wordt alleen toegankelijk verschaft indien er sprake is van een legitiem belang.
- Een andere belangrijke toevoeging is dat dienstverleners die hun klant moeten identificeren, zoals verzekeraars, banken, belastingadviseurs, accountants en notarissen, verplicht worden om mogelijke onjuistheden in de UBO-registratie door te geven. Wanneer bijvoorbeeld een accountant een andere UBO heeft geïdentificeerd dan is opgenomen in het register, dan moet deze daarover rapporteren en de (veronderstelde) juiste UBO doorgeven.
- De drempel voor het registreren als UBO blijft ‘meer dan 25% belang’ en wordt niet verlaagd tot ‘meer dan 10% belang’.
(Bron: PWC, 23 apr. 2018)
UBO-register mogelijk vanaf januari 2020 in werking
Na goedkeuring van de Tweede en Eerste Kamer treedt vanaf januari 2020 het
UBO-register in Nederland in werking. UBO (ultimate beneficial owner) staat voor de uiteindelijk belanghebbende. Ondernemingen en rechtspersonen zijn in 2020 verplicht om hun (in)directe eigenaren te registreren. Een deel van deze persoonsgegevens zoals de naam en het economisch belang van de UBO wordt via het register openbaar. Het wetsvoorstel om het UBO-register te implementeren is op 5 april 2019 na advies van de Raad van State, ingediend bij de Tweede Kamer.
Het register waarin de UBO-informatie wordt opgenomen, zal onderdeel worden van het handelsregister en daarmee onder beheer vallen van de Kamer van Koophandel. Een deel van de UBO-informatie zal openbaar toegankelijk zijn. Voor bescherming van de privacy en persoonlijke levenssfeer van de UBO’s zijn waarborgen opgesteld.
Lees ook het commentaar van
Minister Hoekstra van Financiën het wetsvoorstel UBO-register d.d. 4 april 2019.
Behandeling wetsvoorstel UBO verder vertraagd
Op 12 maart 2020 heeft de Eerste Kamer ingestemd met een verzoek om een voorlichting (een extra juridische toets) te vragen aan de Raad van State over het voorliggende wetsvoorstel UBO, specifiek over een registratie voor kerkgenootschappen.
Hoewel dit verzoek verzekeraars niet specifiek raakt, zorgt dit wel voor verdere vertraging van de parlementaire behandeling van het wetsvoorstel, waarvan het register op 10 januari jongstleden gereed had moeten zijn. (Bron: Verbond van Verzekeraars, 13 mrt. 2020)
Wetsvoorstel UBO-register trust en soortgelijke constructies in consultatie
De vierde antiwitwasrichtlijn schrijft een register voor waarin trusts en soortgelijke juridische constructies en de uiteindelijke belanghebbenden (UBO’s) daarvan worden geregistreerd. Het doel van dit register is het gebruik van het financiële stelsel van de Europese Unie voor witwassen of terrorismefinanciering te voorkomen.
Het conceptwetsvoorstel ter invoering van dit register is op 17 april 2020 ter internetconsultatie voorgelegd. In dit consultatievoorstel staat dat ook open en besloten fondsen in het register worden opgenomen. (Bron: PWC,
22 mrt. 2020)
UBO-register aangenomen door de Eerste Kamer
De Eerste Kamer heeft het wetsvoorstel voor de implementatie van het UBO-register op 23 juni 2020 aangenomen. Met deze wet wordt onder meer beoogd witwassen en terrorismefinanciering te voorkomen. De wet treedt naar verwachting in september 2020 in werking. Vanaf dat moment zijn bijna alle rechtspersonen en personenvennootschappen (vennootschappen onder firma, commanditaire vennootschappen en maatschappen) verplicht om hun uiteindelijk belanghebbende(n) (‘UBO(’s)’) te registreren in het UBO-register bij de Kamer van Koophandel.
Bestaande entiteiten moeten de informatie over hun UBO(‘s)* binnen 18 maanden na inwerkingtreding van de wet hebben geregistreerd. Nieuw opgerichte vennootschappen zijn direct verplicht om hun UBO(‘s) te registreren.
* UBO’s zijn natuurlijke personen met een bepaald economisch belang of met bijzondere feitelijke zeggenschap (zeggenschap achter de schermen). Kan geen UBO achterhaald worden of is twijfel welke natuurlijke personen UBO zijn, dan wordt het bestuur als UBO aangemerkt.
Ingangsdatum UBO-register 26 september 2020
Het
UBO-register treedt op 27 september 2020 in Nederland in werking. Het UBO-register is in vele gevallen op die datum nog niet operationeel, bestaande BV’s, rechtspersonen en personenvennootschappen krijgen 18 maanden de tijd om de UBO’s in te schrijven. Nieuwse organisaties moeten wel direct worden ingeschreven. (Bron: KNB,
4 sep. 2020)
UBO-register blijft in stand na uitspraak kort geding
Het UBO-register blijft voorlopig in stand. Privacy First maakte een zaak aanhangig tegen het omstreden openbare register van grootaandeelhouders bij de
KvK. Een rechter wilde het register niet buiten werking stellen en omdat prejudiciële vragen al zijn ingediend bij het Europese Hof, wordt ook die vordering afgewezen. (Bron: CM,
18 mrt. 2021)
